|
BÀ DIỆU MINH VÕ DUY NHỨT Sĩ Tải Bùi Văn Tiếp |
Ni cô Diệu Minh là một trí thức Việt Nam có tiếng thời Pháp thuộc, cô đã làm thi đăng báo và danh cô đã rạng khắp các giới. Nhưng không hiểu tình duyên trắc trở thế nào, cô lại vào chùa qui y trong lúc biết bao dương tôn công tử đang gấm ghé dung nhan kiều diễm của cô.
Một độ báo giới Sài gòn đã phê bình về sự nương cửa từ bi của cô và chỉ trích sự lánh đời quá sớm của 1 nhân tài.
Chúng tôi còn nhớ có nhà báo đã trêu cô với lời lẽ châm biếm như sau:
Ướm hỏi cô em Võ Phụng Kiều,
Báo ân xã hội đặng bao nhiêu ?
Lãnh vai nữ sĩ trời vừa sáng,
Đội lốt Ni Cô cảnh chửa chiều.
Có phải hờn người quên nợ nước ?
Nên đành tìm thú ẩn trong liêu.
Diệu Minh nữ sĩ đừng than thở,
“Thỉnh lão” bà dìu hết quạnh hiu.
Rồi thời gian trôi mau, không ai hiểu cô đã làm được gì để giúp Phật Pháp, trong lúc chiến tranh Việt Nam dai dẳng ngót 30 năm trời.
Năm 1938 cô tuyệt thực để luyện Đạo.
Đức Hộ Pháp nghe tin, xuống Bến Tre là quê cô để cảnh tỉnh cô, nhưng cô cứ nằm thiêm thiếp nên Đức Ngài để lại lá thư rồi từ giã về Tòa Thánh.
Bức thư nguyên văn như sau:
Qua đã vì em đến giải tâm cho em chớ qua chưa chắc có thể làm cho thỏa tâm em, xin em tưởng đến 1 điều trọng yếu nầy. Chúng ta đã đến vào một kiếp khổ tủi là có duyên kiếp chi đây. Nếu chẳng phải oan gia trái chủ, tức có lẻ thọ Thiên mạng nơi mình. Cái quyền đi hay ở chẳng phải do ta duy chủ, mà tại mang lịnh nơi Chí Tôn. Người của ta ta còn chưa trọn quyền vi chủ huống lựa thi hài là của Chí Tôn thì ta chưa ắt trọn quyền định phần sống chết.
Em nhớ rằng bổn nguyên ta có 2 căn bản:
Một là Phật
Hai là thú.
Phật với thú vẫn khác đường. May duyên như Từ Hàng thì gặp con Kim Hẩu, rũi như Địa Tạng cũng là Đế Thính. Em chỉ kỵ vật mà buộc nó phải vừa theo tâm Phật của em thì chưa hề nó làm đặng.
Người là người, ngựa là ngựa, chưa ai có quyền nào biểu ngựa giống người mà buộc người làm theo ngựa. Em cấm thi hài ẩm thực tức là toan phương giết chết con kỵ vật của em đó mà thôi, nếu không vô tình cũng là thất đức.
Em nên nghĩ lại cái trường thảm khổ nó còn dài nếu em biết hiểu nơi Đức Chí Tôn thì phải để cho thi hài sống đặng làm tôi tớ cho Chí Tôn mới phải.
Qua trông em thức dậy để trò chuyện, nhưng em vẫn nằm hoài, nên qua buồn mà về Tòa Thánh trước.
Thanh Tâm Tài Nữ có giáng cơ để bài thi như vầy:
Phải đủ căn sanh mới thấy Trời,
Ai ai đều tưởng dể như chơi.
Nghe danh như chất chồng bên gối,
Cổ Phật không duyên khó thấy Người.
6 tháng 9 năm 1938 (Mậu Dần)
Hộ Pháp (Ấn ký)
Ngày 18-5-1973 hồi 20 giờ 15 tại Cung Đạo Đền Thánh có đàn cơ do 2 Ngài Hiến Pháp và Khai Pháp phò loan, Ngài Hồ Bảo Đạo bạch với Đức Hộ Pháp :
-Bạch Đức Ngài theo Thánh Giáo Đức Ngài dạy sẽ định cho Đạo Muội Diệu Minh Võ Duy Nhứt lãnh phận sự nơi Hội Thánh Phước Thiện theo khả năng làm việc từ thiện của đương sự, hôm nay Đạo Muội Võ Duy Nhứt về hầu lịnh, kính xin Đức Ngài từ bi phân định.
-Đức Hộ Pháp :Mời vào
Chào Hiền Muội
Bần Đạo rất vui mừng nhận được thiện chí của Hiền Muội để tâm giúp cho cơ nghiệp Đạo. Vậy Bần Đạo đặc cách phong cho Hiền Muội chức Đạo Nhơn Phước Thiện vì phù hợp với khả năng và tinh thần của Hiền Muội. Bần Đạo xin để lời chúc mừng và cầu nguyện Hiền Muội sớm thành công trong bước đường nhiệm vụ…….
Chúng ta không hiểu Bà Diệu Minh nhập môn hồi nào mà được đặc ân phong thưởng ?
Sau đây là 1 bức thư của Bà Diệu Minh trạng tỏ công nghiệp của mình đối với xã hội Việt Nam và Bà nhờ sự trung gian của Bác Sĩ Cao Sở Tân, Ông Bà Trương Kế An và Ông Bà Võ Trường Thọ giới thiệu với Đức Phật Mẫu ở các đàn cơ chi phái bảo bỏ phải về Tòa Thánh đãi lịnh.
Sau đây là nguyên văn bức thư ấy:
Vạn Quốc Tự Việt Nam
Đại Đồng Duy Nhứt Đạo Tâm
Do Võ Tông Đường sáng lập
Sài gòn ngày 31-12-1971
Ni Trưởng Diệu Minh Võ Duy Nhứt.
- Giám Đốc sáng lập Cơ Quan Trung Ương Đô Thành.
- Trưởng Tử thừa kế Cố Sư Bà Diệu Lộc Võ Thị Ngọc Châu.
- Liên giao chi phái Đạo và Phước Thiện.
Kính gởi:
-Hội Thánh Đại Đạo Tam Kỳ Tòa Thánh Tây Ninh.
-Đại Hiền Huynh Hiến Pháp, Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài.
-Đại Hiền Huynh Đầu Sư, Chưởng Quản Cửu Trùng Đài.
Kính Hội Thánh
Kính quí Đại Huynh.
Tệ Muội Võ Duy Nhứt Thánh Danh Diệu Minh, 71 tuổi sanh trưởng tại xã Phú Hưng, Quận Châu Thành, tỉnh Bến Tre. Sáng lập viên thừa kế Vạn Quốc Tự Tổ Đình Bến Tre, hiện là nữ Chưởng Quản Vạn Quốc Tự Đô Thành, kim Hội Trưởng Hội Phước Thiện Việt Nam (đống bạc học sinh con côi), Giám Đốc Nữ Trung Học Đạo Đức Học Đường Thủ Đô, Quản Đốc Nữ Tu Viện Nữ Trinh Vạn Quốc Tự.
Kính bạch Hội Thánh và chư vị Đại Huynh.
Tệ Muội tu theo Phật Giáo, nhưng hằng tìm hiểu mục đích cứu thế của Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ của Đấng Ngọc Hoàng Thượng Đế và Đức Diêu Trì Kim Mẫu. Nếu vào năm 1948 tệ Muội đã tíếp sức với quí vị Bác Sĩ Cao Sĩ Tân, Ông Bà Trương Kế An, Ông Bà Võ Trường Thọ và nhiều vị khác nữa tổ chức một đàn cơ tại Vạn Quốc Tự Bến Tre vào Ngọ thời ngày 26-6-Mậu Tý (1948). Hôm ấy Đức Diêu Trì Kim Mẫu đã giáng cơ dạy Tiểu Muội đại ý như :
Vào thời Hạ Ngươn mạc Pháp nầy, nạn tai dồn dập đến cho nhơn sanh vậy Tệ Muội phải gấp rút ra đi để cho đoàn con của mẹ nhứt là vừa giúp con côi quả phụ (xin đính kèm bài Thánh Giáo).
Vì vậy Hiền Muội không ngần ngại xin phép Mẹ và từ giã những bạn Đạo nơi Tổ Đình Vạn Quốc Tự và dâng đoàn con côi gần 200 đứa lên Đô Thành sài gòn vào năm 1948. Nhờ ơn trên giúp sức mà Tệ Muội đã lo châu toàn cho tất cả đến khi ăn học thành tài.
Cũng trong thời kỳ nầy, tại Đô Thành Sài gòn Tệ Muội đã giúp sức với nhiều nhà hảo tâm bằng tâm, bằng sản để thành lập Hội Phước Thiện Việt Nam “ Đồng Bạc Học Sinh Con Côi”. Giấy phép ngày 15-5-1952 số 1.013/CAB.
Hội đã từng giúp đở nhiều con côi quả phụ khắp cả nước. Vào năm 1956 Hội cũng đã nhận nuôi dưỡng và cho ăn học đến khi thành nhơn một số Thiếu Sinh Quân Đội Cao Đài do Bộ Xã Hội trao cho.
Hiện nay Tệ Muội đã tạo được sản nghiệp cho Vạn Quốc Tự Đô Thành như sau:
1 Đền Thờ Đức Chí Tôn và Phật Mẫu (trên lầu dưới là giảng đường).
1 Nữ Trung Học Đạo Đức Học Đường 2 từng (nền móng có thể lên 3 từng).
1 quán cơm chay xã hội (mỗi ngày phục vụ cho trên 200 khẩu phần).
Tất cả được nằm ở khu đất trên 2 ngàn thước vuông ở số 378/3 đường Phan Thanh Giản Sài gòn do Tệ Muội đứng bộ.
Kính thưa Hội Thánh và Nhị Vị Đại Huynh.
Vốn Tệ Muội được biểu Thánh Địa Tây Ninh là nguồn gốc Đạo Cao Đài và gần đây trong thập nhụt thiền định, Tệ Muội đã được lịnh của Đức Phật Mẫu dạy:
“ Phải kịp thời về Tòa Thánh Tây Ninh mà chung lo nghiệp Đạo”. Vì thế hôm nay Tệ Muội xin hiến dâng sự nghiệp đã hòan thành tại Đô Thành Sài gòn cùng thể xác lên Đức Chí Tôn, Phật Mẫu sử dụng.
Kính mong Hội Thánh và nhị vị Đại Huynh chấp thuận giúp đỡ Tệ Muội được tròn bổn phận.
Trân trọng
Ký tên đóng dấu
Diệu Minh Võ Duy Nhứt
Trích nơi quyển Tây Ninh Xưa và Nay của bạn Huỳnh Minh nơi trang 302 thì Bà Diệu Minh có thêm 1 biệt danh là Minh Hà. Năm 21 tuổi, Bà đương làm một Giáo Viên ở Bến Tre có lên Tây Ninh cất một cái am nhỏ gần khe suối Chùa Hang của Núi Bà Đen. Đến lúc bải trường hay lúc rãnh rỗi Bà lên đó tịnh dưởng tinh thần.
Bà có làm một bài thi tựa là :
Hai Mươi Mốt Xuân
Hai mốt xuân tròn đã trải qua,
Khắp nhìn ba cõi nước non nhà.
Trí tài thiếu một trang anh tuấn,
Bợm bạc dư ngàn số trá ngoa.
Nhắn với con Trời trong vũ trụ,
Nỗi niềm riêng chạnh phận quần thoa.
Phấn son rãi quyết tô nền Đạo,
Chở buổi chung qui đến Phổ Đà.
Minh Hà Võ Phụng Kiều
Viết tại Tây Ninh lúc còn làm Giáo Chức.
Khi Bà 61 tuổi, Bà nhớ bài thơ 40 năm trước nên họa lại:
Sáu Mươi Mốt Tuổi
Sáu mốt xuân tròn đã điểm qua,
Báu ân xã tắc với sơn hà.
Làm cho rõ mặt trang anh tuấn,
Đánh thức con Trời khỏi trá ngoa.
Nữ kiệt Nam tài mau tỉnh dậy,
Đức lành bủa khắp khách quần thoa.
Điểm tô non nước nền chơn Đạo,
Đợi buổi qui nguyên đến phổ đà.
Ni Trưởng Diệu Minh
Có một cụ thi sĩ đến am Bà, nhìn cảnh cũ còn đây mà người đâu vắn bóng, cụ bèn víết vào đá một vần thơ cảm tác:
Bước đến am mây Võ Phụng Kiều,
Nhìn sau ngấm trước vẽ đìu hiu.
Xác xơ vườn cũ, xoài cam mít,
lạnh lẽo nền xưa, khạp gáo niêu.
Hoặc bước xích tòng còn mãi miết,
Hay hồn tinh vệ đã tiêu diêu.
Công cù lao lập còn ghi dấu,
Ngùi ngấm chơn trời vẽ tịch liêu.
Lâm Tyền
Võ Trung Nghĩa
Sau đây là một bài thi của Bà sáng tác hồi năm 1928
SỐNG VÌ NHƠN LOẠI
Lời lành nhắn nhũ với trần ai,
Chơn lý khuyên nhau vững bước hoài.
Bầu mật anh hùng ai dám khuấy ?
Tấm gan quân tử dễ đâu mài ?
Nâu sồng là chí thâu non vắn,
Khổ hạnh ấy gương lắp bể dài.
Khêu đuốc sáng soi đường chánh Đạo,
Hy sinh cứu thế phận râu mày.
Diệu Minh tự Minh Hà
Tiếp theo đây bài của tựa Sống Vì Nhân Loại nhưng theo lối thượng lục hạ bát.
Sống vì nhơn loại thong dong,
Sống vì yêu mến con Hồng trời Nam.
Sống trong chẳng biết tham lam,
Sống sạch chẳng biết chẳng ham của trần.
Sống thanh chỉ biết chuyên cần,
Cần lo mối Đạo muôn phần nhà Nam.
Phật tử chỉ sống vì dân,
Phật tử giản dị không phân sang hèn.
Một lòng tu luyện tâm hồn,
Chí thành cầu nguyện muôn dân thái bình.
Xã thân hiến trọn Thiên Đình,
Y hành phận sự giữ gìn nguyện xưa.
Nguyện là gánh tội muôn dân,
Nguyện là giúp đỡ chúng sanh dân lành.
Nguyện độ dân chúng tu hành,
Bền tâm cầu nguyện tâm thành vì dân.
Dân an đời sống mới vui,
Hòan cầu đau khổ sống vui sao đành ?
Cùng chung giọt máu em anh,
Thế mà gây loạn chiến tranh bảo bùng.
Anh em giết hại não nùng,
Làm sao nhắm mắt sống cùng an vui.
Sống thế chẳng khác người đui,
Sống cảnh nước thới dân an mới nhàn.
Sống sao dẹp được muôn ngàn,
Ma vương quỉ sứ lan tràn khắp nơi.
Sống vì nhơn loại ai ơi,
Sống sao tiếng tốt muôn đời lưu danh.
Sống hòa huynh đệ em anh,
Sống cho ngay thật chớ sanh gian tà.
Sống thanh sống bạch hiệp hòa,
Sống yêu nhơn loại mới là xứng danh.
Sống sao đúng bực hùng anh,
Sống sao giữ dạ tiết trinh vẹn toàn.
Sống sao trung hiếu vuông tròn,
Sống sao khi thác người còn dấu yêu.
Sống mà độc ác ma yêu,
Thà là đừng sống chật miền Trời Nam.
Nam Bang quí báu vô cùng
Riêng danh giao giống Sen Vàng Phật Gia
Mai, Cúc, Liễu, Huệ, Chi Lan,
Khắp miền đất Việt Trời Nam khoe màu.
THƠ SANH ƠI !
Sống nhơ bợn chớ ưa sự sống,
Sống làm hư thể thống ích ghì ?
Sống sao khỏi tiếng đời khi,
Sống sao cho đặng sử ghi bảng đề.
Sống tội lỗi vụn về kiếp sống,
Sống đầy vật chất dám khuyên cho,
Sống vầy càng lại thêm lo,
Sống ăn, sống mặc hại cho phong trào.
Sau đây là bức thư chứng tỏ Bà Diệu Minh đã nhờ Hội Phước Thiện Việt Nam nuôi được 18 em Thiếu Sinh Quân Cao Đài cho học trường Phước Thiện của Hội.
Việt Nam Cộng Hòa Sài gòn ngày 19-11-1957
Nha Tổng Giám Đốc Giám Đốc Nha Xã Hội Nam Phần
Xã hội
Số: 728/XHNP Kính gởi ông Tỉnh Trưởng Tây Ninh
Trân trọng kính tư quí Tỉnh rõ:
Thỉnh theo lời thỉnh cầu của Nha, Hội Phước Thiện Việt Nam ở Sài Gòn đã thỏa thuận thâu nhận 18 em Thiếu Sinh Quân Cao Đài để cho theo học tại trường Trung Học Phước Thiện của Hội ở đường Hòa Hưng Sài Gòn. Còn về chổ ở, trong khi chờ đợi lấy lại căn phố 378/3 đường Phan Thanh Giản thì hãy ở tạm trong các chùa.
Vậy yêu cầu Quí Tỉnh cho chuyên chở các em tới Nha Xã Hội Nam Phần, 46 Đường Tự Đức (Đakao) Saigon để giao cho Hội Phước Thiện Việt Nam.
Kính chào ông Tỉnh Trưởng
Phan Văn Vinh
Trước khi được phong chức Đạo Nhơn, Bà Diệu Minh có dẫn một phái đoàn Vạn Quốc Tự viếng Tòa Thánh ngày 14-1-1972. Hội Thánh lúc ấy do Đức Thượng Sanh lãnh Đạo đã làm lễ tiếp phái đoàn trọng thể.
Bà Diệu Minh có đáp từ bằng một bài diễn văn như sau:
Lời Chào Mừng
Hội Thánh Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ Tòa Thánh Tây Ninh
Của Ni Trưởng Diệu Minh nhơn dịp về viếng Tòa Thánh Tây Ninh ngày 28-11 Tân Hợi (14-1-1972)
Kính Bạch Hội Thánh
Kính Quí Đại Huynh, Đại Tỷ,
Chúng tôi rất hữu hạnh được quí Chức Sắc nam nữ huệ cố đón tiếp như hôm nay, đây là một đặc ân trọng hậu mà Hội Thánh đã ban cho.
Tệ Muội xin thay mặt cho phái đoàn Vạn Quốc Tự, kính cẩn cảm niệm Hội Thánh và quí Đạo Huynh, Đạo Tỷ.
Kính thưa Hội Thánh.
Tệ Muội hân hạnh tiếp được Thánh Thơ của Đại Huynh Hiến Pháp số 48/Hộ Pháp.QCQ đề ngày 19-11 Tân Hợi (5-1-1972) chánh thức cho phép Tệ Muội về Tòa Thánh chung lo cho đại nghiệp Đạo, sau khi Tệ Muội đã gởi một văn thư ngỏ ý với Hội Thánh. Tệ Muội đã và đang cầu nguyện được phục vụ dưới chơn Đức Chí Tôn và Đức Mẹ cùng các Đấng Thiêng Liêng và đã được đáp ứng thỏa đáng.
Tệ Muội ước mong về đây hiệp đồng Huynh, Tỷ, Đệ cứu khổ cho chủng tộc, giải thoát cho nhơn sanh theo cơ cứu khổ tận độ của nền Đại Đạo.
Kính thưa Hội Thánh.
Vào năm 1938, Hiền Huynh Đầu Sư tại vị đã cùng với Đức Hộ Pháp đến Vạn Quốc Tự Bến Tre giải tâm cho Tệ Muội trong kỳ đại tịnh 10 ngày không thuốc chữa. Vì thế sự còn lại của đời mình, Tệ Muội đã nguyện hiến thân nầy cho Đức Mẹ, làm tế vật cho Đức Chí Tôn để lo cho con cái của Ngài, nhứt là đám con côi, quả phụ.
Trong sứ mạng hành Đạo của Tệ Muội ở Đô Thành, hiện nay đã tạo lập được ngôi Vạn Quốc Tự Đô Thành. Tầng trên Thờ, Tầng dưới làm giảng đường cơ sở nuôi con côi cùng Đạo Đức Nữ Học Đường (trước kia là Vạn Quốc Tự Họ Đường từ năm 1952). Dãy nhà nầy từng là phòng học, tầng dưới phòng nội trú nữ sinh. Dự án dãy nhà nầy còn xây lên được 3 từng nữa dùng làm nơi “Tu Viện Nữ Trinh” để gieo giống lành cho đời Thượng Ngươn Thánh Đức. Một quán cơm chay xã hội phục vụ cho hơn 500 khẩu phần mỗi ngày. Các cơ sở nói trên được nằm trong một miếng đất khuôn viên 200 mét vuông, do Tệ Muội đứng bộ.
Tệ Muội cảm thấy mấy mươi năm hành Đạo, công trình trên đây cũng như hạt cát trong sa mạc đối với nổi thống khổ của nhơn loại hiện giờ.
Theo thiển kiến của Tệ Muội: thời kỳ mạc Pháp nhơn sanh đang chịu dưới luật trả vay trong biển khổ luân hồi bất tận, do bản năng tranh đấu theo lý tánh tự tồn, khiến cho ý thứ tâm linh mờ ám dẩn dắt nhau trên nghiệp: tham, sân, si, ích kỷ tổn nhơn, nó là nguồn phát xuất nạn tiêu diệt của nhơn loại !
Kính thưa Hội Thánh
Kính thưa quí Đại Huynh, Đại Tỷ,
Theo sự nhận thức của Tệ Muội, Đấng Đại Từ Phụ và Đại Từ Mẫu Thiêng Liêng không nở để nhơn loại sa vào hố diệt vong nên đã chuyển xây ngươn hội mới, mở cơ tận độ lập Đạo cứu đời, ân xá tội tình cho nhơn loại.
Trong thời kỳ đại ân xá, sự tình nguyện cứu đời với phương tu biệt lập không thể nào xoay chuyển nổi cơ đời thực hành con đường cứu khổ cho cùng tận.
Vì vậy Tệ Muội xin tình nguyện về với mái Tổ Đình Tòa Thánh Tây Ninh chung tâm góp sức cùng với quí Đại Huynh, Đại Tỷ để lo cho cơ tận độ theo tôn chỉ Đại Đạo hiệp với Thánh ý Tứ Chuyển Thượng Nguơn Thánh Đức của Đức Chí Tôn Phật Mẫu.
Tệ Muội xin kết thúc bằng sự cầu nguyện :
1.Nguyện hiến dâng tinh thần và thể chất cho Đức Chí Tôn, Phật Mẫu cùng các Đấng Thiêng Liêng để làm phương tiện phục vụ nhon loại.
2.Nguyện cầu ơn trên ban hồng ân cho được huệ tâm ngỏ hầu thực thi lời nguyện cứu khổ, độ nhơn, bác ái, đại đồng được đắc thành.
NAM MÔ TẠO HÓA HUYỀN THHIÊN DIÊU TRÌ KIM MẪU
Cảm bái.
KẾT LUẬN
Từ một Ni Cô trẻ chưa kinh nghiệm, Bà Diệu Minh đã trở thành một nhân vật hữu ích cho đời, lau được sự đau khổ của trẻ mồ côi trong môi trường học vấn khỏi phải vất vã lầm than của trường đời cay nghiệt. Bao nhiêu sự nghiệp tạo được trong kiếp sanh đều dâng hiến cho Đạo, thậm chí thể hài mình cũng dâng hiến cho Đức Chí Tôn, Phật Mẫu sử dụng.
Như thế thì phẩm vị Đạo Nhơn của Đức Hộ Pháp phong thưởng cũng rất xứng đáng cho kẻ tâm thành đức vẹn ấy.
Bà sanh năm 1900 thì nay đã 80 tuổi rồi.
Có lẻ tuổi ấy không còn khả năng chi giúp đời phó Đạo được nữa xin ghi đôi dòng để lưu vào Đạo Sử Danh Nhân hầu đoàn hậu tấn noi gương chí hy sinh ấy mà lập công bồi đức.
Viết tại Tòa Thánh ngày 23-10 Canh Thân (1980)
Quang Minh
