TIỂU SỬ

CẢI TRẠNG NGUYỄN NGỌC TRÂN  

TỰ MINH NHỰT

(1926-2020)

 

Sưu Tầm : Tỉnh Tâm

 

Mục Lục LỜI TỰA 1.SƠ LƯỢC TIỂU SỬ 2.NHỮNG DIỄN BIẾN CHÍNH TRONG BƯỚC ĐƯỜNG HÀNH ĐẠO CHƯƠNG I: THỜI KỲ PHÁP THUỘC CHƯƠNG II: THỜI KỲ ĐỆ NHẤT VIỆT NAM CỘNG HÒA CHƯƠNG III: CUỘC SỐNG LƯU VONG TRÊN ĐẤT CAO MIÊN CHƯƠNG IV: THỜI KỲ ĐỆ NHỊ VIỆT NAM CỘNG HÒA CHƯƠNG V: THỜI KỲ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA KẾT LUẬN Phụ Lục

 

Lời Tựa

 

Tỉnh Tâm tình cờ có được quyển Tịch Đạo Pháp Nhơn Luân Chi Đạo của Ngài Cải Trạng Nguyễn Ngọc Trân tự Minh Nhựt. Xét thấy đây là một tài liệu hay, đáng để cho đoàn hậu tấn làm tài liệu học hỏi về gương hành Đạo của những vị tiền bối.

Ngòi bút của Ngài quá sắc xảo, lời văn thì bộc trực thẳng thắng, nếu đánh máy lại nguyên xi e rằng sẽ đụng chạm, mích lòng nhiều vị Chức Sắc đã qui Tiên hoặc còn đang hành Đạo. Nếu được lược bớt những bất đồng đó thì chắc rằng đây sẽ là một tài liệu rất quí cho nền Đại Đạo.

Tỉnh Tâm mạng phép sử dụng quyển Tịch Đạo Pháp Nhơn Luân Chi Đạo của Ngài làm tài liệu chính để viết về tiểu sử Ngài, xin phép lược bớt một ít chi tiết nhưng cốt lõi câu chuyện, lời văn, vẫn giữ nguyên không hề thay đổi. Tỉnh Tâm chia quyển hồi ký thành nhiều chương theo từng thời kỳ và chỉnh lại cách xưng hô để người đọc dễ hình dung hơn. Hy vọng rằng khi đọc xong quyển sách nầy chư Đạo Hữu sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về lịch sử nền Đại Đạo, về tính cách của một Chức Sắc Thiên Phong Hiệp Thiên Đài  đã hiến dâng cả cuộc đời mình cho Đạo Cao Đài.

Nay kính

Tỉnh Tâm

  _____________________________________________________

 

1.     SƠ LƯỢC TIỂU SỬ

 

Ngài Cải Trạng Nguyễn Ngọc Trân sinh ngày 20-8-1926 tại xã Bình Hòa, tổng Cửu Tư Thượng, quận Thủ Thừa, Tình Tân An (nay là Long An).

Thân Sinh Ngài là Nguyễn Lễ Bộ, tuổi Nhâm Thìn (1892) là Hương Cả làng sở tại. Nhập môn vào Đạo Cao Đài năm 1927, được phong Giáo Hữu phái Thái ngày 18-6-Đinh Mão, trọn kiếp sanh lo lập công bồi đức được thăng phẩm Giáo Sư, Phối Sư, Quyền Thái Chánh Phối Sư, Thái Chánh Phối Sư chính vị, và phẩm tột cùng là Đầu Sư (1-1-1972). Qui vị năm 1976.

Thân Mẫu Ngài là Bà Thái Thị Hảnh, tuổi giáp ngọ (1894), nguyên quán làng Phước Lâm, quận Cần Giuộc-Chợ Lớn, từng góp công trong việc mở Đạo lúc ban sơ tại xã Bình Hòa, cho mượn nhà làm Thánh Thất tạm lúc ban đầu để lo bành trướng cơ phổ độ. Thời gian sau số tín hữu theo khá đông hợp cùng nhau góp công của xây thành Thánh Thất liên xã. Bà lãnh chức Chánh Trị Sự Đầu Hương Đạo nữ phái Bình Hòa, mãn phần ngày 13-12-Ất Dậu (1945), được Đức Hộ Pháp truy phong Lễ Sanh năm 1946.

Gia đình Ngài gồm có 7 anh chị em:

1. Người chị thứ hai tên Nguyễn Thị Nghiệp, sanh năm 1916, có chồng tên Phan Văn Chi làm Đốc Học Trường Công Lập.

2. Người chị thứ ba tên Nguyễn Thị Chánh, sanh năm 1918, là nhạc mẫu của Bác Sĩ Mạnh, hành sự tại bệnh viện Tây Ninh.

3. Anh trai thứ tư tên Nguyễn Hữu Đức, sanh  năm 1920, làm Thông Sự ấp Bình Phú, xã Bình Hòa, bị Việt Minh giết năm 1948.

4. Anh trai thứ năm tên Nguyễn Hữu Ân, sinh năm 1922, giỏi Pháp văn, Anh văn, và Nhật Ngữ, từng làm việc cho Phi trường Tân Sơn Nhất, sau làm thông dịch cho Đạo, cũng bị Việt Minh giết năm 1947.

5. Anh trai thứ sáu là Giám Đốc Đạo Đức Học Đường Nguyễn Hữu Lương, sanh năm 1924, thọ phẩm Giáo Hữu phái Ngọc, có làm Dân Biểu Quốc Hội thời Tổng Thống Ngô Đình Diệm và làm Nghị Sĩ Quốc Hội thời Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu. Sau 1975 bị đưa đi học tập cải tạo ở Miền Bắc gần 9 năm, sau định cư sum hợp với gia đình ở Bỉ. Ông mất tại Bỉ năm 1991, được đưa linh cửu về nước an tán tại Cực Lạc Thái Bình.

6. Ngài, Nguyễn Ngọc Trân, sinh năm 1926, thứ bảy trong gia đình.

7. Em trai thứ út tên Quang làm trưởng ty thông tin Bà Rịa, sinh năm 1932, sau 1975 sang định cư bên Bỉ, mất năm 1981.

Cả gia tộc đều có học thức và chiếm địa vị khá quan trọng trong xã hội cũng như trong nền Đại Đạo.

 

___________________________________________

 

2. NHỮNG DIỄN BIẾN CHÍNH TRONG BƯỚC ĐƯỜNG HÀNH ĐẠO

 

Năm 1944 thi Thành Chung xong, Ngài về căn cứ đóng tàu Nitinan ở Cầu Rạch Ông-Tân Thuận làm công quả, thơ ký phụ trách với thân phụ Ngài nơi Hộ Viện.

Ngài là thơ ký đầu tiên duy nhứt trong những tháng đầu tại văn phòng Tổng Chỉ Huy do Ngài Giáo Sư Thượng Tước Thanh đảm trách

Về Tòa Thánh năm 1946, Ngài lập tờ hiến thân cho Đạo, tiếp tục làm Thơ Ký Nội Chánh.

Năm 1947, Ngài thi đậu khoa Luật Sự thuộc Bộ Pháp Chánh.

Năm 1948, Ngài được bổ nhiệm Pháp Chánh Sài Gòn.

Năm 1949, Ngài đắc lịnh Pháp Chánh Rạch Giá.

Năm 1950, Ngài được Đức Hộ Pháp cho phép đi Phnom Penh thể theo thỉnh cầu của Thân Phụ Ngài xin cho một người biết Pháp Văn theo giúp trong việc giao tiếp với chánh quyền Cao Miên và Pháp. Thân Phụ Ngài lúc nầy được Đức Hộ Pháp ban quyền Chủ Trưởng Hội Thánh Ngoại Giáo. Nhưng khi ở Phnom Penh được vài tháng, do nhiều yếu tố khách quan đã làm cho Ngài nản chí, Ngài đã xin nghỉ việc Đạo trong thời gian hơn 4 tháng.

Năm 1951, Ngài nộp đơn xin được quay lại làm việc cho Đạo, Ngài được bổ dụng làm việc tại Bộ Pháp Chánh.

Tháng 8 năm Tân Mão (1951), Ngài được bổ Pháp Chánh Long Xuyên.

Tháng 8 năm Nhâm Thìn (1952), Ngài trúng thăm một nhiệm kỳ Sóc Trăng-Bạc Liêu-Cà Mau và được thăng Sĩ Tải cũng niên khóa nầy.

Ngày 29-08-Qúi Tỵ (dl 6-10-1953), Ngài được Hội Thánh ban khen công nghiệp do có những đóng góp tích cực cho nền Đại Đạo.

Tháng 8 năm Qúi Tỵ và Giáp Ngọ (1953-1954), Hai lần liên tiếp Ngài trúng thăm lãnh Pháp Chánh Chợ Lớn-Tân An-Bến Tre.

Tháng 8 năm 1955 mãn nhiệm về phục lịch Bộ Pháp Chánh.

Cuối năm 1955, tháng Chạp Ất Mùi, Ngài đính hôn với cô Trương Thị Trạng, tuổi Bính Tý (1936), gia đình ở căn cứ Đạo Châu Thành Tân An.

Năm 1956, Đức Hộ Pháp lưu vong sang Phnom Penh, tình hình trong Đạo lúc nầy rất phức tạp, Ngài Tiếp Pháp, Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, giao cho Ngài lãnh nhiệm vụ Phó Ban Hòa Giải.

Đầu năm 1957, Nhân lễ Vía Đức Chí Tôn ngày mùng 1 tháng 9, Ngài cùng với các vị Chức Sắc Hiệp Thiên Đài trong Ban Vận Động Miền Nam tổ chức một buổi lễ thật hoành tráng để tuyên truyền Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống của Đức Hộ Pháp khởi xướng. Buổi lễ thành công tốt đẹp, nhưng sau đó bị chánh quyền Ngô Đình Diệm đàn áp, bắt bớ không thương tiếc. Một số Chức Sắc bị bắt, bị tra tấn dã mang sau đó đã hy sinh như: Thừa Sử Phan Hữu Phước, Giáo Hữu Thượng Liền Thanh, Sĩ Tải Phạm Duy Nhung... Do tình hình căn thẳng, Ngài cùng với 4 vị Sĩ Tải phải lánh mặt xuống Sài Gòn gồm: Nguyễn Minh Ngời, Lê Quang Tấn, Bùi Văn Tiếp, Nguyễn Ngọc Tỷ và Nguyễn Ngọc Trân. Sĩ Tải Tỷ bị kẹt chuyện gia đình cuối cùng không đi chung được.

Tháng 4-1957, Ngài đã có mặt ở Phnom Penh diện kiến Đức Hộ Pháp sau nhiều tháng ngày trốn né mật thám của Ngô Đình Diệm.

Tháng 8 Đinh Mậu (1957), Ngài cùng Sĩ Tải Khỏe kiếm được việc làm ở Chup (thuộc Campuchia).

Ngày 17 tháng 5- 1959 (mùng 10 tháng 4 Kỷ Hợi). Đức Hộ Pháp qui tiên tại Cao Miên, Ngài cùng với các vị Chức Sắc, Chức Việc và Đạo Hữu lưu vong bên Cao Miên chung lo đám tang cho Đức Ngài.

Năm 1960, Ngài chuyển chỗ làm từ Chup về Phnom Penh.

Ngày 15 tháng 1 năm 1960, Ngài viết một bức thơ dài để chia tay với người vợ đầu tiên của Ngài, sau đó Ngài kết hôn lần hai cùng bà Trần Thị Huyện, tuổi Giáp Tý, Hiền Tài Ban Thế Đạo. Cuộc chia tay với người vợ đầu cũng đã làm cho Ngài rai rứt trong lòng.

Tháng 4 năm 1966, lãnh lịnh Ngài Bảo Đạo về Việt Nam công tác về chánh sách Hòa Bình Chung Sống, Ngài xin nghỉ phép không được nên gây sự với Giám Đốc để rồi nghỉ việc luôn.

Khoảng giữa năm 1967, Ngài Hiến Pháp vâng lịnh Đức Thượng Sanh viết thơ mời Ngài Bảo Đạo về Tòa Thánh làm việc. Cầu cơ thỉnh Giáo Đức Hộ Pháp chấp thuận cho cả phái đoàn lưu vong theo Đức Hộ Pháp cùng về. Có sẵn thông hành, Ngài được phái liên lạc với Hội Thánh để sắp xếp chuyến hồi hương. Ngài về Việt Nam trước đến khoảng tháng 5 năm 1970, Ngài Hồ Bảo Đạo cùng cậu Cả, Sĩ Tải Cao cùng với gia đình và cậu Hòa là cháu ngoại Đức Hộ Pháp mới về tới Việt Nam.

Năm 1967, khi về Tòa Thánh Ngài được bổ dụng làm Trưởng Phòng Minh Tra Bộ Pháp Chánh. Mấy tháng sau kiêm luôn Pháp Chánh Thánh Địa, rồi kiêm buộc tội tại Pháp Chánh Tư Quyển Cửu Trùng Đài và buộc tội tại Pháp Chánh Trị An.

Năm 1970,  Lon Nol đảo chánh Sihanouk, Việt Kiều ở Cao Miên bị sát hại rất nhiều. Số sống sót tìm đủ mọi cách hồi hương, tránh họa tiêu diệt. Công nhân đồn điền cao su Chup thừa lúc rối loạn lấy xe camion của hãng mấy chục chiếc, chở nhau về Việt Nam, được tập trung ở Phước Điền rất đông. Cảnh sống thật vất vả thiếu thốn, mất vệ sinh dễ bịnh hoạn. Ngài cùng Sĩ Tải Tấn đã hết lòng giúp đỡ những Việt Kiều nầy.

Năm 1974,  Hội Thánh mở Hội Nhơn Sanh, Ngài được đề cử làm Trưởng Hội.

Sau ngày 30-4-1975, sau khi hai ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi và Nguyễn Văn Kiết bị bắt giam. Ngài được đề cử làm Quyền Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh.

Ngày 12-10-1976, Ngài làm đơn xin từ nhiệm chức vụ sau khoảng 6 tháng nắm Quyền Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, do có những mâu thuẫn nội bộ.

Đúng ngay ngày nộp đơn xin từ nhiệm, khoảng 12 giờ trưa Ngài bị chánh quyền Cộng  Sản bắt giam.

Ngày 15-6-1978 Ngài bị chuyển lên trại Cây Cầy ở 1 tháng 20 ngày rồi chuyển tiếp về Bàu Cỏ ngày 5-8-1978. Thêm 40 tháng ở khám đường cộng chung trên 5 năm tù.

Ngày 25-11-1981, Ngài được trả tự do nhưng phải chịu thêm 6 tháng quản chế.

Ngày 22-1-1983, Ngài bị bắt giam lần nữa, kỳ nầy bị giam ở khám đường B4 Tỉnh gần 10 tháng. Ngài được trả tự do ngày 12 -11-1983.

Ngày 17-12-1984, công an huyện Hòa Thành bắt Ngài một lần nữa, bắt nguội vì lý do cơ bút, đến 4-12-1985 mới được thả, phải trình diện mỗi tháng 2 lần tại Ban Chấp Pháp.

Ngày 07-03-1985, Ngài bị Hội Thánh lúc nầy được đổi tên thành Hội Đồng Chưởng Quản Hội Thánh Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh ký Huấn Lịnh trục xuất ra khỏi Đạo cùng một số người trong nhóm Thiên Khai Huỳnh Đạo và Hội Thánh Tân Triều. Ngài đứng đầu trong danh sách trong khi chẳng dính dấp gì tới tổ chức nầy.

Sau khi ông Thái Hiểu Thanh xin ra khỏi Hội Đồng Chưởng Quản do không chịu nổi áp lực từ chánh quyền.Về Sài Gòn ông gởi “Ý niệm thơ” xin vô hiệu hóa chữ ký trên văn bản trục xuất hay giáng cấp Chức Sắc, yêu cầu Hội Đồng Chưởng Quản thông báo trên giảng đài Đền Thánh sau các đàn vía, sóc, vọng đại ý xin Chức Sắc thông cảm hầu cứu vãn mọi mất mát đã qua. Vì rằng Hội Đồng Chưởng Quản đã vượt khỏi phạm vi quyền hạn được qui định trong Pháp Chánh Truyền.

Ông Thái Hiểu Thanh ký tên trục xuất chức sắc lúc còn đương quyền, nay nghỉ việc, xin vô hiệu hóa chữ ký, về mặt pháp lý thật vô tác dụng, song có còn hơn không.

Như vậy việc trục xuất Ngài ra khỏi Đạo, xét về mặt Đạo thì không có đúng luật.

Ngày 8-5-1986, Ngài mới mổ xong còn rất yếu nhưng chánh quyền vẫn bắt giam ở Bàu Cỏ, đến ngày 11-11-1987 mới được ra tù nhưng phải chịu thêm quản chế 6 tháng, trình diện trên 10 tháng.

Năm 1997, ông Trịnh Quốc Anh, Viện Trưởng Viện Kiểm Soát Tỉnh lúc bấy giờ đã nhiều lần binh vực cho Ngài, đối đầu với bên Công An, có kêu Ngài làm đơn gởi ra Trung Ương tố cáo Công An Tỉnh đã bắt giam Ngài phi pháp. Ngài về có thảo một văn bản dài 5 trang giấy, viết lên những suy nghĩ ưu tư của mình, dự định sẽ gởi đi. Nhưng bạn đời của Ngài sợ rằng “Trứng chọi với đá”, Ngài sẽ gặp nhiều phiền phức thêm mà thôi nên đã lén dấu thư đó đi.

Người con gái của Ngài đang định cư bên Pháp có làm giấy bảo lãnh cho Ngài sang thăm con. Sau nhiều lần đi tới đi lui làm thủ tục rườm rà, bị từ chối mấy lược. Cuối cùng Ngài cũng được chánh quyền cho phép xuất cảnh. Mặc dù thời gian xuất cảnh ngắn ngủi chỉ có 3 tháng nhưng cũng đủ thấy đó là một niềm an ủi, động viên lớn của cuộc đời Ngài, sau khi phải nếm trải biết bao nhiêu khổ cực trong ngục tù cũng chỉ vì nóng lòng thấy nền Đạo chinh nghiên, lúc nào cũng mong muốn nền Đạo sẽ được phục hồi mạnh mẽ.

Ngày 24-02 Canh Tý (17/03/2020) Ngài qui Tiên hưởng thọ 95 tuổi. Ngài chỉ được hành lễ theo hàng Đạo Hữu, nhưng cũng còn một chút an ủi là phần mộ của Ngài vẫn được an nghỉ tại khu dành cho Chức Sắc Hiệp Thiên Đài ở Cực Lạc Thái Bình.

 

Sau đây xin mời chư Đạo Hữu vào phần chính quyển Hồi Ký của Ngài.

Xin được phép chia quyển hồi ký của Ngài thành 5 giai đoạn:

Chương I: Thời Kỳ Pháp Thuộc

Chương II: Thời Kỳ Đệ Nhất Việt Nam Cộng Hòa

Chương III: Cuộc Sống Lưu Vong Trên Đất Miên

Chương IV: Thời Kỳ Đệ Nhị Việt Nam Cộng Hòa

Chương V: Thời Kỳ XHCN

 

 ____________________________________________________

 

CHƯƠNG I

THỜI KỲ PHÁP THUỘC

 

1.THỜI NIÊN THIẾU 2.LÀM THƠ KÝ 3.THOÁT NẠN TRONG GAN TẤC 4.TRỞ VỀ QUÊ 5.QUYẾT LÒNG THEO ĐẠO 6.HỌA TAI ĐỖ XUỐNG GIA ĐÌNH NGÀI 7.VỀ TÒA THÁNH TÂY NINH

8.THI ĐẬU LUẬT SỰ (Thuộc Pháp Chánh Hiệp Thiên Đài) 9.ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH SÀI GÒN 10.ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH RẠCH GIÁ 11.ĐƯỢC BỔ ĐI NAM VANG 12.NỔI NIỀM RAI RỨT 13.TẠM NGHỈ VIỆC ĐẠO

 

1.     THỜI NIÊN THIẾU

Năm Ngài lên 7 tuổi, gia đình Ngài cho đi học trường Quận Đức Hòa cách nhà 11 cây số. Thời Pháp thuộc rất ít trường dạy chữ, học lớp Đồng Ấu tức lớp một cũng đến Quận mới có trường.  

Lúc đầu ở trọ nhà ông chủ chợ cách trường non một ngàn thước, ngày hai buổi đi học, lội bộ mấy ngày giờ, Thân Phụ Ngài gởi nhà ông Giáo Nguyễn Văn Dữ, gần trường tiện hơn, vài ba tuần mới được về thăm nhà. Từ đó bắt đầu nếp sống xa gia đình luôn cho đến sau nầy.

Học từ đồng ấu, dự bị, sơ đẳng, lớp nhì một năm rồi lớp nhì hai năm ở tại Đức Hòa. Khoảng thời gian nầy dịp tết về nhà, Ngài gặp thân phụ hành Đạo ở Tòa Thánh về chơi. Tuần Xuân nhựt, gia đình lớn nhỏ đều trai giới, qua mùng 2 tháng giêng anh chị đều dùng mặn, riêng Ngài xin ăn chay luôn với thân phụ. Ít hôm sau thân phụ trở lại Tòa Thánh, ba anh em Ngài vào trường, Ngài vẫn tiếp tục dùng chay, tính được trên 3 năm. Vấn đề nấu nướng chay mặn bất tiện cho chủ nhà trọ, thành thử việc ăn uống, bồi dưỡng thất thường, hay đúng hơn căn duyên chỉ được chừng ấy nên Ngài đành ngã mặn.

Độ năm 1937, do lòng tốt của anh rễ Ngài là Phan Văn Chi, Giáo viên lớp nhất trường Tiểu Học Hồng Ngự (Châu Đốc) muốn dạy kèm thêm, thân mẫu Ngài cho đổi trường đến Hồng Ngự học lớp nhất.

Năm đó gần đến ngày thi tiểu học (CEPCI) anh chị không muốn Ngài nghỉ học trong lễ thành hôn của anh Đức, sợ mất bài vỡ không cho về Bình Hòa, Ngài lén xuống cano sang Tân Châu, qua Châu Đốc rồi mua vé đi xe đêm về Chợ Lớn, giữa khuya tìm chỗ trọ, sáng hôm sau đáp xe về nhà, gây ngạc nhiên cho cả gia đình.

Đường hiểm trở cách sông đò, xa hơn 300 cây số, với tuổi ấu thơ, kể cũng là sự mạo hiểm. Ngài ngồi trên cano mà không dám ngồi ló mặt ra, sợ anh rễ cho người theo bắt lại, vì thời ấy chỉ có một chuyến trong ngày mà thôi.

Xong đám cưới, ngài không dám ở lâu, mất nhiều bài vở sợ rớt, gia đình đơn chiếc không ai tiện đưa Ngài trở lại Hồng Ngự, một mình tự đi Sài Gòn, mua vé tàu Phnom Penh, đi Hồng Ngự sang đò về nhà. Hồng Ngự không có bến tàu lớn đậu, khi đến ngan Hồng Ngự tàu túc còi chạy chậm chờ thuyền chèo ra, cập hông cột đỏi để chuyển hàng hóa và cho khách xuống. Cuộc hành trình trên Cửu Long tử 5 giờ chiều bữa trước đến 3,4 giờ chiều hôm sau, tính trọn đêm và gần suốt ngày. Mùa nước đổ lắm khi tàu trễ hơn năm ba tiếng đồng hồ.

Lúc khác, sau khi đỗ tiểu học, muốn vào trung học hồ sơ phải có y chứng của bác sĩ. Đường giao thông bất tiện, mỗi ngày chỉ có một chuyến cano độc nhất, sáng từ Châu Đốc xuống Hồng Ngự lúc 9 giờ, 11 giờ trở về Châu Đốc. Đến nơi cũng 3 giờ chiều kịp vào bệnh viện xin giấy chứng nhưng chẳng còn phương tiện nào trở lại Hồng Ngự, thay vì ở trọ khách sạn Châu Đốc, Ngài trực nhớ có bà dì ruột thứ út quê chồng ở Núi Sam, dù chưa thông thạo đường đi nước bước, chưa biết nhà ở đâu, trời lại sắp tối, Ngài mạo hiểm lên xe đi núi Sam. Thế mà vẫn tìm ra nhà bà dì, ngủ một đêm tại đó. Sáng hôm sau trở lại Châu Đốc, qua phà Châu Giang đi Tân Châu. Tới nơi cano đi Hồng Ngự rời bến đã lâu, Ngài nghĩ ra cách tìm thuyền của người đi ra chợ để quá giang. Không may gặp người xảo trá, thấy Ngài có nhiều tiền nên tỏ vẻ sốt sắn ân cần, lợi dụng sự ngây thơ khờ dạy của Ngài lúc đó, mượn rồi trốn mất đoạt luôn số tiền.

Ngày càng trưa, xuồng ghe đi chợ đều tách bến, cảnh chợ Tân Châu càng vắng khách, Ngài thật sự lúng túng, chợt nhớ bạn bè có nói bên kia bờ sông Cửu Long là xã Thường Thới, có con lộ đất chạy về Thường Lạc. Thế là Ngài quyết định ngay xuống đò sang sông, bách bộ trên năm ngàn thước về Thường Lạc, xuống đò qua Hồng Ngự. Dọc đường có ghé nhà bạn học dùng cơm trưa nên 4, 5 giờ chiều mới về tới nhà.

Nghĩ lại chiều hôm tới núi Sam, thảng không tìm được nhà bà Dì, chẳng còn xe trở lại Châu Đốc, bơ vơ một mình không biết làm sao…Sáng hôm ở Tân Châu, tuy chất phát ngây thơ, Ngài lấy tiền cho mượn, may mắn vẫn giữ lại chút ít đủ tiền đò và uống nước theo đường.

Chuyến đi nầy gây nhiều lo lắng cho ông anh rễ: Cano đến lúc 9 giờ, không thấy Ngài về, chờ 3, 4 giờ cũng không thấy, bao nhiêu suy diễn âu lo chẳng biết chuyện gì xảy ra, muốn tìm chẳng biết tìm nơi đâu, tìm cách nào…Lo sợ rồi giận, khi gặp lại nhau thật là vui mừng, nhưng Ngài cũng nhận lời khiển trách.

Niên học 1940-1941, Ngài vào trung học ở nội trú Collège de Cantho sau đổi thành Collège Phan Thanh Giản. Năm 1942 còn đang học, dịp hè về nhà, thân phụ Ngài dẫn viếng văn phòng số 4 Mac Mahon và 152 Lefèvre, Ngài có ký tên vào sổ vàng, hiệp tác trong cơ quan chuyển thế do Ngài Giáo Sư Thượng Vinh Thanh chỉ Đạo.

2.     LÀM THƠ KÝ

Năm 1944 thi Thành Chung xong, nối chí song thân trong sự nghiệp Đạo, Ngài về căn cứ đóng tàu Nitinan ở Cầu Rạch Ông-Tân Thuận làm công quả, thơ ký phụ trách với thân phụ Ngài nơi Hộ Viện.

Lúc bấy giờ Sài Gòn còn bị phi cơ Đồng Minh oanh tạc, trong khi thiên hạ tản cư về quê lánh nạn, Chức Sắc, thanh niên Đạo lại tập trung mưu đồ đại sự, bất chấp mọi nguy hiểm chết chóc, sẵn sàng hy sinh. Mấy tháng sau thanh niên Đạo về đông, chuẩn bị lập Nội Ứng Nghĩa Binh, ban ngày làm công thợ đóng tàu, ban đêm tập lính dượt binh, mưu đồ lật đỗ chánh quyền Pháp thực dân xâm lược, để giải ách nô lệ cho giống nồi, đồng thời giải tỏa sự kèm kẹp khủng bố đàn áp Đạo.

Ngài là thơ ký đầu tiên duy nhứt trong những tháng đầu tại văn phòng Tổng chỉ huy do Ngài Giáo Sư Thượng Tước Thanh đảm trách. Ít người lại nhiều công việc. làm việc cả ngày đêm, thường xuyên đến 11 hoặc 12 giờ khuya đôi khi 2, 3 giờ sáng, Ngài vui vẻ hăng say công việc. Ngài Giáo Sư Tước có vẻ bằng lòng, nói với Ngài lúc đêm khuya, gọi tâm tình như sau: “Hồi nhỏ Qua học chữ Nho thôi, còn chữ Việt mới học lóm sau nầy. Lúc mới khai Đạo, Qua còn trẻ, làm thơ ký cho Đức Quyền Giáo Tông. Nhờ tánh siêng năng cần mẫn như em bây giờ, Đức Quyền Giáo Tông thương Qua lắm và rất bằng lòng việc làm của Qua, cần hết việc không cần hết giờ”.

Tuy chẳng phải lời khen chính thức, song Ngài rất phấn khởi, được thượng cấp khen tánh tình và bằng lòng trong công việc làm hằng ngày.

Năm 1945, đảo chánh Pháp xong, không còn phải âm thầm lén lút nữa, một phần lớn Chức Sắc dời về Thánh Thất Minh Tân-Vĩnh Hội gần cầu Ông Lãnh, thanh niên binh sĩ dời về trường học Cầu Kho, sau dọn về Thành Quan Sáu (Colonel) góc đường Norodom và Paul Blanchy; sau đổi tên đường Thống Nhất và Hai Bà Trưng-Sài Gòn.

Ngài vẫn là thơ ký riêng của Ngài Tổng Chỉ Huy Giáo Sư Thượng Tước Thanh, được giao nhiệm vụ hỏi danh tánh, địa chỉ những người Pháp và gia đình bị bắt để lập thông qui chuyển qua công an lúc bấy giờ gọi là Quốc Gia Tự Vệ Cuộc, tại bót Catinat.

Thời bấy giờ, điện thoại rất khan hiếm, các văn phòng của Đạo chỉ có hai điện thoại mà thôi, một tại tư dinh của Ngài Giáo Sư Đại Biểu và một tại văn phòng Tổng Chỉ Huy Nội Ứng Nghĩa Binh, mà Ngài Giáo Sư Thượng Tước Thanh cho đặt tại bàn viết của Thư Ký, cần lắm Ngài mới sử dụng.

Trước và sau ngày đảo chánh, bom đạn Đồng Minh gây hãi hùng kinh sợ cho dân chúng ở Đô Thành và gây thiệt hại một số sanh mạng của anh em nội ứng nghĩa binh của Đạo đóng dưới dốc cầu chữ Y.

Khi Pháp tái chiếm Sài Gòn, Ngài Giáo Sư Thượng Tước Thanh dời về Thánh Thất Từ Vân Tự-Phú Nhuận, còn thân phụ Ngài và Ngài về Thánh Thất Chợ Lớn, trước bệnh viện Chợ Rẫy.

Tình thế ngày càng khẩn trương, bộ đội rút về Trảng Bàng Tây Ninh, Hòa Khánh, Đức Hòa, phần khác giải tán, ai về nhà nấy chờ lịnh.

 

3.THOÁT NẠN TRONG GAN TẤC

Đầu năm 1946, Pháp xét Thánh Thất Chợ Lớn, bắt ông Khâm Châu Giáo Hữu Chiếu và ông Đầu Tộc Châu Thành Lễ Sanh Vinh, nửa đêm đem bắn bỏ giữa đường Canton-Chợ Lớn. Phái nữ được yên.

Ngài không bị bắt chung là nhờ thấy tình thế khó khăn, Ngài mướn khách sạn ở riêng trước đó không lâu và thân phụ Ngài đau dạ dày đã về xứ.

Chuyện cũ nhắc lại thật kinh khủng hải hùng, có thể xác định mọi việc đều được Thiêng Liêng an bài trước. Ngài khỏi vong mạng vì nhờ sự ngẫu nhiên may mắn, sống chết chỉ cách nhau khoảnh khắc trong gan tắc.

Còn một chuyện nữa cũng ly kỳ hấp dẫn không kém. Số là Ngài mướn khách sạn Khoan Dầu gần Palikao, xóm Tài Lục, Chợ Lớn. Ngài ở chung với anh bạn thân người Huê kiều. Sáng một bữa nọ, đột nhiên khiến Ngài bàn với anh bạn Huê kiều nên đổi khách sạn, vì tư cách phục vụ của bồi phòng kém lịch sự. Anh bạn đồng ý, cậy người vợ Xẩm (ở riêng) thuê khách sạn khác. Độ một giờ trưa, sau khi thanh toán tiền phòng, hai anh em dời về khách sạn Duy Nhất, ngay lộ Đồng Khánh cách Khoan Dầu vài con lộ, khoảng chừng một cây số. Người bạn bảo Ngài ngủ đi để anh ta lại đằng nầy một chút.

Khi anh ta đi rồi, chẳng hiểu sao Ngài cảm thấy hốt hoảng trong mình, ngồi phắt dậy, chạy theo ra cửa, ngang quầy tài phú theo kịp và hỏi:

-Anh Hai, đi đâu? Chừng nào về?

Anh bạn trả lời xong rồi đi luôn, Ngài vào phòng tiếp tục ngủ. Độ 10 phút sau, người Xẩm bồi phòng đến gõ cửa hỏi:

-Có phải khi sớm có người đàn bà Xẩm đến mướn phòng nầy hay không?

Ngài nói: Phải

Bồi phòng tiếp:

- Vậy cảm phiền ông ra ngoài chờ, khi nào người Xẩm đó trở lại rồi ông vô nghỉ, nếu thật sự phòng nầy mướn dùm cho ông.

Ngài đáp: Cũng được.

Ngài ngồi dậy toan bước ra, bồi phòng tiếp:

-Ông lấy đồ ra luôn, chừng nào người đó trở lại nói đúng mướn phòng này cho ông rồi ông sẽ vào nghỉ.

Ngài nghỉ ngay rằng, vừa nghe nói tiếng Việt, biết Ngài là người Việt, chủ khách sạn không cho mướn phòng, sợ liên lụy bởi người Việt hay làm Việt Minh. Quân Đội Pháp có thông báo cấm, làm trái rủi bị xét  bắt, chủ khách sạn chịu trách nhiệm nặng. Từ trước Ngài ở nhiều khách sạn Tàu được là nhờ ở chung với anh bạn Huê kiều.

Trả chìa khóa phòng, Ngài xách cặp ra luôn, đến tìm anh bạn theo địa chỉ anh vừa cho biết. Hai anh em thuê phòng khác cách Duy Nhất không đầy 500 thước. Rút kinh nghiệm Ngài không nói chuyện để không ai nhận biết là người Việt.

Hơn một tiếng đồng hồ sau, đứng trước khách sạn thuê nhìn lại thấy binh sĩ Pháp bao vây Duy Nhứt. Thiên hạ xem rất đông và bàn tán: “Nó xét khách sạn, không có ai bị bắt, nó lên xe về Sài Gòn rồi”.

Thời gian đầu Pháp chưa chiếm Chợ Lớn, chỉ ra vào hành quân rồi về. Mấy hôm sau, một trong những bồi phòng khách sạn Khoan Dầu, ghét chủ nhưng mến Ngài, vô tìm gặp lại ở tiệm nước, kể cho Ngài nghe: Chủ khách sạn người Tàu có vợ Đầm, thường mua đồ tiếp tế cho quân Pháp ở Sài Gòn, biết Ngài có súng lục, vô tình bồi phòng nhìn thấy, báo cho nhà binh vào xét bắt. May là Ngài vừa dọn đi, nữa giờ sau binh Pháp tới, không gặp Ngài, lúc Ngài xách cặp ra đi, nó cho người theo, biết Ngài dời về Duy Nhất.

Chú bồi phòng dể thương còn hỏi Ngài tại sao biết mà tránh. Chừng đó Ngài mới nhớ lại là khi mới xuống phòng rời khách sạn Khoan Dầu, còn bách bộ theo hè phố, thấy nhiều xe nhà binh Pháp chạy từ hướng Sài Gòn vào, phong tỏa xung quanh khách sạn, nay mới vở lẽ. Mừng được thoát nạn lớn, nếu bị bắt mà có súng hẳn nhiên bị giết và có thể bị tra tấn khai thác trước khi hành huyết.

Thời gian ở khách sạn, trước là vui thú theo tuổi trẻ và cũng công tác với anh em Việt Minh bên cầu Palikao. Thấy tình đời đen bạc, xảo trá không thật tâm, tham của cải hơn là lợi ích chung của đất nước, sau khi bắt gặp thi hài của 2 vị Chức Sắc thuộc Châu Đạo Chợ Lớn bị bắn bỏ giữa đường, thây nằm ngửa trên ngực trải tờ Kiết Chứng của Đạo, dằn dưới hòm quẹt diêm, Ngài hãi hùng thêm buồn chán, vội bỏ về cùng với anh Tư của Ngài và bạn Cơ, thư ký Đạo ở chung thành Quan Sáu lúc trước, về luôn nhà, không một lời từ giả anh bạn Huê Kiều.

 

4.TRỞ VỀ QUÊ

Đường về cũng lắm truân chuyên, định theo lộ trình Phú Lâm-Bà Hom, Cầu Xáng, rủi ngày ấy Pháp hành quân qua vùng Phú Lâm-Bà Hom, ba anh em phải lách vào sâu trong ruộng, lội bộ băng đồng. Mặc dù có chứng thư của Chi Đội Trưởng Chi Đội 15 mà vẫn gặp nhiều khó khăn. May mắn một cán bộ Việt Minh địa phương nhìn bạn cũ với anh Đức, trước cùng học ở Đức Hòa giúp đỡ mới suông sẻ về đến nhà.

Phần anh bạn Huê Kiều, năm 1950 lúc hành Đạo ở Phnom-Phenh, Ngài tình cờ gặp lại ở đường Boon anh trách và hỏi lúc đó đi đâu, anh tìm khắp nơi không gặp, không biết đi đâu mà không từ giã, đi mất tích anh rất buồn.

Mấy tháng ở nhà, Ngài hiệp lực cùng anh Đức quán xuyến các việc gia đình, quản lý hai lò đường đạp mía mà không bán cho hãng, công việc khá vất vả.

Trung tuần 1946, sau khi cúng Chí Tôn thời Dậu xong. Thân phụ Ngài với Thiên Phục Giáo Hữu, chứng cho Ngài lập thệ nhập môn, không người tiến cử. Vì lẽ đó không có Sớ Cầu Đạo, Ngài không nhớ ngày tháng nào đã nhập môn.

Chiến tranh hổn loạn, bổn Đạo Cao Đài nguy khốn nhất trong những tháng đầu năm 1946, lớp bị Pháp giết trả thù cuộc đảo chánh 9-3-1945 mà Cao Đài đóng vai trò quan trọng chủ yếu khắp các tỉnh Miền Nam Việt Nam. Lớp bị Việt Minh Cộng Sản theo Giáo điều kỳ thị tôn Giáo tàn sát tập thề, thảm khốc nhất ở Quản Ngãi, Trung Lập, Đức Hòa (Chợ Lớn), Bình Hòa (Tân An) kéo dài hết năm 1947 qua đầu năm 1948.

Ông Lễ Sanh Thượng Bổn Thanh, Đầu Tộc Đạo Đức Hòa, bác ruột Ngài, được Việt Minh mời họp, sợ bị thủ tiêu không đi. Thông thường được Việt Minh mời, có đi không bao giờ trở lại, người Đạo sợ lắm. Báo tin cho thân phụ của Ngài hay, Ngài xin tháp tùng, có vài ba Chức Việc Bàn Trị Sự Bình Hòa tình nguyện theo cùng.

Thân phụ Ngài cho soạn trước một bài diễn văn để đọc trong phiên họp. Đường gian nguy nhọc nhằn, có liên lạc Việt Minh dẫn đường. Canh khuya đêm vắng, trời tối đen như mực, lội qua nhiều đồng ruộng gồ gồ ghề băng qua lộ dầu Hòa Khánh, mọi người đều sợ Pháp bắn. Đường khoảng 10.000m, xong liên lạc muốn đánh lạc hướng để bảo mật vị trí đóng quân, dẫn đi quanh co gần 20.000m.

Sau lời diễn văn và lời trình bày của thân phụ Ngài, lập trường của Đạo được nêu rõ ràng, được hoan nghinh, Chi Đội Trưởng Việt Minh tuyên bố sẽ cho đăng báo bài diễn văn đó. Có lẻ nhờ vậy mà những vụ khủng bố Đạo được giảm bớt phần nào, nhưng chỉ trong một thời gian ngắn thôi, các vụ tàn sát Đạo lại tiếp diễn và khốc liệt nhất là năm 1947.

 

15. QUYẾT LÒNG THEO ĐẠO

Năm 1946, khi được tin Đức Hộ Pháp hồi loan, sau thời gian bị đồ lưu ở đảo Madagascar, thân phụ Ngài quyết định về Tòa Thánh tiếp tục bước hành Đạo, cho anh Lương và em Quang của Ngài cùng theo, giao cả sản nghiệp cho Ngài gìn giữ khai thác tạo nên của cải để lo cho 3 anh em còn độc thân. Bốn anh chị lớn đã có gia đình tư riêng rồi. Ngài từ chối xin được noi gương cha “Xả phú cầu bần, xả thân cầu đạo” để được đi Tòa Thánh. Thân Phụ Ngài chấp thuận và giao tài sản cho hai anh trai là Đức và Ân.

Ngài chấp nhận hy sinh mối tình đầu, cố nén đau thương luyến ái, tìm lãng quên trong câu kinh tiếng kệ và thời gian dài là bầu diệu dược hàn gắn mọi thương đau. Tuy vậy mỗi lần nhớ đến, lương tâm Ngài không khỏi rai rứt vì chính mình Ngài đã gây tuyệt vọng ưu sầu cho người thương.

Sở dĩ Ngài muốn hành Đạo là bởi đức tin được nhen nhúm từ thuở nhỏ, xuất thân trong gia đình Đạo Giáo, thỉnh thoảng cúng nước sớm chiều trong tứ thời nhựt tụng, được nghe cha, mẹ và anh Đức Ngài là Thông Sự kể chuyện Đạo, dẫn đi Thánh Thất, viếng Tòa Thánh, bảo đọc Thánh Ngôn, Thánh Giáo, giảng dạy và thật hành.

Được nghe Đạo linh thiên, mầu nhiệm, bệnh gì chữa cũng hết, nhất là bịnh tà. Đặc biệt hơn có một dịp đức tin của Ngài được cũng cố thêm mạnh là vào năm 1942, anh Ngài Nguyễn Hữu Ân lâm bệnh trầm kha, Thầy Đông Y, Bác Sĩ Tây Y chữa trị đều không kết quả, thân mẫu Ngài rước Bàn Trị Sự và Đồng Nhi đến tụng kinh và cầu bịnh ngày đêm nhưng không chút thuyên giảm, bịnh càng tăng chỉ chờ chết mà thôi. Cúng lạy xin sâm theo quẻ Quan Âm trong quyển Kinh Nhật Tụng do chùa Tam Tông Miếu phát hành. Có lần sâm ứng: sẽ có quới nhân cứu hộ. Chờ đợi mỏi mòn chẳng thấy quới nhân đâu cả. Bệnh nhân thôi thóp chờ thở hơi cuối cùng. Cả gia đình đều tuyệt vọng.

Một Tá Điền hay tin đến thăm ngủ đêm tại nhà. Ông nầy là Thầy Pháp, thứ 5 tên Khá ở cùng địa phương.

Nửa đêm khi Bàn Trị Sự và Đồng Nhi đang quì cúng tứ thời thì bất ngờ ông chổi dậy nhan nhẹn nhắc ghế để trước Thiên Bàn phía sau Đồng Nhi, nhảy lên đứng trên ghế, mắt nhìn Thiên Nhãn, miệng đọc lâm râm, tay dường như bắt ấn. Thân mẫu Ngài thấy lạ xin cho biết cao danh quí tánh, xin đừng vô lễ trước Thiên Bàn Chí Tôn. Miệng ông ta liền thốt ra:

-Ta là Long Thần Hộ Pháp. Thấy gia đình nầy Đạo đức…ta đến cứu, để ta bắt hồn sanh nó lại …kẻo trễ…không kịp.

Ông tiếp tục lâm râm bắt ấn, một chút sau ông gọi “Ân” tên của bệnh nhân.

Trong tình trạng hôn mê bất tỉnh thế mà Ân lại dạ thành tiếng và tuân hành y lệnh truyền như người mạnh giỏi bình thường. Anh Ân của Ngài lồm cồm ngồi dậy, thân mẫu Ngài vội dìu đỡ, bước xuống ván ngựa, quì trước Thiên Bàn, nhứt nhứt biểu đâu làm đó, bắt ấn tý, lấy dấu, niệm danh Chí Tôn rồi lạy, cũng ba lạy bốn gật.

Những người có mặt ngạc nhiên không ít. Thấy hiển linh như vậy, thân mẫu Ngài hỏi dùng thêm thuốc chi điều trị. Qua xác ông Thầy Pháp, Long Thần Hộ Pháp dạy cho dùng thuốc bồi dưỡng sức khỏe là đủ, không cần thuốc khác. Nói rồi xuất ra luôn. Anh Ân Ngài thay vì không hy vọng kéo dài sự sống đột nhiên bình phục nhờ Long Thần Hộ Pháp cứu mạng, ứng đúng như quẻ Quang Âm. Ngài có mặt trong giờ phút đó, chứng kiến sự việc, đức tin tăng bội phần, nhờ vậy sau nầy ước muốn đi hành Đạo.

 

6. HỌA TAI ĐỖ XUỐNG GIA ĐÌNH NGÀI

Sau biến cố mấy mươi năm, giờ thấy rõ duyên phần định số, nếu ở lại gìn giữ sản nghiệp, Ngài khó tránh khỏi số phận như hai anh Đức và Ân của Ngài chết trong tay của Cộng Sản. Lúc bấy giờ không ai biết trước cuộc chiến ở Việt Nam ngày càng khốc liệt dai dẳng, tàn phá tiêu hao về tài sản và sinh mạng đến mức độ quá ư trầm trọng.

Mục đích mấy cha con Ngài về Tòa Thánh hành Đạo không phải là tản cư, không phải xa quê vĩnh viễn, do đó thân phụ Ngài chỉ đem tiền chi dụng vừa đủ, ngoài quần áo chẳng mang gì thêm, cho đến vòng vàng, gia bảo, nữ trang cũng chôn dấu tại nhà, định ý hai anh Ngài sẽ tiếp tế sau. Không ngờ khi mấy cha con rời khỏi gia đình, bị phao truyền là đã theo Tây, đồn rằng thấy thân phụ Ngài đứng trước mũi tàu hành quân của Pháp, chỉ cho quân Pháp bắn xã vào xóm…, phản động, việt gian…có lý do tịch thu tài sản, tất cả phân tán manh mún, hai lẫm lúa bị phân phối cho nhau, nhà cửa bị triệt hạ, khu vườn cây trái năm sáu mẫu cũng bị đào xới tìm của quí, nữ trang gia bảo bị tước đoạt, hai người anh bị giết cho dứt hậu hoạn, hàng xóm được dịp hôi của rơi rớt. Thân phụ Ngài sạt nghiệp từ đó, chỉ còn mười mấy mẫu ruộng tốt ở Gò Đen-Long An nhưng không thâu lúa tô được. Thân phụ Ngài nói rằng: “Thiêng Liêng giúp cho dứt khoát, khỏi bị chi phối ưu tư vì của cải vật chất, dù có khổ nhưng bước đường hành Đạo khỏi bị vướng bận, chỉ thương hai đứa con mạng bạc quá sớm”.

 

7. VỀ TÒA THÁNH TÂY NINH

 Về Tòa Thánh năm 1946, Ngài lập tờ hiến thân cho Đạo, tiếp tục làm Thơ Ký Nội Chánh, thân phụ Ngài quản lý Hộ Viện, sau đổi thành Thượng Thống Hộ Viện, Ngài ở Giáo Tông Đường với thân phụ nhưng dùng cơm tháng ở ngoài. Lúc đầu tin tưởng vào sự sản của gia đình, bất ngờ còn hai bàn tay trắng, đành vào Trai Đường dùng bữa.

Thế mới biết đời là giả tạm, cái gì cũng giả, cũng tạm.

Trai Đường thường dùng cơm với nước muối, rau luộc. Muối hột nấu với nước cơm cháy đen, màu sậm giống nước tương, danh gọi nước tương Đại Đạo, rau lan có nhiều nhưng cũng không đủ cho công quả ăn. Bữa cháu, bữa cơm thất thường, có lúc còn giới hạn số lượng mỗi khẩu phần cơm cháo trong bữa ăn, không đủ no, có khi còn mạo danh để ăn phần tiêu chuẩn của anh em, khiến ông Giáo Hữu Thái Hào Thanh, Thượng Thống Lương Viện phải nhọc nhằn xoay sở để bú đắp lại. Thơ Ký Nội Chánh nghỉ việc lúc 11 giờ, đến Trai Đường sau các sở, một đôi lần phải cảnh ngộ nầy, chờ có phần bù lại, chịu đói rã ruột.

Mức sống từ đỉnh cao rơi vào vực thẩm, trước kia ăn ba bữa, tối còn dậm thêm, nay chịu thiếu thốn mọi mặt, thiếu dinh dưỡng, đêm cúng thời Tý xong, đôi khi đói xót ruột không ngủ được. Ngày làm việc chờ hết giờ, tan sở, có bữa cầm viết run tay, nhưng với dạ nhiệt thành, quyết tâm hành Đạo, Ngài vẫn kiên trì chấp nhận, hàng ngày nhờ vui vẻ với bạn bè trang lứa, thêm nhờ các Đấng hộ trì, muôn sự khó đều vượt qua.

Ghi lại những dòng chữ nầy mục đích của Ngài là muốn nhắc lại những vui buồn trong cảnh hành Đạo gọi là kỷ niệm thăng trầm của ngày xa xưa, không có ý than phiền, trái lại Ngài còn phấn khởi đã đi những bước vững vàng trên con đường thiên lý gồ ghề hiểm trở và khó khăn.

Làm Thơ Ký Hộ Viện được mấy tháng, Tòa Đạo cần người, Ngài Giáo Sư Thượng Tước Thanh, Thượng Thống Lại Viện bổ dụng ông Phạm Văn Nhiều và Ngài qua Tòa Đạo, sau đổi danh là Pháp Chánh Hiệp Thiên Đài, dưới quyền Chưởng Quản của Ngài Khai Pháp Trần Duy Nghĩa.

 

8. THI ĐẬU LUẬT SỰ (Thuộc Pháp Chánh Hiệp Thiên Đài)

Năm 1947, Hội Thánh mở khoa thi Luật Sự, anh em thơ ký nô nức xin thi. Riêng Ngài không dám nghĩ đến, quan niệm thà làm một Đạo hữu thông suốt và vẹn giữ luật pháp Đạo còn hơn là Chức Sắc không xứng phận, hơn nữa cũng lo ngại đậu rớt, ông Nhiều khuyến khích và động viên Ngài, ông nói: “Dù mình có rớt đi nữa, ông chef mình cũng tiếc khả năng của mình”. Nghe xong Ngài nộp hồ sơ xin thi, thương cho ông Nhiều có kiến thức về mặt Đạo, có khả năng, giàu thiện chí, dày công quả từ nhiều năm trước, không may bị rớt. Ngài đậu hạng tư trong tổng số, vẫn làm việc tại Bộ Pháp Chánh.

Một kỷ niệm đáng ghi nhớ nhất cuộc đời, lúc ban sơ vừa muốn đặt chân vào ngưỡng cửa khuôn viên Thánh Thể, anh Lương của Ngài muốn cầu phong Lễ Sanh, Ngài thì muốn vào bên Hiệp Thiên Đài. Thân phụ Ngài gọi cả hai đến để dẫn giải lời hơn lẽ thiệt, kể các lẽ vui buồn sướng khổ trong bước đường hành Đạo rồi kết luận rằng: “Ba đã nói rõ để các con biết, vậy tùy các con nên suy nghĩ  đắn đo cân nhắc thật kỹ rồi tự quyết định lấy tương lai, ba không cản mà cũng không ép, cần thiết là các con phải tự liệu sức mình cho hẳn sẽ làm, liệu đi cùng bước Đạo, được thì nên cầu phong bên Cửu Trùng Đài hay thi qua Hiệp Thiên Đài, sau nầy chẳng nên bỏ dang dở nửa chừng phải mang tiếng bán đồ nhi phế”.

Anh em Ngài hứa quyết tâm hành Đạo, thân phụ Ngài kết thúc bằng lời khuyên: “Ráng nhớ và làm đúng lời đã hứa”.

Nhớ lại khi ở Thánh Thất Minh Tân, anh Lương Ngài ước muốn được đội mão Lễ Sanh nên cố gắn lập công, còn Ngài thấy hai đàn anh Luật Sự Phan Hữu Phước và Võ Văn Nhơn bị Pháp đày đi Sơn La mới về, cúng Chí Tôn đội mão Hiệp Thiên Đài, Ngài ngưỡng vọng và ước mơ. Âu cũng là tiền căn trước, anh Lương Ngài phục vụ bên Cửu Trùng Đài, Ngài thì bên Hiệp Thiên Đài.

 

9. ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH SÀI GÒN

Đầu năm 1948, Ngài được bổ nhiệm Pháp Chánh Sài Gòn, ông Thừa Sử Nguyễn Văn Hợi muốn Ngài ở chung nhà gần chợ Thái Bình để kim luôn Đầu Văn Phòng cho ông trong chức vụ Pháp Chánh Miền Đông mười một tỉnh.

Anh em Luật Sự tân khoa đều minh thệ vô tư và được Đức Hộ Pháp hành pháp giải oan, trấn thần và ban phép lành tại Cung Đạo trước khi lên đường hành sự.

Ở nhà ông Hợi, có khi Ngài cùng hành Đạo chung với ông, đi nơi nầy nơi khác, thỉnh thoảng Ngài thay mặt đi một mình. Được ít tháng có sự đồng ý của ông, Ngài dọn về Thánh Thất Thái Hòa, lộ Monseigneur Domortier ở chung với ông Đầu Tộc Đạo Sài Gòn Lễ Sanh Ngọc Ngạt Thanh.

Hành Đạo lúc bấy giờ rất khó khăn, nguy hiểm, giao thông thật bất tiện, mỗi tuyến đường đều có xe quân sự Pháp (convoi)  hộ tống. Thỉnh thoảng đoàn xe bị Việt Minh phục kích bất ngờ, gây thiệt hại vật chất lẫn sanh mạng nặng nề. Mỗi tuần vài ba lần có xe hộ tống.

Đi viếng các căn cứ Đạo Bàu Trai (Hậu Nghĩa), Hiệp Hòa, Tân Mỹ, Rạch Thiên (Chợ Lớn), Mỹ Thạnh Đông (Long An) là cả một vấn đề, những vùng nầy đồng Đạo bị giết rất nhiều. Các ông Luật Sự Nguyễn Thành An, Pháp Chánh Chợ Lớn; Đỗ Bá Khen, Pháp Chánh Tân An và Ngài thay mặt Pháp Chánh Miền Đông, phải chờ có con voi hoặc xe nhà binh Pháp chở lực lượng tiếp tế mới đi được, nhưng phải xin trước.

Một hôm nhà binh Pháp báo tin có xe đi Bàu Trai, các Ngài quá gian được chỉ chỗ ngồi trên remrque phía sau xe. Đường Phú Lâm-Bà Hom-Cầu Xáng, mất an ninh phải đi ngã tư Hóc Môn về Mỹ Hạnh-Đức Hòa mới tới Bàu Trai. Đường rất xấu, bị Việt Minh phá hoại nhiều khoảng, hơn 10 cây số lồi lõm, lỗ hang, ngồi trên remorque vừa sợ phục kích vì vùng nầy lực lượng khán chiến nổi tiếng lại vừa sợ rơi xuống lộ, mặc dù tay vịnh thành rất chắc, remorque nhảy lưng tưng dằn quá có lúc ngồi không được, đứng lom khom, vịnh cứng, lấy thế chịu cho khỏi té, khỏi bị rơi xuống đường. Các Ngài không kém phần lo ngại , không khéo lại đạp dập bể lương thực, rau cải, cũng có thể sanh rối.

Chuyến đi đã thế, chuyến về có sự khổ sở hơn. Hoàn tất phận sự ở các căn cứ Đạo, các Ngài đi nhờ xe nhà binh về Chợ Lớn, tới Đức Hòa tưởng đi luôn, nhưng tin giờ chót, phải mấy ngày sau xe mới đi được.

Tại chợ Đức Hòa, vùng bán an ninh, đã có trường hợp xảy ra, người lạ mặt đến ngủ, nửa đêm Việt Minh kêu cửa bắt dẫn đi, có lần bắn liền tại chỗ. Các ngải thấy bất tiện, không thể xin trọ nhà chị dâu vợ anh Đức của Ngài ở gần chợ. Vùng an ninh ở ngã tư Đức Hòa  Ngài quen biết nhiều nhưng không thân, phần xa cách đã lâu nay đường đột xin ngủ tạm một lần cả ba thanh niên biết có ai nhận lời không? nhất là thời chiến, không ai dám tin ai.

Đang bối rối phân vân tấn thối lưỡng nang, thời may có người cho biết, ông Giáo Đậu, Thầy cũ của Ngài, trước dạy ở Hồng Ngự, nay về Đức Hòa làm Đốc Học, các Ngài tìm đến và được nhận lời cho tá túc, ăn ở suốt 3 ngày mới đi. Nếu không có sự may mắn các Ngài cũng không biết xử trí cách nào nữa.

Thương hại cho căn cứ Đạo Bàu Trai bị Việt Minh tấn công, năm 1950 phá bình địa, nhiều người chết, số người sống sót một ít chạy về Thánh Địa Tây Ninh, số khác tản lạc nhiều nơi. Thấy địa phận Sài Gòn việc Đạo không nhiều, ăn ở đạm bạc, hẩm hút. Ngài Trần Khai Pháp rút Ngài về Bộ Pháp Chánh. Gặp lúc Luật Sự Lê Văn Thêm, nghỉ bệnh 2 tháng, Ngài được lệnh đến Cần Thơ thay vào đầu năm 1949.

 

10. ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH RẠCH GIÁ

 Vừa mãn hạn, Ngài đắc lịnh trấn nhậm Rạch Giá thay cho vị Pháp Chánh sở tại bị triệu hồi. Đến Long Xuyên phải chờ thêm đến một tuần mới có convoi đi Rạch Giá . Ngay bữa đầu đến Rạch Giá, nhằm lúc Khâm Châu họp các Đầu Tộc và Bàn Trị Sự, ông Giáo Hữu Ngọc Lành Thanh giới thiệu Ngài ra mắt luôn. Sau cùng ông Khâm Châu yêu cầu Pháp Chánh tân nhiệm vui lòng phụ giúp lo kiến tạo Thánh Thất Châu Thành, đã họp bàn 5, 7 lần ký vi bằng hẳn hoi mà vẫn không thực hiện được.

Sau mấy ngày đi viếng xã giao Tỉnh Trưởng, Chỉ Huy Quân Đội Pháp và các cơ quan chính quyền, Ngài qua thăm căn cứ Đạo thành lập bên kia bờ sông thuộc khu vực nhà máy xay lúa của nhà Tư Bản Bùi Quang Đài, chu vi rộng lớn, tương đối an ninh. Bổn Đạo tản cư tị nạn Cộng Sản về đông gồm các quận Châu Thành, Giồng Riềng, Gò Quau tập trung trú ngụ có Quân Đội bảo vệ. Cách ăn ở rất chật hẹp, bẩn thỉu, bùn lầy, nước mặn, gà heo, súc vật lẫn lộn.

Thánh Thất lợp lá, cột tre, lâu ngày phần lớn đứt chân gần sập. Ngài đề nghị với ông Đầu Tộc Châu Thành nên về tạm ở nơi căn cứ cùng với bổn Đạo, mới mong thực hiện được việc kiến tạo. Ông chẳng phản đối nhưng không đồng ý bởi chỗ đang ở là biệt thự khan trang, gần biển gió mát, điện nước đầy đủ, có hồ chứa nước mưa để uống, tiện nghi, cao ráo sạch sẻ. Tại biệt thự nầy có 5 phòng: Khâm Châu, Đầu Tộc, Hành Chánh nam nữ và Pháp Chánh.

Ngài đích thân qua căn cứ ở chung với nhị vị Đầu Tộc Giồng Riềng, Gò Quau, gần văn phòng Khâm Châu và Đầu Tộc Phước Thiện, đề nghị họp Bàn Trị Sự và Ban Cai Quản Phước Thiện, tất cả đều yêu cầu Ngài khởi xướng, anh em sẽ phụ lực nhiệt tình. Ngài nói: “Họp có biên bản nhiều lần mà không làm được, bây giờ không lập biên bản làm gì, ngày kia nếu không làm được việc mình đỡ hổ thẹn với anh em”.

Vì lẽ đó nên không có bút tích văn bản ghi rõ sự yêu cầu, sau nầy mới xảy ra tố tụng lung  tung.

Khởi công ngân quỹ không có đồng nào, Ngài tạm xoay tiền mua tre đang ky gánh đất đắp nền, ngoại giao với thân hào nhân sĩ cùng các nhà tư bản, thương gia địa phương để vận động tiền bạc, dụng tâm lý huy động tinh thần bổn Đạo tham gia đóng góp công của. Nhờ uy tín Đạo, Ngài làm được việc, cất được 6 căn, một chái làm Thánh Thất, lợp lá cột tròn, kê tán lót gạch tàu và năm căn khác làm văn phòng cùng nơi ăn nghỉ của Chức Sắc, cũng cột tròn kê tán nhưng lót gạch không đầy đủ. Vừa lo kiến tạo, vừa thành lập tập luyện các ban lễ, nhạc, Đồng Nhi, vừa lo nhạc cụ, vừa sắm áo, mão cho Lễ Sĩ.

Việc làm được kết quả nhanh chóng và mỹ mãn nhờ các anh em lúc thái bình làm Lễ Sĩ ở Thánh Thất địa phương. Ông Đầu Tộc Giồng Riềng là nhạc sĩ đời vả cũng rành các bài bản đờn cúng. Trong vòng 4 tháng hoàn thành các việc. Ngài tổ chức khánh thành trọng thể, có đông quan khách, có cộ đèn, có đấu xảo bánh mứt, có hát cải lương. Nhờ vậy mà thanh toán các món nợ mua vật liệu, còn dư trên 1500 đồng giá trị đồng tiền lúc bấy giờ. Ông Khâm Châu Ngọc Lành Thanh và Đầu Tộc Châu Thành, Lễ Sanh Ngọc Tâm Thanh, chỉ góp mặt khi được mời  dự lễ thượng đòn dông và khánh thành mà thôi. Ông Đầu Tộc Gò Quau, Lễ Sanh Thượng Hàng Thanh, Ông Đầu Tộc Giồng Riềng Thái Cẩm Thanh cùng các Bàn Trị Sự và Ban Cai Quản Phước Thiện rất tích cực và nhiệt thành. Phần Ngài vừa lo tính toán tiền bạc, vừa sắp xếp công việc phân công cho anh em bổn Đạo, vừa phụ lực với công thợ theo khả năng, vừa chăm sóc trà thuốc cho từng người, nhứt là chư vị lớn tuổi. Nhờ vậy hầu hết bổn Đạo trong các cơ quan chánh trị Đạo dành cho Ngài một khối cảm tình yêu ái nồng nàn mật thiết. Xin dẫn chứng trường hợp cụ thể sau đây:

Một chiều sẩm tối, trời đang mưa, ghe chở gạch và cây cột được binh sĩ Cao Đài hộ tống về đậu trước sông cách Thánh Thất vài ba trăm thước. Anh em công quả theo ghe làm suốt ngày, phần nguy hiểm dọc đường sợ bị Việt Minh phục kích, tất cả đều mệt mỏi và đói bụng, cần về ăn cơm và nghỉ. Bổn Đạo trong căn cứ đi làm ăn vừa về thấy công việc nặng nề lại ngại bùn lầy. Bàn Trị Sự kêu gọi chưa thấy ai đáp ứng tiếp tay vận chuyển lên chùa. Điều đáng ngại là ghe cũ rịn nước, cần giải tỏa sớm cho ghe nhẹ khỏi sợ chìm. Ngài rất lo, hội ý với 2 ông Đầu Tộc, cùng khuân gạch lần lên. Vài người biết được, loan truyền rằng ông Pháp Chánh đi vác gạch nặng nề, trời mưa trơn trợt, rồi tự động rũ nhau, không đầy 30 phút sau, anh em tập trung rất đông, xếp hàng từ ghe lên sân chùa, mỗi người đứng tại chỗ, chuyền tay nhau đưa gạch lên sân, không ai phải di chuyển bước nào. Cây cột nặng thì có các thanh niên khỏe mạnh phụ lực khiên vác. Hai ông Đầu Tộc và Ngài bắt buộc phải nghỉ. Hơn một tiếng đồng hồ sau, mọi việc đều hoàn tất mỹ mãn, giải tỏa nổi lo. Nhờ Đạo tâm, các anh chị em bổn Đạo cùng với chiến sĩ Cao Đài, tất cả vì đại nghiệp, nêu cao thiện chí phục vụ, hòa đồng tâm lý và tình cảm tốt đẹp nên mọi việc đều như ý.

Khánh thành xong, cả mấy chục Bàn Trị Sự ở căn cứ lập tờ hoan nghênh công nghiệp và yêu cầu ban khen cho Ngài, do 2 ông Đầu Tộc Giồng Riềng và Gò Quau ký chuyển theo hệ thống hành chánh. Bộ Chỉ Huy Quân Đội Tỉnh Rạch Giá, Ban Cai Quản, Đầu Tộc Khâm Châu, Phước Thiện cũng ký tờ hoan nghênh công nghiệp và xin ban khen Ngài, gởi theo hệ thống riêng của mỗi cơ quan. Lúc đầu các cơ quan muốn giao các văn kiện ấy để trực tiếp đem trình về Tòa Thánh, Ngài từ chối, ngại rằng thượng cấp sẽ nghĩ là do chính Ngài vận động cho cá nhân mình.

Tiếp dược những văn bản hoan nghinh công nghiệp, ông Khâm Châu Ngọc Lành Thanh nói rằng ông đến Rạch Giá đã 3, 4 năm không ai hoan nghênh công nghiệp, còn Pháp Chánh mới tới có mấy tháng sao lại được hoan nghênh? Ông cho rằng Ngài lập phe đảng nên giữ lại không chuyển về Tòa Thánh và còn hiệp với ông Đầu Tộc Châu Thành Lễ Sanh Ngọc Tâm Thanh ký Tờ kiện Ngài, nêu lý do “Phạm quyền hành chánh”.

Sau cuộc điều tra của Pháp Chánh địa phương, Luật Sự Võ Nhàn Du chuyển nội vụ về Bộ Pháp Chánh. Ngài Trần Khai Pháp dạy bổ túc hồ sơ đòi Khâm Châu giao hết những tờ hoan nghinh công nghiệp để cứu xét và quyết định. Ngài phê đại ý như sau:

“Theo tờ của Khâm Châu Đầu Tộc Rạch Giá tố cáo Luật Sự Trân “Phạm Quyền Hành Chánh” xét ra không phải tham quyền mà cố phạm, chỉ vì do sự bất lực của một số Chức Sắc hành chánh tại địa phương và cũng do yêu cầu của các cơ quan chánh trị Đạo sở tại. Việc xây cất Thánh Thất xong, Luật Sự Trân giao lãnh có toa vé sổ sách đầy đủ, nếu đem cân công và tội thì công trội hẳn hơn nhiều, nên Bần Tăng miễn truy tố và phân định” (non lieu)

Thế là Ngài khỏi bị tội và cũng không được ban khen. Ngài lấy làm mừng và cho đó là một bài học kinh nghiệm trong bước đầu đi hành Đạo.

Sau lễ khánh thành, ông Đầu Tộc Ngọc Tâm Thanh ngưng ngan không cấp lương thực hằng ngày. Ngài có ý định ăn hết mấy lít gạo còn lại sẽ về ngay Tòa Thánh, ở đâu cũng làm công quả không ngại.

Sự việc đến không giống điều đã nghĩ, đồng Đạo dành cho Ngài khối yêu ái đặc biệt, cơm gạo không thiếu, thức ăn lại dồi giàu hơn nhiều. Tới bữa cơm người cho thứ nầy, kẻ biếu món khác, nhiều người tiếp tế. Điều đáng ngại là đem đồ ăn bánh trái tới cho ai cũng nói: “Đem cho ông Pháp Chánh” trong khi có 2 ông Đầu Tộc ngồi chung, khiến Ngài ái ngại vô cùng.

Trong hoàn cảnh tản cư nghèo khó, đạm bạc, thiếu thốn đủ điều, mọi người đều lo tảo tần, lo sự sống hằng ngày cho gia đình và bản thân mà anh chị em cư xử rất đẹp như thế, Ngài thấy đó là niềm an ủi vô biên, được gọi nhuần trong khối tình cảm mà Chí Tôn đã dành sẵn và ban cho, cũng là điều khích lệ để mạnh tiến trên con đường hành Đạo.

Tình trạng kéo dài độ một tháng, Ngài nhận lịnh Ngài Trần Khai Pháp triệu về Tòa Thánh, chuẩn bị đổi đi Nam Vang. Anh chị em đồng Đạo luyến ái thương tiếc. Các bậc lão thành trách rằng tại trước kia Ngài không đồng ý với Bàn Trị Sự để chọn ngày tốt dựng Thánh Thất, dọn cây xong là dựng ngay cho nên bây giờ mới bị đổi đi. Ngài nói rằng: “Ngày nào cũng là ngày của Chí Tôn, cất Thánh Thất thờ Chí Tôn cần gì phải coi ngày”.

 

11. ĐƯỢC BỔ ĐI NAM VANG

Về Tòa Thánh Ngài nghe kể lại: Khi được bổ dụng cầm quyền Chủ Trưởng Hội Thánh Ngoại Giáo, thân phụ Ngài xin Đức Hộ Pháp cho một trong hai đứa con biết Pháp văn theo giúp trong việc ngoại giao với chánh quyền Cao Miên và Pháp. Đức Hộ Pháp chấp thuận Ngài thay vì anh Lương của Ngài đang làm Giám Đốc Đạo Đức Học Đường, nhiệm vụ khó kiếm người thay thế cấp thời được.

Lên tới Phnom Penh, tình cảnh thấy buồn, văn phòng Nội Chánh sáng vắn hoe, một số Chức Sắc đi làm sở tư sinh sống, số còn lại làm lấy lệ bất cần giờ giấc có mặt tại văn phòng là đủ. Thân phụ Ngài muốn chấn chỉnh khuyến khích, nhắc nhỡ nhiều sanh ra bất bình, lần hồi đưa đến kỳ thị, phân cách Chức Sắc Ngoại Giáo và Chức Sắc Nam Kỳ. Nam Kỳ gồm có Giáo Sư Chủ Trưởng là thân phụ Ngài, Lễ Sanh Ngọc Tấn Thanh, Ngọc Huyện Thanh và Ngài.

Phương hướng hành Đạo, thân phụ Ngài áp dụng luật pháp chơn truyền làm căn bản. Phần tương quan với Phước Thiện, có vài chuyện không làm vừa lòng theo ý riêng của Bà Chí Thiện Nhâm, bạn đời của ông Huỳnh Hữu Lợi, Thừa Sử Hiệp Thiên Đài.

Không vì lẽ xây dựng và cũng vì bổn phận, trong phúc trình nguyệt để, thân phụ Ngài tường trình lên Hội Thánh một cách trung thực mọi việc nơi Kim Biên Tông Đạo. Chức Sắc Ngoại Giáo cho rằng bị tố cáo nên sự kỳ thị càng trầm trọng thêm hơn.

Ông Thừa Sử Huỳnh Hữu Lợi được Đức Hộ Pháp tin dùng lại đứng về phe Chức Sắc Ngoại Giáo, thành thử việc hành Đạo của thân phụ Ngài trong cương vị Chủ Trưởng càng khó khăn. Nhiều điều tấu trình lên Đức Hộ Pháp quá đáng, ngoài sự thật, thậm chí đến việc tạo dựng Đạo Đức Học Đường dạy con em của Đạo. Lúc khởi công chẳng có ngân khoản nào, do sáng kiến của Ngài, hiệp cùng ông Lễ Sanh Thượng Huân Thanh, Chưởng Quản Học Viện bắt gió nắn hình dựng lên ba lớp, đủ bàn ghế, dụng cụ sách vở, sổ sách dạy học. Ngài lãnh làm Hiệu Trưởng, điều hành trường lớp, lo đủ Giáo viên dạy theo chương trình Đạo Đức Học Đường Tòa Thánh cũng bị xuyên tạc, bóp méo cho rằng cha con Ngài làm thương mãi, kinh tế…chỉ trích nhiều điều vô lý.

 Trường hợp khác ngày họp khoáng Đại Hội Thánh Ngoại Giáo, giới Chức Sắc trẻ đi làm ngoài đời, một số vắn mặt, không người lập vi bằng, cậy Ngài làm giúp, thế mà cũng cho Ngài là Bí Thư riêng của Chủ Trưởng lại phạm quyền hành chánh, vào hội viết vi bằng.

Trước ở bổn quốc, hành chánh Đạo thường bảo lãnh xin trả tự do cho cán bộ Việt Minh kháng chiến chống Pháp bị bắt hoặc vì tình nghi. Bấy giờ ở Kim Biên Tông Đạo cũng vậy, mỗi khi có người yêu cầu can thiệp cho thân nhân, thân phụ Ngài sốt sắn giúp đỡ, Ngài theo thông dịch, tỉnh nào cũng có, đi khắp 18 tỉnh chỉ sót Rnakiri và Koh Kong mới thành lập nên chưa đến.

Có lần cảnh sát ở Tân Đáo, chi nhánh tại cảng Phnom Phenh, nói với thân phụ Ngài: “Việc nhỏ mọn cần gì ông phải đi, ông lớn tuổi rồi, để ông nầy (chỉ ngay Ngài) đi cũng được, tôi cũng tín nhiệm như có mặt ông”. Cao Uỷ Pháp tại xứ Cao Miên (danh từ cũ gọi là Bảo Hộ) có lần mời tới để xã giao và có lần mời dự buổi lễ tiếp tân. Ông Chủ Trưởng Hội Thánh Ngoại Giáo được tiếp đón niềm nỡ. Lúc ra về được tiễn ra tận cửa và được bắt tay từ giã. Người Pháp lịch sự và tín nhiệm Đạo như thế so với Cộng Sản đa nghi và kỳ thị.

Ông Huỳnh Hữu Lợi tranh chấp với Cò bị bắt ở bót cầu Sài Gòn, thân phụ Ngài đến lãnh ra. Bà Võ Thị Nhâm (Chí Thiện) bị bắt vì việc làm ăn riêng, bị giữ ở bót cảnh sát Liên Bang, thân phụ Ngài cũng lãnh về.

Trước ở Thánh Thất Thái Hòa, thủ đô Sài Gòn, lắm khi bữa cháo bữa cơm, nay đến thủ đô Phnom Phenh, trong khi thiên hạ sống sa hoa, vật chất phủ phê đầy đủ, Ngài tự khép trong khuôn khổ, cũng bữa cơm bữa cháo đạm bạc, thiếu thốn mọi bề, với tấm nhiệt thành phục vụ, bất luận ngày đêm, có việc vẫn phải làm, thế mà công lao bị phủ nhận và bị lên án lắm điều thị phi.

 

12. NỔI NIỀM RAI RỨT

Ngài rất là khổ tâm, lại càng khổ tâm hơn trước sự khổ tâm của thân phụ Ngài. Thật là một thử thách cao độ. Một buổi tối thân phụ Ngài cho gọi Ngài lên kiến diện. Giờ phút nầy Ngài còn nhớ và có thê hình dung rõ, lúc ấy với sắc diện ưu sầu buồn thảm, thân phụ Ngài nói: “Ba kêu con lên đây đê nói cho con biết, trước kia Ba muốn các con hứa, ráng đi cùng bước Đạo, không bán đồ nhi phế…Nay sự việc thế nầy Ba không còn buộc con giữ lời hứa đó nữa, nếu con tự thấy con đủ nghị lực hãy ráng tiếp tục ở đây làm bạn với Ba, bằng không, con muốn về Ba cho con về, Ba không ép con ở lại, phần Ba dù thế nào Ba vẫn phải ở đây làm nhiệm vụ cho trọn kiếp”. Ngài khóc mà chẳng biết tại sao khóc, vừa khóc vừa nói trong nghẹn ngào nức nở: “Con về”. Nói xong Ngài xuống ngay. Sáng hôm sau Ngài khăn gói trở về Thánh Địa Tây Ninh.

Ngồi trên xe, lòng xót xa, lương tâm ray rứt, nghĩ rằng thân phụ thương con vô bờ bến, lòng bao la như trời cao biển rộng, nào công sanh thành dưỡng dục, nào lo cho con ăn học thành nhân, lo cho đủ điều…Trước muốn cho con đi tròn bước Đạo, buộc con chẳng bán đồ nhi phế. Nay trước cơ khảo đảo nặng nề, với nghị lực phi thường, với lòng hy sinh tuyệt đối, thân phụ cam gánh một mình, không để cho con chung cùng kéo dài đau khổ, muốn con xa lánh để được thanh thản yên vui, xử sự rất tâm lý, gọi con đến giải tỏa lời ký hứa, cho phép con được tự do…Thế  mà, con lại vô tâm không hiểu thấu, vội rời cha ra đi, chẳng nghĩ khi xa cha, ngày mai cha sẽ buồn thảm cô đơn như thế nào.

Ngài hình dung cảnh Hội Thánh Ngoại Giáo, thân phụ đang làm gì giờ nầy theo thông lệ, đang nghĩ gì và tâm trạng ra sao…

Trên mấy chục năm thân phụ Ngài đã sống với Đạo với nhân sinh. Sau biến cố đời đã cướp đi hiền nội trợ và hai con lớn… rồi có dịp gần con, một trong mấy đứa con trai còn lại, hôm sớm có nhau, tưởng rằng luôn suốt nhiệm kỳ của Chủ Trưởng Hội Thánh Ngoại Giáo, không ngờ chỉ trong thời gian ngắn ngủi, lại gặp hoàn cảnh éo le đặc biệt, cha con phải rời nhau…Thân phụ làm sao khỏi buồn, trở lại nếp sống của thời xa xưa, lấy nhiệm vụ Đạo làm sở thích, rồi ai sẽ làm tay chân giúp đỡ thân phụ, viết công văn, thông dịch, ngoại giao với chánh quyền Miên Pháp? Ít nhiều công việc cũng bị đình trệ, thân phụ phải gánh thêm trách nhiệm với Hội Thánh.

Nhớ lại những đêm tối, thân phụ xót ruột, Ngài lo thức ăn bồi dưỡng, làm hoặc mua món nầy thức nọ, cũng an ủi tuổi già của thân phụ. Nay Ngài đi rồi, ai sẽ làm giúp? Thân phụ thường không muốn phiền rộn người khác, chắc phải chịu xót ruột suốt canh thâu. Cảnh nầy Ngài đã nếm qua, biết xót ruột là không ngủ được, đoán chắc thân phụ không tránh khỏi, thật đau xót vô cùng. Nghĩ đến đó, Ngài tự trách mình quá khiếp nhược hèn yếu, ân hận tại sao ra về để thân phụ cô đơn một mình giữa số người đang đối kháng, xem nhau như thù địch, tìm phương hãm hại nhau. Càng nghĩ, càng buồn, càng đau, lương tâm cắn rứt…lòng như muối xát, ruột tợ kim châm.

Ngài tự lên án, hành động quả đúng là thất hiếu, ích kỷ, chỉ biết có mình, lo an vui cho bản thân mà không nghỉ đến phụ thân. Tự hỏi tại sao trốn lánh bổn phận và trách nhiệm, đành rằng thân phụ không buộc giữ lời hứa trước, tại sao lại bán đồ nhi phế, tại sao không giữ chữ tín với lòng, với lương tâm, với thân phụ, với Đạo? tại sao không biết thương cha ép lòng chịu khổ, gắng ở bên cạnh cha lo phần hiếu Đạo, vừa tròn lẻ Đạo với hai Đấng Tạo Đoan vừa là niềm an ủi cho cha lúc tuổi già?

Nhớ việc đã qua, Ngài lấy làm hối tiếc, mấy tháng trước, một người bạn làm việc ở Pháp Hoa Ngân Hàng mách khuyên Ngài làm đơn xin sở, Tòa Đại Sứ Pháp đang cần một chân thơ ký…phải chi thử xin và nếu được chấp thuận thì ngày nay có thể sống cận thân phụ được, tiếc là việc đã muộn.

 

13. TẠM NGHỈ VIỆC ĐẠO

Về nhà ít hôm, Ngài xin việc làm tại Sở Trường Tiền tức Ty Công Chánh sau nầy. Ý định nghỉ luôn không hành Đạo, nên sắc phục Hiệp Thiên Đài Ngài đem cho bạn đồng nghiệp, cả bộ tiểu phục và đại phục. Anh em thương tình không nhận, Ngài nài ép mãi anh em mới chiều lòng.

Ngài nghỉ ngang nhưng kịp suy nghĩ lại, viết tờ xin phép nghỉ sáu tháng, hy vọng khi nào vơi nổi buồn khổ còn có phương trở lại. Đức Hộ Pháp có thể hiểu được tâm trạng của Ngài, đặt thành nghi vấn, cho lịnh Pháp Chánh minh tra. Ông Thừa Sử Nguyễn Hượt Hải thẩm vấn. Đã nêu trong đơn “vì nghèo xin nghỉ”, Ngài giữ nguyên lý do không đổi, vì nghèo cũng có nghèo thật nhưng không phải lý do chánh yếu. Đức Hộ Pháp rộng ơn chấp nhận.

Ra làm việc đời, lương bổng tương đối khá, tâm hồn vẫn mang mác buồn, không lúc nào thấy vui, thỉnh thoảng đến hầu các đàn cơ học hỏi tại nhà Luật Sự Huỳnh Văn Hưởng, Quí Bà ở Cung Diêu Trì giáng dạy. Bát Nương thường hơn, nhắc nhở bổn phận trách nhiệm đã ký hứa…Ngoài ra còn mách lối dẫn đường. Đức Cao Thượng Phẩm, Đức Nguyệt Tâm Chơn Nhơn cùng nhiều Đấng khác cùng giáng dạy.

Thắm thoát 4 tháng trôi qua, Ngài muốn tiếp tục bước đường công quả. Thảm nổi áo mão đã cho bạn rồi không lẻ xin lại. Phải cố gắng làm mãn phép để chuẩn bị. Với số lương trong thời gian còn lại, Ngài sắm được một bộ Đại Phục, hai áo Tiểu Phục, 2 quần tây áo sơ mi, 1 áo mưa và 1 xe đạp, toàn loại tốt đắt tiền.

Trước ngày nghỉ Sở Trường Tiền, Luật Sự Nguyễn Minh Ngời và Ngài đã được Đức Nguyệt Tâm Chơn Nhơn, theo yêu cầu, giáng cho mỗi người một bài thi:

NGỜI  rạng non hồng ánh ngũ vân,

Say sưa chi mãi luống quên phần.

Vầng hồng ló dạng còn lưng núi,

Bóng ác che thân vẫn để vần.

Đợi đám phong quang đưa đám tuyết,

Chờ thời long rạng độ hình lân.

Duyên phần lướt khỏi lùm cây cổ,

Đường thẳng thung dung cứ bước lần.

 

TRÂN châu đâu để lộn cùng bùn,

Để giá đời nâng lệ phải tuôn.

Càng khổ càng đau càng quí trọng,

Lại mừng lại tủi lại thung dung.

Nét son hằng để đâu sai vị,

Đường nhạn đà vương khá nhớ tuồng.

Một bước dây dưa thêm bước tiến,

Mảnh thân vẫn ở cõi thềm hung.

Đức Ngài giải thích thêm: Thềm hung là phận đổi đời.

Cũng trong các đàng cơ nầy Ngài được Đức Nguyệt Tâm Chơn Nhơn ban cho Đạo hiệu Tùng Đức và liễn đối:

TÙNG lương qui chánh Giáo

ĐỨC trọng quỉ thần kinh

Đa số anh em Luật Sự đồng khóa 1947 được Thiêng Liêng cho biết ở Cung, Động nào trước ngày xuống thế. Ngài Trần Khai Pháp dạy nạp vào hồ sơ mỗi người để Ngài xem, đoán tính tình, tiền kiếp và hậu lai.

Ngài được cho biết là ở Động Bạch Vân.

 

 ____________________________

  

 

CHƯƠNG II

THỜI KỲ ĐỆ NHẤT VIỆT NAM CỘNG HÒA

 

1.QUAY LẠI HÀNH ĐẠO 2.ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH LONG XUYÊN 3.ĐƯỢC HỘI THÁNH BAN KHEN CÔNG NGHIỆP 4.NHỮNG CHUYỆN BUỒN VUI KHI HÀNH ĐẠO 5.CHUYỆN TÌNH DUYÊN

6.THAM GIA HOẠT ĐỘNG CHÁNH SÁCH HÒA BÌNH CHUNG SỐNG 7.VỤ HAI ÔNG TRÁNG LIỆT VÀ TRÁNG CỬ VỀ TÒA THÁNH LẤY TRO CỦA ĐỨC KỲ NGOẠI HẦU CƯỜNG ĐỂ 8.NGÔ ĐÌNH DIỆM ĐÀN ÁP NHỮNG NGƯỜI THAM GIA CHÁNH SÁCH HÒA BÌNH CHUNG SỐNG

1.     QUAY LẠI HÀNH ĐẠO

Nhập sở trở lại đầu năm Tân Mão 1951 không trúng đợt bốc thăm đi tỉnh, Ngài được bổ dụng tại Bộ Pháp Chánh. Chuẩn bị Hội Nhơn Sanh, ngày giờ cận kề, nhiều hồ sơ, việc làm gấp rút, anh em làm việc cà ngày lẫn đêm, đôi khi thức đến 2, 3 giờ sáng mới nghỉ. Điều cảm động đáng ghi nhớ, trên cương vị Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, mặc dầu tuổi cao sức kém Ngài Trần Khai Pháp vẫn sát cánh với nhân viên gọi là chia vui sớt nhọc, cộng yêu hòa ái với nhau. Ngài thường cho thuốc thơm hút, đem từng điếu đến tận bàn viết biếu từng người một, đem bánh trái riêng của Ngài mời mọc anh em rất ân cần vui vẻ, không nệ cảnh đêm khuya khoắt, Ngài luôn tươi cười với anh em thuộc cấp.

Giá trị vật chất không đáng để luận, riêng về tinh thần tâm lý, tình cảm thật đáng quí trọng vô cùng.

Ngài cùng các bạn trong Bộ Pháp Chánh ghi nhận điều đó là một sự an ủi, một niềm khích lệ, nên mọi người làm việc đều không thấy mệt. Anh em ghi nhớ mãi hạnh đức hòa đồng không giai cấp của ngài. Mỗi khi có dịp, anh em nhắc đến Ngài luôn với sự kính mến tràn đầy.

Trong những Thời Quân Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, chỉ có Ngài Trần Khai Pháp gần gũi, thông  cảm với đàn em hơn hết. Có lần Ngài tuyên bố trước sự hiện diện của Đức Hộ Pháp và Chư Vị Thời Quân:

-Tụi nầy hiểu nó, cái gì nó cũng làm được, còn không hiểu nó, cái gì nó cũng không làm được.

Ngài vừa chỉ anh em Sĩ Tải vừa nói với sự cởi mở trong sự triều mến chan hòa tình thương.

Đến khi Ngài Hiến Pháp lên nắm quyền Bộ Pháp Chánh, trong lúc cuộc chiến xảy ra trong vùng Thánh Địa. Ngài Hiến Pháp dạy Ngài viết văn thơ yêu cầu Tỉnh Trưởng không cho phép phi cơ oanh tạc, dội bom gây thiệt hại nhiều về sanh mạng và tài sản của bổn Đạo. Hai hôm sau Ngài Hiến Pháp liền nhắc hỏi:

-Em soạn văn thơ tới đâu? Xong chưa?

Ngài đáp:

-Thưa Ngài, con thấy khó, lời văn phải tế nhị, cần trao chuốc kỹ lưỡng mới có hiến hiệu. Con con chỉnh chút ít cũng sắp xong.

-Nếu chưa viết thôi cũng được, không cần lắm.

Chiều lại, Ngài trình bản nháp, Ngài khen hay và chấp thuận toàn diện, cho đánh máy, ký tên gởi đi. Tuần lễ sau, Hội Thánh tổ chức tiệc tại Nữ Đầu Sư Đường tiễn Đại Tá Lê Văn Thiện đổi đi. Khi dự tiệc về, Ngài Hiến Pháp thuật cho Ngài nghe:

-Tỉnh Trưởng mới đã nhận thư rồi, do Đại Tá Thiện bàn giao, có hứa ra lịnh cố tránh không cho oanh tạc vùng Thánh Địa nữa. Ông khen thư viết hay. Đại Tá Thiện cũng khen, nói đã gởi gấm xin Tỉnh Trưởng mới lưu tâm.

Ngài Hiến Pháp bằng lòng ra mặt khiến Ngài cũng vui lây và phấn khởi.

 Khi Ngài Hiến Pháp được bầu cầm quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài thay Đức Thượng Sanh qui vị, có kêu Ngài đến nói riêng: “Qua muốn đem em theo làm việc với Qua nhưng Qua sợ thằng Hiểu nó thất Đạo tâm”.

Ông Hiểu là cháu gọi Ngài Hiến Pháp bằng chú. Lúc bấy giờ còn tại phẩm Truyền Trạng, Tổng Quản Văn Phòng Thượng Sanh, lúc Đức Thượng Sanh mất, ông sợ mất sở nên buồn xin nghỉ phép đi Vũng Tàu đổi gió.

Trước sự yêu ái của Ngài Hiến Pháp, Ngài thưa:

-Con rất cảm ơn Ngài, nhưng con tự thấy có bổn phận phải ở lại Bộ Pháp Chánh để làm tay chơn giúp Ngài Khai Đạo thuộc Chi Đạo và mới lần đầu lên cầm quyền Pháp Chánh, ít nhiều con cũng có kinh nghiệm. Con không có ý định xin theo làm việc với Ngài.

Đối với Ngài Hiến Pháp, Ngài xưng hô có tánh cách gia đình nhiều hơn, bởi Ngài Hiến Pháp và thân phụ của Ngài thường hay thù tạc đấu cờ với nhau.

 

ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH LONG XUYÊN

Tháng 8 năm Tân Mão (1951)

Sau lễ Hội Yến Diêu Trì thông lệ hằng năm, Bộ Pháp Chánh tổ chức bắt thăm định nhiệm sở, Ngài trúng thăm Long Xuyên-Châu Đốc. Trong nhiệm kỳ một năm, Ngài lập được một công lao nhỏ có phần bổ ích. Số là có sự tranh chấp với Quân Đội Hòa Hảo vùng Cần Đăng, Quân Đội Cao Đài vì binh vực quyền lợi của bổn Đạo ở căn cứ Châu Thành-Long Xuyên, Ngài cùng ông Lễ Sanh Phổ Tế Ngọc Bào Thanh đến viếng Thánh Thất Cần Đăng nghe kề lại. Vấn đề nang giải, không ai dám đến tận đồn Hòa Hảo gần Cần Đăng để thương thuyết, hòa giải. Ông chỉ huy tỉnh cả Khâm Châu cũng không đi.

Tự tin cũng có mà tin quyền năng Thiêng Liêng nhiều hơn, Ngài tình nguyện đi thương thuyết.

Bàn Trị Sự sở tại khuyên đừng mạo hiểm, sợ đi thì có mà về lại không, đối với Hòa Hảo thật nguy hiểm, không nên khinh thường. Ngài cương quyết đi, ông Lễ Sanh Ngọc Bào Thanh hưởng ứng cùng đi theo, kế đến một vị Chánh Trị Sự không nhớ tên tình nguyện dẫn đường, lội bộ băng đồng.

Khởi hành độ 8 giờ sáng, đến nơi lúc 9 giờ, các Ngài đều mặc tiểu phục.

Thấy sắc phục biết là người Đạo, vị chỉ huy đồn Hòa Hảo ban sơ tiếp một cách lơ là, lạnh nhạt, đãi trà miễn cưỡng, trao đổi qua vài câu chuyện theo thể thức ngoại giao thường tình, tinh thần có vẻ cởi mở hơn, hẳn nhờ Thiêng Liêng ám trợ, càng kéo dài câu chuyện, từ sự cởi mở lần hồi dẫn đến tình cảm, càng lâu càng mật thiết. Trưởng Phòng cho bày tôm khô củ kiệu đãi với rượu đế, đến xế tiếp theo màn lave, nước ngọt, trà bánh. Vùng hẻo lánh bất ngờ làm tiệc như vậy cũng khả quan.

Trời đã chích bóng, Ngài định cáo lui, thấy đã thông cảm nhau ở mức độc khả quan, Ngài đề cập đến vấn đề và được giải quyết thỏa đáng, hai bên đều thỏa thuận để tránh đổ máu. Vui vẻ trước khi chia tay, Trưởng đồn Hòa Hảo cho một tiểu đội bồng súng chào danh dự tiễn các Ngài ra về. Đến nhà gần 4 giờ chiều.

Trên đường về, Chánh Trị Sự nói:

-Từ sáng đến trưa nghe nói chuyện đâu đâu, chẳng thấy đề cập vụ thương thuyết, tưởng quí Ngài không dám bàn tới, cũng may sau rốt chỉ nói sơ qua là thỏa thuận ngay.

Ngài cười trả lời:

-Đi thương thuyết thì phải ngoại giao, thương thuyết chờ đúng lúc mới hay, sớm có khi bất lợi, còn trễ có khi không thành công. Việc gì cũng vậy, ở đời mình nói hoặc làm phải đúng chỗ và đúng lúc, dầu dở cũng có thề hóa hay, còn không đúng lúc đúng chỗ, cái hay cũng trở thành dở.

Mọi người đều vui vẻ cho rằng chuyến đi đã thành công mỹ mãn.

Ở nhà, anh chị em họp đông tại Thánh Thất, sốt ruột đợi chờ, đã xế chiều chẳng thấy về, không biết chuyện gì đã xảy ra, suy luận bàn tán đủ điều. Lúc gặp lại nhau cười vui vẻ, mừng rỡ khôn xiết. Cách nhau chỉ có mấy tiếng đồng hồ mà anh chị em cảm thấy thời gian đăng đẳng, vì tấm lòng Đạo đức, anh chị em mới thương lo như thế. Thật là cảm động.

 

ĐƯỢC HỘI THÁNH BAN KHEN CÔNG NGHIỆP

Tháng 8 năm Nhâm Thìn (1952)

Ngài trúng thăm một nhiệm kỳ Sóc Trăng-Bạc Liêu-Cà Mau và được thăng Sĩ Tải cũng niên khóa nầy.

Điều quan trọng nhứt trong cuộc đời hành Đạo, tưởng ít ai được, trong dịp thăm viếng các tỉnh, phái đoàn thanh tra hổn hợp gồm đại diện các cơ quan chánh trị Đạo: Hành Chánh, Phước Thiện, Quân Đội, Phổ Tế và Pháp Chánh đề nghị ban khen Ngài. Hội Đồng Tối Cao tạo Tòa Thánh quyết định thuận. Ngài Trần Khai Pháp Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh lập ban khen. Đức Hộ Pháp Chưởng Quản Nhị Hữu Hình Đài phê chuẩn.

Đặc biệt nhứt là ban khen được gởi đi các cơ quan để ban hành cho toàn Đạo.

Hiệp Thiên Đài                       ĐẠI ĐẠO TAM KỲ PHỔ ĐỘ

Bộ Pháp Chánh                              (Nhị Thập Bát Niên)

Số: 1.999-PC                             TÒA THÁNH TÂY NINH

………………                          ……………………………..

 

                                              BAN KHEN CÔNG NGHIỆP

Vị Sĩ Tải Nguyễn Ngọc Trân, đại diện Pháp Chánh địa phương Sóc Trăng và Bạc Liêu năm Nhâm Thìn-Qúi Tỵ (1952-1953) hành sự đắc lực với trách vụ thiêng liêng của một nhân viên Bộ Pháp Chánh.

Chiếu y đề nghị của Phái Đoàn Thanh Tra Hỗn Hợp và quyết nghị của Hội Đồng Tối Cao nhóm tại Tòa Thánh ngày 18-7-Quí Tị (26-08-1953) lập ban khen cho Sĩ Tải Nguyễn Ngọc Trân.

Bộ Pháp Chánh rất vinh hạnh được mục kiến một Chức Sắc trẻ tuổi, xứng đáng về tâm đức và chức nghiệp, nên:

“Ân Tứ Ban Khen Sĩ Tải Nguyễn Ngọc Trân Để Nêu Gương Mai Hậu”.

Lập tại Tòa Thánh, ngày 29-08-Qúi Tỵ

(Dl 6-10-1953)

Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh

(Ký tên đóng dấu)

TRẦN DUY NGHĨA

 

Phê Chuẩn

Hộ Pháp

Chưởng Quản Nhị Hữu Hình Đài

Hiệp Thiên và Cửu Trùng

(Ký tên và đóng dấu)

PHẠM CÔNG TẮC

Gởi đi:

-Ngài Q.Ngọc Chánh Phối Sư ban hành cho toàn Đạo.

-Bà Chánh Phối Sư Lại Viện Nữ Phái Hành Chánh ban hành  cho toàn Đạo riêng về nữ phái.

-Hội Thánh Phước Thiện Nam Nữ ban hành cho toàn Đạo.

-Hồ sơ riêng

-Hồ sơ văn phòng

-Sĩ Tải Nguyễn Ngọc Trân làm kỷ niệm.

Chuyện xảy ra hơn 35 năm trong nhiệm kỳ ở Sóc Trăng-Bạc Liêu, hôm nay nhắc lại  Ngài vẫn thấy mát lòng.

 

NHỮNG CHUYỆN BUỒN VUI KHI HÀNH ĐẠO

Trong tiệc giỗ tại nhà cụ Cao Triều Chánh, anh Cụ Cao Triều Trực, Cao Triều Phát, gia đình giàu có, danh vọng ở Bạc Liêu. Ông Khâm Châu Thượng Kim Thanh được mời ngồi bàn giữa, có mặt thân hào nhân sĩ trong tỉnh, có Hòa Thượng Phật Giáo. Ông Cao Triều Hưng là Hội Đồng Tỉnh Trưởng mở lời nói với Ngài:

-Hôm qua tôi đến ông Phó Tỉnh Trưởng, ông Phó có cho tôi xem bức thư Ông Pháp Chánh gởi Ông Phó có ý phiền, lời văn Ông Pháp Chánh có vẻ nặng. Tôi nghĩ cũng phải, bởi ông Pháp Chánh còn trẻ, còn hiếu thắng…viết phong bì thư mời là do Planton chớ Ông Phó nào đi làm chuyện đó mà Ông Pháp Chánh trách.

Mặc dù bất bình vì bị xúc phạm trước đông quan khách, Ngài cố mỉm cười và đáp:

-Ông Hội Đồng nói đúng, tôi còn trẻ (lúc đó 27 tuổi), điều đó tôi không thể cải chối, nhưng hiếu thắng thì không có rồi. Hẳn Ông Hội Đồng còn nhớ trong quyển “Le Cid” của Corneille, Don Rodrigue có nói “Je suis jeune, il est vrai, mais aux âmes nées, la valeur  n’attend point le nombre des années (Tôi còn trẻ, sự thật như vậy, nhưng đối với những tâm hồn sanh đúng chỗ, tài năng, giá trị không đợi tuổi bao giờ). Còn việc viết phong bì thiệp mời, tôi chẳng cần tìm hiểu coi ai đã viết, tôi chỉ biết người ký tên chịu trách nhiệm thôi.

Liền khi đó Ông Tô Hảo, Hội Đồng Thị Xã Bạc Liêu tiếp theo:

-Đúng đó chú, Ông Pháp Chánh nói đúng đó chú. Bên Tây cũng vậy, viết thư mời mà ghi trật chức vụ người ta phiền lắm.

Ông Tô Hảo là rễ thứ hai của cụ Cao Triều Chánh và là cháu rễ ông Cao Triều Hưng, du học ở Pháp về, cũng là địa chủ lớn ở Bạc Liêu. Nhờ ông Tô Hảo bàn góp như vậy nên Ông Cao Triều Hưng im luôn.

Sự việc xảy ra như thế nầy:

Ông Khâm Châu và Ngài được dự lễ gắn huy chương cho chiến sĩ có công trận trong tiểu đoàn 19 do Đại Uý Cao Trí làm Tiểu Đoàn Trưởng (Sau Đỗ Cao Trí được thăng Trung Tướng Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa). Gấp rút không kịp lập khán đài, quan khách được mời đứng bên đại lộ chánh của thị xã. Ông Phó Tỉnh Trưởng có phận sự sắp xếp chỗ cho quan khách, chẳng biết vô tình hay hữu ý, ông không lưu ý đến đại diện Tôn Giáo. Chính Ngài tự chọn chỗ và mời ông Khâm Châu cùng đứng tương xứng với cương vị mình. Đã là việc bất bình thứ nhất. Việc thứ hai là Đại Tá Lê Văn Tỵ, cầm đầu Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa xuống xe bắt tay chào quan khách. Ông Phó Tỉnh Trưởng hướng dẫn, giới thiệu từng người, lại không giới thiệu ông Khâm Châu theo thứ tự. Ông nhảy khoảng để giới thiệu người kế tiếp, tỏ ý xem thường ra mặt, tuy nhiên Đại Tá Lê Văn Tỵ lịch sự hơn, dầu không được giới thiệu, thấy sắc phục cũng biết đại diện Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh, ông niềm nở bắt tay và hỏi thăm sức khỏe Đức Hộ Pháp và Hội Thánh.

Mãn lễ về văn phòng, Ngài viết thư bắt lỗi, thêm khoảng gởi thiệp mời, nhiều lần ghi chức vụ không đúng, như vậy là phỉ báng, khinh thường. Ngài viết:

-Tôi không muốn thấy trường hợp tương tự tái diễn.

Dưới góc trái Ngài ghi thêm:

-Kính tường trình Đức Hộ Pháp.

Việc đã giải quyết tại chỗ, Ngài không có ý trình phúc làm mất ngày giờ của Đức Hộ Pháp, ghi như vậy có ý muốn hù ông Phó Tỉnh Trưởng, chẳng nên đụng chạm Tôn Giáo. Ông Cao Triều Hưng muốn bênh vực nên có lời như thế đối với Ngài.

Cũng cần nói thêm cụ Cao Triều Phát cầm đầu Giáo phái Cao Đài Miền Tây Nam Việt, từng tham gia Mặt Trận Việt Minh trong thời kháng chiến chống Pháp, với danh nghĩa Cao Đài Cứu Quốc, có công can thiệp với Trung Ương Nam Bộ giúp bổn Đạo Cao Đài Tây Ninh giảm phần bị tàn sát tập thể.

Thêm một việc nữa:

Trong dịp Thanh Tra Quân Đội Cao Đài ở Cà Mau lúc bấy giờ do Thiếu Tá Nguyễn Văn Nhã (hiện là Thượng Phối Sư) làm Chỉ Huy Trưởng, Thiếu Tướng Lê Văn Tất đến viếng Chức Sắc tại Bạc Liêu. Cùng đi chung có Đại Uý Phuông (Cựu Sĩ Quan Quân Đội Cao Đài) đang là Tiểu Đoàn Phó Tiểu Đoàn 19 do Đại Úy Đỗ Cáo Trí làm Tiểu Đoàn Trưởng. Ông Khâm Châu, Giáo Hữu Thượng Kiên Thanh và Ngài ngồi tiếp khách. Sau vài ba câu chuyện, Đại Uý Phuông muốn gây hấn, mở lời nói ngay với Ngài: “Mấy ông Pháp Chánh đây hả, đi đâu cũng bắt người ta gọi bằng Ngài”.

Ngài bất bình nhưng gượng cười trả lời: “Chơi hoài anh, nói không sợ mất lòng anh em…”. Đại Uý Phuông tiếp: “Tôi hả, tôi mà sợ cái gì, ra chiến trường, súng đạn  tôi còn không sợ, còn nói cái gì tôi phải sợ mà không dám nói”.

Ngài cố gượng cười và đáp:

-Anh nói làm tôi nhớ một câu chuyện, không nhớ đọc ở sách nào? Có một Hòa Thượng chủ trì lớn một ngôi chùa lớn ở địa phương đó, Đạo đức nổi danh được nhiều người quý trọng. Một buổi sáng nọ, Hòa Thượng ngồi uống nước trà, chợt ngẩn mặt lên thấy một khách thập phương vừa đứng tuổi  đến viếng chùa. Hòa Thượng mở lời nói: Lâu rồi Thầy muốn gặp con mà chưa có dịp. May hôm nay con đến chùa, thầy nói cho nghe. Đời mạc kiếp gần tận thế rồi, sống chết không ai tránh khỏi, sao con không biết lo tu để nhờ kiếp sau, con còn đi cướp của giết người không sợ tội?

Người thanh niên phát cười lớn và trả lời:

-Thầy mà biểu tôi tu hả? tu cái gì? Tôi từng giết người không gớm tay mà Thầy bảo tôi tu, làm sao tu? Tu cái gì? Tu để làm gì?

Trường hợp nầy Hòa Thượng cũng chịu bất lực thôi.

Sau khi về, Ông Giáo Hữu Thượng Kiên Thanh nói riêng với Ngài: “Ngài nói nặng lời không sợ nó oán, nó trả thù sao, làm Tiểu Đoàn Phó nó có lính, nó cho lình theo dõi Ngài ra đường cho lính đánh làm nhục Ngài làm sao?”

Ngài đáp: “Tôi đâu có ra đường làm chi, ở tại Thánh Thất sức mấy nó dám cho lính vào gây rối.”

Sở dĩ Ngài bất bình và nặng lời với Đại Uý Phuông là vì lần thứ nhứt lúc Phuông làm Đại Đội Trưởng Tiểu Đoàn 15 đóng tại Thốt Nốt-Long Xuyên (Tiểu Đoàn Quốc Gia gồm binh sĩ Cao Đài, Hòa Hảo, Bình Xuyên chung hiệp do Thiếu Tá Cảnh làm Tiểu Đoàn Trưởng). Đã một lần nói với Ngài lời lẽ đó. Trong khi Ngài và Ngài và Lễ Sanh Thái Hằng Thanh- Phổ Tế đang viết diễn văn đọc vào sáng hôm sau nhân ngày lễ thượng phướn tại Đền Thờ Phật Mẫu Thốt Nốt. Ngài không trả lời nay lại tiếp tục gây hấn.

Ngài giải thích danh từ “Ngài” lúc bấy giờ được thông dụng trong bổn Đạo các nơi. Đầu Tộc Hành Chánh, Phước Thiện, Phổ Tế, Khâm Châu, Khâm Trấn, Bổn Đạo, Chức Việt, Chức Sắc đều dùng đễ xưng hô, tự động không ai bắt buộc cà chỉ là phong trào thôi.

Tháng 8 năm Qúi Tỵ và Giáp Ngọ (1953-1954)

Hai lần liên tiếp Ngài trúng thăm lãnh Pháp Chánh Chợ Lớn-Tân An-Bến Tre, đến tháng 8 năm 1955 mãn nhiệm về phục lịch Bộ Pháp Chánh .

Trước đó nhân Trung Nguơn, rằm tháng 7 xá tội vong nhân, bệnh viện Quảng Đông tổ chức làm chay một tháng, cầu siêu các vong linh, cô hồn, các đảng. Thánh Thất Chợ Lớn được mời, tham dự có các ban: Nhạc, Lễ, Đồng Nhi và Ban Chèo, Sở Nhà Thuyền rước ở Tòa Thánh. Dịp nầy Ngài lên diễn đàn thuyết minh ý nghĩa việc chèo thuyền, dựa trên diễn văn của Ngài Trần Khai Pháp đọc tại Khách Đình ngày 13-10-Ất Hợi (1935) nhằm ngày khai thuyền Bát Nhã.

Năm khánh thành Tòa Thánh, Ngài chiếm giải Á Quân cờ tướng sau những ngày tranh hùng tại Rừng Thiên Nhiên, nội ô Tòa Thánh, giữa đông đảo kỳ thủ Việt Nam, Huê Kiều ở Thủ Đô, Chợ Lớn cùng các tỉnh vùng Long Hoa. Ngài được thưởng một đồng hồ đeo tay hiệu Telda và 500 đồng, khá lớn so với thời giá bấy giờ. Thật là vinh điệu cho Ngài trong lúc thiếu thời nổi danh ở cửa Đạo.

Sau lễ Hội Yến Diêu Trì Cung, ngày 20-8-Đinh Mùi (1955), Trung Tướng Nguyễn Thành Phương, Tổng Tư Lịnh Quân Đội Cao Đài và Thiếu Tướng Lê Văn Tất, Tư Lịnh Phó bị mua chuộc kéo quân bao vây Hộ Pháp Đường, định đặt mìn bốn góc cho nổ  Tướng Tất nói: “Nếu mìn nổ mà Ông Phạm Công Tắc không chết mới tin là Phật sống”. Lại cho Đại Uý Vui ngồi xe jeep chạy quanh khắp nẻo đường ngoại ô Thánh Địa, kêu loa dựng đứng mọi điều, bôi lem danh thể và hạ uy tín Đức Hộ Pháp. Ngoài ra còn lập Ban Thanh Trừng cho lịnh bắt giam một số Chức Sắc, bổn Đạo cùng Sĩ Quan mà Phương cho rằng thân tín, trung thành với Đức Hộ Pháp.

 

CHUYỆN TÌNH DUYÊN

Cuối năm 1955, tháng Chạp Ất Mùi, Ngài đính hôn với cô Trương Thị Trạng, tuổi Bính Tý (1936),  gia đình ở căn cứ Đạo Châu Thành Tân An.

Ngài không có ý lập gia đình bởi miệt mài hành Đạo, chẳng có cơ sở vật chất, không điều kiện tạo ra của cải, sợ không đủ sức nuôi vợ con, nguồn thảm lụy chực chờ đưa đẩy đến nơi vô tận. Đã một lần gạt bỏ mối tình đầu với nữ sinh Phùng Thị Ba quê ở Chợ Đệm-Chợ Lớn. Không làm sao quên được cuộc gặp gỡ giữa đường trên sông Vàm Cỏ Đông, từ Bình Hòa đến Cầu Ông Lãnh, chuyến đi Tòa Thánh với thân phụ Ngài, hai thuyền chạy ngược chiều, ngừng chèo dừng lại, bốn mắt nhìn nhau, cả hai không nói nên lời, tâm tư hàm chứa bao triều mến luyến thương rồi chia tay giả biệt, vĩnh viễn xa nhau, Ngài âm thầm chịu đau khổ, tưởng rằng nàng cũng không kém đau khổ.

Thường xuyên sau giờ cúng mỗi đêm, Ngài hằng cầu nguyện để quên, song nào có dễ quên nhanh chóng được. Thật là:

Xé nát lòng người như hoa rụng sương sa,

Như trăm mảnh tim hòa cùng giọt lệ.

Đời vật chất than ôi là thế,

Biết bao giờ tác cạn giếng sầu thương?

Xét mình để hiểu người, dụng đoàn tâm lý. Ngài tìm cách làm cho người yêu phiền giận mới có thể chóng quên, đặng tạo lập gia đình với người khác. Một đôi lần gặp lại, khi Ngài còn độc thân và người thương đã có chồng con, tiếc vì Ngài thiếu sáng suốt, không đủ can đảm trình bày lý do vì đâu ra cớ sự, để người thương thấu rõ nổi niềm cho đỡ phần trách hận. Do đó, mỗi lần nhắc lại, mỗi lần thấy ray rứt cõi lòng, hẳn không làm sao khỏi chịu tiếng bạc tình.

Nay nàng đã khuất bóng vì tai nạn giao thông trên đường Sài Gòn- Ban Mê Thuộc, thăm em đi quân dịch, chắc nàng đã hiểu và rộng lòng tha thứ.

Ngài hằng cầu nguyện vong linh nàng được siêu thăng tịnh độ, hạnh hưởng tiêu diêu nơi miền Cực Lạc.

Nhắc lại chuyện xưa tức là quay lại cuộn tơ lòng đã cuốn sâu vào dĩ vãng gần nữa thế kỷ qua, Ngài còn thấy man mác buồn.

Không muốn lập gia đình, Ngài để trôi nhiều cơ hội tốt lúc 23 tuổi, khi Ngài đảm nhiệm Pháp Chánh Cần Thơ nhiều bà mẹ có con gái vừa tuổi thanh niên, tỏ lời mến khen Ngài từ Đạo mạo, tặng nhiều từ ngữ rất tốt về mặt Đạo rồi nói: “Con nhỏ nhà tôi khờ quá, lớn rồi mà chưa biết ham Đạo đức gì hết, phải có người Đạo đức như ông Pháp Chánh dắt dìu dạy dỗ cho nó biết Đạo, tôi mừng lắm”…Có mấy gia đình cũng người Đạo, mời dùng những bữa cơm thịnh soạn, nói gần nói xa ý muốn tác hợp cho con gái.

Khi đáo nhậm Rạch Giá, tuy thời gian ngắn ngủi, trên dưới 6 tháng, nhiều thiếu nữ tỏ tình cảm ngay với Ngài. Ở căn cứ Đạo môi trường rất thuận lợi cho mọi sự vấp ngã. Ngài e dè nhặt nhiệm, dầu rằng cũng xương cũng thịt, cũng óc cũng tim, con tim nhiều lúc cũng chuyển động rung cảm, xao xuyến trước mỹ sắc với tình cảm của người hành Đạo. Ngài kềm lòng thiết thạch, nghĩa rằng các cơ quan Đạo đã thấy ở mình một cái nét đẹp, làm sao cố giữ hình ảnh đó tồn tại lâu dài. Bao nhiêu cập mắt nhìn về phía mình, nếu thật sự biết thương Thầy mến Đạo gắn đừng để nhơn sanh thất vọng. Tình thương yêu muốn được cao cả mỹ miều, bềnh bỉ thì chẳng nên đóng khung vào một phạm vi nhỏ hẹp. Phải vượt mức ở tầm vóc bao la rộng rãi, mọi mờ ám va vấp nhỏ cũng làm giảm giá trọng, tổn thương đến danh thể Pháp Chánh, danh thể Đạo. Ý thức bổn phận và trách nhiệm, dẫu rằng chỉ là một Chức Việc Hiệp Thiên Đài nhưng trên tinh thần thượng tôn pháp luật Đạo, Ngài nhớ lời khuyên dạy của Đức Hộ Pháp, của Ngài Khai Pháp, Ngài Bảo Thế, sau bữa tiệc tiễn hành nhơn viên Pháp Chánh đi hành Đạo địa phương, nên chỉ những cạm bẫy: “Tiền, quyền, duyên lúc nào cũng cố sẵn sàng đưa người tu vào vực thẳm, nhất là thanh niên đầy nhựa sống”. Ngài cố vượt qua và may mắn bảo trọng danh thể chung của Đạo, của Pháp Chánh vả giữ được uy tín của riêng mình.

Trong nhiệm kỳ ở Long Xuyên-Châu Đốc, có một Chức Việc Bàn Trị Sự, đặt thẳng vấn đề với Ngài, đại khái rằng:

-Tôi được sở cậy đến nói với ông Pháp Chánh một việc, có liên quan đến đời tư của ông Pháp Chánh. Bà….để ý thấy ông Pháp Chánh có Đạo đức, thương nên muốn gả con gái cho ông Pháp Chánh. Chồng bà trước kia cũng là Chức Sắc Hiệp Thiên Đài, qua đời để lại cho Bà mấy người con. Mấy người con trai đã có vợ, hai người con gái thì chưa chồng. Đứa lớn tính tình thùy mị đảm đương, đứa nhỏ đẹp hơn nhưng đức hạnh kém hơn chị nhiều. Bà muốn tác thành con gái lớn cho ông Pháp Chánh, cũng người Hiệp Thiên Đài như chồng bà. Bà biết ông Pháp Chánh là Chức Sắc, hành Đạo khôn giàu, bà hứa sẽ chu tất hết, từ việc cưới hỏi. Gia đình Bà hiện có máy xay lúa lớn ở Chắc Cà Đao. Bữa nào ông Pháp Chánh rãnh mời lên chơi cho biết nhà.

Ngài lấy làm phấn khởi là cuộc hành Đạo tuy tuổi còn nhỏ  vẫn được nhiều người mến thương ở nết na và tư cách, song vẫn sợ cảnh “thực lộc chi thê” lệ thuộc vật chất sanh điều nhẹ thể sau nầy, Ngài khước từ đề yên tâm hành Đạo.

Một lần khác vào trung tuần tháng tám, vài ba anh em Sĩ Tải tập trung ở văn phòng Pháp Chánh Vĩnh Long trước khi về dự Hội Yến Diêu Trì và để bắt thăm nhận nhiệm sở mới. Anh em đến thăm gia đình của nhạc phụ bạn Ngài Đinh Công Ảnh, Pháp Chánh sở tại. Ông nầy là Giáo viên tỉnh lỵ. Đã nhiều lần quen biết trước, gia đình ông cũng dành cho Ngài nhiều tình cảm tốt. Sau hồi thăm xã giao và hàn huyên trao đổi, trước khi kiếu từ, Ngài được nghe ông nói:

-Nghe cháu ở đây mấy hôm nay Dượng muốn gặp cháu. Dượng có người bạn rất thân, Thông Phán lâu năm tại Tòa Hành Chánh Vĩnh Long. Ông có người con gái dễ thương cũng đẹp đứa, Dượng muốn làm môi giới tác hợp con cháu, Dượng hẹn chiều mai dẫn cháu đến xem mắt. Chiều mai mấy cháu đến đây, độ 5 giờ rời đi với Dượng qua nhà ông Phán chơi.

Ngài để lời tri ân và xin phép được từ chối, song Ông Giáo khẳng định rằng ông là người lớn, đã hẹn rồi không thể thất hứa, định quyết phải y hẹn: “Chẳng lẻ cháu để Dượng mất uy tín với bạn Dượng hay sao?”.

Nghĩ rằng chuyện bất khả kháng trước tình thâm nghĩa trọng của gia đình ông Giáo dành để, với mỹ ý Ngài không thể từ nan. Hôm sau anh em Ngài ăn mặc đàng hoàng, quần dài sơ mi như thường lệ, nếp ủi chỉnh tề, cùng ôn Giáo đến tư thất của ông Phán.

Được tiếp đón một cách ân cần niềm nở, Ông Bà Giáo đi cửa giữa vào salon ngồi, sau một giây lựng khựng, do dự, để tỏ mình biết lễ Giáo Nho phong, Ngài rẻ vào cánh cửa trái, anh em theo ngồi quanh bàn vuông, ngôi nhà khang trang lịch sự đầy đủ tiện nghi, trên 5 năm hành Đạo đi đây đi đó, lần đầu tiên đến nhà người, không vào chánh cửa giữa, Ngài xác định vị trí cần thủ lễ.

Chủ nhà đãi trà bánh, trà Tàu hảo hạng, bánh Biscui nhập cảnh do Pháp sản xuất, Phương  pháp tiếp đãi cho thấy gia đình thuộc hàng trưởng giả, văn minh. Dầu rằng được xếp vào ngồi bàn trên, các Ngài cũng được Ông Bà Phán, ngồi ở salon thăm hỏi đàm thoại, trao đổi đối đáp với nhau. Một độ, mươi mười lăm phút sau, có người cho bức ảnh của ái nữ Ông Phán. Ngài xem thoáng qua rồi chuyển cho anh em chơn dung người đẹp. Một phút sau, đèn điện bổng phụp tắc, anh em có phần ngạc nhiên. Liền khi đó ánh đèn màu xanh diệu bừng sáng, cảnh trí dường như thay đổi, mờ ảo nên thơ hơn.

Một cô gái từ trong buồng khoác màn bước ra, đến salon chào ông bà Giáo, xoay qua chào Ngài và anh em. Chào xong cô trở về phòng khuất dạng. Ánh điện lúc ban đầu được thay vào ánh sáng mờ xanh thơ mộng khi thiếu nữ bước ra chào khách.

Việc xem mắt người đẹp diễn ra như thế, chập sau ông Giáo bảo mời anh em nhắm tuần trà chung rồi kiếu từ ra về.

Hôm sau dùng cơm tại nhà ông Giáo, bà Giáo cho biết rằng gia đình ông Phán chấm Ngài ở tư cách, ngôn ngữ và đặc biệt khuyên điểm son ở cách ngắm hình, xem chơn dung không ngắm lâu, không chăm chú thái hóa. Bà Giáo khuyên Ngài nên bước tới, muôn sự dễ dãi được hứa hẹn dành để. Ông Giáo hỏi ý kiến, Ngài xin chờ thỉnh ý của thân phụ trước.

Thật ra Ngài rất sợ vì so hai hoàn cảnh khác biệt rất xa, Ngài thì đeo đuổi về mặt tinh thần Đạo đức, không phù phiếm xa hoa, nếp sống thanh đạm giản dị lại nghèo, còn gia đình ông Phán ngoại Giáo khá giả nếu không muốn nói là giàu. Thời năm 1953, cô nàng đánh phấn thoa son hằng bữa, sơn móng tay theo đà văn minh cực độ, sáng đi chợ mua thức ăn có người theo xách giỏ. Phối hợp cùng nhau chung sống Ngài làm sao đáp ứng kịp nhu cầu của nàng? Nhờ vả và chấp nhận lệ thuộc gia đình bên vợ, thể thống còn gì giá trọng và bước đường công quả vì đó có được suông sẻ bền lâu chăng? Ngài nghĩ thoái bộ tự nhiên khoan, rút lui trước là thượng sách. Những lần gặp lại nhau, ông Giáo tỏ lời tiếc uổng thay cho Ngài.

Cưới vợ lần nầy thật ngoài ý định của ngải. Nhiều lần được khuyên nên chọn ý trung nhân để thân phụ Ngài tách thành cho, Ngài vẫn buôn trôi, thân phụ Ngài trách: “Không khéo thiên hạ ta không có khả năng lo cho con lập gia đình”.

Thân phụ Ngài sở cậy nhiều Chức Sắc đồng nghiệp chỉ giúp. Ông Giáo Hữu Thái Vàng Thanh, Khâm Châu Đạo Tân An giới thiệu cô Giáo Trạng, con của Cựu Hương Cả làng Tân Trụ, nhà ở căn cứ Đạo Châu Thành, Tân An. Từ đó kết thành cuộc hôn nhân, lúc nầy Ngài tròn 30 tuổi, còn cô Trạng vừa tròn 20 cái xuân xanh.

 

THAM GIA HOẠT ĐỘNG CHÁNH SÁCH HÒA BÌNH CHUNG SỐNG

Đêm mùng 4 rạng mùng 5 Bính Thân, tháng giêng 1956, Đức Hộ Pháp rời Tòa Thánh tự lưu đày ở Phnom Penh.

Hội Thánh thỏa thuận với Quân Đội lập Ban Hòa Giải Hỗn Hợp, không gọi Ban Thanh Trừng nữa, gồm đại diện các cơ quan: Quân Đội, Hành Chánh, Pháp Chánh mục đích giải quyết tranh chấp giữa bổn Đạo với nhau, vấn đề hụi là chánh yếu. Lý do rối rắm là năm 1955, một Công Tằng Tôn Nữ thuộc Hoàng Tộc, vợ Thiếu Tá Anh, cựu tài xế Đức Hộ Pháp, quỵt hụi rất nhiều, vừa làm chủ, vừa chơi tay em nghe đâu trên 500 phần hụi lớn nhỏ, lợi dụng sự tin cậy của đồng Đạo dùng thủ đoạn gom hết tiền rồi bỏ Thánh Địa đi nơi khác để anh em ở lại bị liên hệ dây chuyền thưa kiện lẫn nhau.

Do sự sự phân công của Ngài Tiếp Pháp, Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, Ngài lãnh nhiệm vụ Phó Ban Hòa Giải. Đại diện Phước Thiện và Quân Đội cũng Phó, còn ông Phối Sư Thượng Tuấn Thanh làm Trưởng Ban. Việc phân đoán tạm qua ngày tháng, lần hồi thời gian lắng dịu, thật sự không làm thế nào giải quyết nổi. Tình hình kinh tế tại Thánh Địa rất khó khăn phức tạp đúng là khủng hoảng, tình hình chính trị càng hổn độn hơn, do chính quyền Ngô Đình Diệm ra mặt đối lập với Đức Hộ Pháp và cũng ra mặt kỳ thị tôn Giáo, gây nhiều tay biến ách nạn cho nhơn sanh.

Từ Phnom Penh Đức Hộ Pháp gởi Cương Lĩnh Chính Sách Hòa Bình Chung Sống và dạy phổ biến. Đầu tiên Sĩ Tải Khỏe giao cho số Sĩ Quan Quân Đội Cao Đài, công việc không phát triển, dường như âm thầm buông trôi, anh em Sĩ Tải thấy vậy mới họp nhau lại tại nhà Ngài ở cửa số 4 Nội Ô Tòa Thánh xung phong đảm trách, hội ý phúc trình lên Đức Hộ Pháp, đại ý không vì tham quyền cũng chẳng phải háo danh, chỉ tình nguyện chia cắt phận sự, lập thành Ban Vận Động Miền Nam, mục đích làm cho được việc theo lịnh dạy. Nếu Đức Hộ Pháp chấp thuận thiện chí phục vụ thì anh em tiến hành, bằng trái lại xin Đức Hộ Pháp giữ tình trạng cũ và kể như không có việc gì xảy ra.

Mặt khác anh em cho liên lạc báo tin cho ông Sĩ Tải Khỏe, trên đường đi Phnom Penh còn kẹt ở Tân Châu, biết rằng nếu đi luôn thì tốt, bằng không nên sớm trở về Tòa Thánh theo lịnh mời của Tỉnh Trưởng Nguyễn Văn Vàng. Tỉnh Trưởng hăm bắt.

Đức Hộ Pháp chấp thuận, cấp chứng chỉ giao liên lạc mang về cho 7 anh em Sĩ Tải:

1.-Nguyễn Minh Ngời                 Trưởng Ban Vận Động Miền Nam

2.-Lê Quang Tấn                         Tổng Thư Ký

3.-Phạm Duy Nhung                   Ủy Ban Tuyên Huấn

4.-Nguyễn Ngọc Trân                  Ủy Viên Tổ Chức

5.-Huỳnh Văn Hưởng

6.-Nguyễn Văn Tú                      Ủy Viên Tài Chánh

7.-Nguyễn Thành Nguyên           Thanh Tra Kiểm Soát

Trần Tấn Hợi                              Liên Lạc

Ông Hợi liên lạc được một chuyến đem phúc trình lên Đức Hộ Pháp và thay mặt anh em trong Ban Vận Động chúc xuân Đức Hộ Pháp công tác hoàn thành, lúc trở về bị bắt tại biên giới Gò Dầu, đưa về Tây Ninh, chuyển đi Biên Hòa và chết trong ngục.

Chứng thư cũng là hiệu triệu, Đức Hộ Pháp kêu gọi những người ái quốc ưu thương nên hợp tác với đồng chí mang chứng thư của Đức Ngài để cứu vãn tình thế nguy ngập của nước nhà hầu Vì Dân, Phục Vụ Dân và Lập Quyền Dân. Xin trích nguyên văn như sau:

“Bần Đạo đã quyết định tranh đấu giải phóng quốc dân khỏi lệ thuộc trực tiếp hay gián tiếp giữa hai khối Thực Dân và Cộng Sản. Vĩ tuyến 17 do quyền hành của ngoại bang lập thành, chia hao lãnh thổ, Nam Bắc phân tranh, gây nên nội chiến không còn lý do tồn tại. Những ai đã nhiệt thành ái quốc ưu thương để cứu vãn tình thế nguy ngập của nước nhà, xin đem cả năng lực hiệp tác cùng các đồng chí của Bần Đạo thọ lãnh ủy nhiệm thư nầy, hầu vì dân, phục vụ dân và lập quyền dân đặng cho toàn dân đủ thẩm quyền cứu quốc”.

Phnom  Penh 15-6-Bính Thân (22-7-1956)

 

Anh em phấn khởi trước nhiệm vụ mới do tự nguyện. Khi bắt tay vào việc nghĩ ngay đến con dấu Ban Vận Động Miền Nam đang ở trong tay Thiếu Tá Truyện, chiến sĩ Pháp Hồi và cũng là Lễ Sanh do quyền Chí Tôn ân phong. Không trọn tin Thiếu Tá Truyện mà cũng chẳng nghĩ ra cách nào để đòi lại con dấu cho được an toàn. Ngài tình nguyện và may mắn nhận lại con dấu một cách vô sự.

Trong thời gian nầy ông Lê Quang Tấn và Ngài bị Tỉnh Trưởng mời đôi ba lượt, Mỗi lần đi đều có Ngài Tiếp Pháp, Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh dẫn đầu. Tỉnh Trưởng để lời khuyên dụ nên thuận tùng chính phủ do Chí Sĩ anh minh Ngô Đình Diệm lãnh Đạo…hăm he bảo coi chừng. Hôm nay được mời đến còn mời ngồi trên ghế đàng hoàng, ngày nào đó phải ngồi dưới đất trả lời…

Ngài đáp: “Là công dân sống dưới chế độ nào, chỉ biết chấp nhận mà thôi. Nếu chánh quyền sáng suốt, tử tế, công dân được nhờ, bằng ngược lại, phải sao cũng đành chịu vậy”.

Sau nầy ông Tấn và Ngài tự nhận khuyết điểm với Ngài Tiếp Pháp là trong những lần đối thoại với Tỉnh Trưởng, Ngài Tiếp Pháp quá khiêm tốn, vừa ra dấu vừa khoát tay bảo các Ngài thủ lễ:

-Nên đứng dậy trả lời mỗi khi quan lớn hỏi.

Các Ngài cứ phớt lờ, dường như không nghe thấy và vẫn điềm nhiên ngồi nói chuyện.

Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống của Đức Hộ Pháp nhằm thống nhất đất nước bằng phương pháp hòa bình, tránh đỗ máu trong cảnh tương tàn cốt nhục. Chính phủ Ngô Đình Diệm do Mỹ lèo lái, cho rằng chính sách thân Cộng Sản nên thẳng tay đàn áp.

Ý thức trách nhiệm của một tín đồ và bổ phận của công dân đất nước, phận sự vẫn cứ thi hành nhưng rất sợ ở tù và nhất là Ngài mới lập gia đình vừa cưới vợ mấy tháng trước.

Chuyến đi tổ chức Ban Vận Động Tỉnh Rạch Giá, Hà Tiên Ngài thoát hiểm trong đường tơ kẽ tóc, nhờ đó có thêm ấn chứng để khẳng định mọi việc trên đời nầy dầu nhỏ dầu lớn đều được an bày trước.

Ông Sĩ Tải Nguyễn Ngọc Tỷ và Ngài vừa bước chân ra khỏi văn phòng Châu Đạo Long Xuyên thì một viên công an đã rình sẵn tại tiệm giặt ủi cách khoảng năm chục thước dẫn xe đạp chạy theo. Ngài phải mang một xấp tài liệu Hòa Bình Chung Sống, đã thận trọng hờ người mua vé trước, canh giờ còn 5 phút xe chạy, các Ngài mới kêu xe lôi ra bến cách văn phòng khoảng 300 thước, thế mà cũng không  khỏi bị theo dõi, đinh ninh thế nào cũng bị bắt vào tù. Trước đó một tuần lễ, ông Lễ Sanh Thái Hằng Thanh đã bị bắt giam vì vụ Hòa Bình Chung Sống.

Tới bến, Ngài đem hành lý để trên băng xe và muốn thử xem điều nhận xét có đúng không, Ngài sang tả mua thuốc thơm hút rồi bước sang hữu mua chai dầu Nhị Thiên Đường xức, vừa đi vừa nguyện thầm và liếc nhìn thấy người đó vẫn bám sát gót. Biết là đã đoán đúng bị công an theo. Thấy nguy cơ đã đến, Ngài bàn với ông Tỷ để Ngài lên xe trước, ném vội xấp tài liệu xuống sàn xe, thử xem có thoát nạn không. Hy vọng mỏng manh rằng công an bám ông Tỷ, Ngài có thời giờ tẩu tán. Vội vàng bước nhanh lên xe từ cửa sau đi tới, Ngài vừa cầm xấp tài liệu gói kỹ trong giấy báo để trên băng ngồi, công an tới ngay bên cạnh, đứng dưới đất ngoài thành xe hỏi:

-Đồ ông bấy nhiêu hay còn đâu nữa?

Thật lúng túng và lo ngại, tuy nhiên Ngài cố giữ bình tỉnh và trả lời:

- Chỉ có bấy nhiêu như ông thấy nảy giờ.

Ý Ngài muốn nói rằng: “Tôi đã biết ông theo tôi”. Ngài vội tròng thêm cái áo blouson cầm sẵn trên tay để phòng lạnh mùa đông. Mặc xong nhìn lại thấy áo phía trong loại 3 túi ló dài hơn blouson cả tấc, coi không được. Ngài liền cởi ra, để nằm trên xấp tài liệu sát vách xe, đứng ngoài công an có thể lấy tới.

Nói hoặc viết có vẻ hơi dài dòng còn hành động chỉ chớp nhoáng thôi.

Viên công an ra lịnh không cho xe chạy và bảo Ngài cho coi giấy. Công an xét rất kỹ lưỡng, mở bóp xem tỉ mĩ từng ngăn, từng tấm giấy  nhỏ, lục soát cặp, quần áo, mở xem cả hộp savon tắm, savon đánh răng, tóm lại không bỏ sót món gì, thậm chí cả túi áo túi quần trong cặp cũng soát luôn. Xoay qua Sĩ Tải Tỷ, công an đọc cả hồ sơ Đạo, thơ tín riêng cũng đọc, lục xoát kỹ từng ly từng tí. Thấy chẳng có gì khả dĩ bắt được, công an quay lại hỏi Ngài:

-Còn gì nữa không?

Ngài cười, móc mouchoir trong túi vừa giũ vừa nói:

-Chỉ còn cái khăn nầy thôi.

Công an ra lịnh cho xe chạy. Hành khách chờ lâu sốt ruột, bất bình nhưng không hiểu nổi chuyện gì, chẳng biết các Ngài là ai, tại sao lại bị xét quá kỹ mà chỉ xét có hai Ngài mà thôi. Họ nhìn với đôi mắt tọc mạch và lo ngại dùm. Các Ngài thở phào nhẹ nhõm, mừng vì công an không phát hiện tài liệu. Một xấp giấy cao cả tất tây, loại giấy duplicateur dùng quay ronéo.

Một hành động đột ngột đầy vẻ mất bình tỉnh: Mặc thêm áo vào lại cỡi áo ra, thế mà giúp các Ngài thoát khỏi nạn tù.

Đêm đầu tiên ở Rạch Giá, Sĩ Tải Tỷ và Ngài ngủ đậu ở hậu điện Thánh Thất. Nữa đêm có toán công an tuần tra xin vào tá túc để khỏi tiếp tục tuần tra nhọc nhằn. Cùng ngủ chung nhau một nhà nhưng chẳng có gì để chúng khả nghi.

Sáng lại, nhân danh Đức Hộ Pháp, Ngài chuyển lời ủy lạo an ủi khích lệ một số anh em trong Ban Vận Động Chính Sách Hòa Bình Chung Sống Tỉnh mắc vòng lao lý, bị giam ở khu vực Lâm Quang Phòng-Rạch Giá. Anh em rất xúc động và tri ân Đức Hộ Pháp.

Vài hôm sau, công việc được sắp xếp đâu vào đó, các Ngài đáp xe đi Hà Tiên. Đến bến Tiểu Tô Châu lúc 11 giờ trưa, chờ mãi đến 2, 3 giờ chiều phà vẫn chưa hoạt động. Sốt ruột Ngài xuống xe tìm hiểu, được biết bến phà ngay cửa biển, sợ cập bến Đại Tô Châu, không đủ sức kềm vững lái trước những cơn gió lớn thổi mạnh, e không tránh khỏi tai nạn, chờ gió yên sóng lặng mới cho xe xuống phà tách bến sang sông.

Ngày càng xế bóng, chẳng biết phải chờ đến bao giờ, mình lại mang theo tài liệu, sợ chẳng biết chuyện gì xảy ra hậu quả khó lường trước được, Ngài mạo hiểm xuống đò chèo sang sông một cách yên lành.

Bến đò ngay trước chợ cạnh nhà hàng thủy tạ, ông Tỷ và Ngài bước lên bờ. Lần đầu tiên đến Hà Tiên chẳng biết Thánh Thất cùng văn phòng Đạo tọa lạc nơi đâu, lúc ở Rạch Giá hỏi không ai biết. Đến Hà Tiên làm sao dám hỏi thăm, rất e ngại, chẳng biết ai là lương dân, ai là công an cùng mật báo, lôi thôi có thể vào tù ngay. Tình thế khó khăng, các Ngài đang suy nghĩ bèn quyết định đi thẳng theo con lộ ngan hông chợ, vào khoảng vắn, tìm nhà có vẻ làm ăn lương thiện nhờ chỉ giúp có thể an toàn hơn.

Thật vậy, các Ngài được hướng dẫn đi quanh co, quẹo trái, sang phải thật là bất tiện. Chủ nhà nói: “Sợ hai cậu đi như vậy mất công và khó tìm, tốt hơn là trở lại chợ, theo lộ sát mé sông, đi mãi vừa khỏi bót cò, qua ngã tư là tới chùa Cao Đài”.

Đã không muốn quai lại chợ sợ tai mắt dòm ngó, nhứt là mình lạ, tay xách cặp và đồ cồng kềnh lỉnh kỉnh, nhìn là biết ở xa mới tới. Đắng đo một phút, đành chấp nhận lối đi theo chỉ dẫn, dễ tìm Thánh Thất hơn. Các Ngài thư thả bước lại chỗ cũ, qua khỏi chợ quẹo phải, lần theo lộ sát bờ sông đi, đi mãi bỗng nhiên nghe phía sau có tiếng xe đạp cận kề vẫn thản nhiên đi, láy mắt nhìn, nhận ra viên cảnh sát mặc sắc phục vừa đến ngan rồi qua mặt, tắp vào lề cúp sát. Các Ngài bình tỉnh chẳng chút e ngại, nghiêng mình tránh cho khỏi đụng nhầm viên cảnh sát và thản nhiên bước. Cách chạy xe áp sát như vậy nghĩa là đã nghi hoặc, cần xét hỏi mà cảnh sát đã xuống xe, đứng tại lề, nhìn các Ngài lướt qua. Nghĩ rằng một phần do thái độ và dáng đi bình tỉnh, nói cười tự nhiên, không chút e dè sợ sệt, phần khác nhờ Thiêng Liêng ám hộ.

Các Ngài đến Thánh Thất bình yên vô sự.

Ông Khâm Châu vắn mặt, đã về Tòa Thánh. Ông Đầu Tộc và vài ba Chức Việc Bàn Trị Sự niềm nở ân cần tiếp các Ngài, một vị Chức Việc hỏi:

-Quí Ngài có bị xét hỏi gì không?

Ngài đáp:

-Không

Và tường thuật tự sự lúc mới đến. Vị Chức Việc nói tiếp :

- Rất may, nếu phải chờ theo xe qua bắc, quí Ngài sẽ bị xét hỏi lằn nhằn lúc lên bờ, không hành khách nào tránh khỏi, nhiều tháng qua như vậy. Thỉnh thoảng biển động, lâu lâu cũng có trường hợp như hôm nay. Phải nói là quí Ngài rất may.

Ở Tòa Thánh tuy hoạt động Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống, Ngài vẫn tới lui làm việc tại Bộ Pháp Chánh.

 

VỤ HAI ÔNG TRÁNG LIỆT VÀ TRÁNG CỬ VỀ TÒA THÁNH LẤY TRO CỦA ĐỨC KỲ NGOẠI HẦU CƯỜNG ĐỂ

Năm 1956, Tỉnh Trưởng Nguyễn Văn Vàng, nhờ có công với chánh phủ trong việc khắc khe đàn áp Đạo trong tỉnh Tây Ninh, thêm sự nâng đỡ của Phó Tổng Thống Nguyễn Ngọc Thơ, được thăng cấp đại biểu Chánh Phủ Miền Tây đặc trách Hoa Kiều Sự Vụ, dẫn hai ông Tráng Liệt và Tráng Cử lên Tòa Thánh đòi nhận lại xác tro của Đức Kỳ Ngoại Hầu Cường Để.

Lúc bấy giờ Ngài Hiến Pháp Trương Hữu Đức cầm giềng mối Đạo do ủy nhiệm thư của Đức Hộ Pháp. Cả Hội Thánh Lưỡng Đài chẳng biết tính lẽ nào, yêu cầu hoãn lại để thỉnh Giáo Đức Hộ Pháp. Trước kia do di chúc, di ngôn của Đức Cường Để, Đức Hộ Pháp dẫn phái đoàn Đạo sang Nhật thỉnh xác tro của người về thờ tại Tòa Thánh. Hội Thánh không dám tự chuyên quyết giao. Ông Vàng hỏi Hội Thánh thình Giáo cách nào và chờ bao lâu. Hội Thánh trả lời: “Bằng điện tín và chờ một tuần”.

Ông Vàng cười và đồng ý. Sau này rõ lại là ty bưu điện nhận tiền và nội dung bức điện tín nhưng không chuyển đi. Có vẻ ông Vàng đắc ý vì sách lược dự tính sẽ được áp dụng mà Hội Thánh không biết. Ông nghĩ trước sau gì thì Hội Thánh cũng giao xác tro mà không làm sao có lịnh của Đức Hộ Pháp. Thâm ý của chánh quyền muốn cách ly Hội Thánh với Đức Hộ Pháp.

Đúng kỳ hẹn, ông Vàng và hai ông Tráng Liệt, Tráng Cử đến tại Giáo Tông Đường, ông Vàng với vẻ đắc ý hỏi Hội Thánh:

-Thế nào? Đức Hộ Pháp trả lời thế nào?

Hội Thánh cho đọc bản văn do bút tự của Đức Hộ Pháp dạy giao xác tro và buộc ký biên nhận. Ông Vàng ngạc nhiên hỏi:

-Hội Thánh liên lạc bằng cách nào?

Hội Thánh trả lời:

-Liên lạc bằng điện tín, Đức Hộ Pháp sai người mang giấy về cho kịp ngày giờ.

Ông Vàng hỏi:

-Đi đường nào?

Hội Thánh:

-Không biết.

Ông Vàng nghi nghi ngờ ngờ không đoán ra, kỳ thật Hội Thánh đã tiên đoán trước, cho liên lạc đi để hồi âm về liền, việc gấp rút sợ trễ sẽ gây bối rối.

Ngài được lịnh thảo biên nhận trình nháp lên Hội Thánh, chuyển qua tay ông Vàng. Ông kêu Ngài chỉnh lại, đại ý đã đi với đại biểu chánh phủ mà ghi số căn cước địa chỉ làm gì? Ngài nhỏ nhẹ đáp:

-Xin ông nói với Hội Thánh, tôi viết xong là hết phận sự.

Hội Thánh cho đánh máy biên nhận chỉnh theo yêu cầu của ông đại biểu. Trong lúc chờ đợi Ngài hỏi hai con cụ Cường Để:

-Hai ông nghĩ thế nào mà đến đây xin đòi lại xác tro của Đức Kỳ Ngoại Hầu?

Một trong hai người đáp:

-Vì hiếu Đạo rước về thờ.

Ngài hỏi tiếp:

-Hai ông quan niệm thế nào về chữ hiếu?

-Lúc còn sống phải vân lời, phụng dưỡng, chết phải thờ cúng.

Ngài nói lên ý kiến của mình:

-Ông nói về hiếu Đạo, lúc cha mẹ còn sống phải vân lời. Tôi nghĩ lời trối trăng của người chết đáng lẻ phải được tôn trọng hơn mới phải. Trước giờ nhắm mắt, Đức Ngoại Hầu đã để lại di chúc và di ngôn, có ghi âm, xin gởi xác tro cho Đạo Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh. Đức Hộ Pháp là người dưng tôn trọng di chúc của bậc chí sĩ anh hùng vị quốc vong thân ở nước ngoài, không nệ mệt nhọc tốn kém, dẫn phái đoàn đến Nhật rước về thờ tại Tòa Thánh  theo ý đã để. Hai ông là con đáng lẽ phải có bổn phận bảo trọng di chúc, di ngôn làm đúng như ý mới phải. Nay hai ông đòi xác tro lại, đem đi nơi khác, làm trái di chúc tức là thất hiếu sao gọi là hiếu.

Ngài dùng từ thất hiếu thay vì bất hiếu.

Biên nhận được đánh máy sạch, ký tên xong. Hội Thánh mời qua Báo Ân Từ để giao tại hậu điện. Hai ông Tráng Liệt và Tráng Cử trịnh trọng đưa ra 10.000 đồng nói là đền ơn Hội Thánh và Đức Hộ Pháp. Ngài Thái Chánh Phối Sư Thái Bộ Thanh khuyên hai ông nên giữ lại để xài. Đức Hộ Pháp hành động mục đích không phải để hai ông cảm ơn, và nếu nói đến đền ơn Đức Hộ Pháp thì 10.000 đồng không thấm vào đâu so với tổn phí cho cả một phái đoàn Đạo cùng đi với Đức Hộ Pháp, phí tổn phải trội hơn nhiều. Vả lại trước kia mỗi lần hai ông đến viếng Tòa Thánh, Đức Hộ Pháp thường cho, ông nào cũng vậy khi 5.000 khi 10.000 đồng, Đức Hộ Pháp có tính toán gì đâu. Nay có đáng gì để luận với số 10.000 đồng mà gọi là đền ơn Đức Hộ Pháp.

Ông đại biểu Vàng xen vào:

-Trước khác nay khác.

Hai ông Tráng Liệt và Tráng Cử xin để cúng chùa. Ngài Thái Chánh Phối Sư chỉ tủ hành hương và nói:

 -Việc cúng chùa là tùy hỉ, Hội Thánh không trực tiếp nhận tiền cúng chùa. Nếu muốn xin để vào tủ hành hương.

Điều đáng ghi nhận là mấy hôm trước biết có vụ đòi xác tro, ông Sĩ Tải Lê Quang Tấn và Ngài đã hội ý ông Đạo Nhơn Phạm Văn Út, Trưởng Tộc Phạm Môn, đã chia xác tro của Đức Cường Để, phần lớn cất riêng dành cho Hội Thánh, gọi là kính trọng di chúc người anh hùng chí sĩ, phần ít còn lại giao cho đại biểu chánh phủ và hai người con của Đức Cường Để. Ông Út sau được thăng Chơn Nhơn đã qui vị, không hiểu phần xác tro còn lại bây giờ ai giữ.

Ngày giao xác tro cũng có điều rắc rối nhỏ, Ngài Hiến Pháp lánh mặt, biên nhận thiếu chữ ký của Ngài. Ông đại biểu giành giữ biên nhận nói sẽ đem cho Ngài Hiến Pháp ký. Hội Thánh im lặng, mặc nhiên bằng lòng. Các Ngài không đồng ý, đề nghị Ngài Thượng Chánh Phối Sư Thượng Sáng Thanh đòi lại. Ông Vàng không giao.

Khi mấy ông lên xe sắp rời Tòa Thánh, Ngài buộc lòng nói lớn:

-Ông đại biểu chưa đưa biên nhận lại cho Hội Thánh.

Ông Vàng ngồi ở băng sau, bất bình vừa chìa biên bản vừa nói to:

-Đây nè.

Ngài Thái Chánh Phối Sư vội cầm lấy và xe chạy, tạm kết thúc màng đòi xác tro của Đức Kỳ Ngoại Hầu Cường Để do chánh quyền làm Đạo diễn.

Được nghe kể lại, xác tro được đưa về Huế, tổ chức lễ trọng thượng, nói là chánh quyền rước từ Nhựt Bổn. Phải chăng chánh quyền Ngô Đình Diệm lo ngại tinh thần ái quốc của đồng bào trong nước sẽ tập trung  hướng về Thánh Địa Tây Ninh, có Báo Quốc Từ thờ các anh hùng chí sĩ vị quốc vong thân, gây ảnh hưởng không hay cho chánh quyền hiện hữu.

 

NGÔ ĐÌNH DIỆM ĐÀN ÁP NHỮNG NGƯỜI THAM GIA CHÁNH SÁCH HÒA BÌNH CHUNG SỐNG

Đầu năm Đinh Dậu (1957)

Hội Thánh chuẩn bị lễ Vía Đức Chí Tôn ngày mùng 9 tháng 01. Các ông trong Ban Vận Động Miền Nam nương tùng theo, phái người đi khắp địa phương cổ động mời tham dự đông đảo, làm nhiều Cộ Bông, vẽ thật nhiều biểu ngữ nói lên tôn chỉ của Đạo, của Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống và đề nghị rước Đức Hộ Pháp hồi loan cầm giềng mối Đạo. Ngài Thái và Ngọc Chánh Phối Sư tích cực giúp đỡ, cho mượn căn phòng trống thường dùng để họp trên lầu Nội Chánh, ít người tới lui, yên tịnh, anh em viết biểu ngữ có thể giữ kín nhẹm được.

Mọi người đều hăng say tích cực, làm suốt mấy ngày đêm, các ông quanh quẩn bên cạnh, sẵn sàng mau lẹ cung cấp vật liệu theo nhu cầu. Châu Thành Thánh Địa các Phận Đạo chưng nhiều cộ bông, chẳng hạn cộ “Hàng Hớn Bất Hàng Tào”- Gà Nhà Bôi Mặt Đá Nhau - Vua Phò Dư ở ác bị thiên tai hạn hán … Năm nay cuộc lễ có trên 30 cộ, nhiều cộ hơn hết so với những năm trước. Nhơn sanh về dự lễ cũng đông hơn, hưởng ứng lời kêu gọi của Ban Vận Động Hòa Bình Chung Sống.

Đại diện chánh phủ trung ương, Chánh Quyền Tỉnh, ngoại giao đoàn, báo chí, thân hào nhân sĩ các địa phương, phái đoàn quay phim của Mỹ, ngoại quốc và trong nước, các tôn giáo bạn, những người được mời, đại đa số đều có mặt để dự lễ.

Thường niên, Ty Thông Tin cho Đạo mượn xe, có máy và loa truyền tin trong giờ hành lễ. Năm đó tình hình có vẻ thay đổi. Các ông trong ban tổ chức hoài nghi, sợ chánh quyền nêu lý do nầy khác để giờ chót từ chối, khiến cuộc lễ giảm phần long trọng, mất hào hứng. Ngài đi sài gòn mướn máy. Ngài Thái Chánh Phối Sư cho mượn xe SIMCA và cho tài xế Vệ lái đưa.

Ngài có hẹn với Ông Phổ bạn của Ngài, người đã thi rớt Luật Sự năm 1947, nay đang làm việc ở Bộ Thông Tin Sài Gòn. Ông hứa giúp đỡ giới thiệu dùm, nhưng chẳng nơi nào dám cho mướn các loại máy thông tin, truyền tin, sợ xảy ra việc mất trật tự an ninh, bị chịu trách nhiệm với chánh phủ.

Ông Phổ mạo hiểm lấy máy của Bộ cho mượn.

Đem về các ông bên ban tổ chức gắn loa hai bên khán đài từ Đền Thánh đến Báo Ân Từ thật đầy đủ, hơn của Ty cho mượn thường lệ trong các cuộc lễ những năm trước.

Quả đúng như điều tiên kiến, giờ chót Ty Thông Tin nêu lý do máy hư không cho mượn. Nhờ tiên liệu nên kết quả được như ý.

Sau đàn cúng Vía Đức Chí Tôn ở Đền Thánh bước ra, tất cả đều ngạc nhiên thấy rất nhiều biểu ngữ xuất hiện, treo dầy đặc trước Đền Thánh, hai bên khán đài. Chung quanh Đại Đồng Xã, dài theo Đại Lộ Phạm Hộ Pháp tới Báo Ân Từ.

Biểu ngữ viết trên popeline, vải trắng thật tốt, chữ Việt có, chữ Pháp có, chữ Anh cũng có, khác hẳn quang cảnh trước giờ cúng Đàn, lưa thưa trên dưới 10 biểu ngữ viết trên vải tấm và trần buồm.

Sáng mùng 9 hành lễ tại Đại Đồng Xã, bổn Đạo được xếp theo thứ tự, tỉnh nào theo tỉnh nấy, nhờ sanh hoạt trước có bản ghi rành rẽ chỗ đứng. Cộ diễn hành qua khán đài quan khách, ông Lễ Sanh Ngọc Lương Thanh được cử làm xướng ngôn viên, nhắc sự tích cùng dẫn giải từng cộ một, tiếp sau các cộ bổn Đạo tuần hành kéo đi trong trật tự, hô lên nhiều khẩu hiệu theo các biểu ngữ. Lộ trình đi từ Đông Khán Đài đến Chánh Môn, lộ Cao Thượng Phẩm, qua Tây Khán Đài đến trước Tòa Thánh thẳng tới Nữ Đầu Sư Đường, Giáo Tông Đường, Hiệp Thiên Đài, Hộ Pháp Đường và giải tán trước Báo Ân Từ.

Micro đặt một cái tại Đại Đồng Xã, gần Đông Khán Đài cho Xướng Ngôn Viên lúc hành lễ và một cái trên bao lơn Đền Thánh, để Ngài dùng để điều hành bổn Đạo.

Ai cũng thấy rằng cuộc lễ tự nhiên biến thành cuộc biểu tình không lồ, trên 3 vạn người. Các phái đoàn phim, chụp ảnh, báo chí giúp gây được tiếng vang khả quan với quốc tế.

Nghe kể lại khi cộ gà diễu hành qua khán đài, ông Trần Chánh Thành Tổng Giám Đốc và Công An hỏi:

-Gà nào là gà Miền Nam, gà nào là gà Miền Bắc?

 Đại Uý Được nhờ có sáng kiến công cộ gà trong dịp nầy mà nổi danh, bị bắt đi tù cũng tại cộ gà nầy.

Có điều đáng tức cười là phái đoàn quay phim Mỹ tới Tòa Thánh mùng 8, dụng cụ, máy móc, y phục đều gởi tại nhà khách Giáo Tông Đường. Có cả sắc phục Hộ Pháp, Giáo Tông. Ban tổ chức chẳng rõ họ có ý đồ gì, đinh ninh rằng chánh quyền Công Giáo muốn dựng người lên làm Hộ Pháp và Giáo Tông gây rối cho Đạo nên hội ý cùng Trung Tá Đỗ Công Khanh, Chỉ Huy Cơ Thánh Vệ, khóa luôn cửa phòng không cho sử dụng sắc phục ấy.

Sau nầy được biết họ thực hiện cuốn phim “Un Ame1rican Tranquille” (Một Người Mỹ Trầm Lặng). Cuộc lễ bế mạc, anh chị em biểu tình vừa giải tán. Ban vận động ai lo việc nấy. Phần ông Trân mượn máy và loa tức cấp thu máy gọn gàng để lên xe SIMCA chở về Sài Gòn trả lại cho ông Phổ.

Thức mấy ngày đêm liên tiếp, lên xe là ngủ ngay, ngủ say sưa không còn biết gì nữa. Ngài đinh ninh rằng tài xế Vệ không bắt buộc phải thức nhiều mấy bửa trước, hẳn còn tỉnh táo để lái xe, không ngủ. Xe chạy gần đến đường Suối Sâu ông Vệ ngủ gật để xe leo lề vượt các mương, xe nhảy lưng tưng tưởng lật, ông Vệ cùng Ngài đều hoảng hốt, cơn buồn ngủ biến mất ngay. Rất may ông Vệ kịp thời lái xe trở lại đường thẳng không gây tai nạn. Mọi việc được giải quyết một cách hoàn tất, đâu đó vẹn toàn. Rủi có bề gì ông Phố cũng liên đới gánh hậu quả.

Sau cuộc lễ “Hào Bình” (1957) Công An Ngô Đình Diệm thẳng tay đàn áp, khủng bố Đạo. Ngay chiều mùng 9 tháng giêng, em Song học trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Gia Định có công viết biểu ngữ suốt mấy ngày đêm, bị bắt ở ngoại ô gần cửa số 2 Tòa Thánh.

Nhàn Du khách sạn gần cửa số 3 nội ô bị chiếm làm văn phòng Ty Công An Tỉnh. Đầu tiên một số người thuộc cơ quan hành chánh bị bắt khai thác. Tiếp theo người của Phước Thiện lần lượt vào tù. Chính ông Trịnh Phong Cương, Đạo Nhơn Chưởng Quản Phước Thiện bị bắt trong đợt nầy, bị giam và chết trong ngục.

Không tìm ra chủ chốt sách động cuộc lễ, chánh quyền tỉnh bắt buộc Hội Thánh gia nộp thủ phạm, bằng không Hội Thánh phải chịu trách nhiệm.

Một phiên họp được triệu tập bất thường vào một buổi chiều tại Giáo Tông Đường với quyền chủ tọa của Ngài Bảo Thế Lê Thiện Phước. Nêu đề tài trên. Ngài Bảo Thế tuyên bố:

-Anh em ai ra tổ chức cuộc lễ, có gan làm có gan chịu mới anh hùng đừng để Hội Thánh gánh lấy trách nhiệm.

Ông  Lê Quang Tấn nhận và xin để anh em chịu trách nhiệm. Ngài tiếp:

-Chúng tôi xin xung phong chịu vì không muốn Hội Thánh gánh lấy trách nhiệm, không phải ham tiếng anh hùng như Ngài Bảo Thế đã tặng. Xin hẹn sáng mai chúng tôi sẽ đưa người để cho Hội Thánh nạp cho chánh quyền.

Tối hôm đó anh em Sĩ Tải trong Ban Vận Động Miền Nam họp nhau tại Hiệp Thiên Đài bàn thảo. Ai nấy đều dành nhau đi tù, không ai muốn tự do nhìn anh em trong vòng lao lý. Ngài góp ý:

-Việc đi tù dể rồi, chỉ chịu đựng mấy ngày đầu bị điều tra khai thác. Khó là ở ngoài, tuy nói là tự do nhưng phải trốn lánh, tiếp tục làm nhiệm vụ chẳng lẻ vào tù hết, bỏ dang dở công việc hay sao?

Ông Sĩ Tải Tiếp nói:

-Nói để ở ngoài tự do mà công an có chịu cho mình tự do hay không? Thà đi tù hết.

Ngài nói:

-Cái khó và cũng là cái khéo ở chỗ đó. Làm thế nào cho được an toàn bản thân mà công chuyện không bị ngưng trệ phải tiến hành trôi chảy.

Nhiều bất đồng chung quanh ý kiến đi và ở, sau cùng anh em biểu quyết bốc thăm. Làm một số thăm ghi tên người có mặt, vo tròn đựng riêng một nón. Một số thăm trắng lẩn lộn thăm ghi chữ tù đựng riêng một nón khác. Số lương thăm đôi bên bằng nhau. Hai người được chọn bốc thăm.

Kết quả đặc biệt là anh em mang tên chữ T đứng đầu đều trúng thăm tù. Ngộ nghĩnh một điều là người bốc thăm trắng lại bị bắt trước, còn người bốc thăm tù thì vẫn được tự do trong giai đoạn đó. Khi cộng sản nắm chánh quyền, giáo đầu vào tù là những người có mang tên chữ T đứng trước.

Một tiệc trà bánh đơn sơ đạm bạc bày ra, anh em trao đổi tâm tình, ký thác, an ủi, khích lệ lẫn nhau và sau rốt giã biệt nhau trong tình cảm đậm đà thắm thiết, bùi ngùi luyến ái, để sáng hôm sau kẻ đi tù, người ở lại làm nhiệm vụ.

Trước khi chia tay Ngài có ý kiến: Trước tình hình nghiêm trọng đề nghị anh em vào nghỉ đêm ở nội ô cho an toàn. Đa số không tán thành cho rằng: chưa đến lúc phải lo ngại. Riêng ông Lê Quang Tấn đêm đó nghỉ tại Nội Chánh, phòng Ngài Phối Sư Ngọc Non Thanh, Ngài ngủ chung phòng với Ngài Thái Chánh Phối Sư Thái Bộ Thanh.

Việc xảy đến đúng như tiên đoán, mới 9 giờ, tin báo Phạm Duy Nhung bị bắt, công an tìm bắt Ngài, ở chung vách với Nhung mà không gặp. Công an tìm đến ông Hưởng nhưng ông Hưởng vắng nhà. Đến 11 giờ lại có tin báo tiếp là ông Hưởng đi chơi cờ tướng về bị bắt ngay tại cửa. Công an núp chờ sẵn tại bụi Thiên Tuế trước nhà.

Đêm đó Chức Sắc Cửu Trùng Đài lớn nhỏ, ở Nội Chánh đều xót xa với tinh thần thương mến hai ông Nhung, Hưởng và lo ngại cho những người còn lại đang ở ngoài. Dầu rằng trong tư thế sẵn sàng chấp nhận nhưng trước cuộc diện như thế làm sao không lo được? Chương trình nạp mình để Hội Thánh giao cho chánh quyền bị gãy đổ, bổn phận chưa xong, hành trình sẽ tính sao trong những ngày tới? chẳng thể bỏ dở dang nữa chừng. Làm thế nào để khỏi hoài công Đức Hộ Pháp đã tin tưởng giao nhiệm vụ -cấp thiết hơn khi trời chưa sáng, giải quyết ngay nơi ăn chốn ở thê nào cho ổn, khả dỉ gọi là an toàn…suốt đêm hai ông không ngủ được, ngổn ngan trăm mối tơ vò.

Đồng hồ điểm 4 giờ mà vẫn chưa tìm lối thoát. Ông Tấn định xin tạm trú ở Nữ Đầu Sư Đường, Ngài thấy bất tiện vì chỗ ở toàn nữ phái ở. Sau cùng quyết định vào Hộ Pháp Đường. Anh em yên lặng cử động nhẹ nhàng để khỏi bị phát hiện, ngặt nổi mấy con chó ở Hộ Pháp Đường sủa vang nên các ông càng thêm lo ngại. Ông Quản Gia (không nhớ tên) chạy vội ra lên tiếng hỏi:

-Ai? Ai?

Ngài xưng danh xong, ông Quản Gia nói:

-Tưởng ai chớ có Sĩ Tải Ngời mới vô đây.

Các ông mừng thấy an tâm phần nào, hài hước thốt lên:

-Những tư tưởng lớn lại gặp nhau.

Anh em lặng lẻ theo gót ông Quản Gia, mở cửa hậu vào, bước ngay vô phòng ngủ tầng dưới Hộ Pháp Đường, thấy có mặt anh Ngời và nhạc sĩ Đảnh. Một chút sau nhạc sĩ Đảnh rời khỏi nơi đó. Do ý kiến của ông Trân vì Đảnh không đủ tin cậy, Sĩ Tải Tiếp và Sĩ Tải Tỷ đến. Các ông lúc nầy gồm 5 người: Nguyễn Minh Ngời, Lê Quang Tấn, Bùi Văn Tiếp, Nguyễn Ngọc Tỷ và Nguyễn Ngọc Trân thay đổi hẳn nếp sống từ đó. Hằng ngày cơm ăn hai bữa, ông Quản Gia giúp đỡ mang đến tại chỗ, có tủ lạnh tấm douche, vệ sinh cầu máy, có báo cũ Paris-Math để xem, điều đáng buồn cười là nhà luôn luôn đóng kín cửa không người nào dám chường mặt ra. Cùng nhau lẫn trốn mà dám nói là “Tư tưởng lớn gặp nhau”.

Nhớ thương ông Tả Phan Quân Trang Văn Giáo, lúc còn làm việc chung tại Bộ Pháp Chánh, ông đoán mò rằng anh em Sĩ Tải có hoạt động bí mật mà không nói ra, vì thương nên sợ anh em bị nạn, thường khuyên dứt gần xa. Quá hăng say trong đường lối, anh em chấp nhận mọi nguy hiểm khó khăn, đôi khi nông nổi thốt nhiều lời mích lòng, nhưng ông không giận. Lúc vào nằm ở Hộ Pháp Đường, ông biết được nên lén lút đến thăm, mang theo nảy chuối già, cây nhà lá vườn, biểu anh em dùng lấy thảo. Các ông Sĩ Tải rất cảm động và ghi nhớ mãi tấm chân tình của ông, của ít lòng nhiều là thế.

Ông Giám Đạo Nguyễn Văn Hợi và ông Lễ Sanh Ngọc Lương Thanh cũng vào thăm, trò chuyện khá lâu mới chia tay.

Trong dịp nầy ông Lương cho Ngài biết là bản thân ông cũng bị bắt ở Nhàn Du Khách Sạn vừa được thả về. Công An hâm bắt Ngài dữ lắm. Họ nói:

-Nếu bắt được thằng Trân sẽ đánh dần cho nó mềm xương cho nó giỏi đi thưa.

Ông Lương quá lo sợ, xuất tiền nhờ Lê Văn Xã (sau nầy là Hiền Tài Ban Thế Đạo, đắc phong Giáo Hữu luôn) lo lót, khi nào bắt được ông Trân đừng tra khảo, chờ giải quyết sau.

Số là trước đó mấy tháng ông Ngời bị bắt giam ở Nhàn Du Khách Sạn cả tuần lễ. Ông Trân đề nghị với Ngài Hiến Pháp kiện ra Tòa, chiếu Hiến Pháp yêu cầu can thiệp. Ngài Hiến Pháp chấp thuận, ông Giám Đạo Nguyễn Văn Hợi được giao nhiệm vụ cầm thơ đưa ngay tòa án. Mấy hôm sau ông Ngời được trả tự do, công an biết nguyên do cố oán là vì vậy.

Tuy lánh nạn ở Hộ Pháp Đường, các ông Sĩ Tải vẫn tổ chức kín đáo, liên lạc ra vào, công việc vẫn tiến hành trôi chảy, có phúc trình lên Đức Hộ Pháp, phát hành bản Thông Tin Hòa Bình Chung Sống, tóm lại không gián đoạn phận sự.

Các ông Sĩ Tải luôn nắm vững tình hình. Không nhớ rõ ở Hộ Pháp Đường được bao lâu. Bên ngoài ngày càng khó khăn nghiêm trọng, e ở lâu không tiện, phải rời Tòa Thánh càng sớm càng tốt. Ngại nổi có nhiều điểm chỉ viên, mật báo, công an, từ cửa số 2, số 3, số 4 nội ô đến cửa số 7 ngoại ô, phần lớn là con Chức Sắc con em của Đạo muốn cầu thân cầu thế thường đêm tập hợp đờn ca, xướng hát, ăn nhậu với công an. Họ biết mặt anh em Sĩ Tải hầu hết, ló ra có thể bị bắt ngay. Anh em lấy làm khó nghĩ, sau cùng nhớ đến ông Lễ Sanh Ngọc Hạnh Thanh thuộc Ban Vận Động tỉnh Tây Ninh có xe hàng thường lên xuống Sài Gòn, các ông Sĩ Tải cho liên lạc và được thỏa thuận ngày giờ, địa điểm xe đến rước. Hẹn 8 giờ tối rước tại cửa nhà ông Giáo Hữu Ngọc Thiệp Thanh, chợ Từ Bi (nhà ông Phối Sư Nhã ở hiện giờ).

Các ông Sĩ Tải mỗi người cậy liên lạc về gia đình xin tiền bỏ túi, lấy quần áo thêm, chuẩn bị một chuyến đi dài hạn. Lo vì bổn phận đương nhiên phải lo: không biết ông Lễ Sanh Hạnh có giữ đúng hẹn hay không, đi đường có được suông sẻ an toàn hay không?

Anh em cả năm người đến Sài Gòn sẽ ngụ nơi nào? Đủ chuyện lo nghỉ, phập phòng chờ giờ định mệnh điểm.

Nhớ lại mấy hôm trước, tính đúng đến ngày đày tháng của con gái Ngài tên là Nguyễn Thị Tuyết Mai, sanh ngày 18 tháng chạp năm Bính Thân, Ngài lẻn về thăm nhà khoảng 8 giờ tối, nhờ Bà Ngoại Tuyết Mai canh cổng rào. Vào phòng thăm vợ con chưa đầy 5 phút, Nhạc Mẫu ngày hốt hoảng chạy vào cho biết có 2 người đạp xe trước đường, rọi đèn pin vào sân nhà, mới vừa đi qua, thế nào một chút cũng quanh lại, chẳng biết có vào nhà hay không? Nhạc Mẫu Ngài run sợ lo cho Ngài.

Trước nhà lúc đó là con lộ cùng, không lối đi thẳng, nghe vậy Ngài quyết định là công an tuần, chắc chắn sẽ quai lại, cần lo trước mới ổn.

Ngài vội vàng ra khỏi nhà, lách mình vào bụi chuối phía sau, nghĩ rằng nếu hai người ấy vào nhà, Ngài có đủ thời giờ vọt chuồn phía hậu, còn không sẽ theo đường cũ về Hộ Pháp Đường. Một phút sau, quả thật cũng hai người đạp xe đạp trở lại, cũng rọi đèn pin vào sân. Ngài chờ thật êm hối hả ra đi, không từ giả vợ con, phi thân lên rào, lẫn vào bóng tối đi luôn.

Ngài định về xin tiền đặng đi, không biết bao giờ mới gặp lại, đoán nổi suy tư của vợ đang lo cho số phận của chồng, rồi nghĩ lại phận vợ Ngài, tuổi vừa quá đôi mươi, quá trẻ, mới về  nhà chồng hơn một năm rồi phải xa chồng, còn có ngày gặp lại nhau chăng? Con mới sanh, tương lai của nó ra thế nào? Ngài hình dung cảnh vợ đang bi lụy buồn khổ, sầu lo, thấy tội nghiệp cho vợ vô cùng và cũng tự thấy nao nao dạ, xót xa lòng.

Cảnh nhà thật đơn chiếc, hai vợ chồng trẻ với đứa con thơ, thêm cậu học trò tên Đạt do gia đình nuôi nấng giúp đỡ từ nhiều năm qua, cho học văn hóa rồi anh Lương còn vận động cho học thể dục thể thao, đang ở Sóc Trăng chưa mãng khóa. Ngài có đến tại chỗ thăm Đạt một lần, cũng sắp ra trường về phục vụ tại tỉnh nhà. Nhạc Mẫu Ngài có mặt giúp đỡ một thời gian nào trong lúc sanh nở, bước đầu vợ chưa kinh nghiệm và còn sanh yếu rồi cũng phải vể Tân An lo cho Nhạc Phụ già yếu, ai cũng có gia đình buộc ràng vì bổn phận, làm sao giúp đỡ trường kỳ cho được? Chừng hết hạng nghỉ sanh phải trở lại nhiệm sở, đi dạy học như trước, lại bận bịu con nhỏ, làm sao giải quyết việc nhà cho ổn được? Thật là tội nghiệp, vừa bước chân vào cuộc đời mới lại gặp ngay nghịch cảnh, tuổi quá trẻ mà thương đau dồn dập, không ai an ủi đỡ đần…Càng nghĩ, tâm hồn Ngài càng tê tái, tim gan mềm nhũng gần như rã rời tan nát, nhưng còn cách nào hơn?!

Ngài buồn thương vô tận, nhưng cũng không tài nào đoán trước được là chuyến ra đi ấy là vĩnh viễn xa nhau !!!

Trời sẩm tối, Sĩ Tải Tỷ về nhà để từ giả cha và chị, chờ mãi đến giờ khởi hành, Sĩ Tải Tỷ không trở lại, anh em còn 4 người vẫn phải ra đi.

Thương ông Quản Gia rất tận tình, chu đáo lo cho anh em. Ông tình nguyện một mình đi trước, dọ đường trong đêm tối thấy ổn, trở lại hướng dẩn anh em ra khỏi Hộ Pháp Đường, nhảy rào băng qua vườn cao su, nay là Bá Huê Viên đến đường hàng trúc, lần ra đầu lộ dầu tới Từ Bi lối 8:05.

Thấy chưa có xe các ông Sĩ Tải càng lo thêm, không biết ông Lễ Sanh có y hẹn chăng? Tập trung 5 người ngoài lộ trong đêm tối lúc tình hình đang căng thẳng e bị tình nghi và sợ bị lộ, các ông thẳng đến nhà ông Giáo Hữu Thiệp, đi luôn ra phía cửa hậu kêu cửa. Ông Thiệp chưa ngủ vội mở cửa mời vào, tắt đèn nói chuyện trong bóng tối. Chừng đó ông Quản Gia mới từ giả anh em với những lời chúc lành trước khi trở lại Hộ Pháp Đường.

Không nhớ rõ ông Quản Gia là ai, tên gì, mãi đến bây giờ hỏi mãi cũng không ra, thật là một khuyết điểm to lớn không nói được nên lời, cũng không thể hiện được tấc lòng tri ân, thật là điều đáng tiếc và cũng thật là đáng trách!

Chờ khoảng ½ giờ, xe tới anh em chia tay vội vàng từ giã ông Giáo Hữu Thiệp rồi nôn nã lên xe.

Anh Hạnh sắp xếp cũng khá chu đáo, xe chở bột mì và võ chai lave, nước ngọt, đựng toàn bao bố, bao chất xung quanh thùng xe, ở giữa chừa chỗ 4 ông ngồi, rồi chồng các bao khác phủ lên, bít lại, thoáng nhìn vào không thể biết được. Xe bắt đầu lăng bánh, chạy theo lộ trình Truông Mít, Bàu Đồn, Trảng Bàng, đến ngã ba Bàu Năng, xe dừng lại trạm kiểm soát. Vẫn biết thông thường muốn được dễ dải nhanh nhẹn đỡ mất ngày giờ nghề làm xe khéo ngoại giao và biết điều với các trạm kiểm soát, lo lót hối lộ là xong, tuy vậy các ông bên trong có tịch, dấu mình giữa hàng hóa vẫn phập phồng lo sợ, luôn luôn âm thầm cầu nguyện.

Qua trạm suông sẽ, chạy một quảng xa, xe dừng lại để anh em bước ra đặng xếp bao thứ tự lại. Bột dính cùng mặt mũi, áo quần, nơi nào cũng dính ít nhiều, anh em dùng mouchoir  phủi, không làm sao hết sạch, khi xuống Sài Gòn xuống xe cũng còn phủi tiếp.

Lúc đó một giờ khuya xe đậu gần ngả bảy Chợ Lớn. Các ông Sĩ Tải ngồi quán cóc bên đường giải lao, mừng được thoát hiểm thật sự, lại thêm chuyện cạnh bên có một thanh niên ngồi cũng uống trà tự xưng là công an được lệnh đổi đi Tây Ninh, chờ sáng đáp xe đi nhận nhiệm sở mới. Các ông Sĩ Tải chấm dứt câu chuyện sớm rồi đến ngụ nhà Sĩ Tải Lê Văn Đôi.

Việc kiếm mướn nhà, ông Ngời không tán thành ở chung đông, rủi có gì là bị bắt chung hết một lượt. Anh chọn nhà một Chức Việc Bàn Trị Sự ở Bình Thới Chợ Lớn. Sĩ Tải Tiếp ở trọ nhà Bác ở đường Gia Long Sài Gòn, còn Ngài mướn nhà ở xóm lao động chợ Hòa Hưng, đường vào khám Chí Hòa ở chung với ông Sĩ Tải Tấn, tự lo việc nấu nướng, ăn uống tự sắm sửa nồi niêu chén bát.

Việc ăn ở tạm ổn định, không biết làm sao sinh sống, lúc nhỏ đi học vừa ra trường bắt tay làm việc Đạo, chẳng có nghề gì trong tay, ở không ăn xài mãi của kho xài cũng không xuể. Gia đình nghèo có phương nào cung cấp lâu dài được? ông Tấn đồng ý nhờ trường dạy láy xe lo cho bằng lái rồi mướn taxi chạy, có đồng ra đồng vào mới mong lo việc chung lâu dài được. Thay vì đóng tiền cọc có bằng lái rồi mới trả tất, hai anh em đưa đủ số một lần một, sợ để sẵn tiền trong túi xài hết, lúc cần không có để trả gây phiền phức.

Mặt khác anh em cậy người đem phúc trình lên Đức Hộ Pháp. Liên lạc mang về ngoài các chỉ thị có một bức thư Đức Hộ Pháp gởi ho cháu ruột tên Phạm Trung Hiếu, trước kia là Thanh Tra Chánh Trị Đạo ở Thánh Thất Đô Thành Sài Gòn, gởi gấm nhờ giúp đỡ các ông Sĩ Tải.

Ông Tấn sợ bị sa lưới công an, sợ bị thủ tiêu vì trong bức thư Đức Hộ Pháp gởi Liên Hiệp Quốc, yêu cầu can thiệp vụ chánh quyền Ngô Đình Diệm khủng bố đàn áp Đạo, ông Tấn được nêu tên làm nhân chứng. Ông Giáo Hữu Thái Tây Thanh được lệnh về rước ông Tấn đi Phnom Penh. Còn lại ba anh em, Ngài ở riêng một mình.

Hai ông Ngời và Tiếp chưa biết ông Phạm Trung Hiếu, Ngài đã tiếp xúc nhiều lần nhưng khi ông Hiếu dời nhà về Bình Tiên, Ngài không rõ địa chỉ. Định nhờ ông Giáo Hữu Thượng Liền Thanh, Khâm Châu Đạo Đường Nhơn, Chợ Lớn hướng dẫn, Ngài cậy người nhờ ông đến nhà Bà Lường Muối, Chánh Trị Sự Đường Nhơn ở đường Vĩnh Viễn để bàn tính. Vì chuyện chung ông Liền rất vui vẻ nhận lời. Lúc đầu Ngài định đi với ông Liền, bàn qua tính lại một hồi, ông Ngời là Trưởng Ban thay mặt hợp lý hơn. Bà Chánh Trị Sự Lường Muối đãi bánh mì, ca cao sữa.

Điểm tâm xong, ông Giáo Hữu Thượng Liền Thanh và Sĩ Tải Nguyễn Minh Ngời từ giã mang thơ đi. Ông Tiếp và Ngài chúc lành hai ông rồi nằm nhà chờ. Chờ đến chiều không thấy hai ông trở lại, phần chủ quan không nghĩ xa, ông Tiếp về nhà Bác ông, Ngài đi dọ tin tức. Không biết phải nhờ ai dọ giùm, vợ ông Liền cũng đang trông mà không biết nhà ông Hiếu. Ngài không dám vào văn phòng Thánh Thất, chạy tìm nhà quen, chỗ nầy, chỗ nọ, không ai biết nhà ông Hiếu ở đâu cả, rất lo âu, 7-8 giờ tối mới về đến nhà. Đêm đó ngủ không yên mà dại dột không chịu dời chỗ ở để đảm bảo an toàn, 4:30 sáng, ông Ngài đạp xe vào Chợ Lớn, lẩn quẩn mấy chỗ tìm hỏi hôm trước, coi có tin mới không. Đi mua báo xem có bị tai nạn giao thông không? Bụng lại mong hai ông bị tai nạn giao thông đã đưa vào bệnh viện, anh em gặp lại nhau mừng rỡ, hàn huyên vui vẻ phỉ tình. Nhưng cũng nghĩ nếu hai ông đã bị bắt, khổ cho hai ông biết chừng nào.

Chẳng có tin gì hơn, Ngài nghi quyết hai ông đã bị bắt, chạy vội về nhà toan dọn đồ tẩu thoát. Lúc đó mới ân hận, trách mình quá nông cạn, dại dột chủ quan, không nghĩ xa, hành động quá muộn màng!!!

Đường vào nhà là con hẻm độc Đạo, lúc mới dọn đến, Ngài dọ biết hết các ngách nhỏ có lối đi trong xóm từ các phía vào, từ sau chợ Hòa Hưng dẫn tới nhà. Ngài không đi đường chánh mà vòng lên phía chợ Hòa Hưng trở lùi lại, không vội vào nhà, đứng xa khoảng năm bảy chục mét nép nhìn sang thấy cửa nhà còn đóng, ống khóa lũng lẳng trước cửa, Ngài có phần an tâm dẫn xe vào đinh ninh là chưa muộn. Vừa đến cổng rào, cháu Nguyệt cựu Giáo Nhi ở Tòa Thánh, có chồng về ở khích vách nhà Ngài mướn, nhìn thấy Ngài vội kêu lên:

-Cậu Bảy đi đâu mới về? - Cậu Năm Ngời bị bắt dẫn về xét nhà cậu vừa mới ra.

Ngài chẳng còn nghe gì nữa và cũng chẳng muốn nghe thêm, đã đoán biết tất cả rồi!! tính toán quá muộn!! trễ mất rồi!!!

Lòng não nuột vô cùng, nhanh nhẹn hấp tấp trở xe đạp về phía chợ Hòa Hưng, chạy thật nhanh đúng là để tẩu thoát, chậm chạp có thể sa cơ. Đạp xe tới Ngả Tư Bảy Hiền, theo đường Nguyễn Văn Thoại, tới trường đua Phú Thọ, trở ra Ngả Bảy, đến nhà người anh cô cậu, nói mấy câu bất tường rồi quầy quả đi tiếp.

Ngài đáp xe về Rạch Kiến, xin ở tạm nhà người cậu ruột thứ 5 ở xã Long Hòa. Buồn cười là trên đường đi cả lúc ngồi trên xe Rạch Kiến, Ngài thấy người nào cũng có vẽ là công an, nghĩ người nào cũng theo dõi mình, hành khách sao lại có cái nhìn hình như tò mò, tọc mạch, tưởng chừng như ai cũng biết mình là kẻ đang chạy trốn. Cố trấn tỉnh, giữ vẻ tự nhiên nhưng lòng vẫn lo sợ, sanh lắm hoài nghi. Cũng đáng thương hại!!

Ngài ở nhà ông Cậu, không việc làm, tuổi tác lại cách biệt quá xa. Cậu cháu không trao đổi tâm tình nhiều, lòng lại thắt thẻo lo âu, nghĩ rằng ai cũng biết việc của mình nên Ngài thường lánh mặt, nằm võng trong buồng, vớ vẫn nghĩ suy và ưu tư phiền muộn. Ngài thầm nghĩ, kể cũng định số, lẽ ra phận hẩm hiu phải là của mình, giờ chót xoay qua anh Ngời gánh chịu. Anh Liền vô can tự nhiên bị vạ lây…Nếu mình về sớm một chút độ nữa giờ thôi, hay là nếu đi hẻm chánh như thường lệ về nhà, biết đâu giờ nầy đã nằm khám rồi và thân thể sẽ bị tra tấn ra sao, làm sao biết được?

Ông Ngời và ông Liền ra sao? Càng nghĩ càng thương ông Ngời nhiều. Ngài không phiền trách tí nào mà rất cảm ơn ông. Nếu ông có ý không tốt hoặc tinh thần yếu đuối, vừa bị tra tấn hỏi cung, ông dẫn công an về nhà, Ngài làm sao thoát khỏi? ông ráng chịu đựng suốt ngày, thêm một đêm, đến khi sức cùng lực tận, không chịu nổi mới dẫn lính xét nhà. Ông Ngời hy sinh quá nhiều. Tội nghiệp!!!. Hai anh ra sao? Ông Trân nghĩ lại lánh mặt về đồng có phần hợp lý.

Tránh đi là hiệu sách nhất thời nhưng ở lâu nhà ông cậu sao được? ông coi cũng có vẽ lo sợ nhưng vì thương, ép lòng cho ông Trân ở. Ông Trân nghĩ bằng mọi giá phải đi Phnom Penh. Vượt biên một mình mặc dầu cũng biết hướng, nhưng chưa đi lần nào ông Trân cũng thấy khó. Muôn bề thắc mắc, trăm mối tơ vò! Ông Trân quyết định chờ ít hôm tinh thần ổn định về Sài Gòn sẽ tính sau.

Tuần lễ sắp trôi qua, Ngài đạp xe đi Long Khê, quận Gò Đen Chợ Lớn thăm người chị ruột, mục đích mượn vài ngàn đồng, chuẩn bị đi Phnom Penth, bằng mọi cách phải đi. Ngày hôm sau về tới Sài Gòn, Ngài lo mấy việc: thứ nhất tìm hỏi tình trạng của hai ông Liền và Ngời. Được nghe kể lại từ lúc rời khỏi Đền Thánh ông Ngời chưa có tin về gia đình, vợ ông ở nhà lo lắng tìm thăm để biết sức khỏe và sự ăn ở ra sao? Vừa đến Thánh Thất Máy Đá Chợ Lớn. đúng lúc xe công an chở ông Ngời Tới. Sau những ngày bị tra tấn, tướng diện thay đổi, vợ ông không nhìn ra chồng. Ông Ngời kêu vợ bị công an nạt rầy. Bà nhìn lại nhận diện ra chồng. Bà khóc quá. Phần ông Liền không có tin mới. Trường hợp bị bắt xảy ra như sau: Khi đem thơ đến nhà ông Phạm Trung Hiếu, hai ông được mời vào phòng khách như bình thường. Lúc vào đề và trao thơ, ông Hiếu hỏi:

-Có ai cùng đi với hai anh em không? Nếu có nên mời hết vô. Đừng ngại.

Thấy ông Hiếu có vẻ niềm nở, hai anh em cám ơn, thật tình đáp chỉ có hai người thôi, không còn ai khác nữa.

Ông Hiếu hỏi gặng lại:

-Thật không?

Được xác nhận là thật, ông hiếu bèn gọi con đóng cửa rào và bảo kêu lính bắt.

Ông Liền thấy cơ nguy lo cho việc chung bị đổ vỡ liền nói:

-Đây là bức thư của Đức Hộ Pháp, chú ruột của Ngài, chính Đức Hộ Pháp tự tay viết, nếu Ngài tin thì tin, còn không tin xin xé hủy, cho anh em chúng tôi về.

Ông Hiếu cương quyết:

-Đâu được, đã đến đây rồi, muốn ra phải có công an hay cảnh sát dẫn ra mới được chớ.

Hai ông Liền và Ngời bị bắt trong trường hợp như vậy.

Lúc lưu vong ở Nam Vang, Ngài được biết thêm là ông Giáo Hữu Thượng Liền Thanh bị giam và bị chết trong tù. Đức Thượng Sanh cầm quyền Đạo tại Tòa Thánh gián cấp xuống Lễ Sanh. Đức Hộ Pháp dùng quyền Chí Tôn tại thế, thủ tiêu Thánh Lệnh của Đức Thượng Sanh để giữ nguyên phẩm Giáo Hữu của ông Liền.

Việc thứ hai là báo tin cho Đức Hộ Pháp rõ, thơ không gởi ngay chùa, sợ bị kiểm duyệt, gởi theo địa chỉ Etablissemeut Frey, hãng buôn chỗ anh Lê Sơn Trân làm, nhờ ông Khỏe chuyển lên Đức Hộ Pháp. Lời văn viết khéo, khách bàng quan xem qua không thể đoán được. Chỉ người trong cuộc mới hiểu thôi.

Việc thứ ba là tin về nhà xin gởi bộ quần áo cũ, còn bỏ lại lúc ra đi, để có thay đổi.

Việc thứ tư là đến trường dạy láy xe, cầu may xin rút tiền lại chút ít, nếu được đỡ khổ hơn. Kế hoạch hành nghề lái taxi không thể thự hiện, bởi còn ở Sài Gòn lâu không có đủ thời gian thi lấy bằng lái. Mon men tới trường, từ phía trong Ngài chủ trường nhìn thấy, bước ra tận cửa hỏi:

-Mấy hôm nay ông đi đâu? Không thấy đến. Ông có làm gì không mà cảnh sát tới đây tìm ông.

Ngài quay xe rút lui nhanh, không nghĩ đến việc trả lời. Ngài hiểu rằng lúc xét nhà, công an lấy được biên nhận của trường ghi tên lúc đóng tiền nên tìm bắt.

Thế là hai anh em chịu mất chung 5.000 đồng, số bạc cũng khá to theo thời giá. Riêng Ngài bị mất tất cả mền mùng, giầy dép, nồi nêu chén bát, vật dụng trong nhà vì không dám trở lại lấy, sợ có người thấy mặt tri hô kêu lính bắt.

Thời gian chờ tin Nam Vang trả lời, buồn bực lo âu…Ngài đi coi cốt Trạng ở đường Dương Tấn Bửu, gần chợ Trương Minh Giảng. Nghe đồn cốt Trạng nói đúng lắm. Ngài tìm đến đã thấy có đông người chờ đợi, tiền tổ đặt trên bàn. Một người độ 50 tuổi ngồi trên ghế phía sau bàn. Khi Trạng nhập cốt, bóc tiền quẻ của ai nấy nhận, cốt Trạng sẽ nói, giải đáp những điều muốn hỏi. Nếu thấy chưa đủ cần hỏi thêm, cốt Trạng sẽ trả lời tiếp. Ngài cũng đặt tiền như mọi người. Trong lúc chờ tới phiên, Ngài nghe thiên hạ khen nức nở Trạng nói đúng những điều bí mật muốn dấu, như chuyện buôn lậu, lấy trộm của công, làm công an mà không được cấp súng, quẻ ở tù …khiến đương sự yêu cầu đừng tiết lộ, sợ bị hại, có mặt đông người đủ mọi thành phần, không tin ai được. Ngài hy vọng được trả lời chính xác việc cần hỏi. Ráng tin để chờ.

Khi cầm tới tiền của Ngài cốt Trạng hỏi và nói luôn:

-Tiền nầy của ai? Quẻ nầy ứng điềm đi xa. Tại sao tính đi xa vậy? sao không ở đây mà xin đi làm chi? Đi được chớ có sao đâu.

Ngài nói:

-Cậu Trạng là người khuất mặt, hẳn đủ sáng suốt, đã biết rồi còn hỏi làm chi. Tôi muốn biết dự tính của tôi có thành hay không? Và sớm muộn thế nào? Xin cho biết bấy nhiêu thôi.

Cốt Trạng trả lời:

-Thành chớ sao không thành. Thơ của cậu Nam đã tới nơi rồi, đã tính cho người đi rước cậu Nam. Về lo chuẩn bị đặng đi. Không đầy một tuần lễ nữa sẽ có tin.

Ngài hỏi:

-Người đi tìm rước làm sao có thể gặp được? nhà ở trước đã dời đi rồi, làm sao biết chỗ ở mới mà tìm?

Cốt Trạng quả quyết:

-Trạng nói vậy cứ yên chí chờ. Nếu đúng tuần lễ không có tin thì đến đây đạp bỏ bàn thờ Trạng.

Nghi nghi hoặc hoặc, làm sao trọn tin được? Biết rằng nếu cho người đến đón, ông Giáo Hữu Thái Tây Thanh sẽ được chọn, bởi ông có đi nhiều lần, rành đường đi nước bước. Mà đã đổi địa chỉ làm sao biết? ông Trân rầu lo vô cùng.

Mấy hôm sau Bà xã của Ngài đến thăm mang theo quần áo cũ như Ngài đã dặn, có bồng Tuyết Mai, đứa con gái duy nhất, tuổi sắp được 3 tháng.

Tính lại lúc Tuyết Mai vừa mở mắt chào đời, Ngài có mặt ra vào bệnh viện, khi rước vợ con về nhà, Ngài bận công tác việc Đạo, con đầy tháng mới gặp lại, chỉ 5 phút thôi rồi tức tưởi ra đi với sự vội vàng lo sợ. Còn vài ba hôm nữa là con được 3 tháng tuổi đời, cha con gặp nhau lần nữa để rồi phải xa nhau dài hạng. Con còn bé bỏng nào có biết gì, vợ chồng hàng huyên chưa thỏa tâm tình, kể cho nhau nghe chưa đủ tình tiết của chuỗi ngày bất hạnh vừa qua, tuy nhiên cũng bàn sơ với nhau các hoạch định tương lai cuộc đời của hai đứa khi được trùng phùng tái ngộ, vợ chồng an ủi lẫn nhau  rồi dẫn nhau đến cao lâu dùng bữa trước khi chia tay su ngày sum hợp.

Nói rằng tạm biệt, thật ra bữa cơm hôm ấy ai ngờ là để đánh dấu cuộc gặp gỡ sau cùng rồi đức đoạn duyên tình của nhau, thay vì trăm năm tơ tóc mà thu ngắN vỏn vẹn 20 tháng không đầy.

Nói rằng tạm biệt nhau khi con 3 tháng tuổi mà thật sự là vĩnh biệt xa nhau luôn suốt cả cuộc đời.

Sau 4, 5 ngày chờ đợi, hy vọng lời cốt Trạng ứng hiện. Độ 2 giờ trưa, Ngài đang nằm trên gác nhà ông Sĩ Tải Đôi, mái lợp tole, oi ả nóng bức, không ngủ được, thình lình ông Sĩ Tải Tiếp đến kêu:

-Trân, toa chuẩn bị đồ đi Nam Vang.

Ngài cười trả lời:

-Chơi hoài bạn. Giờ nầy đi đâu đó?

Ông Sĩ Tải Tiếp nói:

-Hôm nay tự nhiên không ngủ được, Mỏa mặc đồ ra khỏi nhà gần 1 giờ trưa. Thấy nắng quá không biết phải đi đâu mà cũng không muốn trở vào nhà, lẩn thẩn đi không định hướng. Mỏa vụt có ý nghĩ vô bến xe Pétrus Ký chơi. Vừa đến bến thấy xe Châu Đốc xuống, Mỏa chạy ra coi có ai quen ở xứ đến không, bất ngờ thấy ông Ba Tây. Ông kêu hỏi Toa hiện giờ ở đâu, nhắn dùm bảo Toa ngày mốt đi Nam Vang, Đức Hộ Pháp sai về rước, ông Tây đi luôn về Tòa Thánh có việc, mốt trở lại hẹn gặp nhau tại bến xe lúc 7 giờ tối.

Chừng đó Ngài mới tin lời ông Tiếp là sự thật, mới thấy lời Trạng là nói đúng. Ông Trân còn tin mảnh liệt hơn là “Nhứt ẩm, nhứt trát gia do tiền định”. Tất cả, tất cả đều định trước không sai.

 

  ______________________________________________

 

CHƯƠNG III

CUỘC SỐNG LƯU VONG TRÊN ĐẤT CAO MIÊN

 

 
1.NHỮNG NGÀY ĐẦU LƯU VONG
2.LÀM VIỆC Ở CHUP
3.ÔNG MAI MÁT TAY
4.HOÀI NIỆM ĐỨC HỘ PHÁP
5.LỜI DẠY CỦA ĐỨC HỘ PHÁP VÀ BÁT NƯƠNG
6.NỔI LÒNG RAI RỨT KHI CUỘC HÔN NHÂN TAN VỠ
7.CHUYỂN CHỖ LÀM TỪ CHUP VỀ PHNOM PENH
8.NGHỈ HẲN VIỆC ĐỜI QUAY SANG LÀM VIỆC CHO ĐẠO

 

1.     NHỮNG NGÀY ĐẦU LƯU VONG

Ngày đi, ông Ba Tây lên xe ngồi trước, phút chót xe sắp chạy, ngày mới bước lên. Xe nổ máy, một người đàn ông mặc thường phục rảo nhìn mặt khách, nhìn từng băng một. Ngài làm như vô tình không hay biết, vai qua nói chuyện với ông Ba Tây, ra vẻ tự nhiên, cốt ý không để cho nhìn rõ mặt, phòng rủi ro bất lợi. Dưới ánh sáng mờ mờ từ mui xe, người đàn ông ấy xem lướt qua dường như  làm cho có lệ rồi ra lịnh cho xe chạy.

Xe đến Châu Đốc lúc 1 giờ khuya, hai Ngài mướn ghế bố ngủ ngoài trời tại bến phà chờ sáng. 5 giờ phà bắt đầu sang sông. Hai Ngài thức sớm qua phà, đi vài km hướng Tân Châu, lại phải qua đò chèo đi Cồn Tiên, thuê xe lôi đi tiếp, qua trạm kiểm soát Hòa Hảo mới tới biên giới Miên, ghé nhà vị Chánh Trị Sự sở tại.

Lúc đó mới 9 giờ, chờ trưa lính Miên gác thường không để ý, sẽ đưa thuyền qua Bình Duy (Prey-Chrey) đất Miên. Ông Chánh Sự quá dè dặt, mời Ngài thẳng vào buồng, sợ người ngoài trông thấy, đãi bữa cơm trưa rồi lấy thuyền chèo đưa qua sông lúc 12 giờ 30. Mọi việc đều an toàn.

Ngài nghỉ tại Thánh Thất Prey-Chrey còn ông Ba Tây ở nhà quen trong xóm Đạo. Mấy ngày tết Miên nhằm ngày 13, 14 và 15 tháng 4 dương lịch, ông Ba Tây sợ đi đường gặp trở ngại nên chờ qua lễ.

Ông mượn giấy lăn tay tức căn cước cho Việt Kiều, loại không dán hình cho Ngài hộ thân lên xe đi Koh-Thom, ông ngồi cạnh Ngài còn một người Đạo ngồi ở băng trước, đem theo một số tiền không rõ là bao nhiêu nhưng nghe nói cũng khá lớn, phòng khi bắt trắc sẵn tiền lo lót cho qua.

Ở xứ Miên được điều đó, có tiền muốn gì cũng được, vạn sự khó có thể thành dễ.

Qua đó mới tới thị trấn Koh-Thom. Trạm kiểm soát tại quận nầy nổi tiếng khó. Ông Đạo đi theo Ngài chờ qua khỏi trạm suông sẽ rồi mới về Prey-Chrey.

Thật là may cho Ngài, tới đâu cũng được cô bác, anh chị em đồng Đạo giúp đỡ tận tình chu đáo.

Khoảng 12 giờ trưa mới tới Báo Ân Đường, gần Chamcarmân của vợ chồng ông Huỳnh Hữu Lợi, chỗ Đức Hộ Pháp ngự lúc đến Nam Vang. Từ ngày khởi công cất chợ Cây Gòn, Đức Ngài sáng đi chỉ cho công thợ làm, trưa ở lại chiều về.

Ông Ba Tây không muốn Ngài vào chùa lúc ban ngày, vì sợ hằng ngày có công an được phái đến, ghi tên những người lạ mặt ra vào chỗ Đức Hộ Pháp. Ông đi một mình để báo cáo công tác hoàn thành, còn Ngài ở lại Báo Ân Đường, chiều mới gặp đủ mặt.

Tối đến, Ngài trình diện Đức Hộ Pháp, tường trình các sự diễn biến của Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống ở Tòa Thánh cùng tình hình của Đạo và của đất nước trong thời gian qua. Đức Hộ Pháp an ủi, và dạy xuống nhà nghỉ.

Hôm sau Đức Ngài dạy mua vải may đồ cho Ngài có thay đổi và mặc đi cúng. Bà Giáo Hữu Hương Nhàn lãnh hai trăm đồng may hai bộ bà ba với một áo dài trắng toàn vãi Popeline tốt mà chưa hết tiền.

Ngài Hồ Bảo Đạo định lo thủ tục xin cho Ngài tị nạn chánh trị như trường hợp của ông Tấn, Ngài có ý kiến để chờ dọ hỏi xem có thể lục lại cùi giấy lăn tay 1949, khi Ngài đắc lịnh đi hành Đạo lần đầu ở Phnom-Penh. Trong khi chờ đợi, Ngài làm cớ mất giấy, cò cảnh sát chứng để tạm dùng.

Khi được người quen đến hỏi giúp, ông cò ra giá 6 ngàn đồng Riel để lục cùi cũ cấp giấy mới hợp pháp. Thật là nang giải. Chị ruột Ngài cho 2 ngàn đồng đi tới Phnom-Penh, trừ các chi phí đổi tiền còn lại 1600 Riel. Xin thêm cho đủ rất có thể Đức Hộ Pháp sẽ cho nhưng biết Đức Ngài không nhiều tiền lại có lắm chuyện phải lo. Ngài thấy không nở làm khổ thêm Đức Ngài, định buông trôi, tới đâu giải quyết tới đó, an chí là có sự an bài trước, như  Nguyễn Du đã viết trong truyện kiều:

“Đánh liều nhắm mắt đưa chơn

“Thử xem con tạo xoay vần đến đâu.

Ngài mời anh em đi ăn uống vui với nhau sau thời gian xa cách cho phỉ tình, mua sắm thêm khăn, bàn chảy, xà bông tắm giặt, vài ngày tiêu hết số tiền còn lại.

Ngài nghĩ rằng, mang giấy tị nạng có lợi mà cũng có hại. Cái lợi trước nhất là đỡ tốn tiền, hại là không được ra khỏi thủ đô quá mười cây số, không xin sở làm được. Thấy giấy tị nạn chánh trị ai cũng ngán làm sao dám nhận cho vào làm việc? Thời gian lưu vong chắc chắn không mau vì vậy Ngài chưa tính tới.

Thấm thoát đã 2 tháng trôi qua, được tin công an sẽ xét chùa vì nghi Đức Hộ Pháp làm chánh trị, trước đây đã xét một lần rồi khi Ngài chưa tới, đã tịch thu một số tài liệu Hòa Bình Chung Sống. Nếu xét mà gặp Ngài không có giấy tờ hợp pháp cư trú sẽ liên lụy đến Đức Ngài. Ngài rời Báo Ân Đường xin tá túc tại nhà Bà Chánh Trị Sự Đường Nhơn ở Phsar-Sylap, tuổi độ 60, nhà rộng, cách thờ phượng như một chùa riêng. Bà ở một mình, người Hoa Kiều thường tới lui hành hương tiếp tế. Ngài đến trước, ít hôm sau ông Khỏe cũng đến ở chung.

Nghĩ đến chuyện lâu dài ở xứ người, cần biết tiếng của người sự sinh hoạt mới dễ dàng. Ngài đến chùa Sùng Phước xin học chữ Miên. Mấy ông tu toàn người Việt tu theo Tiểu Thừa Phật Giáo, mặc áo vàng trì bình khất thực, quốc Đạo của Miên rất thịnh hành. Vui vẻ tiếp và thông cảm hoàn cảnh lưu vong của Ngài, ông sư hỏi có bao nhiêu người học và hứa sẽ cho mở lớp dạy riêng. Chùa khai giảng lớp mới, những học sinh toàn con nít, khác trình độ không thể học chung được và cũng khó coi.

Mấy ngày sau y hẹn, các Ngài bắt đầu học. Ông Tám Ngọc, tài xế của Đức Hộ Pháp lái xe đưa cô Tư Tranh đến lớp sẵn và ngồi học luôn cùng với các ông Khỏe, Tấn, Cao, Bạch và Ngài, mọi người đều phấn khởi.

Nghe nói Tòa Đại Sứ Mỹ thường mở lớp dạy tiếng Mỹ, Ngài đến ghi tên học và ghi luôn cho mấy anh em. Người đầm Mỹ chịu trách nhiệm phần hành, nói tiếng Pháp, cho biết vì học viên ghi tên còn ít chờ đủ số qui định mới mở lớp được. Khi nào đủ số văn phòng sẽ thông báo từng địa chỉ một. Các Ngài yên chí chờ (Cả Bạch nhờ học ở đây mà khá giỏi chữ Anh).

Tháng 8 Đinh Mậu (1957)

Đã hơn 4 tháng trôi qua, Ngài sống không giấy tờ, việc đi lại tuy giới hạn cũng phải đi, vô chùa mới, ra chùa ngoài, Đàn vía cũng đi cúng đều, thường đi đường đất, theo các con lột đất, ít lo bị hỏi giấy. Có lần băng qua lộ dầu, trong đường đất vừa lú ra, cảnh sát đứng ngã tư tút còi kêu lại. Nhờ biết tiếng Pháp lại có 20 đồng chìa ra, cảnh sát cho đi bình yên.

Thấy việc lo giấy tùy thân thật nang giải, chưa biết phải tính như thế nào? Tình cờ ông Chính Lành lúc hùng làm cây ở Tòa Thánh còn thiếu tiền chưa thanh toán đầy đủ cho anh em, trong hoàn cảnh đó nghĩ rằng nếu nhắc đòi chắc anh không trả hoặc không sẵn tiền để trả. Ngài đề nghị lo cho anh em giấy lăn tay để tiện bề lên xuống Phnom-Penh, với điều kiện ông chi tiền cho các Ngài mỗi người 3.000 đồng, Trong khi đó anh em Bình Xuyên, Hòa Hảo phải tốn đôi ba trăm ngàn đồng mới được 1 giấy, vẫn không yên thân. Công an biết họ có tiền và đang dùng giấy giả, thường theo tống tiền quấy rầy mãi. Giấy Ngài yêu cầu làm tuy giả mà thiệt, thấy thiệt mà giả, loại giấy nầy cấp cho người Việt sanh trưởng ở Miên, vì lý do quê mùa xa tỉnh lị thôn quê, không bắt buộc xin gấp nhưng phải có khai sinh, ông Chính Lành đồng ý và không đầy một tháng sau cả hai cùng có giấy tờ hợp pháp. Anh em rất vui dạ, đi đứng dễ dàng không lo trở ngại.

Tình trạng đã hợp pháp, Ngài nghĩ ngay đến việc xin sở làm. Trước là để có tiền độ nhựt, sau đỡ phiền chịu cảnh ngồi không ăn của nhân sanh. Xin khắp Thủ Đô không được sở vì thiếu thân thế, được giới thiệu tới công trường Lovet đang xây cất nhà kho cho Mỹ, cách Phnom-Penh hơn 50 cây số.

Sĩ Tải Khỏe cùng Ngài đến gặp ông đốc công tại công trường, ông khuyên trở về Phnom-Penh gặp ông giám đốc chủ hảng thầu. Ở chơi với ông đốc công vài ba hôm rồi về Phnom-Penh cũng chẳng kết quả gì.

Đã buồn lại gặp buồn. Ban đại diện Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống mới tái lập để tiếp tục công việc dang dở (Sau khi anh em Sĩ Tải Ban Vận Động Miền Nam lớp bị bắt vào tù, lớp lưu vong phân tán) phúc trình lên Đức Hộ Pháp, nói rằng chánh quyền tỉnh cho biết mọi việc bí mật của anh em, Tỉnh đều nắm tất cả, tài liệu của Đức Hộ Pháp từ Nam Vang gởi về trước khi tới tay anh em thì Tỉnh đã có đầy đủ, cũng như tài liệu anh em gởi Đức Hộ Pháp, tỉnh không thiếu cái gì v.v…Đức Hộ Pháp cho gọi đến và đặt nghi vấn vào lòng trung thành của các Ngài. Ngài trình bày: Mấy lần được mời, anh Tấn và Ngài được nghe chính Tỉnh Trưởng Vàng nói điều đó, ý muốn chận đầu, bắt nạt để anh em lo sợ không hoạt động và cũng là kế ly giáng để phân hóa nội bộ. Thương ông Cao, người duy nhất cất giữ hồ sơ, thường ngày làm việc bên cạnh Đức Hộ Pháp rất lo sợ thề thốt lung tung. Các Ngài rất bình thản với sự ngay thẳng của lòng và trọn tin rằng Đức Hộ Pháp thừa sáng suốt hiểu thấu nhận xét mọi việc.

Một hôm đi thăm người bạn từ Sài Gòn lên cây số 4 Russey Keo, cùng đi có ông Khỏe và ông Tấn. Anh em gặp nhau sau nhiều ngày xa cách, vui vẻ tâm tình hết chuyện nầy đến chuyện khác, bất ngờ nghe ông chủ nhà nói đồn điền cao su Chup đang cần người. Phần lớn người Việt có khả năng bỏ về Việt Nam thành thử đang thiếu người. Ngài liền nghĩ ngay đến anh Quốc, nghe nói trước làm ở Chup, hai vợ chồng đều là Chức Sắc Hiệp Thiên Đài, định ý sẽ viết thơ cho anh có thể giúp gì được không.

Về nhà Ngài nghĩ lại, không nhớ anh họ gì, địa chỉ không nhớ rõ ràng, phân vân lưỡng lự, không lẻ buông trôi, thôi đành cầu may vậy. Dầu không hy vọng nhiều, Ngài vẫn viết thư gởi đi, đề địa chỉ ngay Chup.

Hằng ngày cùng nhau đi học chữ Miên, không đầy một tuần lễ, bất ngờ nhận được thơ hồi âm, bóc ra xem thấy có 2 lá thơ: Anh Quốc viết mời anh em lên, nếu may mắn xin được việc làm, anh em sống chung cho vui. Anh chỉ đường đường đi nước bước rành rẽ. Chị Quốc viết một lá thư riêng để chứng tỏ cả  hai vợ chồng đều đồng ý để anh em khỏi ngại.

Anh Quốc không còn ở Chup nữa, đã đổi về PéamChéang lâu rồi, cách Chup 15 cây số và là sở ngành của Chup. Địa chỉ viết không đúng và họ cũng sai luôn, thế mà thơ vẫn tới.

Được thơ hồi âm, mừng cũng có mà rầu lo lại nhiều hơn: Đào đâu ra tiền để đi đường? Suy nghĩ nát nước, sau cùng Ngài bàn với ông Khỏe, nhờ cô Bảy Cúc (Giáo Sư Hương Cúc) vay dùm 1000 đồng, nếu được sở làm lãnh lương trả nợ, bằng không sẽ bán xe đạp để thanh toán. Chiếc xe nầy ông Ba Tây không tán thành đem theo lúc đầu, sau nhờ người bạn thường lên xuống Sài Gòn đem lên dùm, xe thuộc loại tốt bán có giá. Cô Bảy Cúc sẵn sàn hỏi giúp.

Đường đi PéamChéang phải qua 2 phà: Prek-Kdam và Kompong  Cham, cách Thủ Đô 150 cây số. Đến nơi, vợ chồng anh Quốc tỏ ra niềm nỡ, lịch thiệp và mừng rỡ. Đúng là thiên lý tha hương ngộ cố tri.

Anh Quốc khuyên Ngài nộp đơn tại sỡ kỷ thuật (Service Technique) vừa thành lập. Sở mới nhận 2 người thơ ký, lương khá, bốn mươi lăm đồng 1 ngày. Các Ngài nộp đơn xin việc, đợi cả tuần không thấy trả lời. Ông Khỏe phải về Nam Vang gia hạn giấy lăn tay. Giấy nầy được cấp năm 1950 lúc được bổ nhậm thay Ngài hành sự ở Hội Thánh Ngoại Giáo, ông mượn gia hạn đều hằng ngày nên giấy vẫn còn hiệu lực.

Ông Khỏe đi bữa trước, hôm sau Ngài được mới tới. Ông Giám Đốc cho hai bài toán chia với nhiều số lẻ, cho làm rồi lại bảo thơ ký lấy máy tính thử, thấy đúng ông nói với Ngài:

-Tốt ngày mai đến đây đúng 7h sáng, tôi chỉ công việc cho anh làm.

Sở cách nhà anh Quốc không đầy 100 mét, sáng hôm sau Ngài trở lại ông Giám Đốc nói khác:

-Sở tôi mới thành lập, công việc chưa có nhiều. Anh về nhà chờ, khi nào cần tôi sẽ báo tin. Dường như anh có người bạn đang làm tại văn phòng giám đốc đồn điền PéamChéang phải không?

Biết bị từ chối khéo, nhưng chẳng hiểu lý do, sau nầy rõ lại là Hoàng Gia Cao Miên vừa ra sắc lịnh cấm các công tư sở thâu nhân viên ngoại kiều, qui định tỉ lệ nhân số phải 70% người bổn xứ và 30% ngoại kiều. Vì lẻ đó ông Tổng Giám Đốc ở Chup không chấp nhận.

Ngài thất vọng lui gót trở về, thầm nghĩ rằng chiếc xe đạp sẽ đi đời và mỗi ngày phải lội bộ đi học chữ Miên. Âu cũng là định mệnh.

Cả tuần lễ ở nhà anh Quốc được giới thiệu với mấy Thầy, nhà của hãng cấp ở quanh quẩn cùng nhau, thường đến câu lạc bộ chơi ping-pong, tennis và uống rượu tây, nghe radio, rất hòa đồng vui vẻ, quên bớt điều phiền muộn lo âu.

 

2.LÀM VIỆC Ở CHUP

Một hôm anh Quốc hỏi Ngài có muốn xin việc làm ở Chup anh sẽ giới thiệu với ông Kế Toán Trưởng coi có giúp gì được không? Ngài đáp rằng nơi nào chịu mướn mình chịu làm.

Ngay hôm sau, ông Khỏe và Ngài đến văn phòng Chup, gặp ông Kế Toán Trưởng tên Phạm Đang Hạt, đưa thơ giới thiệu, ông Hạt xem xong cho biết là ông Tổng Giám Đốc đi Phnom Penh, không có mặt ở Chup. Ông mời các Ngài về nhà nghỉ, nhà thuộc tiêu chuẩn cao, rộng rãi đầy đủ tiện nghi. Chờ ba bốn hôm mà ông Tổng Giám Đốc vẫn chưa về, vừa sốt ruột, vừa ái ngại trước sự ân cần chu đáo của gia đình ông Kế Toán Trưởng.

Ngày xin gặp ông Giám Đốc Sở Chup thay vì chờ ông Tổng Giám Đốc lâu, Ông Hạt đồng ý giới thiệu với ông Nguyễn Văn Bội, Chánh Văn Phòng, để nạp đơn ngay ông Tổng Giám Đốc. Hôm ấy, các Ngài phải chờ đến hơn 7 giờ tối, ông Giám Đốc ở nông trường về mới gặp, ông hỏi:

-Vì sao phải xin làm?

Ngài trả lời:

-Làm ăn thất bại, tài sản tiêu tan, buộc lòng phải tìm việc làm.

Ông hỏi tiếp:

-Từ trước đã làm việc nơi nào chưa?

Ngài nói:

-Chưa làm công cho ai hết mà từng làm chủ lò gạch gói và xưởng cưa máy. Đây là lần đầu tiên đi xin việc.

Ông chất vấn thêm:

-Anh có biết chánh phủ Hoàng Gia Miên đã ra sắc luật cấm các sở thâu ngoại kiều, sao không xin nhập quốc tịch Miên cho dễ?

Ngài đáp:

-Phải tốn nhiều tiền,

Ông hỏi bao nhiêu? Ngài cho biết  phải tốn ít nhất 10 ngàn đồng riels mà phải biết cách hối lộ, bằng không sẽ mất tiền mà không được việc.

Ông nói:

-Mười ngàn đồng có đáng là bao?

Ngài cười nói tiếp:

-Đối với quí hãng 10 ngàn riels chẳng là bao thật, nhưng đối với tôi trong hoàn cảnh hiện tại mười ngàn riels kể là một sản nghiệp.

Ông Giám Đốc cười bảo:

-Ngày mai hai anh đến gặp Ngài Tổng Thư Ký.

Sáng lại ông Tổng Thư Ký đưa bộ luật lao động dày và một bài toán đố, đại ý một công nhân với số lương tiền và gạo bị tai nạn lao động, có thương tích, phải nhập bệnh viện, bảo tra bộ luật, chiếu điều khoản nào, hãng phải trả công dân đó bao nhiêu tiền. Ông nói:

-Thử xem coi các anh có tháo vác hay không?

Các Ngài giải đáp đúng, được thu nhận làm nhân viên với số lương 80 riels/ ngày, thủ tục phải khám sức khỏe, y chứng bác sĩ của hãng cấp.

Xét lại thấy rủi trước mà may sau, nếu được sở làm ở Péamchéang, cao nhứt chỉ 45 ngàn đồng một ngày.

Ngài không quên một việc não nề, các Ngài may mắn vượt qua khỏi sự sượng sùng hổ mặt. Số là bệnh viện cách xa văn phòng trên 5 ngàn thước. Ông Kế Toán Trưởng với mỹ ý cho mượn xe mobylette để làm chơn đi khám sức khỏe. Các Ngài chở nhau đi, thấy xe gần hết xăng lên chợ Chup đỗ thêm. Yên trí còn 10 riels dư trả nhưng lúc đỗ xăng vào xe xong, mở bóp ra giấy bạc không cánh mà bay mất đi đâu rồi. Bay hồi nào cũng không biết. Suy nghĩ mãi mới đoán ra, đêm hôm lúc tắm vào phòng tắm, đồ để ngoài, bé nhỏ con của ông Hạt lục lấy. Thật bối rối nhớ lại khi ở Nam Vang đưa đám xác một người Tàu quen, mỗi người được biếu một cây quạt giấy và 2 đồng riels bỏ trong phong bì nhỏ, giấy hồng đơn. Ngài bảo ông Khỏe soát lại rồi hai anh em hiệp chung vừa đủ trả tiền một lít xăng.

Rất mừng kể như một tai nạn vừa thoát khỏi, hai anh em chẳng còn một ten dính túi.

Hãng đang cần bổ khuyết hai chức vụ còn trống, Ngài nhường cho ông Khỏe lựa trước, ông Khỏe chọn làm Kế Toán dưới quyền trực tiếp của ông Phạm Đăng Hạt. Chức vụ còn lại nặng hơn, làm Chánh Văn Phòng Sở Xã Hội Lao Động, Ngài đảm trách kiêm quản lý thư viện mới lập, trực thuộc  quyền Tổng Thư Ký người Pháp.

Được sở là yên tâm nhưng việc bỏ học sinh ngữ cũng là điều đáng tiếc, tuy nhiên tâm hồn thanh thản hơn, mừng khỏi cảnh ngồi không ăn bám của nhơn sanh và cũng tránh điều tủi nhục lúc suy thời như thông thường đã xảy ra.

Một thiếu xót lớn là nghĩ học chữ Miên, thôi ngan không thông báo cùng tỏ lời biết ơn ông Sư trưởng chùa Sùng Phước, Ngài thắc thẻo mãi và tự trách mình quá vô tình đối với người hảo tâm, giàu thiện chí giúp đỡ.

Ngài không quên ân tình của Đức Hộ Pháp dành cho các Ngài trong cảnh lưu vong nghèo khó, nhắc lại lúc xin phép ra đời tìm việc làm trong tin thần tự lập và tự lực cánh sinh, để giải quyết vấn để may mặc lúc cần hoặc thuốc men khi bệnh hoạn, Đức Ngài dạy:

-Thầy trò mình cũng không đến nổi nào, nếu các con thấy được, Thấy cũng bằng lòng để cho các con đi làm, nhưng Thầy dặn các con một điều là đừng bao giờ để cảnh “chịu đấm ăn xôi”, thầy trò mình sống hẩm hút với nhau.

Ghi nhớ điều đó nên Ngài mới có thái độ cứng rắn đối với ông Giám Đốc Sở Ngành tại Phnom Penh, lúc xin nghỉ phép năm 1966 không được chấp thuận.

Vừa được chỗ làm với đồng lương tương đối khá, vài tháng sau Ngài bị chứng đau dạ dày, ra huyết đường đại tiện, phải vào bệnh viện của hãng 10 ngày và nhận thuốc điều trị thêm.

Rất may là hãng chịu tất cả, nếu chưa có việc làm rất khó khăn trong cảnh nầy.

Hãng Chup có 4 đồn điền ở Cao Miên, gọi là đồn điền đất đỏ, tính chung gần 20.000 ha bao gồm: Chup, Peamcheang, Krek, Thmar-Pitt và Tà Pao (nhỏ), hơn 10 ngàn công nhân. Mỗi sở đều có giám đốc riêng, thêm văn phòng liên lạc tại thủ đô.

Ngài có nhiệm vụ giữ hồ sơ của tư chức và công nhân, lo việc lương hướng nhập ngạch, thăng thưởng hằng niên, thâu nhận nhân viên chức, chuyển ngạch và liên hệ với công nhân về mặt lao động theo thủ tục với Nha Tổng Thanh Tra Lao Động của chánh phủ.

Trước kia công nhân đến với chức vụ nầy phải có điều kiện khó khăn, trái lại Ngài rất vui vẻ niềm nở và nhanh nhẹn giúp đỡ anh em vô điều kiện, nhờ vậy tạo được nhiều tình cảm tốt.

Ngài từ chối mọi quà biếu, lễ lộc. Có lần muốn tỏ lòng biết ơn, một công nhân thừa lúc Ngài rời khỏi bàn viết vội để vào học tủ một cây thuốc lá Pall Mall rồi bỏ đi không nói tiếng nào. Khi nhìn thấy là biết ngay người nào đã biếu, Ngài cho mời đến và nói:

-Tôi làm việc Hãng trả lương, bổn phận tôi là giúp đỡ anh em,  sao lại quà biếu? mỗi ngày lương của tôi mua gần đủ một cây thuốc, còn anh em luôn cà vợ con phải nhịn ăn suốt mười ngày mới mua được. Làm chi cho khổ vợ con? Thôi đem cây thuốc về.

Thấy Ngài ân cần giúp đỡ anh em, vài người thư ký trẻ có chiều khuynh tả, tưởng Ngài cùng chung chí hướng (mị dân) nên giới thiệu một cán bộ Việt Cộng nằm vùng tới nhà tiếp xúc. Sĩ Tải Khỏe có mặt trong cuộc đàm thoại. Cán bộ công tác tuyên truyền lôi cuốn theo khuynh hướng mà lại lên án Cao Đài. Ông Khỏe và Ngài nêu lên nhiều dữ kiện lịch sử Cao Đài rất có công trong cuộc đảo chánh Pháp ngày 9-3-1945, trái lại Việt Minh độc tài, tàn ác, kỳ thị tôn Giáo, tàn sát tập thể các tín hữu tôn Giáo lại hay chụp mũ v.v…khiến cho cuộc gặp gỡ bất thành, sanh bất bình. Đáng khen là người cán bộ Cộng Sản, trước lúc giả từ tỏ ra vui vẻ, đề nghị xem việc xảy ra như không có.

Một lần khác, công nhân nhà máy mũ bị chuyển đổi công tác để thích nghi hoàn cảnh, chiếu Sắc Luật của chánh phủ qui định tỉ lệ người bản xứ và ngoại kiều làm trong tư sở. Công nhân nhà máy phản đối, đấu tranh, đình công, yêu sách, hãng thương thuyết nhân nhượng, giữ một số quyền lợi như cũ cho công nhân. Chẳng hạn trong 3 tháng đầu công nhân khỏi phải dời chỗ ở, sáng chiều Hãng sẽ cho xe rước đi làm, lương vẫn giữ 35 đồng một ngày thay vì 25 đồng tương xứng với công việc cạo mũ mới giao. Sau đó có tiền thưởng 3,5 đồng một ngày cho phu cạo mũ. Anh em cử đại diện đến tham khảo ý kiến. Ngài giả thích những điều lợi và hại và khuyên anh em nên bằng lòng hãng hứa tất nhiên sẽ thi hành. Hãng đã có ưu thế là luật lao động cấm đình công, lại qui định biện pháp xử lý…Hơn nữa hãng có thừa khả năng mua chuộc các giới chánh quyền, anh em đã thắng lợi nhiều nên dừng chân là đúng.

Anh em không thỏa mãng vẫn tiếp tục đình công, bởi có động cơ thúc đẩy của cán bộ Cộng Sản nằm vùng.

Trước sự việc nầy, hãng đổi ngay thái độ cứng rắn, gọi Ngài làm thông dịch nói lại cho công nhân nghe, yêu cầu công nhân tiếp tục làm việc, nhận nhiệm sở mới, việc mới với số lương mới, không được quyền lợi gì của hãng dành cho. Cương mạnh sẽ đưa ra chánh quyền, chiếu luật lao động thi hành…

Anh em hốt hoảng, đêm tối cử đại diện một lần nữa, Ngài chỉ biết than:

-Quá muộn, trước kia lời khuyên chân thành của tôi, anh em cho rằng nghiên ngã phía chủ thực dân, không nghĩ tới anh em, bây giờ ngoài khả năng giúp đỡ của tôi rồi.

Sau nầy, Ngài nghe lóm là cán bộ nằm vùng ở Chup bị trung ương Phnom Penh khiển trách nặng.

Trong lúc làm việc ở Chúp Ngài được làm việc chung việc với Hoàng Thân Sosowath Entaravonf, cậu ruột của Thái Tử Sihanouk, trước là Tổng Trưởng Bộ Tài Chánh của chánh phủ Hoàng Gia Cao Miên, vì lý do chánh trị, Sihanouk giết người em du học ở Pháp về và loại ông anh trai ra khỏi nội các, đến xin việc hãng Chup và tập sự tại Sở Xã Hội Lao Động. Ông có rất nhiều cảm tình với Ngài qua công việc trực tiếp hằng ngày. Một hôm ông cho Ngài xem bản thảo phúc trình với điều nhận xét của ông qua tổ chức của hãng, ông nhờ Ngài cho ý kiến. Ngài góp ý vào làm cho bản phúc trình của ông được Tổng Giám Đốc rất bằng lòng. Ông đến vui vẻ bắt tay Ngài và nói:

-Ý kiến của anh rất hay, ông Tổng Giám Đốc rất bằng lòng và khen ngợi đáo để. Tôi nói thật: Người Việt rất xứng đáng là cố vấn tốt của người Miên.

Nhiều phen nhờ ông giúp Ngài khỏi tai nạn. Có lần ông cò cảnh sát đòi Ngài đến KompongCham, định ý bắt dẫn giải về Việt Nam. Ngài lo trước, nhờ Hoàng Thân viết danh thiếp nhờ can thiệp. Ông Cò xem xong nói với Ngài rằng:

-Nếu không có sự can thiệp của Hoàng Thân Entaravong, tôi đã bắt anh rồi.

Trước kia, ông Cò là thuộc cấp của Hoàng Thân, nhờ vậy mà Ngài được yên.

Muôn sự khó lại dồn dập. Một lần khác, dự thẩm KompongCham đòi Ngài và một số anh em Việt Kiều trong sở. Mục đích xét giấy làm khó. Đứng đầu danh sách được gọi vào trước, Ngài trình giấy lăn tay và trả lời những câu hỏi của dự thẩm liên quan đến tình trạng cư trú của Ngài cùng Việt Kiều công nhân viên chức của hãng, đa số không căn cước. Ngài nêu rõ nhiều chi tiết, từng khoảng một, đặc biệt là số anh em được mời hôn đó, tuy chưa đủ giấy tờ nhưng kể như hợp pháp.

Sau năm 1954, do nhu cầu hãng dùng phi cơ riêng chở một số nhân viên có khả năng chuyên môn  từ Quản Lợi Việt Nam lên Chup để bộ máy hành chánh nội bộ được trôi chảy. Ông Tổng Giám Đốc có gởi lời xin căn cước cho những người đó, được Tổng Trưởng Bộ An Ninh chấp thuận. Hãng đang tiến hành thủ tục thì nội các chánh phủ thay đổi. Ông Tổng Trưởng An Ninh lãnh nhiệm vụ khác, do đó sự việc chịu dang dở, chưa hoàn tất, hồ sơ Ngài giữ, nếu ông dự thẩm muốn rõ, cần xem, có sự đồng ý của ông Tổng Giám Đốc Chúp Ngài sẽ trình đầy đủ.

Ông Dự Thẩm co về an toàn. Các anh em khỏi vào chịu hạch vấn thêm. Được nghe thuật lại vấn đề các anh em vô cùng phấn khởi nức nở tỏ lời cảm ơn khen ngợi:

-Hôm nay nhờ đi với Thầy Bảy người lanh lợi hiểu biết, nói năng rành rẻ, anh em tôi được nhờ biết bao nhiêu. Từ khi được trát Tòa đòi, vợ chồng chúng tôi rầu quá, định là phải ở tù, bị trục xuất về Việt Nam, bỏ vợ con lại bơ vơ. Sáng hôm nay trước khi đi, chúng tôi từ giả vợ con rồi, đồng hồ, viết máy để lại nhà, chúng tôi thay quần cụt đen chuẩn bị đi tù. Vợ con khóc lóc bịn rịn v.v…

Sĩ Tải Khỏe cũng có mặt trong chuyến đi nầy. Ông Giám Đốc hành chánh nghe kể lại sự việc cũng rất hài lòng và Ngài cũng lấy làm vui đã nói được lời giúp ích nhiều anh em.

Thời bấy giờ do sắc luật cấm thâu ngoại kiều, người Việt sống trên đất Miên gặp rất nhiều khó khăn. Người bản xứ ganh tị muốn dành chỗ với người Việt trong những chức vụ quan trọng, nên tố cáo với Tổng Thanh Tra Lao Động tại Phnom Penh về trường hợp của Ngài được thâu vào làm việc cho hãng. Nhờ ông Tổng Giám Đốc cương quyết bảo vệ, nói rằng hãng cần người có khả năng đó trong chức vụ đã lâu còn khuyết vị, không người làm. Thay vì cũng chính ông không chi thâu nhận Ngài vào Service Technique, hôm nay may mắn được ông thương nên tận tình bênh vực.

Ngày nhập sở ngày 02-10-1957 đến 31-12-1957, nhân dịp Tết Tây chúc xuân ông Tổng Giám Đốc, trong tiệc champagne vui vẻ, Ngài xin ông Tổng Giám Đốc lưu ý đến tình trạng của một số công nhân Việt Kiều chưa có giấy hợp lệ lưu trú, yêu cầu lo giúp để anh em yên tâm, trong phần hành chuyên môn phục vụ cho hãng lâu dài. Ông Tổng Giám Đốc cười và hứa lại còn khuyên Ngài lo đủ hồ sơ, hãng sẽ giúp đỡ xin cho nhập quốc tịch Miên đặng làm việc khỏi gặp khó khăn, mọi phí tổn hãng sẽ đài thọ.

Chứng kiến và nghe câu chuyện, anh em dành cho Ngài cảm tình hết sức tốt. Sau cuộc tiệc anh em nói riêng với Ngài:

-Thầy Bảy mới vào làm việc sao dám nói như vậy? không sợ chủ đuổi sao? Chúng tôi làm việc đã lâu cũng muốn điều đó lắm nhưng không dám nhắc xin. Nghe Thầy nói chúng tôi mừng  lại cảm ơn Thầy nữa, song chúng tôi sợ ông Tổng Giám Đốc giận rồi cho Thầy nghỉ việc, tội nghiệp Thầy.

Ngài đáp:

-Phận sự ở Sở Xã Hội Lao Động tôi phải làm xứng phận. Đó không phải là giúp riêng cho Thầy mà lo cho hãng đó. Mấy Thầy có thấy không, chẳng những không giận ông Tổng Giám Đốc còn dành cho tôi cảm tình tốt, hứa cho tôi quốc tịch Miên.

Sau nầy ông Tổng Giám Đốc nhắc Ngài sớm lo hồ sơ để hãng  giúp đỡ như ông Tổng Giám Đốc đã hứa. Ngài cảm ơn và không có ý chuyển đổi quốc tịch. Ông Tổng Thư Ký giải thích có nhiều quyền lợi và hỏi lý do tại sao không lo hồ sơ. Ngài xả giao nói:

-Phải xin quốc tịch Pháp, tôi vui vẻ và sốt sắng, còn quốc tịch Miên thì vì quốc thể Việt Nam, tôi chưa có ý định.

Ông Tổng Thư Ký cười và nói sang chuyện khác.

Những ngày đầu ở đồn điền, công chưa thành, chí chưa toại, người ly hương tha ban cầu thực mang một tâm trạng rất bi đát. Đã xa gia đình, xa cội Đạo, xa chùa, xa Đức Hộ Pháp, một mình bơ vơ lạc lỏng giữa chợ đời ô trọc, đầy cạm bẫy, buồn vui không hợp ý để hàng uyên tâm sự, nổi u hoài lúc nào cũng canh cánh bên lòng. Trước mắt toàn rừng thẩm cao su tịch mịch, càng nhìn, càng nghĩ mong lung, càng buồn thê thảm. Khi màng đêm rơi xuống, càng thấm thía não nề trong kiếp trầm luân nơi khổ hải. Lòng thấy rời rã, tan nát, chán nản nhứt là rạng đông mờ sáng, còi hụ 5 giờ đánh thức công nhân để chuẩn bị đi làm. Ngài đang độ thanh xuân, nồng say giấc điệp, giật mình có cảm tưởng như kẻ tội được báo hiệu sắp lên đoạn đầu đài để trả rồi nợ thế !!!

Hãng cấp nhà có đủ tiện nghi, lương khá cao, có tiền phụ cấp mướn bồi theo ngạch hạng nhứt. Ngài nghĩ đến vợ con đang cô quạnh, lẻ loi không người đỡ đầu lo lắng, bèn cậy người năm xưa ở xứ, vượt biên đi rước. Trước đó Ngài vận động ông Cò sở lăn tay (lục hình lập căn cước) ký giấy đòi để tên vợ đặng cầm tay đi trên đất Miên khỏi điều trở ngại.

Hy vọng mọi việc được như ý, không ngờ tuần lễ sau, người bạn báo tin không đi được vì con đau. Thế là tuyệt vọng! lo được giấy đi đường là việc khó, cậy người vượt biên muôn ngàn sự khó hơn.

Đành với số kiếp để rồi đón nhận cảnh gương vỡ, bình tan, tơ đàn đứt đoạn!!!

Cuộc sống tại đồn điền dai dẳng kéo dài những 3 năm. Ngài tạo cho mình tiếng tốt và nhiều cảm tình trong giới công nhân viên chức. Có lần ông Khỏe tâm tình với sự hãnh diện:

-Anh em mình lên Chup được dư luận chú ý đặc biệt, có thể nói là hoán cải phần nào nếp sống ở đồn điền. Nói như thế không phải là quá đáng, họ nhìn mình ở tư cách, tác phong, tự nhiên họ sửa đổi thấy rõ. Hễ nghe nói Thầy Ba, Thầy Bảy, Thầy trắng, Thầy đen, đương nhiên biết là thiên hạ nói mình.

 

3.ÔNG MAI MÁT TAY

Thời gian ở Chup Ngài tác thành hai cuộc hôn nhân. Lúc đầu tưởng bế tắc không lối thoát, sau đem lại niềm vui hạnh phúc cho đôi nam nữ trong cuộc.

Khó khăn nhứt là trường hợp của Dũng và Lan, thư ký sổ lương, chung sở cùng nhau. Lan là con của Giám Thị Tư Khương, làng 18 sở Chup. Dũng là con trai của ông Đội cạo mũ, trước là phụ cạo dưới quyền của Giám Thị Tư Khương (Surveillant) vì lẽ đó mà gia đình Dũng không dám ngõ lời mặc dầu Lan và Dũng yêu nhau tha thiết. Lan yêu cầu cha mẹ cho tiến tới việc cưới xin . Thầy Tư Khương trả lời với con:

-Một thằng đã từng sống dưới làng roi vọt của tao mà mầy bảo tao ngồi sui với nó làm sao được.

Lan và Dũng gần như tuyệt vọng. Nghe vậy tội nghiệp cho hai trẻ, dù không có sự nhờ vả yêu cầu, Ngài muốn can thiệp giúp đỡ nhưng ngại không đủ uy tín bèn mời Thầy Mười Xiển, kiểm tra ngành cạo, có 30 chục năm thăm niên ở sở Chup, mời hợp tác làm việc nghĩa. Thầy Xiển tứ chối nghĩ rằng không đủ lời lẻ thuyết phục, sợ thất bại trước sự bảo thủ, khó khăn phong kiến của Thầy Tư Khương. Ngài hứa bao thầu việc đó, chỉ cần sự có mặt của Thầy Mười Xiển đủ đảm bảo thêm về uy tín.

Chở nhau trên chiếc Juwa, hai anh em đến làng 18 thăm gia đình Thầy Tư Khương vào một buổi sáng chúa nhật. Rao nam ba điều bốn chuyện, Ngài vào đề trước sự chứng kiến của Thầy Mười Xiển. Suy cổ luận kim, nói điều hơn, lẻ thiệt hơn hai tiếng đồng hồ, vợ chồng Thầy Tư Khương xiêu lòng thuận ý. Ngài và Thầy Mười Xiển được mời dùng cơm trưa trước khi ra về. Trên đường về Thầy Mười Xiển nói:

-Tôi thấy rất khó, sợ không có kết quả nên lúc đầu do dự chẳng muốn đi, không ngờ mọi việc được tốt đẹp, đó là công lao của Thầy Bảy đó.

Ngày hôn lễ, vợ Thầy Tư Khương rất vui vẻ nói với Ngài trước hai họ:

-Có Thầy Bảy mới có hôn lễ ngày hôm nay…Thức ăn chính tay tôi đi Sài Gòn mua về đãi Thầy Bảy v.v…

Khiến Ngài hãnh diện trước đông người.

Cuộc hôn nhân thứ hai của con gái ông Đội làng 15, người giúp việc nhà ông Ba Hạt, Kế Toán Trưởng đồn điền Chup. Chú rễ là thư ký đánh máy quốc tịch Miên gốc Việt. Chính Ngài làm Chủ Hôn kiêm Trưởng Tộc, vừa nói lễ vừa tặng nữ trang thay mặt đàn trai.

Việc qua rồi thấy thông thường, song trong cuộc mới thấy rõ điều khó khăn là giải tỏa sự phân cách về giai cấp trong tư tưởng môn đăng hộ đối của thế tình. Ngài lấy làm bằng lòng đã làm được việc hữu ích, đem lại sự vui vẻ, hạnh phúc cho bao cập uyên ương sống êm ấm cho đến ngày Ngài về Việt Nam không còn biết tin thêm.

Trường hợp của Hồ Thái Bạch và cô Năm Huệ cũng vấp vào vấn đề giai cấp vì môn không đăng, hộ không đối. Nếu không có sự nhún tay của Ngài vào thì cuộc hôn nhân cũng bất thành. Sự cố gắn buổi ban đầu của Ngài không đem lại kết quả. Ngài đề nghị chị Kim Quan, vợ anh Lương, họp anh chị em trong gia đình thuyết phục cầu xin, nài nỉ suốt đêm, bạn hôn phối của Ngài Hồ Bảo Đạo, sau rốt lúc bình minh ló dạng, mới chấp thuận trong sự miễn cưỡng. Thế là Hồ Thái Bạch và cô Huệ sống hạnh phúc với nhau, sanh sáu gái đều nên người. Liên tiếp 2, 3 năm liền, vợ chồng ông Bạch đều tặng quà và chúc xuân cho ông mai bất đắc dĩ.

Ngài còn giúp đỡ những người bạn lưu vong giống như Ngài, Ngài giới thiệu cho ông Lê Quang Tấn lãnh thầu xây dựng, sửa chữa nhà cửa cho hãng Chup. Ông Tổng Giám Khuê có thời gian được ông Tấn chở lên Chup với anh em trong Đạo, công tác vào các công trình thầu được, cùng chia nhau sự sống trong thời gian lưu von ở xứ người.

Ông Tổng Giám Khuê có lần nói với ông Khỏe và Ngài:

-Lên đây được nghe dư luận khen hai em, Qua lấy làm hãnh diện. Qua cũng mừng cho hai em vừa có đồng lương để sống, vừa được bà con lớn nhỏ thương…

 Ngài còn dùng uy tín riêng để giới thiệu vay tiền nhẹ lời phụ giúp ông Tấn mua phụ tùng xe hơi và các loại cung cấp cho hãng. Sẵn tài tháo vát lại khôn khéo, ông Tấn tạo cho mình nếp sống đầy đủ về vật chất, mua xe du lịch, có nhà mướn riêng, có gắn điện thoại v.v…Những lần ông Tấn bị tù ở Phnom Penh Ngài cũng vào khám thăm, lo chạy cho ông, mướn Luật Sư, lo Dự Thẩm, vận động tại Tòa cho ông khỏi tội. Lần đầu ông được trắng án, lần thứ hai ông bị đưa về Việt Nam.

Ông Lê Quan Tấn đi rồi, Ngài gánh chịu hậu quả. Do biết các Ngài thân nhau, công an tìm đến sở làm hoạnh hẹ, hạch sách đủ điều, lại còn chờ hết giờ theo Ngài đến nhà riêng tống tiền. Ngài nói không sẵn tiền, nhưng rồi hẹn ngày đến nhà hàng Sukklay, đại lộ Monivong giao nạp. Muốn được yên thân đành phải chịu tốn kém.

Thật là não nề, chẳng lúc nào yên thân trong cảnh ăn đậu ở xứ người!!!

Đến trường hợp của ông Cao (Bùi Quang Cao), Ngài thấy ông Cao chồng Nam vợ Bắc, khó vẹn phần làm chồng làm cha, bèn bàn với ông Tấn lo việc rước vợ con của ông Cao để đoàn tụ gia đình.

Tùng dịp chính quyền Miên ra lịnh kiểm tra Việt Kiều, Ngài nương thế lực của hãng, tạo sổ kiểm tra giả và lăn tay thế cho vợ ông Cao, ông Tấn đem đi thị thực tại Chauvay Srok Suong. Ngài cậy người vượt biên rước vợ và hai đứa con trai của ông Cao. Đến khi làm giấy căn cước, bạn đời của Ngài bây giờ và cũng là người đi rước vợ con ông Cao, đến sở Tân đáo nộp sổ thiệt tráo thay rút sổ giả ra, giúp vợ con ông Cao được giấy cư trú hợp pháp khỏi tốn kém. Việc làm đầy nguy hiểm, được trót lọt bình thường, nếu sơ xót sẽ bị ở tù, nhưng với nhiệt tình giúp đỡ anh em Ngài vẫn không nệ.

Kết quả được như ý là đem niềm vui sum hợp cho gia đình ông Cao.

 

4.HOÀI NIỆM ĐỨC HỘ PHÁP

Sau một năm làm việc ở Chup, Ngài mua được chiếc mô tô Jawa 250 phân khối. Hàng tuần chiều thứ bảy nếu không về Phnom Penh thăm Đức Hộ Pháp thì cũng chạy qua Peamcheang thăm anh chị Quốc.

Thường khi về Nam Vang tối ngủ chung với ông Cao trên lầu cùng với chú Hiệu.

Đức Hộ Pháp thường hỏi Hiệu:

-Trân có về ngủ không? Có lấy gối cho thằng Trân ngủ không?

 Nhắc tới Ngài cảm động và thương Đức Hộ Pháp vô cùng.

Một hôm để tỏ lòng tri ân trước sự yêu ái của Đức Hộ Pháp dành cho, Ngài trình thuật với Đức Ngài những lời sau:

-Hôm tết, con có nhận mười mấy đòn bánh tét của Giáo Sư Hương Cúc, nói vâng lịnh Thầy dạy gói cho con để dành ăn trong mấy ngày xuân. Về tới Komphongcham con thấy Bàn Trị Sự đang họp văn phòng Châu Đạo, con mượn lịnh Thầy khích lệ chung. Con nói: “Đức Hộ Pháp cảm kích tinh thần Đạo đức của Bàn Trị Sự và bổn Đạo Kompongcham, nhân dịp tết Đức Ngài dạy tôi đem biếu quí vị ít đòn bánh tét gọi món quà đầu xuân của Đức Ngài”. Bàn Trị Sự rất mừng và cảm động quá.

Đức Hộ Pháp cười:

-Con cũng khéo biết lập công quả.

Nhớ lại Ngài vẫn còn thấy vui.

Nhắc đến Đức Hộ Pháp trong chuỗi ngày sau cùng của Đức Ngài ở Fodation Calmette, có ba việc in sâu vào tâm khảm, thời gian không làm sao xóa mờ trong trí nhớ của Ngài được.

1.Việc thứ nhứt: Đức Ngài cho gọi Chức Sắc đến dạy việc. Hôm sau tất cả đều có mặt. Đức Ngài nằm trên giường bệnh nhìn từng người một. Nhìn một hồi khá lâu Ngài xoay vào trong tường. Chính lúc đó Đức Ngài mũi lòng không nói nên lời và cũng không muốn để lộ sự xúc cảm mạnh cho Chức Sắc nhìn thấy, sợ Chức Sắc nhìn thấy Đức Ngài rơi lệ sẽ buồn lòng rủn chí !!!

2.Việc thứ hai: Ngài Bảo Đạo cùng anh em vào thăm, đồng thời mang văn thơ đánh máy sẵn trình Đức Ngài ký đặng gởi Thái Tử Quốc Trưởng Sihanouk. Nội dung bức thư xin gởi Thánh hài tại Vương Quốc sau khi Đức Ngài lâm chung.

Chính Ngài đỡ Đức Ngài ngồi dậy và dựa lưng vào người để ký tên. Có người trình thơ văn và dâng bút máy.

Văn thơ đó sau nầy được gọi là di chúc.

3.Việc thứ ba:  Giờ phút chót được ở bên cạnh Đức Ngài lúc kiếu từ ra về, Ngài thưa:

-Bạch Thầy! đã hết giờ thăm, Y Tá báo cần để bệnh nhân an nghỉ. Chúng con xin phép về và kính chúc Thầy mau bình phục.

Đức Ngài dạy:

-Thôi con về đi con, con về đường xa, ngày mai còn đi làm việc.

Đức Ngài vẫn tỉnh táo sáng suốt. Những lần đến thăm, thấy Đức Ngài khỏe, Ngài không nghĩ Đức Ngài về Tiên mau chóng và bất ngờ như vậy.

Ông Tấn đi riêng, ông Khỏe và Ngài tới bến xe Kompongcham ngồi giải khát chờ giờ xe chạy. Thình lình ông Tấn xuất hiện, tự nhiên Ngài hồi hộp và gần như hốt hoảng hỏi:

-Có gì không? Bộ có tin không lành về Đức Hộ Pháp phải không?

Ông Tấn trả lời:

-Biết hai anh chờ xe, đến chơi một chút cho vui chớ có gì đâu.

Ngài nói tiếp:

-Thấy anh bất ngờ đến tự nhiên phát lo, tưởng có tin bất thường về Đức Hộ Pháp mà quên nghỉ rằng chúng mình vừa mới từ giả ra về một lược với nhau, mới khi nảy đây mà.

Về tới Chup, chiều lại nhân viên gác máy truyền tin cho hãng cho biết rằng ông Tấn báo tin Đức Giáo Chủ đã qui Tiên. Tối đến, tùy phái đi thơ Kompongcham, chuyển thêm bức điện tín của ông Tấn cùng nội dung như trên.

Vỡ lẻ ra linh tính lúc gặp ông Tấn tại nhà hàng, chính là giờ Đức Hộ Pháp qui thiên mà bị mang thân phàm xác tục, trọng trượt u mê nên Ngài Ngài không đoán biết được.

Một phần ba thế kỷ trôi qua, chuyện cũ nhắc lại hôm nay, Ngài còn thấy chuyển động rung cảm, vẫn còn có thể hình dung từng nét tại căn phòng bệnh viện, vị trí giường bệnh chỗ Đức Hộ Pháp điều trị. Thấy rõ lòng từ ái bao la của Đức Ngài đối với các Ngài thể hiện qua những ngôn từ, động tác với ánh mắt nhìn hàm chứa bao triều mến, nhứt là trong giờ phút sau cùng Đức Ngài càng rõ rệt hơn.

 

5.LỜI DẠY CỦA ĐỨC HỘ PHÁP VÀ BÁT NƯƠNG

Để an ủi về mặt tinh thần, Ngài tạo cần cơ, chở ông Khỏe qua nhà anh Quốc, tổ chức lập đàn cầu học hỏi. Ông Khỏe tiếp điển rất tốt. Hôm ấy có mặt anh Quốc (nguyên Truyền Trạng), chị Quốc nhũ danh Nguyễn Thị Thành (nguyên Luật Sự), cô Lễ Sanh Hương Dĩ, ông Giáo Sư Ngọc Trôi Thanh, ông Khỏe và Ngài phò loan.

Đức Hộ Pháp dạy:

Peamcheang, đêm 8 tháng 8 Kỹ Hợi (10-9-1959)

……………….

Hai con Trân, Khỏe.

Hai con ráng lập chí để ngày sau trở về hành đạo tại Tổ Đình đa nghe.

Thầy đã làm xong bổn phận Thiêng Liêng, các con còn bổn phận bảo thủ chơn truyền thì phải ráng, ráng thấy, ráng hiểu để qui tụ nhơn sanh vào khuôn bác ái và công bằng của Chí Tôn đa nghe.

Thầy dặn điều nầy nghe: Các con có hai phận sự:

-Về Đạo thì lấy Tổ Đình làm gốc và là nơi ngự của Hội Thánh Cửu Trùng và Hiệp Thiên.

-Về mặt đời thì tùy các con tự liệu lấy phương hướng mà lập thân danh và định phương giúp nước, giúp dân cho đáng.

……………..

Bát Nương dạy:

Peamcheang, đêm mồng 1 tháng 12 Kỹ Hợi (30-12-1959)

Bát Nương Diêu Trì Cung

Chị chào các em.

Chuyện thiên hạ biết lo sao cho hết. Nay chị nói chuyện với các em về phần đời của con người.

Đã sanh ra kiếp làm người thì phải làm xong tam tùng tứ đức và tam cang ngũ thường,…Kiếp sanh không mấy lát, cuộc đời ít gặp dịp may, đấng trượng phu phải lướt qua mọi trở ngại trên đường đời đầy chông gai hiểm trở, và cũng phải đi trên mọi phê phán thường tình để làm tròn bổn phận con người: ích nước, lợi nhà. Mọi tình cảm của thế nhân, luôn cả người thân thích vẫn thường thay đổi theo trạng thái và hoàng cảnh vì mọi sự đều giả, nhưng những bậc đại nhân quân tử thường coi việc của thế nhân là tầm thường không đáng luận, chỉ cần nghĩa cả của con người là lẽ phải. Nhân nghĩa Đạo trọng của con người, nếu không tròn Đạo nghĩa thì kể như không việc gì đáng nghĩ nữa.

Thường thời thế hay tạo nên anh hùng, cũng có khi anh hùng tạo nên thời thế. Mọi sự xảy ra thường tình đối với con người mặt thế nầy không có gì là nhất định hay vĩnh viễn cả. Từ xưa, các bậc ưu thời mẫn thế cũng phải chịu điêu đứng cả xác thịt và tâm hồn, sống riêng nơi đất khách, không còn sự quyền luyến của thân tộc, nhưng cũng vì chí cả của con người và Đạo nghĩa mà trở nên bậc vĩ nhân của nhân loại. Chẳng cứ phải ra quân lược trận hay nắm quyền chánh quốc mới trở nên bậc vĩ nhân mà con người đã làm tròn nhơn nghĩa giữa chợ đời cũng có thể thành bậc vĩ nhân được.

Mọi việc thường tình ở thế gian đều tạm, khó định nghĩa cho minh bạch để làm khuôn vàng thước ngọc cho mọi người noi theo, mà chỉ nên lấy nhân nghĩa làm giềng mối để phăng đi lần đến bực chánh giác, tức là thành con người vậy.

Các em mỗi người một cảnh, chí cả cũng không được giống nhau, nhưng vì Đạo nghĩa ở đời, giúp nên cho mọi người thì đồng chí. Các em cũng gặp nhiều ngang trái trên đường đời và cũng đã từng lướt qua như đi trên bàn thạch, thì mọi việc gì có thể xảy đến trong đời các em cũng kể như không có. Điều đó các em đã làm thì từ nay trở đi cũng phải cố gắn lập chí, bình tâm để lo kế sinh nhai tạm nơi đất khách rồi chờ ngày đoàn tụ gia đình.

Các em cũng nhận thấy mọi việc khó khăn cũng sẽ đến với khách tha hương là dường nào thì các em cũng nên cần kiệm, lập tâm nuôi chí để ngày về quê khỏi thẹn với gia đình là không tròn bổn phận.

Sự nghiệp thế gian vẫn tạm thì mọi công danh cũng tạm. Mọi việc gì xảy ra ở thế đều do tiền định cả.

Chị khuyên các em nên bình tâm để phán xét việc đời và việc mình cho đúng lý, đúng tình thế để khỏi thắc mắc khi gặp một tai biến xảy ra.

Chị nói ít các em suy nghiệm rồi định tâm lo lấy mình.

Chị xin nhắc lại là mọi chuyện làm ăn sanh cơ lập nghiệp gì cũng đều do tiền định cả. Các em nên giữ tròn nhơn nghĩa là đủ.

 

Nhận thấy Bát Nương dạy riêng Ngài, trong khi tất cả đều nghĩ rằng lời dạy chung thông thường. Bát Nương rất khéo léo, tế nhị, dùng lối văn dịu dàng thâm thúy. Càng nghĩ càng cảm trọng Thánh ân dìu đỡ.

Lần khác Bát Nương dạy:

………………

“Việc đi ra làm công tìm đồng lương độ nhựt là cũng phải, xong đừng ỷ lại vào đó mà làm cho thiên hạ đang để ý xua đuổi các em rồi các em phải chinh chông không nơi cập bến mà khổ lây cho chị vì chị không nở ngồi nhìn các em lạc lõng”.

……………….

6.NỔI LÒNG RAI RỨT KHI CUỘC HÔN NHÂN TAN VỠ

Ngài buồn cho số phận hẩm hiu nên tùy phương giải quyết vấn đề, cậy bạn vượt biên một lần nữa, đem con gái vừa lên 4 tuổi để thuận bề dưỡng nuôi dạy dỗ.

Con còn quá nhỏ, Ngài làm việc nuôi sống qua ngày, gởi trường không nhận, cảnh gà trống nuôi con thật muôn điều khó liệu, đắn đo cân nhắc, cần giải quyết cho ổn vấn đề, vừa thể hiện vuông tròn ơn nghĩa, vừa được danh chánh ngôn thuận, Ngài thỏa hiệp với bạn, người đã nhiều lần giúp đỡ trong chuyến vượt biên kể trên, tiếp tay Ngài chăm sóc cho con.

Người góa chồng một lần thêm một lần dang dở, kẻ ở cảnh trái ngang, người đang điều ngang trái, đồng ý phối hợp sống chung, tức là bạn đời chấp nối của Ngài tên Trần Thị Huyện, tuổi Giáp Tý, Hiền Tài Ban Thế Đạo.

Trước khi rước con về, Ngài viết một lần sau cùng gởi bạn tình chung, xin ghi lại nguyên văn, dầu rằng mộc mạc chất phác, nhưng phơi trần tâm trạng với bao đường gân chỉ máu của con tim và nói lên cốt cách trong tinh thần quyết đoán của Ngài ở tuổi 35 lúc bấy giờ.

Chup, ngày 15 tháng 1 năm 1960

Em,

Anh nhớ độ nầy năm ngoái, anh có viết cho em một bức thư dài, năm nay cũng thế, khi tiết đông đã đến, mắt anh nhìn hoa cỏ úa xào, cao su xơ xác phơi cành rụng lá, thể hiện một cảnh đau thương tan tác. Trí anh tưởng trước cảnh ảm đạm như thế mọi người đều thấm thía nổi tê tái não nề trong kiếp trầm luân nơi khổ hải.

Chính anh hôm nay lòng cũng rã rời giá buốt, anh lại cầm bút viết cho em một lần nữa để mong vơi một phần nào khối thảm sầu của người lữ thứ khi ôn lại ký ức chuỗi ngày qua…

Em, thắm thoát đã ba năm, vì cảnh đời éo le, anh xa tổ ấm, lìa con thơ còn đỏ và cách biệt em yêu của anh khi tình đang nồng, nghĩa đang đượm, người anh cứ mỗi một ngày qua là càng chất chứa thêm gánh nặng “sầu, thương, đau, nhớ”. Mỗi lần nghĩ đến những người thân yêu nhất đời anh, anh cảm thấy ruột quặng thắt trăm chiều. Anh tiếc anh đứng làm trai chẳng vẹn Đạo tam cang đối với em, em đã đóng vi tuồng quan trọng trong tâm cang trí não anh: Em đã trao thân gởi phận cho anh, gọi nương bóng tùng quân, đáng lý ra anh cần châm lo dìu đỡ em, trái lại anh phải xa em vì…vì sinh kế, anh đành tách dậm băng ngàn, tha bang cầu thực…!!! Hẳn em hiểu đó thật ngoài ý muốn riêng của anh vậy.

Em,

Anh cảm thông lẽ não lòng lúc xa anh, bởi vừa để chân vào cuộc đời mới, em gặp ngay nghịch cảnh rồi làm sao cho khỏi khổ được phải không em? Do đó anh lấy làm lo ngại vô ngần, dầu sao anh cũng có ít nhiều kinh nghiệm thâu thập trên đường đời, anh thường khuyên em, anh giải thích em nghe, đến đổi sắp chia tay hẳn tại Sài Gòn, anh cũng còn nhắc nhở em. Tuy nhiên anh vẫn không yên lòng, mãi đến khi nhận được thơ em với lời văn thống thiết ai bi, nào: “Mỏi mòn trông đợi…”, nào “nỗi lòng em đối vớ anh mỗi lúc nghe lời bập bẹ của con thơ nhắc nhỡ anh hoặc xem hình ảnh của anh”. Nào em khuyên anh ráng bảo trọng sức khỏe chờ ngày tương phùng hội ngộ, vợ chồng sẽ tràng ngập nổi niềm vui sướng. Nào “em ước mơ sự tin cậy” giữa anh và em vẫn còn ghi mãi tận đáy lòng đến khi đầu bạc răng long, đừng bao giờ lỗi hẹn. Thời gian đầu thay đổi, cảnh vật hoàng cảnh tuy biến đổi kiếp sống con người, nhưng không bao giờ thay đổi lòng chung thủy của em” (nguyên văn). Nào “Plus la douleur est grande plus il est grand de vivre” (nguyên văn).

Em lại còn làm thơ gởi anh với những câu:

Dầu phải xa anh vạn dậm lần,

Làm sao dứt được nghĩa trăm năm?

Làm sao quên được người yêu dấu?

Hoa lòng chỉ nở một lần thôi.

(nguyên văn)

Lại với:

Đêm khuya để khóc canh trường,

Buồn thương phận thiếp thêm thương nỗi chàng.

Thương anh giọt lệ hai hàng,

Từ khi cách biệt muôn ngàn yêu thương.

………………

Mịt mù nắng hạ mưa rào,

Con thơ nằm đó lòng đau tơi bời.

Với những lời lẽ ấy, bây giờ anh mới trọn tin tưởng nơi lòng sắt son của em. Chính hôm nay, anh soạn lại những bảy bức thư của em gởi cho anh để đọc nốt một lần nữa và để nói cho em nghe: Lời thơ, lời văn ấy, ngày giờ nầy vẫn còn có thể rung động tâm can  anh.

Anh tưởng nổi đau đã tạo thành một thi sĩ với tâm hồn cao quí vô biên và thời gian xa vắn anh, chẳng đủ năng lực mờ xóa trong trí nhớ của em, những điều anh đã ân cần khuyên nhũ trong chuỗi ngày sống bên anh với mối tình thiết tha đầm ấm. Anh mãi đinh ninh sự đau khổ và thời gian ấy rèn cho em một ý chí cương quyết, với lòng cứng rắn, minh chánh, để đối phó với đời, để chóng chỏi với mọi cám dỗ lúc nào cũng chực đưa em vào cạm bẫy của thế tình.

 Anh rất mừng mỗi khi được thơ em, dầu những bức thơ sau nầy cũng vậy, bởi anh chẳng mảy may ngờ rằng em lại có thể bước sang ngang và anh cũng không tin em nỡ đành ôm cần sang thuyền khác!!!

Thế mà những điều lo sợ, tiên đoán của anh trước kia, hôm nay đến với anh và kéo anh về một thực tế hết sức thê lương bi đát: Bởi anh quá tin nên lầm !!!

Tuy vẫn thương em, anh chẳng giận em. Anh nghĩ chẳng phải em muốn điều tệ bạc với anh vì em rất mực yêu anh, nếu không sao em lại có những lời âu yếm thiết tha với anh? Nếu không sao em lại lo cho anh, sầu vì anh, gởi tặng hình cho anh? Anh tưởng chẳng qua em còn trẻ người non dạ (em chớ phiền nhé), em chẳng làm sao nén được dục tình bộc phát trong cấp thời…rồi càng ngày càng đi sâu vào đường tội lỗi !!!

Âu cũng là hoàn cảnh tạo nên hay đúng hơn là định số do thiên cả…dầu anh có ở bên cạnh em mãi mãi, chưa hẳn anh cải được mệnh số…Phải không em?

Thương em anh chẳng nở trách em cũng như em không thể trách ai khác hơn vì chính em đã đưa đến tận ngã ba đường để đặng ngâm câu:

“Ngã ba đây nẻo chia đường,

“Đau thương mở lối đoạn trường cũng đây !!!

Thế là cả hai chúng ta đều vui nhận số kiếp của mình, em nhĩ !!!

Hôm nay trước sự việc như vầy, nếu nói vì em quá yêu anh, chẳng nỡ để anh đau khổ lâu dài vì thương nhớ em, em muốn tự tay cởi mở cho anh gánh nặng phiền toái…anh xin thật tình cảm ơn em. Bằng nói em lỡ lầm, lỗi Đạo làm vợ với anh, anh rất sẵn sàng tha thứ, tất nhiên anh không còn bận tâm gì nữa.

Em,

Anh đã viết lâu lắm rồi song anh chờ mãi đến hôm nay mới viết sạch lại gởi cho em khi mà anh tự xét chẳng còn ai hoặc giả chính bản tâm anh nghi kỵ mất bình tỉnh, kém sáng suốt trong khi giải quyết một việc lòng và định đoạt cả cuộc đời anh.

Anh rất bình thản nói với em câu nầy, không phải một quyết định mới riêng của anh mà là một thỏa ước giữa anh và em khi hai ta vừa phối hợp tâm hồn để cho đôi con tim cùng hòa chung một nhịp điệu:

“Một bát nước đầy đem vất đi làm sao lấy lại nguyên vẹn được?”

Em ơi! Thế là hết! gương đã vỡ! bình lại tan! Tình ta cũng chấm dứt từ đây!!!

Tình ta chấm dứt từ đây trong một trường hợp quá bất thường khe khắc !!! những tưởng lần gặp gỡ với những lời tâm sự tại Sài Gòn (nhà anh Sáu Nở) là để hẹn ngày tái hiệp, bữa cơm tại Cao Lâu Chợ Lớn chỉ đánh dấu một đoạn đời tai ách vừa qua, những giọt nước mắt của em khi bồng con bước lên taxi về nhà (Tây Ninh) là để tạm biệt nhau thôi, nào ngờ cuộc gặp gỡ với lời tâm sự kia là lần cuối cùng của hai ta, những giọt lệ của em là để vĩnh biệt anh, bữa cơm hôm ấy là để dứt đoạn ân tình của vợ chồng ta !!!

Khi cưới nhau do một tiệc linh đình giữa hai họ, lúc biệt nhau một buổi cơm xoàng tại  Cao Lâu, thế cũng gọi quá đủ rồi em nhĩ? Cười…!!!

Hồi tưởng lại, nợ duyên chúng ta trước kia định vào mùa đông, hôm nay dứt đoạn cũng mùa đông. Ôi ! ngắn ngủi làm sao?!! Chỉ có bấy nhiêu là hết ! có thể thôi đành ! ta biết phải liệu làm sao hơn một khi lời ta đã thốt theo lý trí và lẻ phải ?!!!

Em ghi nhận thêm điều nầy: từ đây anh hãy còn nghĩ đến hạnh phúc tương lai của em. Anh không khỏi ân hận vì hoàn cảnh hiện tại không cho phép có mặt để tác thành cho em và Đạt…kể ra Đạt cũng tốt đấy em ạ, biết thay anh để âu yếm, vỗ về, an ủi em để cho em đỡ tủi lòng trong cảnh cô phòng chích bóng. Đạt lại hiền hậu dễ mến, chính gia đình bên anh, từ Ba, anh Sáu, chị Sáu, anh cùng các cháu Khá, Kỉnh, Hai v.v…đã dành riêng cho Đạt nhiều lòng trắc ẩn từ thuở ấu thơ, anh biết rõ Đạt nên anh có thể tin rằng rồi đây Đạt sẽ đem đến cho em nguồn hạnh phúc hoàn toàn, êm thấm đúng như ý mong muốn của em. Cuộc đời của em sau nầy có thể tươi như hoa, đẹp như gấm. Anh mong thế. Nếu phải người nào xa lạ anh chưa từng quen biết, anh não lòng lo cho em sẽ khổ, nhưng với Đạt, anh có thể tin và lúc nào anh cũng cầu cho em được như ý.

Ngày giờ nào biết tin em hạnh phúc, vui vẻ, ngày ấy anh mãn nguyện rồi, chẳng còn mong gì hơn nữa.

Anh lại khuyên em một điều nữa là nên quên hẳn đoạn đời bốn năm qua để cho lòng em được thư thái, lương tâm em được nhẹ nhàn vui sống trong tổ uyên ương mới. Chớ để hình bóng ngày xưa ám ảnh làm giảm hạnh phúc em nhé.

Em nên biết tập ngâm lên những bài thơ, chẳng hạn như của Xuân Diệu, nếu anh không lầm:

“Anh đi đường anh, tôi đi đường tôi,

“Tình nghĩa đôi ta có thế thôi.

…………………

Và gì gì nữa đó em?

Em,

Mãi vài dòng, anh chưa nói với em vài điều không kém quan trọng nữa. Em, như anh đã viết đoạn trên, anh rất tiếc không thể về tác hợp cho em với Đạt, anh cũng không thể tiện gởi quà về tặng em. Vậy em giữ luôn những kỷ niệm ngày hôn lễ của chúng ta, hoặc để làm tư trang hoặc bán đi cũng được, tuy không đáng là bao nhưng cũng chi dụng tạm trong nhựt thời, lại nữa, lúc anh còn phiêu bạt nơi xứ người, nếu em muốn dọn nhà mới, những gì ở nhà anh (phố) bất luận món nào em thích, em cần, em có thể lấy về dùng, chỉ thưa cho ba rõ mà thôi.

Còn một điều nữa, em có thể tin lời hứa của anh, từ đây tuy chúng ta mỗi người một con đường, song nếu khi hữu sự em cần đến anh, em cho anh hay, dầu phương diện nào, anh sẽ tùy tiện lo giúp em, chẳng khi nào để em hoài công, thất vọng.

Em,

Còn một điều chót nữa, anh không nén được ngọn trào lòng để bàn với em về Tuyết Mai, con chung của chúng ta.

Anh biết em thương con lắm vì em khổ nhiều với con, nào thập ngoạn hoài thai, nào tam niên nhũ bộ. Anh chẳng có ý gì muốn dứt tình mẫu tử của em, bởi những đau thương lấn áp cõi lòng anh rồi. Anh chỉ muốn cho thế nhân vui sướng, bao giờ anh đành lòng tạo khổ cho người, nhưng em cũng nghĩ tình anh, nên nhường Tuyết Mai lại cho anh nuôi, để cho anh được dịp tròn bổn phận làm cha mà anh đã thiếu sót từ lâu. Anh sẽ đem lại cho con khối tình phụ tử nồng nàn tha thiết để sưởi ấm lòng con. Anh thay em với khối tình mẫu tử đồng thấm, với sự châm lo chu đáo ngỏ hầu an ủi một tâm hồn bạc phước, một đứa con bất hạnh từ khi mới mở mắt chào đời.

Em Mười,

Em nghe rõ lời anh chưa?

Em còn nghe lời anh chăng?

Chỉ một lần nầy là hết. Em biết cho đây là lời vĩnh quyết của anh từ phương xa gởi về, hiểu anh, em chớ để anh phiền và bận tâm thêm nữa.

Vĩnh biệt em và gửi hôn Tuyết Mai.

Anh

 

Nàng tỏ điều ân hận, đề nghị nối lại tơ đàn do chính tay nàng đứt đoạn, thiết tha trông chờ sự rộng lượng thứ tha và xin bằng lòng chịu cảnh xẻ đôi khối tình của người thương cho đệ tam nhân cùng nàng dự phần chia sớt.

Thân phụ và anh Ngài đều mềm lòng xúc cảm. Cớ sự đã như thế, còn đâu danh giá gia đình? Tương lai hạnh phúc của con là bức màn sẩm có thể vén lên nhìn được ánh dương quan chăng? Tương lai nghiệp Đạo của riêng mình sẽ ra sao?

Một lỗi lầm quái ác làm tan vỡ tất cả !!!

Bao nhiêu câu hỏi lẩn quẩn trong đầu không tìm được giải đáp !!!

Ngài rất khổ tâm với vết thương lòng trầm trọng, đắng đo, cân nhắc đủ điều. Thà chấp nhận thương đau, dứt khoát một lần cho xong vấn đề, vá víu thêm phần vướng bận có thể tiếp diễn trên đường dài vạng nẻo chông gai của cuộc đời còn lại. Ngài nhứt quyết “Xuất ngôn phá thạch” không hồi đáp trực tiếp chỉ trình bày với thân phụ Ngài rằng “Non có thể mòn, bể có thể cạn, vật có thể đổi, sao có thể dời, song lòng đã quyết nhất định không thay đổi lay chuyển”.

Hôm nay ôn lại quá khứ tức là khơi dậy đống tro tàn mà nhiệt độ vẫn còn dai dẳng trên phần ba thế kỷ.

 

7.CHUYỂN CHỖ LÀM TỪ CHUP VỀ PHNOM PENH

Cuộc sống tại đồn điền đầy đủ, thoải mái về mặt vật chất, nếu công an Miên không gây khó khăn, phiền toái chắc Ngài ở lâu hơn, không lý do chánh đáng xin đổi về Phnom Penh. Đồng lương có cao hơn, dầu được gần chùa nhưng mức sống có phần xuống thấp.

Việc xin đổi gặp nhiều khó khăn, ông Giám Đốc hành chánh quyết giữ không cho đi. Ngài trình bày rằng: “Vì an ninh bản thân, nếu vì thương mà giữ tôi lại sẽ có ngày công an bắt, biết rằng hãng sẽ can thiệp để trả tự do nhưng danh dự tôi không còn can đảm tiếp tục làm việc cho hãng nữa. Trước sự việc đã rồi, tôi sẽ mất sở làm và hãng cũng mất một nhân viên tận tụy, nếu thương yêu hãy chấp thuận cho tôi đổi chỗ có thể làm việc lâu dài với hãng”.

Dằn co khá lâu với hãng mà chưa ngã ngũ, một lần Đức Hộ Pháp về cơ khuyên Ngài đừng treo giá đắc, thái quá có thể bị bỏ rơi. Biết rằng hãng đang cần Ngài mà Ngài cũng cần có đồng lương để sống trong cảnh ăn nhờ ở tạm xứ người. Phải biết thực dân là vậy mà độc hại hơn hết là thực dân cao su. Thong thả chờ Đức Hộ Pháp giúp cho như ý, Đức Hộ Pháp tiên tri là về Phnom Penh, cuộc sống không bằng ở Chup (Ngài Bảo Đạo và Sĩ Tải Cao phò loan).

Mỏi mòn và sốt ruột, sau rốt ông Giám Đốc hành chánh bằng lòng và hứa khi nào có người thay sẽ cho Ngài đi. Kéo dài đến năm, sáu tháng hãng tuyển được người thay thế, cho Ngài đổi về thủ đô năm 1960.

Điều lo ngại của Ngài quả nhiên thành sự thật, một năm sau các viên chức người Việt có chức vụ quang trọng có mức lương tương đối cao đang làm việc trong hãng bị nhà nước bắt giải về Phnom Penh và phóng trục luôn về Việt Nam. Ông Khỏe là một trong số nạn nhân nầy.

Ngài thoát được là nhờ thấy trước lo xa, sắp xếp mọi việc đâu vào đó nên còn kéo dài chuỗi ngày lưu vong đến tháng 4 năm 1967.

Về Phnom Penh, Ngài bán môtô mua lại Vespa cho tiện dụng hơn ở đô thành.

Ách lớn đã qua, nạn nhỏ không tránh khỏi. Thông thường người tôn Giáo rất dễ là nạng nhân của chế độ. Điển hình như trường hợp của Ngài, lúc ở Việt Nam bị gán là thân Việt Cộng, bị truy nã. Khi lưu vong lên Cao Miên bị nghi ngược lại là chống Cộng. Mỗi lần có chánh khác XHCN viếng Phnom Penh, chính quyền bắt buộc đi du lịch, chỉ định địa điểm cùng khách sạn, nhà hàng, nơi ăn, chốn ở và phải tự túc về mọi chi phí. Mỗi ngày trình diện công an sở tại một lần. Ngài Soekamo Tổng Thống Nam Dương đến Phnom Penh, chánh quyền chỉ định Ngài đi Battambang một tuần lễ.

Chuyến đi dài ngày, ngồi trên chiếc du lịch ID chạy cách thủ đô 120km, đang dông rủi tốc độ 110km/giờ thình lình con bò băng qua đường, khoảng cách quá cận, tài xế thắng gấp không kịp mà tránh cũng chẳng được, va mạnh vào con bò, xe lật xuống ruộng đưa bốn bánh lên không, nằm cách lộ năm bảy thước tây.

Một bạn đồng hành được chở đi cấp cứu vào bệnh viện Kompongchang, cách chỗ xảy ra tay nạng độ khoảng 20km, ba người khác tuy không nặng nhưng cũng bị ít nhiều thương tích, duy có Ngài hoàn toàn vô sự. Thật nhờ ơn trên độ trì và cớ mầu nhiệm Thiêng Liêng không tả nổi.

Lần khác, Chủ Tịch Mao Trạch Đông và Chu Ân Lai đến viếng Cao Miên, Ngài bị bắt đi đổi gió ở bãi biển Kep một tuần.

Tưởng như vậy là yên, ba tháng sau Ngài nhận được trác tòa Kompongchang đòi. Không rõ chuyện gì, chẳng biết có ai thưa kiện chi, thắc mắc, lo nghĩ mãi đoán không ra, đến nơi mới biết.

Ông Dự Thẩm nhắc lại tai nạn và hỏi Ngài có muốn đòi bồi thường thiệt hại gì không? Tòa sẽ giúp đỡ buộc chủ xe giải quyết. Đoán hiểu là Dự Thẩm muốn mượn tay Ngài đặng làm tiền chủ xe, Ngài cám ơn ông Dự Thẩm và nói:

-Ông chủ xe là bạn cùng hoàn cảnh khó với nhau, với mỹ ý cho quá giang, bất ngờ xảy ra tai nạn ngoài ý muốn. Tôi không  có ý đòi bồi thường thiệt hại chi cả, bởi lương tâm không cho phép.  Vả lại tôi hoàn toàn vô sự. Thương hại ông chủ xe còn phải tốn hao nhiều để mướn kéo xe về garage và tốn tiền sửa chữa. Đáng lẻ tôi phụ sửa chữa với ổng mới phải.

Ông Dự Thẩm không hỏi tiếp và cho Ngài về.

Tại Phnom Penh Ngài cũng làm Chánh Văn Phòng, có máy điều hòa không khí, điện thoại riêng, nhiệm vụ công văn thư tín, lo thủ tục giấy tờ (Passerport) cho nhân viên người Pháp đến và đi, ngoài ra còn quản lý cao ốc trụ sở, xe cộ cùng công nhân trong sở.

Hàng tuần Ngài đến Tân Báo Ân Đường thăm Ngài Bảo Đạo và anh em. Một hôm được nghe tin Tuyết Mai con gái anh Ngọc tài xế Đức Hộ Pháp bệnh nặng đã thay đổi mấy thầy thuốc Bắc mà không thuyên giảm. Hỏi thăm bệnh trạng, Ngài đoán là triệu chứng ban cua, sợ kéo dài nguy hiểm đến tính mạng nên đề nghị đưa ngay vào bệnh viện Pháp điều trị. Ngài nói:

-Bệnh ban cua trước kia Tây Y chịu bó tay nhưng nay thừa khả năng trị lành. Anh yên chí, mọi tổn phí anh Tấn và tôi đài thọ.

Anh Tám Ngọc không tán thành, lý do mới rước Thầy khác, chưa kê toa hết thuốc mà hồi ngang, sợ mất lòng ông Thầy. Ngài đặt thẳng vấn đề, khuyên anh Ngọc quyết định trong hai lẻ nên chọn một: Hoặc đề mất lòng ông Thầy thuốc hoặc để con chết. Chưa biết khả năng của ông Thầy làm sao dám trọn tin? Trường hợp nầy đâu có mất lòng, sau có thể thông cảm lại được, hơn là ngồi nhìn con chết làm sao cứu vãng kịp? phải xem sanh mạng là quang trọng.

Ngài Bảo Đạo cũng khuyên,  giờ chót anh Ngọc mới đổi ý.

Ngài lo thủ tục nhận Tuyết Mai làm con (người nầy trùng tên Tuyết Mai với con ruột của Ngài) cho nhập viện bệnh viện Pháp Aurore, bác sĩ Pháp cho biết kết quả là ban cua, nằm điều trị gần hai tuần lễ, chi phí trên mười ngàn đồng, tương đương hai lạng rưỡi vàng theo thời đó, tất cả hãng đều đài thọ.

Ngài nghĩ rằng, mượn tiền của tư bản, dầu không được quang minh chánh đại, song dùng vào việc từ thiện, cứu giúp người nghèo khổ, tưởng cũng nhẹ tội.

Hai trường hợp đã diễn ra như thế, Ngài chấp nhận làm theo lương tri, thể hiện tình ưu ái tương trợ lẫn nhau trong thời gian làm việc cho đời tại thủ đô Phnom Penh.

Ngoài vấn đề nêu trên, Ngài còn giúp nuôi một người tên Tư, không giấy tờ hợp pháp, đang tìm cách sang Pháp, lên ở chung với Ngài. Khi về Phnom Penh vận động xin thông hành (Papsserpor). Công an phát giác Tư mang giấy tờ giả, Ngài không biết Tư đã bị lột một lần rồi, Tư làm giấy tờ khác xém bị bắt. Tư ngụ nhà Ngài 4 năm liên tục.

Trường hợp khác, một hôm tùy phái của sở vào báo cáo có người muốn gặp. Ngài ra tiếp, người lạ mặt trao cho Ngài bức thư tay nói rằng: Tài và Thủy, bạn của em vợ về Việt Nam, mới tới Cao Miên, đang ở Takhmau (cách Phnom Penh 15km) trong một thuyền con đậu tại bến sông, chưa dám lên bờ, vượt biên không giấy tờ sợ công an bắt, nhờ Ngài giúp.

Thấy rằng bất khả kháng, dầu muốn dầu không cũng phải giúp kẻo người lâm nạn. Ngài mượn xe hơi lái đi Takhmau rước hai em về Russeykeo, Tài là Giáo Sư dạy học ở Sài Gòn, Thủy là Kỹ Sư nấy đường học ở Đài Loan mới về, không chịu chế độ Ngô Đình Diệm, trốn lên Miên tìm cách đi Pháp.

Tài ở được ít tháng, thấy tình hình khó khăn, không đủ kiên nhẫn chờ đợi nên trở về Việt Nam. Thủy được thông hành sang Pháp gần hai năm sau.

Thêm ba anh em: Sáu Hiếu, Bày Cẩn, Tám Minh, gia đình nhà sách và Cliché Trung ở số 30 Lê Lợi-Sài Gòn, cũng lên Phnom Penh đi Pháp. Nguyễn Trung Hiếu đi Pháp về Việt Nam thăm gia đình, còn trong tuổi quân dịch, thời Ngô Đình Diệm không cho đi xuất ngoại, lên ở nhà Ngài, Nguyễn Duy Cần và Nguyễn Thị Minh lúc mới lên ngụ tại biệt thự của một nhà tư bản, gặp khó khăn nên di chuyển sang nhà Ngài. Cả ba đều đi Pháp được hết.

Điều khó quên, có một lần công an bố ráp, truy quét Việt Kiều cư ngụ bất hợp pháp. Ngài ở nhà bè xóm Việt Kiều trên sông Tonlésap, cập quốc lộ, trên bờ thì công an tuần tiểu từng đoàn, dưới sông cano vượt qua lại liên tục, toán khác vào từng nhà xét giấy. Lo ngại vô cùng, tình thế bắt buộc, Ngài bảo anh em nhảy xuống sông, lặn núp vào rảnh nước giữa các bè tre kê đội nhà bè, chờ công an xét qua rồi sẽ trồi lên. Nhờ vậy mà thoát nạn, nếu không, người cư trú bất hợp pháp bị bắt, riêng chủ nhà cũng bị liên lụy trước pháp luật của nhà nước.

Việc thứ hai là ngày Cần và Minh lên phi cơ, cò Hồ người Miên gốc Việt rất có thế lực ở thủ đô, vì mất quyền lợi trong việc lãnh lo giấy tờ xuất ngoại, chạy vội lo tìm Ngài tại nhà, biết Ngài đi làm việc, liền đến sở tìm không gặp, đoán là Ngài đi tiễn hai em ở phi trường. Cò Hồ thẳng lên Pochentong toan bắt Cần và Minh lại. Rủi cho cò Hồ là gặp đối tượng mạnh hơn đủ mọi mặt. Đó là nhà tư bản lớn, có nhiều quyền thế trong chánh phủ lại là người Miên chánh gốc nên cò hồ chẳng làm gì được, đành để cho Cần và Minh lên phi cơ.

Thêm việc làm cũng khá mạo hiểm là Ngài cho bạn đời vượt biên về Sài Gòn, liên lạc với gia đình và các Linh Mục Công Giáo để báo tin nhận tiền, quần áo và vật dụng giúp cho số Sĩ Quan đảo chánh Ngô Đình Diệm năm 1961, việc thất bại chạy sang Phnom Penh lánh nạn. Số Sĩ Quan này là Đại Tá Nguyễn Chánh Thi, Trung Tá Vương Văn Đông, Thiếu Tá Lộc, Đại Uý Vị, Đại Uý Tuấn, Trung Uý Vượng v.v…bị quản thúc thời gian đầu, sau được thả tự do.

Đại tá Nguyễn Chánh Thi không có tư cách, lưu vong mà vẫn còn tư tưởng như lúc đương thời trong quân đội ở Việt Nam. Đối với nội bộ trong nhóm đảo chánh hụt, không xứng Đạo làm anh và tỏ ra mất lịch sự, gây gỗ tại bàn tiệc nhà Đại Tá Long (Hòa Hảo). Sau lại có ngôn từ nói lén “mấy thằng Cao Đài” nên Ngài không liên hệ tiếp cận nữa. Đại Tá Thi chóng quên công ơn được Ngài giúp liên lạc với gia đình lúc y mới ra tù.

Sau ngày đảo chánh 1963, về Việt Nam, lên Chuẩn Tướng, cho lịnh bắt Thiếu Tá Trần Đình Quyến (Cựu Tổng Cảnh Sát và Công An Việt Nam), giam tại Tổng Nha cảnh sát hơn hai năm, vì nghĩ Thiếu Tá Quyến hiệp tác với Trung Tá Vương Văn Đông lúc ở Phnom Penh viết báo La Dépêche chửi, không nhớ lúc kẹt trong tù ở Phnom Penh, Thiếu Tá Quyến liên hệ với Lonnol, Tổng Tư Lịnh quân đội Cao Miên, xin cho được dể dãi và nhiều đặc ân khác như vận động tiền bạc trong giới lưu vong để cho v.v…chính Ngài cũng có góp phần.

Bạn đời Ngài còn nhận thư của một số người tập kết ở Miền Bắc đưa về gia đình ở Việt Nam xin nhận tiền, viết máy, võ ruột xa đẹp v.v…gửi ra Bắc. Có lần suýt bị phát hiện lúc mang thư về, bị lục soát tại Takeo biên giới, may mắn chuyển kịp thời cho xe lôi giữ dùm khi qua trạm.

Sau ngày đảo chánh Ngô Đình Diệm tháng 11 năm 1963, nội bộ của Đạo ở Phnom Penh xảy ra một việc gây liên lụy đến Ngài Hồ Bảo Đạo.

Tướng Lê Văn Tất kêu gọi chiến hữu lưu vong  phân tán ở các tỉnh qui hồi cố quốc. Dự định tập trung về Tân Báo Ân Đường đãi tiệc liên hoan, chụp ảnh làm kỷ niệm trước khi lên đường về nước.

Ngài Bảo Đạo xem đó là việc thông thường, nhưng Đức Hộ Pháp giáng cơ về dạy: “Đừng để cho nó bán Đạo một lần nữa”. Hiểu ra là nếu để anh em cựu chiến binh Cao Đài về nước, gia nhập quân đội quốc gia tức là chịu khép mình “thân hữu”. Với tình cảnh đó rõ ràng giáng tiếp muốn chứng tỏ rằng Ngài Hồ Bảo Đạo cùng phe với họ, làm mất đi ý nghĩa chánh đáng của đường lối Hòa Bình Chung Sống, đường lối trung lập của Đức Hộ Pháp tức là của Đạo.

Do đó Ngài Bảo Đạo ra lịnh đóng cổng ra vào không cho vào châu vi Tân Báo Ân Đường, nhưng rồi anh em vẫn vào được, nhờ có thân nhơn bên trong lén mở.

Sự tính toán của tướng Tất kể ra cũng khá chu đáo, muốn đặt trước sự việc đã rồi, dầu muốn dầu không, Ngài Bảo Đạo chỉ phải chấp nhận, không làm cách nào khác được. Tướng Tất dựa vào Thac Phoun, nhơn viên Bộ An Ninh đặc trách về số tị nạn chánh trị, đưa anh em vào chùa. Trưa thứ bảy gần hết giờ làm việc, buổi chiều luôn ngày chủ nhật, các cơ quan đều nghỉ, tức nhiên Ngài Bảo Đạo phải bó tay để anh em ở đến sáng sớm thứ hai mới lên đường.

Ông Tấn đến sở làm của Ngài thông báo lúc 11h30, Ngài rời sở ngay trước giờ và tức tốc lái chiếc Wolswagen của ông Tấn đến chùa gặp Ngài Bảo Đạo.

Ba người cùng ưu tư với nhau một lúc. Ngài Bảo Đạo viết thơ, Ngài lãnh cùng đi với ông Tấn đến tư thất của ông Tổng Trưởng An Ninh, trình bày sự việc rồi trao tận tay Tổng Trưởng bức thư của Ngài Bảo Đạo. Xem xong, ông Tổng Trưởng tỏ vẻ ngạc nhiên và nói:

-Sự việc như vầy mà nhân viên tôi không báo cho tôi biết, thôi hai ông về, nữa giờ sau tôi sẽ cho xe chở mấy người đó đi nơi khác.

Quả thật không đầy một tiếng đồng hồ, có xe đến chở anh em và gia đình qua chùa Sùng Phước. Các sư sải của chùa toàn là người Việt tu theo Tiểu Thừa Phật Giáo.

Sự không may là đêm thứ bảy có một em bé con cựu chiến sĩ cảm bệnh chết. Thêm một lý do để anh em nguyền rủa Ngài Bảo Đạo. Cũng đêm hôm đó, tướng Trương Lương Thiện và tướng Mạnh của Liên Minh đến văn phòng Trấn Đạo đàm Đạo với Ngài và ông Tấn rất lâu.

Các Ngài giữ kín chuyện, không tiết lộ cho hai vị tướng lãnh biết.

Chương trình bị gãy đổ, tướng Tất hận nhiều và cố oán. Mãi đến khi được làm Tỉnh Trưởng Tây Ninh còn hăm nhổ râu ông Bảo Đạo. Năm 1970, Ngài Bảo Đạo về nước, Tướng Tất liên kết với tướng Văn Thành Cao và tướng Nguyễn Văn Thành, đăng báo bôi lem Ngài Bảo Đạo thêm một lần nữa.

Ông Lê Quang Tấn cũng bị Tướng Tất gây rắc rối tại tỉnh đường Tây Ninh trước sự hiện diện của ông Nguyễn Văn Hợi (Giám Đạo) và Nguyễn Đức Hòa (Chí Thiện).

 

8.NGHỈ HẲN VIỆC ĐỜI QUAY SANG LÀM VIỆC CHO ĐẠO

Tháng 4 năm 1966, lãnh lịnh Ngài Bảo Đạo về Việt Nam công tác về chánh sách Hòa Bình Chung Sống, Ngài xin nghỉ phép không được nên gây sự với Giám Đốc để rồi nghỉ việc luôn.

Ngài Bảo Đạo cấp ủy nhiệm thư cho Ngài thay mặt để gặp Nguyễn Văn Thiệu và Nguyễn Cao Kỳ trong Hội Đồng Quân Nhân Lãnh Đạo Quốc Gia.

Tình hình Việt Nam lúc đó không giống như Ngài Bảo Đạo ở Cao Miên nhìn thấy, Ngài lấy làm khó nghĩ, bèn bàn riêng với ông Tấn và ông Giám Đạo Nguyễn Văn Hợi, lúc bấy giờ có chân trong Hội Đồng Dân Quân. Hai ông khuyên Ngài: “Sẽ không có lợi, trái lại còn hại nhiều mặt.”

Vấn đề được thông qua.

Đúng ngày hẹn, Ngài đi Sài Gòn đón vợ Lê Quốc Túy, người đầm Pháp và đưa đến chỗ ngụ ở Phú Nhuận như định trước. Ngài lưu tại Việt Nam đúng một tháng theo chiếu khán.

Khi về Phnom Penh không trở lại sở làm và bỏ luôn tiền lương nửa tháng theo luật lao động, vào ở luôn trong chùa mới Tân Báo Ân Đường.

Trong  các anh em còn lại ở Phnom Penh, Ngài không mang giấy tị nạng chánh trị nên xin thông hành được dể dàng, trái lại gặp khó khăn trong việc nghỉ phép ở sở làm. Giữ lời hứa với Đức Hộ Pháp lúc còn sanh tiền, khi Đạo cần Ngài có mặt đáp ứng ngay, nên Ngài có thái độ cương quyết trả lời với Giám Đốc Sở là không cho nghỉ phép thì Ngài nghỉ luôn. Ông Giám Đốc nêu luật lao động buộc Ngài làm đủ hai tháng mới nghỉ.

Ngài bất bình ra mặt:

-Ông nói luật lao động không đúng, ông quên rằng tôi từng làm Chánh Văn Phòng Sở Lao Động suốt ba năm. Muốn biết luật lao động nên hỏi tôi. Tốt hơn nên chỉ định người thay để tôi giao số tiền quỹ, nếu không tiền quỹ chẳng giao lại cho hãng được là do lỗi ở ông, không phải tôi có ý biểu thủ…

Lúc cải vả qua lại, Ngài nóng giận, sẵn có bất bình trước, phát biểu hơi nặng lời:

-Không nên làm theo thói thực dân…bóc lột v.v…

Đối với Pháp mà gán cho hai từ “Thực Dân” là điều sĩ nhục nặng nề. Thấy Ngài nói mạnh, ông Giám Đốc dịu giọng, yêu cầu Ngài ở lại làm và hỏi ngày mai có đến làm việc không? Ngài đáp gọn:

-Nếu thấy có mặt là tôi còn đi làm.

Ngài tự động giao ngân quỹ cho người phụ tá, lấy biên nhận hẳn hòi rồi bỏ vể. Sáng hôm sau đáp xe đi Sài Gòn, lo việc Đạo, nghỉ việc đời luôn từ đó, từ bỏ chức vụ, địa vị xã hội mà nhiều người đang mong muốn.

Tóm lược câu chuyện một cách thu gọn, sự thật lắm lời dài dòng gay cấn, có thể nói là khiêu khích, chọc giận. Hoàng Thân Entaravong nghe kể lại lấy làm ái náy lo cho Ngài. Ông nói:

-Anh nói nặng không sợ ông Giám Đốc cho công an bắt sao? Nó có khả năng làm đủ mọi việc, có khả năng mua chuộc các giới chánh quyền…

Việc nói chuyện với Giám Đốc kéo dài được suông sẽ đến lúc chung cuộc không bị gián đoạn nhờ Ngài tiên liệu trước, bảo với cô giữ tổng đài điện thoại:

-Trong lúc nói chuyện với Mr. Durand, thản có ai gọi điện thoại, cô trả lời là ông chủ vừa mới đi ra, một chút xin gọi lại. Nhớ đừng để cúp ngan câu chuyện. Chờ tôi ra khỏi phòng Mr Durand rồi cô sẽ chuyển điện thoại cho. Là nhơn viên thuộc cấp, cô giữa điện thoại làm đúng như đã dặn.

Một tháng sau trở lại Phnom Penh, biết rằng nghỉ việc ngang như vậy là trái luật lao động, phải trả cho hãng nữa tháng lương. Ngài chịu bỏ luôn nữa tháng tiền lương chưa lãnh và không tới sở nữa, quyết thi hành theo lời dạy của Đức Hộ Pháp giáng cơ đêm mùng 3 tháng giêng Bính Ngọ (20-1-1966):

“Trân con!...Thầy dặn con từ đây về sau, nếu chẳng làm đầy tớ cho ông chủ Trời thì chẳng làm đầy tớ cho một ai nữa cả…Sau nầy nếu là đầy tớ ở có công với ông Thầy Trời thì con sẽ thấy rằng ông Thầy Trời không bỏ qua gia đình tư của người tớ trung kiên ấy nữa đâu”.

“Con cũng đã thấy nô bọc của một chủ nhơn, ông còn có chỗ ăn chốn ở và thuốc men khi đau yếu thì ông Thầy Trời cũng vậy, nhưng còn có phần chu đáo hơn, nếu con đủ đức tin”.

(Bài Thánh Giáo trên do Ngài Bảo Đạo và Sĩ Tải Cao phò loan)

Trở lại nếp sống ở chùa như xưa, gần Ngài Bảo Đạo và anh em Đạo kể từ tháng 5 dương lịch năm 1966.

Mấy tháng sau tình cờ gặp nhau tại nhà bưu điện, ông Tổng Giám Đốc Monsieur Dessertenne hỏi vì sao Ngài bỏ sở. Ngài trả lời: “Vì không chịu nổi Mr. Durand, bất mãn nghỉ việc”. Ông Tổng Giám Đốc nói tiếp:

-Có như vậy, sao không cho tôi biết, tôi sẽ cho anh việc làm khác tại đồn điền.

Ngài xin cảm ơn vì không không muốn làm rộn. Ông Tổng Giám Đốc cười và xin bắt tay từ giã.

Kiểm điểm lại gần 10 năm làm việc cho Pháp, Ngài vẫn giữ tác phong của người Đạo, bổn phận của một tín hữu như mọi người: Thỉnh thoảng về thủ đô cúng chùa, dự đàng vía ở Kompongcham hầu những đàn cơ học hỏi và đóng công quả về lương thực, tạo tác, hành hương, ngoài ra còn giúp văn phòng phẩm cho Trấn Đạo. Từ ngày đổi về Phnom Penh, sóc vọng đàn vía thường xuyên có mặt. Tiền công quả thuộc âm chất, Ngài đề nghị không cần lập biên nhận, ban khen theo thông thường, nhưng kể từ thời ông Giáo Hữu Thái Của Thanh lên nắm quyền Khâm Trấn, ông nhất định thi hành đúng nguyên tắc. Ngài bắt đầu nhận từ đó và còn giữa khá  nhiều bằng khen, công quả cho đến giờ.

Năm 1966, tình hình chính trị Việt Nam bớt căn thẳng, Chức Sắc ngoại Giáo thình thoảng về Tổ Đình Tây Ninh liên lạc, nối lại hệ thống hành chánh Đạo.

Một hôm bà Giáo Sư Hương Cúc đi Tòa Thánh về, nói với các Ngài rằng bà có xin Ngài Hiến Pháp Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, bổ dụng Sĩ Tải Bùi Quang Cao và Ngài , hai Chức Sắc Hiệp Thiên Đài lưu vong ở Phnom Penh, giao nhiệm vụ Pháp Chánh, để tiện thi hành những hồ sơ minh tra công nghiệp của Chức Sắc và Chức Việc. Ngài Hiến Pháp đã thuận ý và bảo Ngài gởi văn kiện yêu cầu để Ngài có lý do lập Thánh Lịnh, đúng theo nguyên tắc hành chánh.

Sĩ Tải  Cao và Ngài đồng ý ký tên chung một văn kiện đại ý rằng:

“Thể theo lời dạy của Ngài Hiến Pháp, qua sự truyền đạt của Bà Giáo Sư Hương Cúc, với thiện chí và nhiệt tình phục vụ, đề nghị xin Ngài Hiến Pháp lập Thánh Lịnh bổ dụng để đủ pháp lý hành sự, đặc biệt là việc minh tra những hồ sơ cầu thăng, cầu phong của Chức Sắc và Chức Việc thuộc Hội Thánh Ngoại Giáo đã bị gián đoạn nhiều năm qua. Nếu Ngài Hiến Pháp chấp thuận, chúng đệ tử tình nguyện lãnh nhiệm vụ trong thời gian lưu vong còn ở tại Kim Biên Tông Đạo”.

Thời gian sau, các Ngài tiếp được một phong bì do Bộ Pháp Chánh gởi tới. Mở ra được thấy, thay vì lịnh thuyên bổ mà là công văn triệu các Ngài về Bộ Pháp Chánh.

Trong một đàn cơ sau đó, sự việc được trình dâng Đức Hộ Pháp, Đức Ngài hỏi:

“Các con nghĩ sao? Nếu muốn theo lịnh triệu, Thầy sẵn sàn chấp thuận”.

Nguyên văn Thánh Giáo như sau:

Đêm 18 tháng 12 Bính Ngọ (28-01-1967)

Phò loan:

Bảo Đạo, Sĩ Tải Cao

PHẠM HỘ PHÁP

Chào Chú Đốc và hai con,

……

Hai con Sĩ Tải ! Anh Hiến Pháp muốn lôi hai con về làm thuộc hạ, nhưng quên rằng hai con vẫn là người ngoại cuộc trong vấn đề Pháp Chánh.

Vậy hai con tự liệu, nếu muốn tái thủ phận sự thì Thầy cũng đồng ý, còn ở lại với chú Đốc thì cũng tốt.

Cao khoan về, chờ chú Đốc. Trân thì tùy lòng con.

Trân bạch:-Đã cùng với anh Cao quyết định ở lại đến ngày sau cùng.

-Cũng tốt, nhưng con đừng lo ra và buồn tình nữa, vì nó không giúp con giải quyết vấn đề lại thêm hao tổn tinh thần…

Thăng (20 giờ 50)

Ngày về Tòa Thánh được nghe kể lại là một Chức Sắc đàn anh (ông Hợi) làm việc trong Bộ Pháp Chánh thấy đề nghị của các Ngài mới trình với Ngài Hiến Pháp:

-Hai anh em đó còn làm mướn cho đời mà muốn lãnh nhiệm vụ Đạo sao được. Hoặc làm Đạo hoặc làm đời một bên thôi.

 Do đó mới có lịnh triệu!...(Lúc đó Ngài đã nghỉ việc đời rồi mà ông Hợi chưa biết).

 _____________________________________________

 

  

CHƯƠNG IV

 THỜI KỲ ĐỆ NHỊ VIỆT NAM CỘNG HÒA

 

1.VỀ TÒA THÁNH TÂY NINH SAU NHIỀU NĂM LƯU VONG XỨ NGƯỜI
2.NGUYÊN DO LẤY TÊN NGUYỄN MINH NHỰT
3.TÁI THỦ PHẬN SỰ TẠI BỘ PHÁP CHÁNH
4.GIÚP ĐỠ NHỮNG NGƯỜI HỒI HƯƠNG TỪ CAO MIÊN VỀ VIỆT NAM
5.NGÀI BẢO ĐẠO TỪ CAO MIÊN VỀ TÒA THÁNH

 

1.VỀ TÒA THÁNH TÂY NINH SAU NHIỀU NĂM LƯU VONG XỨ NGƯỜI

Khoảng giữa năm 1967, Ngài Hiến Pháp vâng lịnh Đức Thượng Sanh viết thơ mời Ngài Bảo Đạo về Tòa Thánh làm việc. Cầu cơ thỉnh Giáo Đức Hộ Pháp chấp thuận cho cả phái đoàn lưu vong theo Đức Hộ Pháp cùng về. Có sẵn thông hành, Ngài được phái liên lạc với Hội Thánh để sắp xếp chuyến hồi hương.

Ngài xin chiếu kháng, công an chấp thuận một chuyến đi suôn, không trở ngại. Ngài muốn lo hối lộ nhưng được khuyên nói không cần thiết. Năm mười ngày sau, Ngài cùng các anh em đều về hết. Đức Hộ Pháp đã dạy rành rẽ rồi. Số tiền định hối lộ nên dành khi về Tòa Thánh hành Đạo, có để mà xài tốt hơn. Chi phí đi đường về Việt Nam hai lần, Ngài tự liệu không xin xuất tiền của Đạo.

Ngài Bảo Đạo và Sĩ Tải Bùi Quang Cao phò loan, Đức Ngài giáng dạy nguyên văn sau đây:

Thánh Thất Kim Biên Tân Báo Ân Đường

Đêm 12 tháng 2 Đinh Mùi (22-03-1967)

Đại tịnh.

Hộ Pháp, Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài

Đêm nay Bần Đạo dạy riêng cho Sĩ Tải Trân trước khi qui về Tổ Đình. Sĩ Tải nghe dạy:

Bần Đạo cảm kích tấm lòng trung thực của Sĩ Tải từng xã thân cho Đạo từ buổi thanh xuân đầy nhiệt huyết cho đến hôm nay tóc muốn ngã mầu. Bần Đạo trông lại trong hàng Chức Sắc tiểu cấp thì hôm nay còn giúp Đạo chẳng có bao nhiêu đứa. Tội nghiệp! vì cảnh ngộ cũng có, vì gia thê đái tử cũng có và vì đời sống cũng có. Rốt cuộc hôm nay chỉ còn lơ thơ mấy đứa mà Sĩ Tải lại được trong số đó.

Bần Đạo để lời khen đó chút.

Ngày giờ nầy, nhiệm vụ nơi đây đã chấm dứt, trở lại Tổ Đình, Bần Đạo đọc rõ tư tưởng của Sĩ Tải, Bần Đạo cảm động lắm.

Vậy hôm nay là ngày chót của Sĩ Tải trên bước tự lưu đài, Bần Đạo có vài lời nhắn nhũ:

Đã sanh ra ở cõi trần hoàn nầy, biết bao nhiêu mối nợ phải trả: nợ gia đình thê tử, nợ áo cơm, nợ ngọn rau tất đất, trả ba món nợ đó, Sĩ Tải đã biết trả một cách không e ngại đến thân mình.

Còn nợ Đạo thì Bần Đạo lập lại câu: “Con tầm đến thác vẫn còn vương tơ” thì nghiệp ấy tất nhiên phải trả cho đến ngày giờ nào mình không còn ở trên mặt đất nữa. Nói như thế, tất nhiên là nợ ấy phải trả, dầu sớm dầu muộn cũng phải trả, nhưng tùy theo sự trả nhiều hay ít để lấy ngôi vị Thiêng Liêng mà sau khi phủi xác thân, khó mà tìm lại được một dịp duy nhất nầy.

Bây giờ đến thực trạng ngày mai, Bần Đạo đã nói rằng đã hiểu tâm trạng của Sĩ Tải thì Bần Đạo chỉ khuyên một điều là phàm tánh bao giờ cũng có khắp mọi cơ cấu của thánh thể Đức Chí Tôn, bởi lẻ ấy cho nên một ai đã thắng được phàm tánh để vượt lên điều mà người thường nói “việc thường tình” thì đã khởi đặt vào con đường thánh đức rồi đó.

Hành Đạo là cốt ý mưu cầu việc tồn tại vĩnh viễn ở ngày mai nơi cõi vô hình với hình thức phụng sự cho nhân  loại. Đức Chí Tôn đã trả lại bằng địa vị Thiêng Liêng trường tồn vĩnh cửu kia, ngoài ra những vật thể hữu hình với bánh vẽ sang trọng đều là ảo ảnh có đó rồi mất đó.

Bần Đạo đã dặn Sĩ Tải rất nhiều nên tìm hiểu chơn lý để đặt mình vào lẽ Đạo.

Thôi Bần Đạo ban ơn Sĩ Tải.

Thăng (20 giờ 15 phút)

Tiếp được Thánh Giáo, Ngài bồi hồi cảm động nhớ lại đầu năm 1959, thay mặt anh em để chúc xuân Đức Hộ Pháp, Ngài nói lên tâm tư mình có câu: “Đối với nghiệp Đạo, chúng con tự ví mình như kiếp con tầm đến thác vẫn còn vương tơ”. Đức Hộ Pháp đã qui thiên, nhắc lập lại nguyên văn, không sai một chữ khuyên nhũ, dạy dỗ, dìu dắt, Ngài không ngăn được ngọn trào lòng và nguyện khắc cốt ghi tâm.

Về Tòa Thánh gặp Ngài Hiến Pháp. Ngài tỏ bày mục đích là đáp ứng theo văn thư của Ngài Hiến Pháp, Ngài được chỉ định liên lạc trước. Ngài Hiến Pháp dạy đến gặp Đức Thượng Sanh. Đến nơi, Đức Thượng Sanh cho biết Đức Ngài đã đổi ý vì có người báo là ông Hồ Tấn Khoa theo Cộng Sản. Con là Hồ Thái Bạch đi Mạc Tư Khoa (Liên Xô) và có đi họp ở Hà Nội. Ngài đính chánh với tư cách một trong những người ở bên cạnh Ngài Bảo Đạo, xác nhận sự thật nhưng Đức Thượng Sanh cương quyết lập lại rằng Đức Ngài đã đổi ý. Ngài đành cáo lui.

Rõ ra Thiếu Tướng Văn Thành Cao và Lê Văn Tất tố cáo như vậy thêm sự liên kết với Trung Tướng Nguyễn Văn Thành sau nầy.

Ngài thắc mắc trước thái độ của Đức Thượng Sanh, quá dễ tin vào một sự vu khống vô căn cứ, không xét nét thiệt hơn, đột ngột đổi ý kiến vừa quyết định còn nóng bỏng !!!

Trong đàn cơ học hỏi tại nhà anh Hạ Chí Khiêm, Ngài đã mật niệm trình bày tự sự, Đức Hộ Pháp giải đáp rằng quyết định của Đức Hộ Pháp là một lẻ còn quyết định của Đức Chí Tôn quan trọng hơn.

Đồng Tử là hai anh Hạ Chí Khiêm và Nguyện Văn Tào.

Đức Hộ Pháp cho thi:

Đợi quyền Giáo pháp buổi gần đây,

Mới hợp thiên cơ của Đạo Thầy.

Sự cảnh tuy chưa hồi thể hiện,

Quyền năng đã hiệp lý công khai.

Phải đường nên biết đường gay cấn,

Được dạ đừng ra vẻ sắc tài.

Gìn đức chớ lo hoa trổ muộn,

Bảo nhân gẫm lại cũng điều hay.

 

2.NGUYÊN DO LẤY TÊN NGUYỄN MINH NHỰT

Chương trình gãy đổ, bắc đắc dĩ Ngài ở luôn tại Việt Nam làm việc tại Bộ Pháp Chánh. Từ đó đổi tên là Nguyễn Minh Nhựt căn cước đời và giấy tờ Đạo đều mang tên mới. Lúc thôi dạy học ở Phnom Penh về, Quang em của Ngài dùng cấp bằng của Ngài xin dạy học, nhập ngạch và cưới vợ lập hôn thú lấy tên Nguyễn Ngọc Trân theo cấp bằng.

Khi trở về Việt Nam năm 1967, không thể dùng tên Trân được nữa đành lấy tên mới theo khai sanh của Quang, sụt mất nhiều tuổi.

Vụ lo giấy mới rất khó khăn. Thông hành mang tên Nguyễn Ngọc Tần, về gặp Tỉnh Trưởng Hồ Đức Trung, nhờ giúp đỡ lo giấy, đổi tên là Nguyễn Minh Nhựt. Tỉnh Trưởng điện thoại cho Trung Tá Ái, Trưởng Ty Cảnh Sát. Đến nơi Trung Tá Ái bảo đến Tổng Nha Sài Gòn cũng không giải quyết được. Trở về Tây Ninh Tỉnh Trưởng điện kêu Trung Tá Ái cứ làm giúp.

Sự việc được giải quyết ổn thỏa và Ngài mang tên Nguyễn Minh Nhựt từ đó.

Trước khi tái thủ phận sự, Ngài xin nghỉ phép một tháng để nuôi phụ thân đang nằm điều trị tại bệnh viện Chợ Rẫy.

Một hôm lúc chạn vạn tối, từ dưới bước lên thang lầu, Ngài gặp Phối Sư Thượng Vinh Thanh vừa thăm thân phụ Ngài ra về, xuống thang gặp nhau, Ngài Phối Sư nói:

-Em Trân đây hả?-Lúc em còn ở Nam Vang, có lần Qua cầu cơ, Đức Hộ Pháp giáng dạy Qua tìm cách an ủi em đang khổ vì gia cảnh…

Ngài cảm động, nghĩ rằng lúc nào Thiêng Liêng cũng ở bên cạnh, hằng an ủi, nâng đỡ dìu dắt. Tại Nam Vang Đức Hộ Pháp thường giáng dạy trực tiếp lại còn giáng ở Việt Nam, bảo Ngài Phối Sư Thượng Vinh Thanh tìm cách an ủi nữa. Ân đức ấy làm sao đáp đền được?-Chỉ gắn lập công với Đạo, trao dồi hạnh chí họa chăng đáp đền phần nào trong muôn một.

Lúc về Tòa Thánh Ngài Phối Sư gởi cho Ngài bản sao Thánh Giáo nói trên. Rõ ra chính Ngài Trần Khai Pháp, không phải Đức Hộ Pháp.

Ngài lại càng nhớ thương Ngài Trần Khai Pháp nhiều hơn. Lúc sanh tiền cầm quyền Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, Ngài rất bình dân, thương nhân viên thuộc cấp, rất vui vẻ hòa đồng, bao dung tha thứ, nêu gương sáng cho Chức Sắc soi chung về phương diện về lập công cũng như về hạnh đức. Nay về Thiêng Liêng vị Ngài vẫn lo nghĩ đến đàng em hậu tấn.

Thật cảm động và an ủi vô cùng.

 

3.TÁI THỦ PHẬN SỰ TẠI BỘ PHÁP CHÁNH

Ngài được bồ dụng làm Trưởng Phòng Minh Tra Bộ Pháp Chánh. Mấy tháng sau kiêm luôn Pháp Chánh Thánh Địa, rồi kiêm buộc tội tại Pháp Chánh Tư Quyển Cửu Trùng Đài và buộc tội tại Pháp Chánh Trị An.

Tủ hồ sơ của Pháp Chánh chính Sĩ Tải Tấn và Ngài lo sắm sắp xếp trang hoàng, thứ tự và lịch sự, có thể nói hơn hết các tủ hồ sơ Đạo thời bấy giờ, nhờ tạo những classeurs, bìa carton cứng, có kẹp để giữ giấy loại nhập.

Cuối năm 1967, Hội Nhân Sanh sắp khai mở. Hồ sơ cầu thăng, cầu phong của Chức Sắc, Chức Việc thuộc Kim Biên Tông Đạo gặp trở ngại vì không có Pháp Chánh minh tra, buộc lòng phải quyền biến. Ngài Hiến Pháp dạy: Đương sự vắn mặt, Pháp Chánh ghi theo các lời khai trong hồ sơ lai lịch công nghiệp phần nhận xét.

Ngài thì căn cứ ghi theo sự hiểu biết lúc còn gần gũi nơi Kim Biên Tông Đạo.

Nhân kỷ niệm ngày Khai Đạo rằm tháng 10 Hạ Nguơn năm 1967 được Hội Thánh ủy nhiệm, Ngài tồ chức giải vô địch cờ tướng. Lần khánh thành Tòa Thánh, ông Giáo Hội Danh Kỳ Việt Nam tức Lễ Sanh Ngọc Hội Thanh, chọn vị trí bên hông khán đài, kỳ nầy cũng tại rừng Thiên Nhiên nhưng sau Tây khán đài, có sẵn bồn kèn thuận lợi, đỡ phí công của để tạo lập chỗ ngồi tranh giải.

Ngài tự xoay tiền mua sắm các giải thưởng:

Quán quân vô địch                      : một cúp bạc

Á quân                                        : một đồng hồ đeo tay

Giải ba                                        : một đồng hồ treo

Giải an ủi                                    : một cây thuốc thơm

Buổi bế mạc cũng khá long trọng, trao tặng giải thưởng có Ngài Khai Đạo và Bà Hương Hiếu lúc còn tại chức Nữ Chánh Phối Sư cùng Chức Sắc cao cấp khác. Khán giả rất đông, cách trang trí cũng thông thường nhưng nhờ có máy phóng thanh vá ống loa, Ngài tổ chức cuộc tranh giải cờ tướng lần nầy có phần sôi động, hào hứng và hấp dẫn lôi cuốn rất nhiều khách mộ điệu và khách hiếu kỳ.

Năm 1970, nhân giỗ Tổ Hùng Vương ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch, Trưởng Ban Tổ Chức Bác Sĩ Hỷ, mời Ngài tham dự và góp công tổ chức cuộc tranh giải cờ người (cờ tướng) tại sân vận động Hoa Lư Sài Gòn, dưới sự chủ tọa của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu và phu nhân.

Cũng nhân dịp nầy, Ngài lên đài truyền hình Sài Gòn nói lên ý nghĩa ngày giỗ Tổ Hùng Vương, đồng thời thông báo cho nhân dân trong nước được biết là Hội Thánh Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh đã tạo ngôi Báo Quốc Từ để thờ các Đấng Tiên Đế dày công lập quốc, thờ các bậc chiến sĩ anh hùng vị quốc vong thân v.v…

Ngài không hám vọng cũng không cầu danh, chỉ do sự sắp xếp trước của Sĩ Tải Lê Quang Tấn từ chối không được buộc lòng phải nhận lên đài gọi làm phận sự thôi.

Tại Pháp Chánh Tư Quyền Cửu Trùng Đài, có lần giữa phiên tòa, Ngài bị trách là buộc tội quá gắt gao, không nghĩ tình xưa nghĩa cũ, anh em từng ăn chung một mâm, nằm chung một chiếu, hành Đạo từng đi chung với nhau…

Ngài xác nhận sự thật tình nghĩa đậm đà như thế, song đó là phần tư riêng của hai cá nhân buổi trước, còn tại Pháp Đình, Ngài làm nhiệm vụ và phận sự lúc nào cũng đặt trên tình cảm cá nhân.

Tại Pháp Chánh Trị An, vạch trần khuất lấp trong hồ sơ vụ án, cựu Giáo Nhi Rong đã bị phận Đạo Đệ Ngũ ỷ quyền, hai lần xâm phạm gia cư bất hợp pháp, phá hoại hoa màu, huê lợi cây trái, lấn chiếm đất ở. Khởi đầu cô Rong là tiên cáo, sau biến thành bị cáo, hồ sơ tráo đổi biến phải thành trái. Ngài giải tỏa những oan khúc khiến cho bị can cảm động, khóc sướt mướt nói rằng:

-Từ trước đi đâu cũng bị thất kiện, từ Phận Đạo, Khâm Thành đến Hòa Viện, chỗ nào cũng bị xử thất. Hôm nay được nghe tiếng nói của Luật Pháp của công lý…

Nhờ vậy mà cô Rong được trắng án.

Lần khác sự vụ có khác hơn, Ngài phân tích và phơi bày sự thật giúp cho bị can nhiều lần thất kiện, chịu hàm oan ở cấp dưới, lên Pháp Chánh Trị An được cởi mở, đón nhận một phán quyết tương đối công bằng.

Gia đình của đương sự trước đó buồn phiền bất mãn, sau phiên tòa tỏ ra rất nhiệt tình, tích cực đóng góp vào việc chung ở địa phận Đệ Nhị.

Trường hợp của chị Châu Thị Kim Anh, Bàn Trị Sự Phận Đạo Đệ Nhị lãnh làm thay cho chánh quyền địa phương, dùng áp lực cưỡng bức, phóng đường sửa ngay làm cho kẻ mất đất thiệt hại huê lợi, người được rộng phần thổ cư, chị Châu Thị Kim Anh phản ứng bị xử phạt và tới đâu cũng bị xử hiếp.

Một bữa nọ, chị Kim Anh đến viếng Ngài tại nhà lúc 8 giờ tối để hỏi thăm vụ án. Mặc dù sáng hôm sau Tòa xét xử. Ngài trả lời rằng chưa xem xét hết hồ sơ và hỏi làm thế nào mà biết chỗ Ngài ở. Chị cho biết là vừa trình bày nổi niềm ức oan, yêu cầu Ngài Ngọc Chánh Phối Sư Ngọc Nhượn Thanh giúp đỡ làm sáng tỏ vấn đề. Ngài Ngọc trả lời rằng hồ sơ đã chuyển qua Pháp Chánh Trị An, khuyên chị đến tìm Ngài. Ngài nói:

-Ông Trân có tánh công bình ngay thẳng, có thể giúp cho cô được trong trường hợp nầy mà thôi.

Nhờ Ngài chỉ cho nên mới tìm được đúng nhà.

Ngài nói:

-Quen biết lâu ngày chưa có dịp tiếp xúc nhau, chị đến thăm chơi là rất vinh hạnh, xin cảm ơn. Nhưng ngại rằng hồ sơ sẽ được giải quyết sáng ngày mai, tôi lại có phận sự trong đó. Nếu may mắn chị được kiện, người ta có thể dị nghị rằng nhờ sự viếng thăm của chị hôm nay. Như vậy mất hay cho chị và tôi cũng bị mang tiếng; phần cá nhân tôi không đáng luận nhưng ảnh hưởng đến danh thể Pháp Chánh. Xin thừa nhận rằng, dầu chị đến hay không đến thăm tôi, kết quả cũng chẳng thay đổi gì. Tôi có thề hứa với chị, tôi tận dụng khả năng và sự sáng suốt của riêng tôi, trong lúc làm phận sự, giữ đúng lời minh thệ vô tư của Hiệp Thiên Đài, xin chị yên tâm.

Việc khác thường là sau khi chủ tọa Pháp Chánh Trị An tuyên án, chị quá sung sướng, cảm động, đến bắt tay với người buộc tội, ngay trong phiên tòa.

Thời gian sau Ngài được bổ nhiệm làm Quản Văn Phòng Bộ Pháp Chánh kim Chủ Tọa Pháp Chánh Trị An, nghị án tại Pháp Chánh Sơ Thẩm Hiệp Thiên Đài, buộc tội tại Pháp Chánh Thượng Phẩm Hiệp Thiên Đài. Phận sự buộc tội tại Pháp Chánh Tư Quyền Cửu Trùng Đài vẫn còn. Lãnh thêm nhiệm vụ kiểm soát tài chính của Đạo đồng thời là thành viên của Ban Chỉnh Trang Đường Phố chợ Trường Lưu.

Ngài cũng phải đón nhận trách móc thiếu tình thương, không giúp đỡ đồng nghiệp trong chức vụ buộc tội tại Pháp Chánh Thượng Phẩm Hiệp Thiên Đài, cho rằng buộc tội quá gắt.

Trường hợp của bị cáo Luật Sự Lê Hoàn Hồng tự Hảo Hớn ngoại tình với vợ Giáp Văn Có. Thấy vợ ngoại tình với Hớn một cách trắng trợn, lộ liễu. Hớn thường đến nhà Có ngủ đêm, hằng sử dụng xe Jeep có súng lục của Trung Tá Cảnh, nguyên Tỉnh Trưởng Bến Tre cho mượn. Có rất buồn khổ không dám thưa kiện vì lẽ đó. Hơn nữa Có biết Hớn là nhơn viên Pháp Chánh, dầu có thưa chắc cũng “Phủ binh phủ, huyện binh huyện mà thôi”. Có nghĩ như thế nên đành nuốt khổ chịu đau. Nhờ Đầu Hương Đạo Long Trí, Chánh Trị Sự Trần Trọng Yêm chung hương đốc thúc, viết đơn dùm và hướng dẫn đường đi nước bước. Có chỉ biết làm theo chẳng chút tin tưởng. Mỗi lần được mời đến Pháp Chánh lấy cung, ngay cả bữa ra Tòa xét xử, Có nhìn Chức Sắc Hiệp Thiên Đài với cặp mắt căm hờn, bất mãn, chẳng chút cảm tình. Thế mà sau phiên Tòa do Ngài Bảo Đạo Chủ Tọa, Ngài Cải Trạng buộc án. Giáp Văn Có thấy phấn khởi, thỏa mãn, tỏ ra kính trọng Chức Sắc ngay khi đó và gặp Ngài chào hỏi rất đàng hoàng.

Điều đáng nhớ là khi chủ tọa Pháp Chánh Thượng Phẩm trao lời cho buộc tội, Ngài đề quyết rằng lời khai của bị cáo hoàn toàn sai sự thật, thay vì cách lý hai người để hỏi cung, e mất ngày giờ, Ngài đề nghị viết hỏi vài câu và buộc bị cáo viết trả lời. Khi đọc lên sẽ lấy lời khai không khớp nhau tất nhiên đủ chứng tỏ điều mâu thuẫn với sự dối dang của bị cáo. Chủ Tọa chấp thuận và sự thật như Công Tố Viên tuyên đoán.

Kết quả Tòa chiếu thập hình của Đức Lý Giáo Tông, giáng bị cáo Lê Hoàn Hồng tự Hảo Hớn xuống hai cấp.

Việc làm vô tư của Hiệp Thiên Đài và Pháp Chánh tạo niềm tin đối với bổn Đạo, mặc dù cá nhân của Ngài bị mất tình cảm vì không vừa lòng thủ phạm. Ngài vui vẻ chấp thuận để vẹn toàn phận sự.

Trong lúc thừa hành phận sự, muốn giữ đúng lời minh thệ vô tư, Ngài chấp nhận mọi phê phán, phiền hận ảnh hưởng bời sự thương ghét của thế tình, lý do không thỏa mãn lòng vị kỷ cá nhân của người khác. Cụ thể trường hợp hợp cựu Trung Tướng Nguyễn Văn Thành, lúc đắc phong Tổng Thanh Tra Đặc Nhiệm Chánh Trị Đạo kiêm Thống Quản Cơ Quan Thánh Vệ và Bảo Thể, lẻ ra phải giác ngộ, cải hối đề cứu vãn những gì đã qua, ảnh hưởng nhiều đến lòng trung thành chung thủy của ông trong lúc tại ngũ quân đội Cao Đài, trái lại còn lộng hành, tác oai tác quái, gây bất bình trong Đạo chúng. Đa số đều nể sợ, từ Đạo hữu đến Chức Sắc có trách nhiệm, chẳng ai dám nói lên, sợ thù oán. Ông Thành ra đường cỡi Vespa mini có hai người dọn đường và hai người hộ tống bằng Honda 67, trông oai vệ. Bộ hành hay Chức Sắc đi xe đạp đều phải nép vào lề, xuống xe chờ ông Thành qua khỏi mới tiếp tục đi.

Trong tinh thần xây dựng và làm đúng với cương vị, dầu chỉ là Chức Sắc tiều cấp Hiệp Thiên Đài, Ngài trình lên Đức Thượng Sanh, Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài, qua hệ thống của Ngài Hiến Pháp Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, cả hai chục sự vụ với đầy đủ chi tiết hình ảnh, đề nghị đem việc tín nhiệm đặt trước Hội Thánh Lưỡng Đài, xong rồi sẽ trình lên Thiêng Liêng định đoạt.

Hành tàn của ông Thành đại khái như sau:

-Bất chấp tôn ti thượng hạ, trật tự đẳng cấp, ra lịnh lục soát Giáo Tông Đường (Văn phòng Đức Thượng Sanh) và đòi bắt nhơn viên phản đối, xét Bộ Pháp Chánh (văn phòng Ngài Hiến Pháp).

-Mạo danh Hội Thánh, chủ tọa Ban Huấn Từ tại phiên họp Đảng chánh trị Cộng Hòa Xã Hội-Sài Gòn (nhóm Văn Thành Cao).

-Phạm thượng, xúc phạm Chức Sắc Đại Thiên Phong có trách nhiệm cầm quyền Đạo.

-Hành hung nhơn viên công quả nội ô Tòa Thánh.

-Thâu nạp nhơn viên an ninh tỉnh làm thuộc cấp, đem võ khí vào nội ô Tòa Thánh lòe để uy hiếp bổn Đạo.

Việc nữa đêm bắt công quả lương viên hơn chục người thanh niên Đạo không giấy hoãn dịch, giữ một đêm, một ngày, giả vờ trả tự do chỉ cho ra cửa hậu, có xe chánh quyền chờ sẵn, bắt đi quân dịch, có thể bất lợi cho Đạo.

Đức Thượng Sanh giữ im lặng. Nhơn viên của ông Thành muốn cầu thân cầu thế, tiết lộ cho ông Thành biết. Chính Truyền Trạng Nguyễn Ngọc Hiểu, Tổng Quản Văn Phòng Đức Thượng Sanh có hành động nầy. Ngài viết thơ đính kèm thơ ông Hiểu gởi ông Thành, hỏi Đức Thượng Sanh tại sao có việc tiết lộ cơ mật sanh chuyện oán thù, có thể đưa đến giết nhau trong cửa Đạo và yêu cầu Đức Thượng Sanh làm ra lẽ.

Đức Thượng Sanh quở, Ông Hiểu bố lại nhơn viên văn phòng. Sau cùng Sĩ Tải Hùng và Sĩ Tải Thịnh là nạn nhân. Rốt cục chẳng ai biết tại sao Ngài có được bản văn của ông Hiểu gởi ông Thành.

Ông Thành không ngại gì, đã nói ngay với Ngài Ngọc Chánh Phối Sư Ngọc Nhượn Thanh rằng: “Tôi muốn tu mà thằng Trân nó muốn phá, coi chừng tôi giết nó”.

Ông Ngọc Nhượn Thanh cho Bảo Thể đến nhà báo tin nầy. Biết ông Thành có khả năng làm chuyện đó, có sự móc nối liên hệ mật thiết với chánh quyền tỉnh. Ngài chẳng sợ gì, đêm vẫn mở cửa sổ nhà, thay vì vận sorong ngủ, Ngài mặc bà ba trắng từ đó, phòng khi có việc quăn lựu đạn ám sát, khỏi lõa lồ thân thể.

Ngày tan lễ Bà Phối Sư Hương nhiều, bạn đời của Đức Hộ Pháp, buổi sáng sắp đến giờ phát hành di quan, nhìn thấy ông Phạm Trung Hiếu đứng gần cổng Hộ Pháp Đường, Ngài đến gần hỏi:

-Xin lỗi có phải ông là Phạm Trung Hiếu không?

Tưởng Ngài làm quen ông ân cần lịch sự đáp.

-Phải, Qua đây, em có việc  gì cần hỏi.

-Tôi hỏi để biết đúng ông là Phạm Trung Hiếu đặng tôi báo cho ông hay là vong hồn của ông Giáo Hữu Thượng Liền Thanh đang chờ ông ở dưới tuyền đài. Tại sao ông tàn nhẫn, vô nhân Đạo như vậy? ông tàn ác quá vậy? ông nỡ hại người cho đến chết trong tù?

-Em không biết mà, tại nó muốn làm tiền Qua.

-Đến giờ phút nầy mà còn giở giọng đó nữa sao? Ông tưởng không ai biết việc ông làm hay sao? Chính tôi cũng là nạn nhân của ông trong vụ đó. Ông Sĩ Tải Ngời còn kia, tưởng ông cũng chết chung với ông Liền rồi, cũng do ông. Ông nhớ không, lúc ông Liền và ông Ngời mang thơ của Đức Hộ Pháp đến trao cho ông tại nhà. Ông giả bộ niềm nở hỏi, còn ai đi chung nữa không? Ông bảo mời vô hết, xin đừng ngại. Khi chỉ biết có hai người, không còn ai nữa, ông bảo con ra đóng cửa rào và kêu lính bắt.

Thấy vẻ cương quyết của ông, ông Liền sụp lạy và nói:

-Đây là bức thư của Đức Hộ Pháp, chú ruột của ông, tự tay Đức Ngài viết cho ông, nếu tin thì tin còn không tin xin xé hủy, cho hai anh em chúng tôi ra về.

 Ông  nhẫn tâm nói:

-Đâu được, đã vào đây rồi, muốn ra phải có công an hay cảnh sát dẫn ra mới được chớ.

Ông đừng tưởng không ai biết, ngay từ hôm qua, anh em nghe ông có mặt ở Hộ Pháp Đường, tính đến hỏi thăm sức khỏe của ông rồi, nhưng tôi cản khuyên anh em đã vì Thầy vì Đạo, không nên gây rắc rối, lộn xộn trong đám tang của Bà Tám, nhờ vậy nên anh em mới để ông yên tới ngày giờ nầy. Bây giờ ông còn giữ giọng vu khống, bôi lọ anh em, nhứt là ông Liền đã chết vì tay ông, ông còn bôi lọ. Ông có can đảm thử lập lại câu nói vừa rồi ông sẽ thấy việc gì xảy ra. Ông xem kìa, anh em còn đang đứng bên Báo Ân Từ, chờ tôi nói chuyện với ông đây, ông ngon lập lại đi.

Thuyền Bát Nhã chở linh cửu bà Phối Sư Hương Nhiều di chuyển, câu chuyện chấm dứt tại đó.

Ông Chơn Nhơn Phạm Văn Út, ông Phối Sư Thái Hào Thanh, ông Anh tài xế cũ của Đức Hộ Pháp cùng năm ba Chức Sắc và Đạo hữu có mặt nghe thấy. Ngài nói một thôi, một hồi, ông Hiếu im lặng nghe, trong khi bổn Đạo rất đông đứng bên hông Báo Ân Từ chờ đưa đám, Ngài mượn cớ hăm hù cho ông Hiếu sợ, cho lương tâm ông cắn rứt, giúp ông giác ngộ, thức tỉnh chừa tội ác. Thật ra chẳng có ai muốn gây sự với ông. Vả lại đã hơn 10 năm qua, có lẻ không bao nhiêu người biết sự việc đã xảy ra như thế.

Đưa linh cửu đến Phạm Nghiệp, lúc sắp sửa hạ nguyệt, ông Chơn Nhơn Út nói với Ngài:

-Ông Hiếu định đưa bà đến phần mộ, nghe ông nói, ông Hiếu lên xe vọt mất về Sài Gòn rồi.

 

4.GIÚP ĐỠ NHỮNG NGƯỜI HỒI HƯƠNG TỪ CAO MIÊN VỀ VIỆT NAM

Năm 1970,  Lon Nol đảo chánh Sihanouk, Việt Kiều ở Cao Miên bị sát hại rất nhiều. Số sống sót tìm đủ mọi cách hồi hương, tránh họa tiêu diệt. Công nhân đồn điền cao su Chup thừa lúc rối loạn lấy xe camion của hãng mấy chục chiếc, chở nhau về Việt Nam theo lộ trình Mitmot-Tây Ninh, được tập trung ở Phước Điền rất đông. Cảnh sống thật vất vả thiếu thốn, mất vệ sinh dễ bịnh hoạn. Chính quyền tôn Giáo, các hội từ thiện tận tâm cứu trợ. Một ít người quen biết, lúc làm chung sở với Ngài tìm nhà thăm và yêu cầu giúp đỡ, lãnh ra khỏi trại để được thoải mái hơn. Ngài đến Tỉnh đường xin lãnh. Tỉnh Trưởng Lê Văn Thiện cho biết:

-Chánh phủ trung ương ra lịnh giữ một thời gian để thanh lọc vì đại đa số Việt Kiều ở Cao Miên đều thân Cộng Sản, muốn bảo lãnh phải có lịnh Trung Ương mới được.

Ngài đến Sài Gòn cùng ông Lê Quang Tấn, đến gặp ông Quang Đáng, Quốc Vụ Khanh phụ trách khẩn hoang lập ấp. Ông vui vẻ chấp thuận hứa đánh điện ngay cho Tỉnh Trưởng, bảo về gặp Tỉnh Trưởng giải quyết bao nhiêu cũng được.

Ông biết và tin các Ngài là Chức Sắc Đạo, do tài ngoại giao của ông Tấn nên dành cho mọi dễ dàng.

Ngài đến trại Phước Điền, ý định xin cho những người quen, Việt Kiều tạm trú chung thấy vậy cũng muốn xuất trại sớm, dầu không quen cũng yêu cầu giúp đỡ. Ngài mãi miết ghi tên cả trăm người rồi mà anh chị em vẫn còn xin thêm. Anh Tấn giải thích:

-Mới xin lần đầu không rõ được hay không, lập danh sách đông quá e trở ngại. Thử xem nếu được suôn lần sau sẽ xin tiếp. Nghe vậy anh em không nài nỉ nữa.

Tỉnh Trưởng thuận phê, Ngài mượn xe lái chở những người có tên trong danh sách đưa hết về nhà. Đêm đó tổ chức liên hoan mừng anh chị em thoát nạn và được tái ngộ cùng nhau. Xong rồi Ngài giới thiệu chủ xe Camion đến nhà, đôi bên gặp nhau thỏa thuận giá cả, giúp chở gia đình anh chị em hồi hương, kẻ về Long Xuyên (trường hợp của ông Đàng, con Thầy Ba Các, nghiệp chủ ở Chup, gia đình Thầy Giong ở Chup), người đi Sài Gòn.

Có một gia đình 12 nhân khẩu không thân nhân xin tá túc tại nhà Ngài trên 6 tháng và một gia đình khác cũng trên 10 người ngụ trên 18 tháng, chờ kiếm được sở ở Sài Gòn chắc chắn mới dời đi. Còn một người khác gốc Miền Bắc, lớn tuổi nhờ sự bảo trợ của Ngài, lo giúp giấy tờ theo thủ tục hiện hành xin hưởng tiêu chuẩn cứu trợ của Ty Xã Hội, lo công ăn việc làm tính trên 5 năm.

Có một Việt Kiều tên Trạng, bị tố cáo lấy máy đánh chữ của hãng Chup đem cho Việt Cộng, cảnh sát đặc biệt điều tra khiến anh rất lo sợ, chạy nhờ Ngài, rốt cục cũng được yên xuôi.

Anh em được bảo lãnh xuất trại, khai thông vấn đề, thời gian ngắn, số người còn lại lần lượt cũng được trả tự do, định cư đâu tùy ý, muốn nhờ sự giúp đỡ của chánh quyền cũng được Ty Xã Hội bảo trợ.

Trường hợp gia đình chị Ba Đạt (cùng gánh gia đình với anh Năm Viễn, Trưởng Phòng xổ số kiến thiết tại kho bạc nhà nước Phnom Penh) bị đưa định cư ơ Bình Tuy. Bạn đời của Ngài đến xin bảo lãnh về Tây Ninh, chánh quyền Bình Tuy buộc phải có sự chấp thuận của chánh quyền Tây Ninh mới được.

Bạn đời của Ngài về Tây Ninh làm đúng các điều đã nêu, trở lại Bình Tuy xin rước gia đình chị Ba Đạt 7 người về Tây Ninh. Ngài lo cất nhà ở tại ngôi đất nhà của Ngài, lại còn tác thành hôn lễ cho con gái chị tên Bê. Ngài đứng làm Trưởng Tộc kim luôn chủ hôn.

Khi Hội Thánh cấp đất ở vùng Long Hải cho Việt Kiều Campuchia, Ngài lập thủ tục xin cho mỗi gia đình một phần thổ cư theo qui định. Nhờ uy tín Đạo, Ngài lãnh cho hai vị Sĩ Tải khỏi bị bắt đi quân dịch.

1.-Sĩ Tải Lê Bá Khanh tại cảnh sát cuộc Phú Khương.

2.-Sĩ Tải Lê Văn Lá tại văn phòng chiến dịch Phụng Hoàng-Tây Ninh do Trung Tá Nghiệp làm Trưởng.

Ngoài ra còn lãnh mấy đứa cháu ở Kim Biên về, bị bắt quân dịch, do Trung Tá Mách giúp, can thiệp được thả ra.

 

5.NGÀI BẢO ĐẠO TỪ CAO MIÊN VỀ TÒA THÁNH

Cũng năm 1970, Ngài Bảo Đạo hồi hương, Lễ Sanh Ngọc Hạnh Thanh, Sĩ Tải Lê Quang Tấn và Ngài đem xe nhỏ đón tại phi trường Tân Sơn Nhất.

Những ngày đầu ở Sài Gòn, ông Tấn lo mọi việc cho ngải Bảo Đạo hội kiến chánh phủ, đại để Tổng Trưởng Bộ Xã Hội, Chủ Tịch Thượng Viện, Phó Tổng Thống v.v…để góp ý lo chuyển vận Việt Kiều hồi hương.

Mấy ngày sau Ngài lấy xe đưa Ngài Bảo Đạo về Tòa Thánh đãnh lễ Đức Chí Tôn, Đức Phật Mẫu và thăm viếng Chức Sắc nam nữ trong Hội Thánh.

Trung Tướng Thành biết Đức Thượng Sanh không ưa Ngài Bảo Đạo, lập báo cáo lên Ngài Hiến Pháp, theo hệ thống, việc Ngài tiếp và đưa Ngài Bảo Đạo đi đây đi đó.

Chuyến về của Ngài Bảo Đạo thật gay go: Đức Thượng Sanh đã có định kiến là Ngài Bảo Đạo theo Cộng Sản cùng với Sĩ Tải Cao, sợ chết tạo cớ giả để có lý do về Việt Nam cho yên thân. Sự việc như sau:

Ngài Bảo Đạo phúc trình về Hội Thánh, qua đường dây Hòa Bình Chung Sống . Ông Lễ Sanh Ngọc Trọng Thanh, Trưởng Ban Vận Động Duy Nhứt, trước đã có lần gửi thơ chánh thức, theo hệ thống bưu điện. Hội Thánh không dám nhận. Thơ bảo đảm giao hoàn. Việc khẩn cấp sợ như lần trước, thơ bị giao hồi gây trễ nải. Ngài Bảo Đạo nhờ ông Lễ Sanh Ngọc Hạnh Thanh chuyển trình lên Ngài Hiến Pháp, cho biết Việt Kiều bị sát hại rất nhiều. Hiện tập trung bắt buộc vào các Chùa, Nhà Thờ, Thánh Thất, Trường Học v.v…Hằng ngày lai rai bị kiêu tên dẫn đi thủ tiêu mất tích. Bổn Đạo chung chịu số phận rất hải hùng âu lo. Sinh mạng như chỉ mành treo chuông. Xin Hội Thánh quyết định cho hồi hương, bổn Đạo chờ lịnh Hội Thánh, từng giờ, từng phút trông đợi. Ngài Hiến Pháp thấy lời văn tha thiết, tình trạng khẩn cấp nên cho tài xế Hiển lái xe đem dâng Đức Thượng Sanh tại tư gia ở Sài Gòn.

Thay vì quyết định việc cầu cứu của bổn Đạo ở Cao Miên, Đức Thượng Sanh quở, nói việc nhỏ mọn mà sai tài xế cho tốn xăng của Đạo. Bắt lỗi Ngài Bảo Đạo, tại sao không phúc trình chánh thức, gởi ngay Hội Thánh, lại gởi qua Ban Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống. Tài xế Hiển được cho về, mang theo bức thư của Đức Thượng Sanh, mời Ngài Hiến Pháp đi Long Hải đổi gió, cả tuần lễ mới về Sài Gòn. Mỗi Chức Sắc đến thăm, Đức Thượng Sanh đều nói lên ý nghĩ là Ông Bảo Đạo và Sĩ Tải Cao sợ chết, vẻ cơ giả v.v…tất cả đều nghe và tin in trí như vậy.

Thời gian sau Đức Thượng Sanh trở lại Tòa Thánh, lập đàn cơ tại Cung Đạo đề cầu hỏi việc di Liên Đài Đức Hộ Pháp về Tòa Thánh, theo Thánh Giáo Nam Vang không phù hợp với di chúc.

Thông thường theo niêm luật của cơ bút, ít nhiều đàn cơ cũng bị ảnh hưởng theo định kiến của Đồng Tử và Chức Sắc Đại Thiên Phong có mặt hầu đàn.

Ngài Bảo Đạo gặp khó khăn từ việc muốn tiếp tục hành Đạo đến việc ăn uống, lúc ở nội ô phải đóng tiền riêng nhờ Trù Phòng Báo Ân Từ lo thức ăn. Lúc đầu ở nhà tư, chiều giăng võng nằm tại vườn cây phía hậu. Ngài thấy Ngài Bảo Đạo buồn đến ngồi cạnh để tâm tình an ủi Ngài luôn suốt ba bốn buổi chiều.

Khi Đức Thượng Sanh và Ngài Bảo Thế mãn phần, Ngài Hiến Pháp lên cầm quyền Hiệp Thiên Đài, thời cơ có vẻ thuận lợi. Ngài để tờ xin pháp lý hóa vụ án trục xuất 6 vị Sĩ Tải trong Ban Thống Nhứt Hòa Bình Chung Sống ra khỏi Đạo, vì bản Thiên Lịnh năm 1964, lý do nêu lên: Thay vì giao Pháp Chánh điều tra rồi đưa ra Tòa xét xử, chiếu y Thánh Lịnh của Đức Hộ Pháp, Hội Thánh hợp đưa ra biện pháp hành chánh quyết định thi hành. Lịnh trục xuất của Đạo tương đương với bản án tử hình của bên đời, mà đời còn có Trạng Sư biện hộ cho bị cáo. Bị can có quyền tự biện hộ, được có tiếng nói sau cùng, được có thời gian xin ân xá. Chẳng lẻ Đạo khắc khe hơn đời, thi hành không đúng luật, tạo tiền lệ bất hợp lý nơi cửa Tư Pháp Hiệp Thiên Đài.

Ngài Hiến Pháp ra lịnh thủ tiêu lịnh trục xuất nêu trên. Ngài thấy chưa đủ, tiếp theo Ngài cùng với các vị Sĩ Tải khác cùng làm tờ đơn xin phục chức cho các ông. Ngài Hiến Pháp lại ký thêm sắc lịnh phục chức Sĩ Tải cho cá ông Nguyễn Minh Ngời, Nguyễn Thành Nguyên, Nguyễn Văn Tú, Huỳnh Văn Hưởng, Đỗ Hoàng Giảm. Phạm Duy Nhung đã chết.

Thế là vụ án về cơ bút liên quan Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống được kết thúc mỹ mãn.

Năm 1974, Hội Thánh mở Hội Nhơn Sanh, phái đoàn chứng sự luật pháp gồm các ông Sĩ Tải Lê Quang Tấn, Thừa Sử Trần Văn Ngôn làm phó, có mấy Sĩ Tải phụ trách, Ngài làm Trưởng. Hội khai mạc được ít hôm, ông Tấn đi Tân Đề Ly-Ấn Độ dự Hội Nghị Tôn Giáo Quốc Tế, với tư cách là thành Viên của Hội Đồng Tôn Giáo Việt Nam.

 __________________________________________________

  

CHƯƠNG V

THỜI KỲ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

 

1.ĐẢM NHIỆM QUYỀN CHƯỞNG QUẢN BỘ PHÁP CHÁNH 2.BỊ CHÁNH QUYỀN BẮT GIAM 3.NGỒI TRONG TÙ HỒI TƯỞNG NHỮNG VIỆC XƯA 4.ĐẤU TRANH VÌ CHÍNH NGHĨA KHÔNG SỢ CƯỜNG QUYỀN 5.NHỮNG THÁNG NGÀY Ở TRONG KHÁM ĐƯỜNG 6.NHỮNG MẪU CHUYỆN TẠI TRẠI GIAM BÀU CỎ 7.NHỮNG ĐÀN CƠ HỌC ĐẠO

8.BỊ TÙ LẦN THỨ 3 KHOẢNG 10 THÁNG 9.BỊ TRỤC XUẤT RA KHỎI ĐẠO MỘT CÁCH VÔ LÝ 10.BỊ BẮT VÌ LIÊN QUAN ĐẾN CƠ BÚT 11.MỚI MỔ VẪN BỊ BẮT GIAM 12.TỔNG KẾT NHỮNG THÁNG NGÀY BỊ BẮT SAU NĂM 1975 13.VIỆC XUẤT CẢNH THĂM CON

1.ĐẢM NHIỆM QUYỀN CHƯỞNG QUẢN BỘ PHÁP CHÁNH

Sau ngày 30-4-1975, thuyền Đạo bắt đầu đi vào khúc quanh của lịch sử. Các vị Thời Quân lần lượt về chầu Đại Từ Phụ, chỉ còn Ngài Hiến Đạo ẩn dật tại tư gia, Ngài Bảo Đạo được bầu Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài. Hai ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi và Nguyễn Văn Kiết cầm quyền Bộ Pháp Chánh và cũng là cặp cơ phong Thánh được Thiêng Liêng chuẩn nhận.

Chỉ một thời gian ngắn hai ông bị chánh quyền Cộng Sản mời đi học tập cải tạo, nói là 3 tháng. Trước khi hai ông lên đường mất tự do, Hội Thánh Hiệp Thiên Đài bầu người tạm thay thế.

Đầu tiên được tiến cử nhưng Ngài từ chối. Lần thứ hai Ngài cũng không nhận, giới thiệu 3 Chức Sắc đồng phẩm Cải Trạng như các Ngài Võ Thành Quốc, Lê Minh Khuyên và Nguyễn Thành Tất, đề nghị trong 3 người đó có khả năng hơn. Toàn hội cũng không tán thành. Lần thứ 3 Ngài có xin ý kiến tiếp  là đã trọn tin ở quyền Thiêng Liêng, xin để Thiêng Liêng định đoạt bằng cách cầu nguyện bắt thăm, trong 4 vị Cải Trạng, ai trúng thăm nầy sẽ cầm quyền Pháp Chánh. Ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi bác ý kiến của Ngài, ông nói:

-Đây là chọn người có khả năng, tư cách để lãnh nhiệm vụ Đạo, không phải việc cầu may rủi  mà định bốc thăm.

Ông quyết đề cử Ngài, ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Kiết và toàn hội tán thành bầu Ngài.

Xúc động trước sự tín nhiệm cao độ mà Hội Thánh Hiệp Thiên Đài ba lần dành cho, Ngài để lời cảm ơn Hội Thánh, đại ý:

-Kính trọng không bằng nghe lời…thiểu số phải tùng đa số…Hội Thánh Hiệp Thiên Đài ba lần bầu tôi cầm quyền Bộ Pháp Chánh, tạm thay hai anh lớn bị mời đi cải tạo. Chẳng hám vọng cũng chẳng hám danh hay tham quyền, nhưng đã ý thức được bổn phận và trách nhiệm, buộc lòng tôi phải nhận. Tôi dư biết lãnh nhiệm vụ nầy, chắn chắn một ngày nào đó cũng chịu số phận y như hai anh lớn, nghĩa là sẽ bị bắt đi cải tạo. Tuy nhiên tôi vui vẻ chấp nhận để làm phận sự…

Ông Cải Trạng Nguyễn Thành Tất tỏ ý trách Ngài sao không nhận ngay từ lúc đầu, từ chối làm chi hai ba lượt, để mất ngày giờ. Ngài đáp:

-Làm sao dám vỗ ngực tự hào mình đủ tài đức. Quyết từ chối không được, buộc lòng phải nhận thôi. Vả lại, ít ra mình cũng phải có sự khiêm tốn tối thiểu…

Sáng hôm sau hai anh lớn cùng một số Chức Sắc trên ba chục người khăn gói lên đường học tập cải tạo. Ngài Bảo Đạo ký lệnh cho Ngài nhiệm vụ Xử Lý Thường Vụ Bộ Pháp Chánh, chiếu quyết nghị của Hội Thánh Hiệp Thiên Đài.

Ban đầu ông Hợi còn bị giữ ở Huyện, nghe bị chất vấn khai thác khắc khe, bà Hợi cho mời Ngài đến nhà để phân bua. Bà sợ Ngài tùng dịp tố cáo thêm về việc hùng lò gạch trước kia, ông Hợi tự ý thanh toán bất phân minh trong lúc Ngài lưu vong vắn mặt. Bà nói:

-Hôm nay chị bịnh, không đến Chú được nên mời Chú ra đây để nói chuyện cho Chú nghe. Phần hùng lò gạch của Chú với anh Bảy Chú, Mười Nhột ăn chớ anh Bảy Chú không có ăn…

Ngài trả lời:

-Chị yên chí, Em phân biệt việc chung và việc riêng rất rõ ràng, không lẫn lộn. Anh Bảy và anh Tư Kiết bị bắt vì Đạo, đó là việc chung. Còn việc hùng lò gạch là việc tư riêng, khác nhau. Đến đổi Trương Ngọc Anh tưởng giữa anh Bảy và em có mâu thuẫn nhau, muốn khai thác vụ mấy căn nhà Hội Quán Pháp Chánh, tính làm hại anh Bảy, em trả lời trớt he, không ăn thua gì hết, nó muốn lợi dụng mình, sao được? dể gì? Chị yên tâm.

Ba tháng trôi qua, hai anh lớn vẫn còn bị giữ, Hội Thánh Hiệp Thiên Đài muốn nhắc Ngài lên Quyền Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, Ngài đề nghị chờ thêm một thời gian nữa, tính vội có thể dư luận cho rằng Ngài hám vọng, tham quyền.

Ngài Bảo Đạo đồng ý giữ danh từ Xử Lý nhưng ban rộng quyền đầy đủ như Chưởng Quản chánh thức để công việc được trôi chảy.

Thừa Sử Lê Quang Tấn bị bắt ở Sài Gòn, Thừa Sử Trần Văn Ngôn bị bắt tại nhà  ở Long Hoa, bịnh bán thân, chánh quyền tạm tha về nhà trị bệnh.

Ngài trình Ngài Bảo Đạo xin được kiện toàn nội bộ Pháp Chánh trước khi Ngài bị bắt. Theo tin thần lời dạy của Đức Hộ Pháp, hễ Chức Sắc lớn bị bắt, Chức Sắc nhỏ lên thay. Hết Chức Sắc, cho Chức Việc hoặc Đạo Hữu lên cầm quyền cũng được. Điều thứ nhứt bổ nhiệm ông Cải Trạng Nguyễn Thành Tất phụ trách Xử Lý Thường Vụ như Phó Chưởng Quản Bộ Pháp Chánh, cử một vị Truyền Trạng  thay chức Trưởng Phóng Thẩm Vấn để trọn vô tư trong việc điều tra hồ sơ Giáo Sư Chánh (Huỳnh Công Chánh), xài phạm trên 5 triệu đồng của Nông Viện. Điều thứ nhì bổ nhiệm mấy vị Truyền Trạng tân thân có mặt tại Tòa Thánh vào chức Trưởng Phòng còn khuyết vị. Gần 10 năm làm Quản Văn Phòng Bộ Pháp Chánh hiểu khá nhiều về tâm đức khả năng, tinh thần, ý chí của hầu hết anh em nhơn viên Pháp Chánh, Ngài hứa lấy công tâm làm nhiệm vụ.

Ông Giám Đạo Bùi Quang Cao, Quản Văn Phòng Ngài Bảo Đạo, tán thành ý kiến của Ngài và Ngài Bảo Đạo cũng thuận bằng lời, Ngài đến thương lượng với vị Giám Đạo Trần Thanh Danh. Nhờ giữ chức Trưởng Phòng Biện Hộ. Ngài không nói rõ là cử cán bộ Lê Thị Liêm làm Trưởng Phòng Án Tiết mà Ngài Danh đang đương nhiệm. Thế là đã có sự xích mích mâu thuẫn xảy ra giữa hai Ngài. Ngài Bảo Đạo thấy không yên nên bổ Ngài Danh qua Hiệp Thiên Đài.

Ngài lại không bằng lòng nên xin từ nhiệm. Đơn nạp lúc 10h30 ngày 19 tháng 8 Nhuần Bính Thình (12-10-1976), đến 12 giờ về tới nhà. Công an đọc lịnh xét nhà và bắt luôn.

 

2.BỊ CHÁNH QUYỀN BẮT GIAM

Tiên đoán trước thế nào cũng có ngày nầy, Ngài đã chuẩn bị một lít muối ớt, một lít muối sả, định đi cải tạo trường kỳ nhưng lúc bị bắt bất cập nên quên đem theo. Ngài tưởng mình sẽ bị bắt giống như ông Hợi và ông Kiết, sự thật không phải vậy. Công an tống giam vào khám đường B4 Tỉnh.

Tính ra còn thiếu một tuần tròn 6 tháng Ngài cầm quyền Bộ Pháp Chánh.

Việc bắt Ngài công an sắp xếp cũng hay, có vẻ trịnh trọng. Buổi sáng một thanh niên vào nhà hỏi Ngài bao giờ mở khóa thi Luật Sự, đặng chuẩn bị, ý dọ hỏi Ngài có đi đâu vắng không? Lúc trưa Ngài bị bắt mới đoán biết, thật ra lúc đầu không nghĩ tới.

Ngài vào nhà lúc 12 giờ trưa, 5 phút sau Trung Úy Lập công an theo gót tới. Ngài mở cửa trước mời vào nhà. Lập hỏi vài câu bâng quơ, nhìn ra cổng hỏi sao xe lâu tới quá, bộ đi lạc sao? Lập ra cổng, Ngài thản nhiên bước theo, xe jeep tới, vài viên công an tới, bảo mời vài người láng giềng, đọc lịnh bắt và xét nhà, buộc cỡi áo dài ra, Ngài không cỡi. Công an bảo đã mất quyền tự do… dằng co một hồi thấy cương quyết bảo thủ trong trường hợp nầy bất lợi hơn. Công an móc còng số 8 khóa Ngài buộc ngồi yên trên salon. Chúng vào lục soát đồ, một người ở lại chụp hình nhiều kiểu, chụp thẳng trực diện, chụp nghiêng, đứng trên ghế chụp xuống, lấy dây sắc lịnh Đạo ra chụp luôn. Đặc biệt lệnh bắt tên không phải tên Nhựt. Nghĩ rằng Ngài có ý qua mặt Cộng Sản nhưng không qua mặt được.

Lúc ngồi salon tay mang còng tự động, biết rằng nhúc nhít siết chặt đau tay nhưng giữ cách nào cũng không khỏi. Hai cườm tay ngấn khuyết cảm thấy đau nhói nhưng Ngài nào có nghĩ tới phần đau xác thịt, tâm trí bận hướng về thân phụ già nua, còn mấy tháng nữa là đến 87 tuổi, đang nằm trên giường bệnh, hằng đêm Ngài đến ngủ bên cạnh…nay đột nhiên vắng bóng…thân phụ Ngài sẽ nghĩ sao? Chắc là buồn lắm…Ngài thấy thương thân phụ rất nhiều, lòng rạc rào đau xót như đứt từng đoạn ruột.

Đắn đo suy nghĩ, có nên đề nghị Trung Tá Lập cho ghé nhà để từ giã thân phụ một lần chót hay không? Ngài tự nhũ: E lập cho mình tính yếu hèn, xem thường mình…nếu Lập thuận cho rất tốt, ngược lại bị từ chối ngỡ ngàng thêm. Hai luồng tư tưởng phản khắc nhau, một lẽ thương cha muốn gặp để giã từ, biết đâu là lần cuối gặp nhau để vĩnh viễn lìa nhau không bao giờ còn thấy mặt nhau nữa. Gặp để ôm chân cha cầu xin tha thứ tội thất hiếu không thể hầu hạ, chăm sóc lúc cha già yếu bịnh hoạn. Không gặp cha rủi cha chết phải ân hận suốt đời. Lẽ khác sợ công an xem thường, bị từ chối còn mất thể diện, nhẹ giá Chức Sắc…Ý nghĩ sâu xa có năng lực hơn, liên quan đến danh thể chung. Ngài đành buôn trôi không nghĩ tới nhưng củng thấy tái tê lòng.

Ngài trấn an, nhũ thầm: “Hãy nén lòng, ráng chịu đựng”. Ngài nhớ lại bài thơ của Đức Hộ Pháp có dạy rằng:

Vàng thau lẫn lộn không người thổi,

Ngọc thạch bất phân thiếu kẻ trau.

Nhớ thuở năm xưa Thầy có dạy,

Hai trăm Bồ Tát tại thiên lao.

 

Thầy còn cam chịu thân lao lý,

Tớ lại màn chi phận thảm sầu.

Chẳng bước đến trường thi khổ hạnh,

Làm sao rõ đặng máy cao sâu?

 

Trường Tiên mở lớp giồi thiên vị,

Khóa Phật khai kỳ dượt sãi tu.

Chọn lọc chiên lành cho đáng giá,

Phòng sau nối nghiệp Đạo nghìn thu.

 

Tâm hồn trở lại khoản khoái.

Công an xét nhà xong, dắt ra xe, lấy theo dàn máy đánh chữ và ít giấy tờ, Ngài mang theo giỏ đựng quần áo để xài trong tù mà quên 2 chai muối.

Cũng trong dịp nầy, Ngài mất một khoen vàng 24 một lượng của con gái Ngài Tuyết Mai gửi giữ dùm. Để trong học tủ bàn viết mà không biết lý do. Vàng đó của mẹ Tuyết Mai cho Tuyết  Mai.

Những điều Ngài lo nghĩ về cha già sau quả nhiên đúng sự thật. Cuối năm 1981, lúc Ngài ở tù ra nghe kể lại, gia đình không cho thân phụ Ngài biết tin Ngài bị bắt, sợ vì quá xúc động, bịnh trầm trọng thêm. Nhà nói dối là Ngài đi học.

Cà tháng qua mặc dầu trong ngóng hằng ngày nhưng vẫn tin như lời. Một hôm Giáo Sư Tài, nhơn viên văn phòng Thái Đầu Sư đến thăm, thân phụ Ngài hỏi:

-Chẳng biết thằng Bảy tôi đi học đâu lâu quá không về?

-Ông Cải Trạng bị bắt rồi, Ngài không hay sao?

Thân phụ Ngài sa sầm nét mặt không nói nữa. Có lẻ quá cảm xúc cố nén thương đau…vài ngày sau ngã bịnh nặng, thân phụ Ngài thường kêu nhắc tên Ngài.

Ngài bồi hồi nhớ lại, có lần ngồi chung điểm tâm sáng, thân phụ nói với Ngài:

-Ba nhớ anh Sáu con quá, nó bị đưa đi cải tạo không biết đến bao giờ mới về.

Chính thân phụ Ngài đã khóc, vừa nói vừa khóc trước mặt Ngài. Ngài nén lòng an ủi thân phụ cho qua cơn bi lụy!!!

Trước trường hợp của Ngài chắc cũng thế thôi, xúc động mạnh, bệnh ngày càng tăng, càng trầm trọng. Tính ra chỉ 2 tuần sau ngày Giáo Sư Tài thăm thì thân phụ Ngài mất.

Tang lễ được cử hành theo đúng phép Đạo, chưa bị hạn chế, chỉ có điều là chẳng có cậu con trai nào cư tang đái hiếu. Hai con trai lớn còn lại đã đi tù, con trai út không trình diện cải tạo, lén lút về trong đám tang mà không dám chường mặt ra sợ bị bắt. Con gái, dâu, rễ, cùng cháu nội, ngoại đều có mặt.

Tuyết Mai, con gái của Ngài thay mặt cha mang giây rơm mũ bạc, khiến cho Chức Sắc và bổn Đạo mũi lòng thương tâm, lắm người đỗ lụy rơi châu, thương cho ông Đầu Sư bạc phước.

Hội Thánh xin cho Ngài về thọ tang, bạn đời Ngài mang thơ ra tỉnh hi vọng ông Sáu Thượng Chủ Tịch Tỉnh sẵn lòng giúp đỡ. Thế mà sáng cũng như chiều, bạn đời Ngài được mời chờ. Chờ suốt 3 ngày liền, mỗi ngày 2 buổi không trả lời dứt khoát cứ khuyên chờ. Cuối ngày thứ 3 thấy không còn đủ can đảm ngồi chờ nữa vì mất quá nhiều ngày giờ chẳng lo gì được trong đám tang.

Đủ thấy cách làm việc đúng hơn là tư tưởng tâm lý của cán bộ là như vậy. Không cho cứ thẳng thắng trả lời, gạt làm chi cho thiên hạ mất công mà mình cũng bị mất uy tín.

Phải chăng đó là chánh sách?

Vào khám lúc 1 giờ rưởi trưa, tới giờ phát cơm chiều, khẩu phần hơn hai chén, phần ăn sáng chỉ một ổ bánh mì nhỏ đủ tiêu chuẩn trong ngày. Thức ăn độ một chén rau muốn luộc, nước lỉnh loảng. Cứ ăn xong rồi ngồi nghỉ, thật là rảnh rỗi.

 

3.NGỒI TRONG TÙ HỒI TƯỞNG NHỮNG VIỆC XƯA

Ngài ngồi hồi tưởng những việc đã xảy ra trong quá khứ, cũng có nhiều điều nên thơ thích thú, vừa an ủi, vừa khích lệ, những việc xảy ra như sau:

-Năm 1967, trong một đàn cơ học hỏi riêng tại nhà anh Hạ Chí Khiêm, anh Khiêm và anh Tào phò loan, Đức Huệ Mạng Kim Tiên cho Ngài một bài thi tiết lộ tiền kiếp và có ý khuyên dạy:

Bước hạnh đường qua cũng khá dài,

Gan trung còn đủ hiển đường may.

Ân xưa bến Phạm mình năng thưởng,

Quyền cũ ai toan để mặc ai.

Giáo phép Thiêng Liêng cho rõ lý,

Đưa đường hiệp chủng chọn anh tài.

Cơ mầu há để phàm tâm nắm,

Bút diệu nào cho lộ đó đây.

 

Minh chí khá tua bền thử chí,

Đài vân rạng vẻ ngọc siêng mài.

-Năm 1968 cũng tại nhà anh Khiêm cũng cập đồng tử nầy, Ngài nguyện thầm đại ý nói lên tin thần ý chí có thừa, chỉ ngại còn mang thân phàm xác tục, trọng trượt u mê, e không vượt khỏi điều thử thách, không trọn Đạo trước giờ nhắm mắt lâm chung, đức Huệ Mang Kim Tiên đáp bằng một bài thi khoán thủ tứ tuyệt:

Huệ phúc đường danh nghiệp vẫn tròn,

Mạng tùng chơn pháp một lòng son.

Kim triêu Đạo sự huyền linh chuyển,

Tiên tục chờ cơn hiệp nước con.

Một lần khác, nghe một vài anh lớn đặt nghi vấn vào đàn cơ giáng cấp Ngài Phối Sư Thượng Vinh Thanh và phong Ngài Thượng Sáng Thanh lên Đầu Sư, Ngài thầm bạch hỏi, Bát nương quở:

Hỡi khách dìu thân có biết chăng?

Đường qua mấy dặm bước thăng bằng.

Cớ nào huệ chí chưa yên tĩnh,

Mà lại còn đem dạ nghĩ xằng?

Đời đã không tường cơ nhiệm lý,

Đạo sao chẳng rỏ bước sao giăng?

Con cờ ngỏ tắc đường nghi vấn,

Pháp bửu khá tua định chuẩn thằng.

Cửu Nương tiên tri cuộc phong ba sắp tới trong cửa Đạo và khuyên:

Huyền diệu nan tri lý diệu huyền,

Phong ba chưa dễ lắng đường duyên.

Đãnh tần còn vướng lằn mây bạc,

Biển Bắc đang cơn thọ não phiền.

Bởi chẳng hoàn lương đời mới diệt,

Vì chưa tỉnh giấc Đạo qui nguyên.

Chớ đem chí cả mà phô diễn,

Đợi buổi quyền giao định sửa giềng.

 Năm 1971, Ngài Bảo Đạo và Sĩ Tải Bùi Quang Cao phò loan tại tư gia, ngoài các điều dạy khác trong dịp lễ giáng sinh ngày mùng 5 tháng 5 Tân Hợi, Đức Hộ Pháp dạy riêng Ngài, nguyên văn như sau:

“Trân con! Thầy rất hài lòng vì sự biết lập công quả đối với đại nghiệp của Đức Chí Tôn, con sẽ được ban thưởng và an ủi nhiều ở mai hậu”.

Năm 1976, tại Hiệp Thiên Đài, Ngài được phép hướng dẫn anh em Luật Sự, Sĩ Tải phò loan. Một bữa nọ, ông Thánh Hiển giáng cơ với sự vui vẻ khác thường. Ngài rót rượu mời và bạch hỏi có điều chi vui, xin cho đàn em chung cùng chia sớt. Ông Thánh Hiển cười, viết tiếp:

“Rất vui vẻ thấy Monsicur Trân làm xứng phận”.

Ngài xúc động và phấn khởi vô cùng.

-Cũng năm 1976, Đức Hộ Pháp dạy gọi những anh em đã chịu khổ hạnh vì Chánh Sách Hòa Bình Chung Sống  Để Đức Ngài dạy việc. Ngài lãnh việc mời. Mấy ông Ngời, Nguyên, Tú, Giảm không ai đến, chỉ có ông Tiếp có mặt. Tại nhà khách Giáo Tông Đường, Ngài Bảo Đạo và ông Cao phò loan đêm 12-4 Bính Thình. Đức Hộ Pháp dạy Ngài:

“Trân con! Thầy biết ý con. Thầy khen con đó, song con nên nhớ rằng Đạo chẳng phải một ngày một buổi gì cho rồi việc mà con nôn nóng. Cứ từ từ mà đi và bước cho thật vững chắc.

“Con đã giác ngộ, con nên cần cảnh giác và đề phòng hơn nữa về lời nói lẫn việc làm. Con cứ tin rằng Hiệp Thiên Đài bất diệt”.

Trên đường tu học mà được Đấng Thiêng Tôn Hộ Pháp giáng cơ xác nhận “giác ngộ” thật chẳng có gì vui mừng bằng.

Ngài nghĩ thêm, Đức Hộ Pháp mách nước nạn tù sắp đến, khuyên cảnh giác, đề phòng mà Ngài hiểu không tới, Đức Ngài mách khéo không tận lộ, riêng Ngài Trần Khai Pháp nói rõ ràng hơn mà Ngài hiểu cũng không ra. Ngài Khai Pháp dạy:

“Em Trân, Hiền Hữu sắp vào Tịnh Thất, khá cẩn thận”.

Ngài trình bạch:

-Cầm quyền Pháp Chánh đệ tử hết sức cẩn thận từ lời nói đến việc làm, đến đổi ăn không ngon, ngủ không yên giấc vì lo rầu cho nghiệp chung. Ngài dạy cẩn thận, đệ tử phải làm thế nào cho hợp Thiên ý?

Ngài Khai Pháp Viết:

“Cười…Nhẫn…Nhẫn…Nhẫn…Cười…”

Lúc ấy quá lạc quan ngày thành Đạo đã cận kề, sẽ lập Tịnh Thất như Tân Luật đã dạy Ngài sẽ được nhập tịnh theo sở nguyện từ xưa, không ngờ vài tuần sau bị bắt mới hay rằng Tịnh Thất của Ngài chính là khám đường B4 Tỉnh, nơi Ngài cần rèn luyện cho được tánh “nhẫn” như Ngài Khai Pháp truyền dạy.

Lòng dặn lòng, Ngài lấy đó làm cây gậy đi đường trong thời gian nhập tịnh.

Đêm tháng tám, ông Quốc và Ngài hội ý nhau mở cửa Hộ Pháp Đường, nhắc lại cũng lý thú:

Được anh em cho hay đông đảo bổn Đạo về  dự lễ Hội Yến Diêu Trì Cung, phải quì ngoài lộ lạy vào Hộ Pháp Đường. Cửa rào đóng chặt không vào được, Ngài thương tâm, nghỉ rằng bổn Đạo không ngại tốn kém nhọc nhằn, bỏ nhà rời gia đình đường xa về Tòa Thánh mà không được vào trong chiêm bái, tinh thần tính ngưỡng cao độ mà phải quì lạy ngoài lộ, ít nhiều cũng tủi thân và phiền trách.

Ngài cùng Cải Trạng Võ Thành Quốc đến nhà khách Giáo Tông Đường, định xin Ngài Bảo Đạo cho mở cổng Hộ Pháp Đường cho nhơn sanh vào. Ngài Bảo Đạo vắn nhà, cùng với Ngài Đầu Sư Ngọc Nhượn Thanh đi dự tiệc tại tư gia ông Khâm Châu Sài Gòn, Giáo Hữu Thượng Đấu Thanh. Ngài mượn Honda của mấy em Luật Sự chở ông Cải Trạng Quốc đến gặp Ngài Bảo Đạo. Cũng may quan khách khá đông mà chưa nhập tiệc, Ngài trình bày được Ngài Bảo Đạo chấp thuận nhưng Ngài Đầu Sư thì không đồng ý, nói rằng sợ có kẻ gian có giả tâm đem võ khí chôn dấu gieo họa cho Hội Thánh. Ngài xin lãnh phần trách nhiệm canh giữ. Ngài Đầu Sư nói:

-Nắm người có tóc, không ai nắm kẻ trọc đầu…

Ngài lập lại là cả nhơn viên Pháp Chánh đồng tình gác cổng, canh giữ phụ lực với nhơn viên Thánh Vệ và Bảo Thể, bảo đảm không việc gì xảy ra về trật tự và an ninh trong rào Hộ Pháp Đường.

Ngài nói thêm:

-Nếu đã chủ trương chôn giấu vũ khí và gieo họa cho Đạo thì không cần chôn trong vòng rào Hộ Pháp Đường, mà khắp nội ô Tòa Thánh, chôn chỗ nào Hội Thánh cũng chịu trách nhiệm cả, bởi chánh quyền chưa quản lý nội ô…

Ngài Đầu Sư khuyên chờ sáng sẽ mở, ông Cải Trạng Quốc kêu về. Ngài cố nán thuyết phục và nói thêm:

-Sợ quá cũng vậy thôi. Chủ thuyết của Cộng Sản: Có Cộng Sản thì không có tôn Giáo, có tôn Giáo thì không có Cộng Sản. Mình sợ quá dầu có lạy lụt, tới việc giết họ vẫn cứ giết, không tha. Họ bảo chưa hết câu mình vân dạ, họ đi tới đích mau, trái lại họ nói mình dằn co, hỏi tới hỏi lui, khựng lại, cũng có thể họ tới đích nhưng thế nào cũng chậm hơn…

Ông  Quốc giục thúc kiếu từ, ra đường Ngài trách:

-Mục đích xin mở cửa Hộ Pháp Đường, Ngài Đầu Sư chưa chịu tôi muốn thuyết phục, sao anh giục về mãi, trong khi vấn đề chưa giải quyết?

Ông Quốc trả lời:

-Hộ Pháp Đường thuộc Hiệp Thiên Đài mà ông sếp Hiệp Thiên Đài đã thuận rồi, mình cứ mở, cần gì phải mất thờ giờ thêm?

Ngài đồng ý và cho đó là ý kiến hay.

Về đến Hiệp Thiên Đài, Ngài mời Hòa Viện Hành Chánh, Hòa Viện Phước Thiện, Thánh Vệ và Bảo Thể, họp bàn thi hành ngay ý định.

Bổn Đạo lấy làm phấn khởi, tràn vào Hộ Pháp Đường lễ bái rất đông. Ngài cùng anh em Pháp Chánh chia nhau canh gác, chỉ trong khoảnh khắc, nhơn viên Thánh Vệ và Bảo Thể cam kết thay lãnh trách nhiệm, khuyên anh em Pháp Chánh về nghỉ, lúc đó trên dưới 11 giờ.

Đêm đó Ngài ngủ ngon giấc vì đã làm một việc đẹp dạ vừa lòng nhơn sanh.

 

4.ĐẤU TRANH VÌ CHÍNH NGHĨA KHÔNG SỢ CƯỜNG QUYỀN

Kiểm điểm lại, Ngài thấy mình vô tội, không vi phạm luật nhà nước, không xúc phạm chánh quyền, tại sao bị bắt? Ngài nghĩ rằng Ngài làm nhiệm vụ của Ngài, công an làm phận sự của công an. Ý kiến bổn phận đôi bên không giống nhau, chánh quyền gán là chống đối, cho là chướng ngại cần phải dẹp, dùng cường quyền bắt giam để cách ly xã hội. Tóm lại vài chuyện xảy ra như sau:

Cuộc họp tại nhà Hiền Tài Dương Minh Nghĩa ở Tây Ninh, góp ý theo lời kêu gọi “tăng gia sản xuất” của cán bộ, Ngài đề cao chánh sách khoan hồng của nhà nước, đại khái rằng:

Trước kia, trong thời gian kháng chiến, Cách Mạng liệt những người thuộc chế độ trước là phản quốc. Kẻ thù bất cộng đái thiên. Sau ngày 30-4-1975, đất nước đã thống nhất, Cách Mạng không cho họ là kẻ thù nữa mà chỉ xem những người bạn lầm đường lạc lối, thay vì dùng biện pháp mạnh lại lập các trường để cải tạo họ trở thành công dân tốt hữu ích cho đất nước. Đó là sự khoan hồng đại lượng của cách mạng. Hơn một năm qua một số người cải tạo được tha về lại là một sự khoan hồng đại lượng mới đáng ghi nhận.

Hôm nay chánh quyền kêu gọi tăng gia sản xuất, tôi xin đề nghị xin nghĩ đến một triệu người đang có mặt ở các trường cải tạo trong nước, chánh quyền nên nâng sự khoan hồng đại lượng lên mức độ cao hơn chút nữa, nghĩa là tìm biện pháp thu ngắn thời gian cải tạo của trên 1 triệu người đó. Chính là một lực lượng rất lớn, rất khả quan, có nhiều khả năng, sức lực sản xuất, có thể làm cho nước mau giàu, dân mau mạnh, sớm đưa đất nước đến chỗ cường thịnh. Hơn một triệu người cho về sum họp với gia đình, chính quyền được hơn một triệu gia đình mang ơn. Mỗi gia đình nhân số trên dưới 10 người, tức nhiên chánh quyền thu phục nhân tâm trên 10 triệu người, kết hợp với lực lượng tôn Giáo trong nước, thấy rõ là chánh quyền nắm được lòng dân, tức là đắc nhơn tâm, mà thuận nhơn tâm ắt thuận Trời và thuận Thiên thì giả tồn.

Ngài không nói hết câu để mỗi người hiểu sao tùy ý.

Ngài dứt lời, cán bộ Tỉnh tỏ thái độ rất bất bình, lên diễn đàn hét to, nói rằng việc cải tạo  về sớm hay muộn là do đương sự không phải do chánh quyền…

Lần khác tại giảng đường trước Giáo Tông Đường, cán bộ Tỉnh Bảy Phú ngồi làm chủ tọa, đưa nhiều đề tài, có vụ qui trách nhiệm cho Hội Thánh, gọi chánh quyền cách mạng là Quỷ Vương. Ngài có ý kiến:

-Danh từ Quỷ Vương chẳng phải mới có. Từ hơn 2500 năm xưa, khi Đức Thích Ca vừa đắc Đạo, chịu lắm thử thách…Một số nữ sắc toan quyến rũ mê hoặc cho Ngài bỏ Đạo nên gọi là Quỷ Vương. Gần 2000 năm trước, khi Chúa Jesus Christ lập Giáo cũng có Quỷ Vương quậy phá nên gọi là Lucifer hay Quỷ Satan. Lúc Đạo Cao Đài khai sáng trên 50 năm trước, năm 1925 Việt Nam chưa có Cộng Sản cũng có Quỷ Vương xuất hiện bằng chứng là Quỷ Vương đề bài thi thất ngôn bát cú, người Đạo lâu năm ai cũng biết. Ngài đọc:

Cửu phẩm Thần Tiên nể mặt ta,

Thích Ca dầu trọng khó giao hòa.

Cửa Kinh Bạch Ngọc năng lui tới,

Đường Đạo Tây Phương khử chánh tà.

Chỉ đá hóa vàng đon miệng thế,

Treo gươm sông vị chận phồn hoa.

Đổi chơn hay giả tô thiên vị,

Những kẻ phàm tâm liệu thế à!

Ngài nói tiếp:

-Tóm lại, người tôn Giáo, dầu tôn Giáo nào cũng vậy gọi Quỷ Vương là những kẻ phá  Đạo, cám dỗ, mê hoặc hại người tu. Thế thôi.

Người nào nói chánh quyền là Quỷ Vương thì người đó chịu trách nhiệm với chánh quyền, Hội Thánh không can dự.

Chiều lại, cô Lễ Sanh Hương Lúa đến gặp Ngài, nói thấy cầm giấy đọc buổi sáng, cô mượn chép, lời lẽ rất thích hợp, vừa ý cô. Chị em phái nữ cũng muốn chép. Ngài đáp rằng: “Tấm giấy nhỏ ghi để nhớ các đề mục của cán bộ nêu ra, trả lời cho đầy đủ và theo thứ lớp chớ có biết đâu mà soạn trước, chỉ ứng khẩu thôi”.

Lần ở Giáo Tông Đường, Bảy Phú cán bộ nhà nước, họp Chức Sắc lớn, buộc tất cả làm sơ yếu lý lịch, Ngài có ý kiến:

-Xin làm việc nhà nước buộc làm lý lịch là hữu lý, đây chỉ là tu hành ở chùa, sao phải làm lý lịch? Nếu thấy cần xin để Chức Sắc trẻ tuổi làm, còn Chức Sắc trên dưới 80 tuổi  gần xuống lỗ xin được miễn…

Bảy Phú bất bình nói to:

-Anh Nhựt không muốn làm, gạt anh qua một bên, đây là lệnh của nhà nước.

Ngài trả lời:

-Nếu là lịnh của nhà nước thì phải tuân hành. Tại không nói rõ, tôn trọng đại diện của nhà nước, dầu cán bộ có nặng lời, người dân phải chấp nhận thôi.

Lúc mới Ngài quá dè dặt trong việc phát ngôn, tan hợp, ông Lê Văn Xã, ra Giáo Tông Đường khều nói nhỏ với Ngài:

- Anh nói vậy không sợ bị bắt sao?

Ngài đáp:

-Có gì phải xin lỗi. Thế thường đã nói thì không sợ, còn sợ thì không nói. Tôi không quen xin lỗi.

Thực ra vì biết quá nhiều nên lúc mới nghe danh Cộng Sản, nói đến chánh quyền, cán bộ ai cũng nể sợ. Vì vậy có lắm người lên mặt hách dịch, hạ mục vô nhơn, ăn nói càng bướng vô lễ.

Ngài đem việc nầy nói với Trương Ngọc Anh, cho rằng Bảy Phú cán bộ nhà nước nói chuyện thiếu khiêm tốn, nhứt là với người lớn tuổi hơn nhiều. Trương Ngọc Anh hứa sẽ mời hai bên thông cảm nhau.

Mấy hôm sau có giấy của cán bộ Tỉnh, ngài không nhớ thuộc cơ quan nào, có lẻ là Mặt Trận, mời Ngài đến nhà Trương Ngọc Anh. Lúc đầu có vẻ căn thẳng, sau hòa huởn. Bảy Phú tiết lộ rằng, sau phiên họp ở Giáo Tông Đường, trong hàng Chức Sắc có người yêu cầu bắt Ngài. Có người nói tội nghiệp Ngài nhiệt tình vì Đạo xin tha đừng bắt.

Xin lưu ý là cuộc họp đó từ Giáo Hữu trở lên.

Ngài có thuật chuyện hồi tố cáo Trung Tướng Thành, bị Thành hăm giết, nhưng làm nhiệm vụ Ngài không nao, không sợ chết.

Cũng tại giảng đường, một lần khác có trên một ngàn người tham dự, Trương Ngọc Anh đồng chủ tọa, sắp xếp cán bộ công an rải rác ngồi chung lộn với Chức Sắc và bổn Đạo. Anh chỉ Trung Úy Lập ngồi cạnh Ngài, hỏi địa chỉ nhà và chính Lập đến bắt Ngài lần đầu tiên tại nhà. Anh nêu các đề tài:

1.Vật tùy thân, vật bất ly thân, súng của cán bộ có công với đất nước, tại sao buộc phải gởi ngoài cổng, không cho mang theo mình vào nội ô? Tại sao buộc phải cởi giày khi vào Đền Thánh.

2. Chức Sắc phải tham gia chánh quyền để tiến nhan lên xã hội chủ nghĩa.

3.Tăng gia sản xuất…

Nhơn danh người có trách nhiệm cầm đầu Bộ Pháp Chánh, Ngài bát hẳn ý kiến của hai Chức Sắc sau đây:

1.-Giáo Sư Thái Phát Thanh cho rằng luật pháp Đạo buộc Chức Sắc phải phế đời hành Đạo, muốn tham gia chánh quyền phải gởi áo mão lại cho Hội Thánh. Chánh quyển kiêu gọi Chức Sắc tham gia chánh quyền, Chức Sắc đứng giữa phải làm sao? Thi hành cách nào? Nghe ai, bỏ ai? Yêu cầu Hội Thánh ngồi lại với chánh quyền, bàn thảo dứt khoát vấn đề, ra lịnh thống nhứt để Chức Sắc tuân hành.

Ngài nói:

-Luật pháp của Đạo đã ban hành từ mấy chục năm, Chức Sắc đồng nhứt thể tuân hành. Hôm nay nhà nước kêu gọi tham gia chánh quyền, Chức Sắc trong hàng Thánh Thể Đức Chí Tôn, muốn đáp ứng theo lời kêu gọi của nhà nước trước phải tùng luật Đạo, như vậy mới vẹn phận. Đạo không cấm, nhà nước không buộc, ý thức bổn phận ta không vi phạm bên nào là đủ. Ngoài ra không có lý do buộc Hội Thánh ngồi với chánh quyền để sửa luật Đạo.

Thử hỏi tại sao phải gởi áo mão trước khi tham gia chánh quyền? ai cũng thấy, nếu chẳng qui định rõ ràng, Chức Sắc tham chánh còn mặc áo mão, bắt cá hai tay, đến cửa Đạo vỗ ngực xưng mình là đại diện chánh quyền, đến chính quyền xưng mình là đại diện tôn Giáo, những kẻ háo danh, tham quyền trục lợi, nhiều tham vọng không thiếu gì, thành thử Đạo bị lợi dụng, chánh quyền cũng bị lợi dụng. Đặt nặng quyền lợi, danh vọng cá nhân manh tâm lợi dụng, những kẻ đó có thể gây điều ngộ nhận, lầm hiểu nhau có thể đưa đến sự mất đoàn kết giữa chánh quyền và tôn Giáo. Hội Thánh tiên kiến và tiên liệu dứt khoát không để lợi dụng.

2.-Giám Đạo Trần Thanh Danh không tán thành việc sản xuất, nêu lý do là Chức Sắc phế đời hành Đạo nay đây mai đó chịu sự thuyên bổ của Hội Thánh, lo sản xuất nữa chừng, không ai chăm sóc bỏ hư hoại mất vốn.

Ngài nói:

-Nhà nước trước không buộc sản xuất, Chức Sắc cũng nhơn thì giờ rỗi rãnh lo canh tác sản xuất, tạo ra của cải tiền bạc phụ giúp gia đình hay ít nhất cũng có tiêu xài trong hành Đạo. Nhà nước bây giờ kêu gọi, khuyến khích, đáng lý ra phải coi đó là thời cơ thuận tiện, sao lại nói đổi đi bất ngờ không ai chăm sóc phải mất vốn? Lý do nêu lên không vững, có thể tạo sự hiểu lầm đối với chủ trương của nhà nước.

3.-Điều thứ ba trả lời Trương Ngọc Anh, Ngài nói:

a.-Vẫn biết vật bất ly thân nhưng đáo xứ tùy nhơ, nhập gia tùy tục. Cửa chùa là nơi thờ phượng tôn nghiêm tín ngưỡng, tôn chỉ của Đạo là bác ái từ bi. Vào đền thờ mang theo võ khí giết người ít nhiều cũng vi phạm đức háo sanh của Thượng Đế, không thích hợp tập quán tôn Giáo. Nói rằng vật bất ly thân, gửi sợ mất, trước khi vào chùa sao không tính cách nào cho ổn, khỏi đụng chạm lòng tín ngưỡng của kẻ khác.

b.-Giày đi đường mang vào đền thờ đương nhiên mang ô uế vào chỗ tôn nghiêm, mất vệ sinh làm bẩn thỉu, gây phiền toái cho khách hành hương, phiền toái cho thiện nam tín nữ, cho khách thập phương bá tánh đến sau nhứt là gây nhọc nhằn cho những người có trách nhiệm bảo trì quét dọn.

Vấn đề võ khí đem vào Thánh Địa thì khi còn tại tiền, Đức Hộ Pháp cấm hẳn. Cấm đem vào Thánh Địa chớ không phải cấm đem vào Đền Thờ mà thôi. Nhắc lại khi Đức Hộ Pháp gởi kiến nghị tiếp theo là tối hậu thư, yêu cầu Ngô Đình Diệm cải tổ nội các với chánh sách độc tài gia đình trị, thêm chủ trương kì thị tôn Giáo, thấy không kết quả, Đức Ngài tuyên đoán thế nào Ngô Đình Diệm cũng dùng quyền lực áp đảo Đạo. Đức Ngài cho lịnh Công Viện đúc nhiều bảng ciment ghi chữ: “Thánh thị vô phòng thủ”  cho cắm nhiều nơi quanh vùng Thánh Địa. Đức Ngài cho công bố rộng rãi: Binh lực nào mang võ khí qua ranh mức cấm bảng tức là vi phạm chỗ tôn nghiêm, vi phạm tự do tín ngưỡng, là áp đảo tôn Giáo, là khủng bố Đạo. Hội Thánh có lý do chánh đáng đấu tranh.

Điều tiên kiến của Đức Hộ Pháp quả nhiên thành sự thật. Mấy tháng sau Ngô Đình Diệm dùng củi đậu nấu đậu, mua chuộc Nguyễn Thành Phương và Lê Văn Tất, ngày 20 tháng 8 năm Ất Mùi 1955 kéo binh bao vây Tòa Thánh và bao vây Hộ Pháp Đường.

Xét thấy ở vùng mất tự do không làm gì được, rạng mùng 5 tháng giêng Bính Thân 1956, Đức Ngài rời Tòa Thánh tự lưu đài lên xứ Miên nước trung lập để có thể nói lên tiếng nói tự do dân chủ, đấu tranh quyền lợi cho Đạo. Nhờ vậy mà Tòa Thánh Cao Đài Tây Ninh được tôn trọng nhiều năm qua, hưởng quyền lợi bất khả xâm phạm, giống như Tòa Thánh Vatican, dầu kẻ sát nhơn chạy vào nội ô, chánh quyền muốn bắt cũng phải chịu sự đồng ý của Hội Thánh v.v…

Vẫn biết có phần không chính xác lắm nhưng dụng ý của Ngài là suy cổ luận kim. Có lẻ đoán biết nên vừa dứt lời, cán bộ ngồi phía trên có thể là công an đứng lên thét to:

-Tòa Thánh Vatican, người ta đấu tranh là vì người ta bị mất tự do, còn nước ta đã độc lập, đã thống nhất tự do rồi còn đấu tranh gì nữa?- Ý kiến đó là ý kiến của cá nhân không phải là ý kiến của tập thể, không phải là ý kiến của tất cả mà là ý kiến của một người, ý kiến đó cần được cải tạo.

Hai tiếng “cải tạo” được kéo dài và thét to hơn. Biết là không đúng song tiếc vì không đủ thông minh, thiếu nhạy bén, Ngài không kịp nói lên phản ứng đến bế mạc cuộc họp. Tuy vậy Ngài rất bằng lòng, mỗi khi nhắc lại còn thấy hãnh diện là đã làm hài lòng hầu hết thính giả, bằng chứng là suốt 45 phút thuyết trình, cả hội trường im phăng phắc không một tiếng động, cũng chẳng một tiếng ho, trái hẳn với trường hợp trước, luôn luôn có tiếng rì rào, nhỏ to bàn tán trong khi những người khác phát biểu.

Đáng lưu ý, Ngài hình dung rõ ràng gương mặt của Trương Ngọc Anh lúc ấy lộ vẻ bất như ý khác thường, phải chăng bị vạch trần tâm lý nên sượng sùng trước đồng Đạo. Vợ Trương Ngọc Anh ngồi bên phái nữ phía trên cũng ngóng nhìn Ngài lom lom.

Điều mà Trương Ngọc Anh cay cú hơn hết là trong phiên họp Hội Thánh Lưỡng Đài nhóm tại giảng đường, Anh cho nhơn viên mang máy ghi âm thâu những lời bàn thảo của Hội Thánh, Ngài đặt vấn đề với Thánh Vệ và Bảo Thể:

-Tôi thấy từ lúc khai mạc cuộc họp, có người đem máy ghi âm, nhìn qua sắc phục không phải người Đạo có trách nhiệm không rõ người đó là ai?-Nếu là tư nhơn làm với mục đích gì? Không lẽ chánh quyền đi làm chuyện đó. Việc làm có tính cách hâm dọa Chức Sắc không cho nói lên tiếng nói trung thực của lòng. Chánh quyền của chế độ trước, chắc chắn có đưa công an, mật vụ vào nội ô theo dõi Đạo, người ta ngụy trang mặc áo dài trắng giống như người Đạo, thiệt đâu đến đổi lộ liễu trắng trợn như vậy.

Tôi xin đặt vấn đề đối với cơ quan trách nhiệm về trật tự an ninh trong nội ô. Ai cho người đến ghi âm tại đây? Người đó có trình báo xin phép hay không?

Ngài Bảo Đạo nói:

-Lúc đến có để ghi âm rồi tự nhiên làm không ai cho phép.

Huyện tổ chức lễ trả tự do cho một số Chức Sắc bị tập trung cải tạo hai anh lớn Tiếp Dẫn Đạo Nhơn. Hội Thánh được mời: Cửu Trùng Đài, Phước Thiện, Hiệp Thiên Đài cử đại diện tham dự.

Sau diễn văn của chánh quyền, tới phần phát biểu của Chức Sắc nạn nhân trong việc cải tạo (diễn văn được soạn trước). Đến cảm tưởng của đại diện Hội Thánh, Ngài được cử thay mặt. Trong số được thả về thấy thiếu hai anh lớn Nguyễn Văn Kiết và Nguyễn Văn Hợi, Giáo Sư Thái Long Thanh và Giáo Hữu Anh (Phan Tử Anh) cùng vài ba người nữa. Ngài nói:

-Hân hạnh có mặt dự lễ, chia sẽ niềm vui với một số Chức Sắc được thả về và để chứng kiến sự khoan hổng của nhà nước rất phấn khởi đón nhận các bạn Đạo sau thời gian học tập cải tạo được trở về sum họp với gia đình, về với Đạo, song sự vui buồn lẫn lộn, bởi số được thả còn thiếu mấy người không đầy đủ so với số tập trung ngày đầu, nhất là thiếu hai anh lớn Nguyễn Văn Hợi và Nguyễn Văn Kiết. Đề nghị chánh quyền đã khoan hồng thì cũng nâng mức độ khoan hồng thêm cao hơn tí nữa, xét cho những vị nầy suốt đời chỉ biết xả thân cho Đạo, ly gia cắt ái phục vụ nhơn sanh, mọi việc làm đều tùng lịnh Hội Thánh, bênh vực quyền lợi cho Đạo  bên cạnh chánh quyền trước (ý Ngài đề cập đến vụ hai anh lớn được Hội Thánh chỉ định tham gia Hội Đồng Dân Quân của chế độ Thiệu-Kỳ như chánh quyền Cộng Sản nêu lý do buộc đi cải tạo). Yêu cầu chánh quyền cứu xét sáng suốt và sớm trả tự do cho những người còn lại để cho niềm vui được trọn vẹn. Những vị ấy hành động chẳng vì lợi ích tư riêng cho cá nhân hoặc gia đình…Được vậy, chẳng những các vị ấy mà cả gia đình họ đều biết ơn chánh quyền, luôn Hội Thánh cũng tri ân nhà nước. Việc làm nhơn Đạo đó có năng lực kết chặt thâm tình cùng sự đoàn kết Đạo đời giữa chánh quyền và Hội Thánh.

Những lời phát biểu đều được ghi âm. Sau nầy có lần trong phiên họp với Hội Thánh, Bảy Phú để lời trích điểm Ngài về ý kiến nầy.

Cũng nên ghi lại, lúc đầu, có lẽ chánh quyền nghĩ rằng Ngài cầm đầu Bộ Pháp Chánh, một cơ quan lớn của Đạo nên mời họp chung với Chức Sắc lớn. Sau phiên họp tại nhà Hiền Tài Dương Minh Nghĩa, chánh quyền hạ cấp Ngài cho họp chung với hàng Giáo Sư trở xuống thôi, bởi ý kiến của Ngài không phù hợp với chủ trương của nhà nước, nhứt là nhiều lần Ngài phản đối:

-Chánh quyền muốn gì xin ra lịnh…đừng xúc phạm đến những bậc mà chúng tôi tôn kính.

Chưa ghi hết những ý kiến của Ngài qua nhiều phiên họp nội bộ của Đạo, giữa Hội Thánh Lưỡng Đài, Ngài xin tóm lược câu chuyện như sau:

Sau 3 ngày đêm lục soát Hộ Pháp Đường, chánh quyền thấy tin thần bổn Đạo giao động, bị thất chánh trị, buộc Hội Thánh ra thông tri trấn an. Bản thảo do Hội Thánh Cửu Trùng Đài Quyền Ngọc Chánh Phối Sư Ngọc Triệu Thanh soạn thảo, đem đọc giữa phiên họp Hội Thánh Lưỡng Đài tại Giáo Tông Đường. Không ai có ý kiến gì kể như mặc nhiên tán đồng. Ngài phát biểu:

-Có hai điểm đáng nói là thể văn và ý văn.

Mỗi người có lối hành văn khác nhau tôi thấy không có ý kiến gì về thể văn của bản thông tri do Hiền Huynh Ngọc Chánh Phối Sư soạn đọc. Riêng về ý văn, tôi đề nghị bỏ mấy chữ: “Chánh quyền rất tôn trọng chỗ tôn nghiêm và tôn trọng tự do tín ngưỡng” để tránh sự phê pháng của nhơn sanh.

Hiền Huynh Ngọc Triệu Thanh mạnh dạng bảo thủ, phần đông không có ý kiến. Ngài Bảo Đạo và Ngài Ngọc Đầu Sư trên bàn đồng chủ tọa cũng giữ im lặng. Hiền Huynh Ngọc Triệu Thanh nói:

-Tôi nói người ta tôn  trọng chỗ tôn nghiêm, bằng cớ người ta xét bàn thờ, muốn dở chơn đèn lên, người ta không dám dở, bảo mình dở cho người ta xem. Như vậy không phải tôn trọng chỗ tôn nghiêm sao?

Ngài phản đối:

- Nếu biết tôn trọng chỗ tôn nghiêm, tôn trọng tự do tín ngưỡng thì không có vụ lục soát Hộ Pháp Đường suốt ba ngày ba đêm. Sao không thấy rằng, muốn lục soát người ta không cần mất công, bảo mình dở chơn đèn cho người ta xét. Sai mình chơi coi có được không? Sao không thấy điều đó lại nói là tôn trọng?

Chỉ xin xóa mấy chữ mà không được. Hiền Huynh Ngọc Triệu Thanh cố bảo thủ, tranh luận hơn nữa tiếng đồng hồ trong khi toàn hội Ngài Bảo Đạo và Ngài Ngọc Đầu Sư im lặn ngồi nghe.

Ngài bất bình nhận thấy Ngọc Triệu Thanh cương quyết tự biến mình làm công cụ cho thiên hạ buộc lòng Ngài kết luận:

-Nảy giờ chỉ có vấn đề nhỏ mọn làm mất ngày giờ của Hội Thánh, tôi không nói rõ hết ý của tôi có thể sanh nhiều bất lợi cho bản thân. Trường hợp kéo dài, tôi vui vẻ chấp nhận mọi hậu quả để làm phận sự Hiệp Thiên Đài của tôi. Sở dĩ tôi xin bỏ mấy chữ đó là vì tôi muốn trong thế hệ tương lai và hiện tại, nhơn sanh sẽ khôn lên án những người có trách nhiệm cầm giềng mối Đạo trong giai đoạn nầy, không đủ can đảm làm phận sự, không nói lên sự thật còn chạy theo đuôi của thiên hạ…

Chỉ có tiếng nói của Ngài duy nhứt bất đồng thành thử đa số giành phần thắng lợi theo Ngọc Triệu Thanh.

Lần khác, Hội Thánh Lưỡng Đài họp tại Giáo Tông Đường, Ngài Khai Đạo nêu lên lý do bàn thảo: Nên giao Viện Đại Học Cao Đài cho chánh quyền hay không? Ngài xin có ý kiến:

-Được nghe trong phiên họp vừa qua tại Sài Gòn, các Viện Trưởng Viện Đại Học trong nước đều bằng lòng giao Viện Đại Học của mình cho nhà nước. Ngài Khai Đạo cũng đã ký tên thuận giao Đại Học Cao Đài cho chánh quyền rồi, nay họp để bàn thảo tức là đặt Hội Thánh trước việc đã rồi và hợp thức hóa quyết định của Ngài Khai Đạo mà thôi.

Ngài xin không có ý kiến trong vụ nầy.

Tuy nói vậy song qua sự thảo luận của Chức Sắc Lưỡng Đài, tin thần cầu an chủ bại đều có trong mỗi đơn vị Thánh thể, riêng Ngài cương quyết đề nghị:

-Nhà nước có quyền cứ lấy, Hội Thánh không giao…

Ý kiến của Ngài cô độc, duy nhứt, lẻ loi, tuy nhiên việc chưa ngả ngũ kế đến giờ xã hơi, Ngài Bảo Đạo kêu nói nhỏ với Ngài:

-Qua khuyên em thôi đừng cải nữa, để giao yên cho rồi. Nếu không, chánh quyền còn bươi bươi móc, sanh rối nhiều hơn…

Ngài đáp:

-Ngài dạy tôi xin tuân, nhưng việc làm không đúng với tin thần lời dạy của Đức Hộ Pháp lúc sanh tiền…

Trong phiên họp nầy có hai điều đáng lưu ý:

1.-Cuộc họp đang diễn biến sôi nổi, Ngài Khai Đạo than nhức đầu, cáo thối về nghỉ và chiều lại qui vị luôn.

2.-Đang phiên họp, Trương Ngọc Anh xâm xâm từ ngoài bước vào. Ngài Khai Đạo, Ngài Bảo Đạo và Ngài Đầu Sư Ngọc Nhượn Thanh trên bàn đồng chủ tọa lo tiếp Trương Ngọc Anh. Cuộc họp mặc nhiên ngưng bàn thảo. Ngài nhìn thấy Ngài Đầu Sư ngoắc Bảo Thể và rỉ tai nói nhỏ. Ngài đoán hiểu vội rời ghế ngồi để vào phòng trong, vừa gặp viên Bảo Thể từ ngoài bước vào. Ngài hỏi:

-Ngài Đầu Sư nói gì với chú? Có phải Ngài bảo chú nhắc ghế cho Trương Ngọc Anh ngồi phải không?

-Dạ phải.

-Chú khỏi nhắc, việc gì phải nhắc?-Đang phiên họp của Hội Thánh mà Trương Ngọc Anh đi vào như chỗ không người, không chút lịch sự tối thiểu! Trương Ngọc Anh là cái gì mà phải nhắc ghế mời ngồi?

-Ngài Đầu Sư bảo.

-Tôi chịu trách nhiệm, chú khỏi mắc công, Ngài Đầu Sư có quở tôi sẽ lãnh chịu thay chú.

Ngài trở lại chỗ ngồi còn viên Bảo Thể lánh mặt luôn trong phòng, không dám bước ra sợ bị quở.

Trương Ngọc Anh nói chuyện một hồi rồi ra về. Cuộc họp lại tiếp tục. Ngài có ý kiến:

-Thông thường mỗi cuộc họp của Hội Thánh đều có Bảo Thể giữ trật tự, hôm nay có người vào sao Bảo Thể không thông báo, để người ta ngan nhiên vào như chỗ không người. Ai chịu trách nhiệm về trật tự trong phiên họp nầy, yêu cầu giải đáp để toàn hội được hiểu.

Ông Giáo Sư Thượng Lũy Thanh thủ lãnh Bảo Thể lên tiếng:

-Ông Trương Ngọc Anh là Thừa Sử Hiệp Thiên Đài mà cũng là cán bộ nhà nước, mấy em Bảo Thể đâu dám cản.

Ngài tiếp:

-Nếu nói là Thừa Sử thì cũng nên nói rõ là Thừa Sử mất chức mới đủ nghĩa. Còn nói là cán bộ nhà nước, muốn vào cũng phải thông báo, coi chủ tọa có thể ngưng phiên họp  đặng tiếp khách hay không đó là phép lịch sự tối thiểu cần phải có. Nếu là cán bộ thì phải biết nhiều hơn người thường, biết giữ lễ độ lịch sự, chớ là cán bộ muốn làm gì làm sao?-Ngang nhiên như vào chỗ không người! yêu cầu chủ tọa đoàn có biện pháp với những người vô trách nhiệm trong phận sự.

Ông Giáo Sư Lũy có ý trách Ngài khó khăn với đàn em, riêng Ngài Bảo Đạo hiểu ý Ngài muốn trách Trương Ngọc Anh không biết phép lịch sự, Ngài chỉ cảnh cáo anh em Bảo Thể sơ xài mà thôi.

Ngài biết rằng Chức Sắc có mặt dự hội, một số muốn cầu an nghiên ngã theo Trương Ngọc Anh sẽ tường thuật việc nầy cho Anh nghe để cầu thân cầu thế. Mục đích của Ngài muốn cho Trương Ngọc Anh nghe biết đặng sửa mình bớt hách dịch làm thất nhơn tâm.

Lúc bấy giờ nói đến cán bộ, ai cũng ngán sợ, Trương Ngọc Anh là dân biểu Quốc Hội nhà nước, Chức Sắc nể sợ cũng hữu lý !!!

Nhắc tới Trương Ngọc Anh Ngài nhớ một việc sau ngày 30-4-1975, Anh ỷ mình là cán bộ nhà nước, tự do mặc sắc phục Hiệp Thiên Đài và mang sắc lịnh đến Đền Thánh, trong khi chờ đợi giờ nhập đàn. Ngài thấy trái vội báo cho hai ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi và Nguyện Văn Kiết để có thái độ. Hai ông tự thấy khó nói bởi không có phận sự chánh thức, Ngài đến bàn với ông Hộ Đàn Pháp Quân Đỗ Công Khanh:

-Anh Tư, Trương Ngọc Anh là Thừa Sử mất quyền chức, tại sao lại ngan nhiên mặc sắc phục Hiệp Thiên Đài vào cúng mà còn mang sắc lịnh nữa? Hộ Đàn Pháp Quân có nhiệm vụ phải gìn giữ trật tự theo nghi thức cúng kiến trong Đền Thánh . Anh nên lưu ý y ta làm đúng luật pháp Đạo.

-Tôi làm gì được, chú? Trương Ngọc Anh có xin phép Ngài Hiến Pháp rồi, tôi nói gì bây giờ? Ngài Hiến Pháp còn cho nó lên giảng đài nói Đạo nữa:

Ngài bất bình vội đến trình với Ngài Khai Đạo:

-Thưa Ngài, Trương Ngọc Anh là Thừa Sử mất quyền chức, tại sao lại ngan nhiên mặc sắc phục Hiệp Thiên Đài và mang sắc lịnh vào Đền Thánh ?-Xin Ngài có biện pháp ngăn chặn để tránh điều dư luận trong Đạo.

-Em thử nghĩ mình làm sao bây giờ? Người ta đã làm cán bộ nhà nước muốn làm gì tự do làm, ai ngăn cản được? Em thấy không? Ngay trong nội ô Tòa Thánh, xe cộ có cả xe nhà binh chạy lung tung. Đạo đâu còn quyền nữa.

-Thưa Ngài, xe cộ chạy trong nội ô, Đạo không can thiệp được bởi họ cho là lộ công cộng đã đành, còn ngay trong Đền Thánh, Đạo chưa mất quyền, vẫn phải giữ quyền của Đạo theo nguyên tắc và luật pháp. Nhà nước không có quyền xâm phạm, cán bộ cần phải gìn giữ bổn phận tư cách hơn nữa mới phải…Nói ai cũng có thể vào Đền Thánh làm gì thì làm thì rõ ra là rối loạn, còn gì tôn nghiêm?-Còn gì là Đạo nữa-Ngài là Chưởng Quản Pháp Chánh, xin Ngài có thái độ.

Thấy Ngài Khai Pháp im lặn, Ngài tưởng tự sự như vậy là  được buông trôi. Ngài rất buồn nản và tự an ủi rằng dù sao Ngài  cũng làm hết bổn phận của một Chức Sắc tiều cấp Hiệp Thiên Đài. Không còn cách nào hơn đối với phận nhỏ nhoi thấp hèn của mình!!!

Một chúc sau chẳng biết nghĩ thế nào, bất ngờ Ngài Khai Đạo kêu hỏi Trương Ngọc Anh, Ngài đứng gần được nghe:

-Em vào cúng mặc sắc phục Đạo sao còn mang sắc lịnh Đạo nữa?

Trương Ngọc Anh bất mãn trả lời:

-Sắc Lịnh nầy của Đức Thượng Sanh ban cho tôi, tôi mang đi cúng chớ sao.

-Ai ban cho cũng vậy, em nhìn coi đàn anh của em như ông Hợi, ông Kiết, Tiếp Dẫn Đạo Nhơn vào cúng có ai mang sắc lịnh đâu?

Trương Ngọc Anh sừng sộ nói:

-Ngài nói vậy tô trả sắc lịnh cho Ngài đó.

Vừa nói vừa lột sắc lịnh quăng xuống gạch, cạnh chơn nơi ngôi Thượng Phẩm đúng lúc trống đánh bắt đầu giờ cúng. Sau khi Chức Sắc Hiệp Thiên Đài nhập nội đãnh lễ xong bước trở về vị trí cũ, Trương Ngọc Anh bước lên giảng đài huênh hoang nói Đạo. Hãnh diện đề cao cá nhân, nêu lên thành tích tham gia đánh đuổi thực dân v.v…và không quên phô trương công lao với Đạo.

Buồn cười cho cách làm việc của chánh quyền mới. Một hôm du kích xách súng đến nhà nói mời xuống xã có việc. Ngài đến nơi thấy có Hiền Huynh Thái Hiểu Thanh, Quyền Thái Chánh Phối Sư, Hiền Huynh Cải Trạng Lê Minh Khuyên vả Nguyễn Thành Tất cùng vài người Đạo. Một chập sau cán bộ xã đến, bắt đầu làm việc.

Ngài hỏi xã mời có chuyện chi? Cán bộ trả lời cho biết mời để làm chứng cho vụ tranh chấp đất phố ở Long Hoa mà Ngài là chủ tòa xử án, có đơn khiếu nại. Ngài bất bình:

-Tại sao lại có chuyện đó? Mời đến để làm chứng? tôi biết cái gì để làm chứng. Trong Đạo bao nhiêu công việc, còn Pháp Chánh Trị An không phải tôi xử có một vụ mà tôi phải nhớ. Xã muốn biết viết thơ hỏi, tôi cho soạn hồ sơ, đọc xong mới biết trả lời. Mời bất ngờ tôi biết cái gì để nói? Tôi thấy sự có mặt của tôi hôm nay vô tác dụng. Nếu xã muốn biết, viết thơ hỏi, tôi trả lời sau. Thôi tôi xin kiếu.

Cán bộ yêu cầu nán lại một chút, lấy bản án của Pháp Chánh Trị An ra đọc rồi xin Ngài có ý kiến. Ngài nói:

-Còn ý kiến gì nữa, ý kiến của tôi đã ghi rõ trong bản án rồi. Có ký tên đóng dấu hẳn hoi. Mấy ông biết về mặt tư pháp, đời cũng vậy, Đạo cũng vậy, một khi tòa tuyên án rồi thì không còn sửa đổi, không có ý kiến thêm bớt gì nữa. Bị can không thỏa mãn được quyền khiếu nại lên tòa trên, thế thôi. Bây giờ chánh quyền muốn xử lại, xử sao tùy ý, muốn biết ý kiến của tôi, xin xem bản án là đủ. Như vậy sự có mặt của tôi thấy vô ích, không cần thiết.

Tôi tưởng việc gì quan trọng, ai tố cáo tôi cái gì nên du kích xách súng tới nhà mời xuống xã liền. Thấy du kích mang súng tới, anh em láng giềng tưởng tôi bị bắt, đến thăm. Mấy ông làm vậy coi được không?

Cán bộ xã xin thông cảm vì du kích không biết. Ông Khuyên an ủi:

-Anh về không làm gì, thây kệ ở nán một chút nữa…

Ngài trả lời:

-Không làm gì cũng về, nó làm mất mặt Hội Thánh, chuyện gì mà mời Hội Thánh xuống xã? Thái Chánh Phối Sư, Cải Trạng cũng bị mời để làm chứng cho xã sửa lại vụ án mà Pháp Chánh Trị An đã phán quyết.

Trong vụ nầy có điều mờ ám trong văn phòng phái Thái, ông Thái Hiểu Thanh không thi hành sang bộ đất theo bản án của Pháp Chánh Đạo Hữu Nói thất kiện, chạy chọt, vận động lo lót, Cẩm  Vân (không nhớ rõ tên ông Lễ Sanh có sạp bán vải Cẩm Vân) người thua kiện, ức lòng thưa nhờ quyền đời giải quyết.

Nhắc đến văn phòng phái Thái, Ngài nhớ lại vụ bất đồng ý kiến giữa Ngài Bảo Đạo Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài với Ngài trên cương vị cầm quyền Bộ Pháp Chánh, cũng vì ông Thái Hiểu Thanh.

Ngài phát giác vụ Thái Hiểu Thanh giả tạo hai toa vé sửa xe Hội Thánh, rút tiền Đạo bỏ túi riêng, trên một trăm ngàn đồng (giá trị đồng tiền lúc bấy giờ rất cao). Ngài ghi rõ số phiếu xuất, ngày, tháng, năm cả số tiền xuất trình lên Ngài Bảo Đạo. Ngài chuyển qua Cửu Trùng Đài, Cửu Trùng Đài nhóm Hội Thánh thâu hẹp. ông Thái Hiểu không chối được, buộc lòng phải nhìn nhận sự thật, được Hội Thánh Cửu Trùng Đài giải quyết thông qua, còn ban rộng thêm quyền, thay vì trước kia Quyền Thái Chánh Phối Sư chỉ được ký phiếu tối đa là năm chục ngàn đồng (50.000$) nay tăng lên năm trăm ngàn (500.000$) gấp 10 lần hơn. Vi bằng giải quyết gởi tường Hiệp Thiên Đài, Ngài Bảo Đạo sao rồi gởi cho Pháp Chánh, mặc nhiên bằng lòng, lại còn định giao Hiệp Thiên Đài cho ba Đầu Sư cầm quyền thống nhứt luôn. Ngài không tán thành:

1.-Vụ ông Thái Hiểu Thanh:

a.Yêu cầu Ngài Bảo Đạo căn thẳng luật pháp, đòi trả hồ sơ nội vụ lại Hiệp Thiên Đài. Hiệp Thiên Đài phát giác sự việc Cửu Trùng Đài không được quyền phủ quyết. Người có trách nhiệm gìn giữ tài sản của Đạo mà rút rỉa chiếm đoạt tài sản của công, làm sao giữ được?

b.Dầu rằng sự vô tình nhưng khách bàn quan có thể hiểu là một sự thách thức của Cửu Trùng Đài đối với Hiệp Thiên Đài bởi vì việc lem nhem bị phát giác, đã không có biện pháp trái lại còn tăng quyền cho thủ phạm gấp 10 lần hơn. Việc vô  tình không thể chấp nhận được.

2.-Vụ quyền thống nhứt cho ba Đầu Sư.

Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài do Đức Hộ Pháp ban cho không được tự do lấy cho người khác. Ba Đầu Sư cầm quyền thống nhứt khi nào có sự phản trắc quyền hành, bất đồng giữa Giáo Tông và Hộ Pháp, không giải quyết được. Cả hai đồng ý giao cho Đầu Sư, chừng đó Đầu Sư mới được quyền.

Ngài Bảo Đạo nhận thấy tự ái, bị xúc phạm, viết thơ trách Ngài: “Dạy khôn Ngài quá lớn hơn cả các anh lớn dạy…!!!”

Ngài thấy tương lai của Đạo quá mờ tối, lấy làm ưu sầu phiền muộn vô cùng, chẳng biết làm sao tìm lối thoát. Tiếp theo được tin có cuộc hội thảo Lưỡng Đài. Ngài viết thơ xin ghi vào chương trình nghị sự vụ ông Thái Hiểu Thanh. Ngài Bảo Đạo giữ im lặn, ngày họp đã cận kề. Ngài bàn với anh em:

-Vấn đề của ông Hiểu là quan trọng mà không ghi vào mục chánh của chương trình, không lẻ mình yêu cầu giải quyết theo mục linh tinh làm giảm giá trọng của Pháp Chánh . chờ qua phiên họp, Pháp Chánh sẽ yêu cầu triệu tập Hội Thánh Hiệp Thiên Đài, trình bày vấn đề coi Ngài Bảo Đạo giải quyết ra sao rồi sẽ có cách khác, hoặc đưa ra Hội Thánh Lưỡng Đài hoặc đề nghị đưa ra Pháp Chánh Thượng Phẩm Hiệp Thiên Đài xét xử.

Nhơn viên Pháp Chánh tán thành ý kiến của Ngài.

Trong phiên họp Hội Thánh Lưỡng Đài, có lẽ do sự yêu cầu nhắc nhở của Ngài Đầu Sư Ngọc Nhượn Thanh, Ngài Bảo Đạo cho Bảo Thể mời Ngài đến nói riêng:

-Qua khuyên em không nên nêu vụ ông Thái Hiểu Thanh trong cuộc họp nầy…

Đã dự tín trước, Ngài đáp:

-Xin vâng.

Việc chưa ngã ngủ, bất ngờ Ngài bị bắt đi tù trên 5 năm. Ngài nghĩ rằng việc ông Thái Hiểu Thanh được giải quyết sớm, vấn đề cải tạo tôn Giáo của chánh quyền Cộng Sản có thể diễn biến khác hơn nghĩa là không có sự hổ trợ, cộng tác đắc lực của ông Thái Hiểu Thanh tiếp tay cho chánh quyền.

 

5.NHỮNG THÁNG NGÀY Ở TRONG KHÁM ĐƯỜNG

Trở lại việc ở trong tù.

Ngài bị đưa vào buồng 2 khám đường suốt 2 tuần lễ, công an không điều tra xét hỏi. Ngày nào cũng lai rai hai người công an ưu ái đưa tới, số tù nhân ngày càng thêm đông, các buồng thêm chật. Bữa mới vào buồng 2 có 14 người, hai tuần sau tăng lên 20, chưa tính các buồng khác, tổng cộng 20 chục buồng lớn nhỏ. Đa số là người Đạo ở vùng Long Hoa.

Mấy người bị bắt sau vô chung buồng 2 cho biết có xe ống loa truyền tin chạy trên các lộ vùng Long Hoa, liên tiếp hai, ba bữa, thông báo đã bắt được mấy tên trùm C.I.A, nghe có tên Nguyễn Ngọc Trân, mấy tên khác không nhớ. Ngài có phần nghi ngờ, nhưng sau nầy được trả tự do, Ngài nghe bạn hôn phối Ngài Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi xác nhận, kể rằng:

-Sự thật xe đậu trước nhà chị trước ngày em bị bắt, loa hướng vào sân nói to: “Hai tên Nguyễn Văn Hợi và Nguyễn Ngọc Trân, trùm C.I.A (Gián điệp Mỹ) bị bắt”. Ngộ nghĩnh là không đá động anh Tư Kiết. Nói đi lập lại một hồi khá lâu, xe mới chạy đi.

Một hôm, cán bộ kêu làm việc, bảo làm sơ yếu lý lịch và bản tự khai, nêu lý do tại sao bị bắt. Ngài nói:

-Tôi không có tội gì hết, biết gì để khai, cán bộ thấy tôi có tội cứ hài ra.

Cán bộ Út Ga nói:

-Để anh tự khai coi anh có tự giác hay không, anh cứ viết, có gì nói hết.

Ngài viết:

-Tôi không làm sai trái với chánh quyền, không vi phạm luật pháp nhà nước. Về mặt Đạo tôi rất ngay thẳng, không lấy phải làm trái, không sửa trái ra phải, lắm khi không thỏa mãn bản tính cá nhân của anh em trong Đạo, thành thử cũng có kẻ thương người ghét, thương thì thương chí tình, ghét thì cũng ghét sâu đậm. Nếu có ai tố cáo thì chẳng qua dựng đứng câu chuyện.

Ngài đoán là do đơn tố cáo của Giáo Sư Ngọc Tuất Khanh. Mà thật đúng vậy, trước ông Tuất đã đặt điều bôi lem nay còn tố cáo ra chánh quyền. Làm việc lần sau, cán bộ có hỏi sơ qua theo điều Tuất đã tố. Việc đó không quan trọng, Ngài nghĩ công an căn cứ vào mấy câu sau đây để kết tội cám dỗ, khuyên dụ cán bộ. Ngài chấp nhận, vui vẻ viết lên bởi đặt sát chân tường còn sợ gì nữa? Ngài viết:

-Ngoài ra tôi cố tình xây dựng Trương Ngọc Anh và Bảy Phú, giúp họ vẫn còn là bạn tốt của tôi, không để họ mang tiếng “Bội sư phản Đạo”. Một kẻ đã từng ăn hột cơm của Đạo mà lớn, học trường Đạo mà khôn, còn một kẻ cũng đã từng ăn hột cơm của nhơn sanh, nhận tiền Hội Thánh đi hành Đạo mà lại phản…Tôi cũng xin lưu ý chánh quyền rằng những kẻ đã phản người nầy được thì sẽ phản người khác được…

Ý Ngài nói Trương Ngọc Anh và Bảy Phú phản Đạo theo chánh quyền. Ngày nào có người cho danh vọng quyền lợi khá hơn, họ sẽ phản chánh quyền  để theo chủ mới.

Chưa thỏa mãn, lần sau Út Ga kêu làm bản tự khai tiếp, vẫn giữ lập trường, Ngài còn thêm câu kết luận như sau:

-Tôi đang cầm đầu Bộ Pháp Chánh, một cơ quan lớn của Đạo, vô cớ chánh quyền bắt tôi. Chánh quyền nên cứu xét sớm trả tự do lại cho tôi, càng sớm càng tốt, để cứu vãn phần nào sự đoàn kết giữa chánh quyền và tôn Giáo.

Về buồng giam, Ngài thuật lại cho Đại Úy Nghĩa và Trung Tá Kỳ nghe cười chơi:

-Cán Bộ kêu tôi làm việc, tôi ra lệnh cho chánh quyền sớm trả tự do cho tôi, càng sớm càng tốt, mà Út Ga xem xong xếp làm tư rồi xé, nhưng tờ giấy xé chưa đứt lìa quăn xuống đất và đuổi tôi về. Tôi biết, họ làm bộ xé nhưng có ý trình cho cấp trên xem, không  xé lìa là vậy.

Hồ sơ ngâm tôm không nói tới, Ngài được yên ở trong buồng cả tháng sau mới kêu làm việc tiếp. Lần nầy thay cán bộ, không phải Út Ga nữa, hỏi theo cáo trạng của Giáo Sư Tuất.

Chẳng biết nghe ai nói hay Giáo Sư Tuất toàn đặt ra những điều vu khống vô căn cứ, chẳng hạn nói: Ngài làm việc cho Tây, bợ chủ ăn hiếp công nhân…Ngài nói với cán bộ:

-Suốt cuộc đời hành Đạo của tôi, nếu cho rằng khuyết điểm thì tôi chỉ có một khuyết điểm duy nhứt là không đem tình cảm xen lẫn vào nhiệm vụ, không thể lấy trái làm phải hay đổi phải ra trái, thành thử không vừa ý hết mọi người, do đó có kẻ thương người ghét. Thương thì thương cũng nhiều mà ghét thì ghét cũng dữ. Những điều tố cáo đó chẳng qua là bị ảnh hưởng của sự thương ghét cá nhân thường tình mà thôi, rồi đặt điều dựng đứng…không  phải tự hào, thật ra công nhân đồn điền Chup coi tôi như thần tượng. Nói như vậy không phải quá đáng, ngày tôi đổi đi có người khóc và tỏ lời luyến tiếc.

Cán bộ hỏi thêm có biết cô Thanh làm chung sở không? Ngài suy nghĩ mãi nhớ chẳng có cô nào tên Thanh cả. Cán bộ nói Thanh hay Thành dạy học. Ngài trả lời:

-Đúng là chị Thành, làm cô Giáo dạy ở Péemchéang, cách Chup 15 cây số.

Cán bộ cười rồi xếp tờ tố cáo của Giáo Sư Tuất qua một bên.

Sau ngày được trả tự do năm 1982, khi dự đám giỗ của Giáo Hữu Thượng Liền Thanh, ngồi chung bàn ăn 10 người, có mặt Giáo Sư Ngọc Tuất Thanh và Sĩ Tải Nguyễn Minh Ngời, Ngài vui vẻ thản nhiên thuật câu chuyện làm việc với cán bộ cho Giáo Sư Tuất nghe. Trước đông người trong bàn tiệc, Giáo Sư Tuất ngỡ ngàn chữa thẹn bằng câu:

-Nếu tôi không nói, sau người ta cũng biết.

Lúc về buồn giam, Ngài nhớ lời Đức Đại Từ Phụ dạy: “Thầy làm ra mặt các con coi”. Chưa đầy 2 năm từ ngày Cộng Sản nắm chánh quyền, đa số đều bị lộ nguyên hình, trong cửa Đạo cũng vậy, ngoài đời cũng vậy, trong khám đường lại còn rõ rệt hơn. Người có tác phong hay ti tiện thấp hèn, chơn tướng được phơi bày, mọi người đều thấy rõ.

Qua tết 1977, cán bộ Quản Giáo Mười Chẹn vào buồng sinh hoạt vì Lạc là cháu rễ kêu Ngài Thái Hào Thanh bằng ông Ngoại, trước là Thơ Ký Viện Đại Học Cao Đài, tố cáo Ngài với Trung Tá Kỳ, Trưởng Ty An Ninh Quân Đội của chế độ trước, nói rằng tôn Giáo cấu kết với ngụy quân…

Thật là cơ hội tốt có lý do chánh đáng để cán bộ thực thi chánh sách, không cần đúng hay sai, có người tố là đủ. Ngài bị nhốt cho nằm ở góc buồng ít thoáng khí hơn. Mấy tuần sau bị đưa luôn vào cachet 2mx2,5m buồng tối số 14, lại được ngủ giường sắt, ở đơn độc một mình.

Ngài xin gặp giám thị trại giam, cán bộ Tư Chưởng, Ngài nói:

-Cán bộ vui lòng cho biết lý do vì sao tôi bị đưa vào cachot.

Tư Chưởng nói:

-Có người bảo anh lập Đảng…

Ngài cười khểnh:

-Ngoài đời tôi đủ điều kiện mà chẳng nghĩ danh lợi, suốt đời chỉ biết tu hành, vào đây khép kín trong 4 bức tường chật hẹp mà đi lập Đảng, cũng hay, thôi được cán bộ cho tôi ở luôn trong cachot, một mình thôi đừng cho ai vào nữa hết, một mình tôi thôi tôi thấy thích hợp với tôi. Tuổi già cần được yên tỉnh, khỏi bị quấy rầy, hơn nữa gần gũi chung lộn với nhiều thành phần như vậy, sẽ còn nhiều chuyện xảy ra nữa.

Ngài đoán hiểu ra là do tên Bảy báo cáo dối. Bảy làm mật báo cho cán bộ, đã lâu ở buồng 2 ai cũng biết, thường ngày học tiếng Miên (học lén) mà học nói những câu: “Người giàu khinh rẻ người nghèo”. Tội nghiệp cho những người nghèo buồn tủi, không được gia đình thăm nuôi mặc cảm sợ người có thăm nuôi khinh rẻ. Ngài khuyên Bảy nên học nói những câu khác. Vài ba lần nhắc nhở, Bảy không chừa bỏ, vẫn tiếp tục nói, Ngài nhắc thêm:

-Chú cứ nói câu đó, anh em nghèo sẽ có ấn tượng không hay đối với người có thăm nuôi, mất tình cảm, bất lợi v.v…

Chỉ có thế mà Bảy tự ái, cố oán trả thù, đúng như Thánh Nhơn có dạy: “Hạ phẩm chi nhơn Giáo diệt bất thiện” là vậy;

Cán bộ Cộng Sản thường đa nghi và dễ tin.

Ngài nói với Tư Chưởng:

-Tôi có điều trình với cán bộ, với quyền hạn và trách nhiệm sẵn có. Xin vui lòng nghĩ đến một số anh em tù đang thiếu dĩa lãnh cơm, thiếu muỗng ăn cơm. Mỗi bữa trải bao nylon để lãnh cơm và ăn bóc, bằng không chờ anh em khác ăn xong mới mượn muỗng được. Có người cho, có người không cho.

Tư Chưởng hứa và giữ đúng lời, ba bốn hôm sau có đĩa nhôm, muỗng nhôm phát bổ túc cho tù.

Điều thứ 3, Ngài xin gặp cán bộ chấp pháp. Tư Chưởng hứa. Chiều lại, cán bộ chấp pháp kêu ra làm việc, hỏi Ngài xin gặp với mục đích gì? Ngài hỏi:

-Cán bộ cho biết quí danh.

-Không cần thiết lắm, anh muốn gì cứ nói.

-Tôi đang tu hành, cầm đầu Bộ Tư Pháp Đạo, bị bắt mấy tháng nay, làm việc không rõ ràng gì hết. Tôi xin gặp Trưởng Ty Công An để hỏi lý do nào bắt tôi. Tội gì mà bắt?

-Chưa được.

-Nếu không cho tôi gặp, xin cho tôi giấy viết hỏi.

-Anh có ý kiến bấy nhiêu thôi phải không?-Thôi anh về nghỉ, tôi sẽ trình ý kiến của anh lên cấp trên.

Thế là Ngài trở lại cachot, thừa biết cán bộ hứa suông cho qua vậy thôi, chắc không báo trình gì cả. Ngài nghĩ rằng: Đúng chỗ nói phải nói, với Cộng Sản không kết quả gì.

Khoảng năm bảy hôm sau, không biết Tư Chưởng nghĩ thế nào, sắp xếp đưa Ngài qua buồng mới, buồng 12 cũng phòng hẹp 7m x 3m, kê hai giường cây, một cho Ngài và một cho Bác Sĩ Na (Giám Đốc bệnh viện Tây Ninh bị bắt về tội tham nhũng), thêm 4, 5 anh em khác nằm dưới nền xi măng.

Nếp sống có đỡ hơn, có ánh sáng hơn, song chung lộn với nhiều thành phần không tránh khỏi điều ô hợp, gây sóng gió triền miên.

Một bữa nọ nghe buồng 13 có tiếng than:

-May nầy tới ngày chay, không có gì để ăn chay hết, phải ăn muối rồi.

Đó là 2 nữ tù nhân con nhà Đạo ở vùng Long Hoa (vụ án chánh trị). Thương cảm người chung cảnh tủ đày còn giữ đức tin với Đạo, Ngài nhờ một em nhỏ ở tù chung buồng, thảy tàu hủ và cải bắp qua cho. Hai buồng chung vách, tường xây cao khoảng 3m, trên đang kẽm gai phòng việc trốn trại, nhờ vậy có thể chuyển đồ qua lại được, có người báo cáo, cán bộ chuyển Ngài qua buồng 11 đặt giữa buồng 8 và buồng 9, không được nằm giường mà phải hạ thổ nền xi măng, cũng diện tích 3m x 7m, buồng chứa những 7  người, vừa đủ chật chưa phải nằm nghiêng, cũng phải chịu thôi.

Cũng vì lý do nầy, cán bộ sinh hoạt đối đáp qua lại, rồi khép Ngài vào tội chống đối nội qui, vi phạm nội qui, cấm thăm nuôi 4 tháng. Thân nhân ở nhà không biết, mang thức ăn tới trong ngày thăm nuôi bị đuổi về còn nói:

-Cho ông già đó ăn làm chi cho uổng, cho ăn đặng chống đối nhiều.

Thông thường mỗi tháng thân nhân gởi thức ăn vào, không gặp mặt, thế mà trong 4 tháng cấm, Ngài gặp mặt 2 lần, trong 2 lần gặp mặt nhận đồ thăm nuôi đầy đủ.

Nhắc lại phiên họp tại nhà Hiền Tài Dương Minh Nghĩa. Lúc xã hơi, Đặng Văn Thượng làm thân hỏi Ngài có phải tên Trân không? Rồi nhìn nhau là bạn học cũ học trường tiểu học Đức Hòa, vấn an sức khỏe và thăm hỏi gia đình.

Thuở ấu thơ ba anh em Ngài: Ân, Lương, Trân ở trọ ăn cơm tháng ớ nhà ông Tư Muốn, thân phụ của Khương, chủ thầu Hoa Chi chợ Đức Hòa. Lớn lên mỗi người một hướng đi, nhiều năm không gặp lại, Khương theo kháng chiến vào Đảng đổi tên là Đặng Văn Thượng và làm Tỉnh Trưởng Tây Ninh tức là Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân Tỉnh.

Lần đầu Thượng đến chơi nhà, nhơn danh bạn cũ  lấy tình khuyên khéo Ngài đừng chống đối cách mạng v.v…Ngài đáp lời một cách hòa nhã rằng không chống…song Thượng cũng thấy tinh thần Đạo đức của Ngài khó lay chuyển nên cũng đến thăm 2 lần nữa rồi vắng luôn. Có hôm tới nhà lúc 5 giờ chiều, Thượng chờ Ngài đi rẫy về tới 7 giờ tối mới gặp mặt.

Ngài ghi nhận rõ ràng ý tốt của người bạn cũ năm xưa, ba lần cho gặp mặt gia đình lúc thăm nuôi ở khám đường:

-Lần đầu hai người chị ruột ở Sài Gòn lên;

-Lần thứ nhì, bạn đời Ngài được gặp khi hay tin Ngài bệnh nặng;

-Lần thứ ba là con gái Ngài học ở Sài Gòn về thăm và thỉnh ý Ngài trước khi vượt biên sang Pháp.

Thời gian bị cấm thăm nuôi 4 tháng mà hai lần Ngài được gặp mặt gia đình và nhận đồ thăm nuôi ngoài luật lệ, khiến cho các bạn đồng khổ cảnh ngạc nhiên không ít.

Nếu chịu bắt phe cánh với người bạn cũ rất thân năm xưa nay đang giữ chức quan trọng trong Tỉnh, rất có thể khá được hay ít nhất cũng yên thân. Nhiều bạn làm giàu nhanh sau ngày 30-4-1975 nhờ chạy chọt lãnh thầu có tay trong giúp đỡ. Ngài không nghĩ tới điều đó.

Cũng chưa hết, một bữa sáng, tù nhân lao động ngoài buồng, mang còng rổn rẻn đem phân phối để trước cửa, buồng nào cũng có, không nhiều cũng ít. Anh em bàn tán: Lại có màng còng nữa rồi, trước đã có lịnh xã còng, bổng nhiên còng lại, chắc bên ngoài tình hình không yên. Thật vậy, Miên xâm phạm biên giới và pháo kích trùng với chủ trương và sách lược của nhà nước di dân đi kinh tế mới…

Mỗi khi có pháo kích, công an chạy vội vàng khắp các buồng giam bảo kiểm tra tù…khóa còng kỹ lưỡng, ở tại chỗ, giữ trật tự…Trong lúc bên ngoài nhân dân tìm chỗ ẩn tránh bom đạn.

Bắt đầu từ đó, Ngài lãnh 2 còng chơn 24/24 đến 15-6-1978 chuyển lên trại Cây Cầy ở 1 tháng 20 ngày rồi chuyển tiếp về Bàu Cỏ ngày 5-8-1978. Thêm 40 tháng ở khám đường cộng chung trên 5 năm tù. Được trả tự do ngày 25-11-1981 thêm 6 tháng quản chế.

Ở khám đường cán bộ có phần tin tưởng tù hình sự không sợ trốn, bắt ra lao động nấu cơm, bữa cũi làm việc linh tinh khác. Một số nhờ thân thế phe cánh, ra khỏi buồng có thoáng khí khá hơn, có ánh sáng, vận động giãn gân cốt, đỡ mét, đỡ xanh, ở mãi trong buồng thiếu ánh sáng dễ bịnh hoạn, móng tay móng chơn non ra. Ngài sợ nhứt là móng tay ra dài, không vật bén nhọn để cắt, phải chà trên cimen hoặc cắn cho ngắn bớt đóng dơ, móng tay non mềm thường bị xước lậm chảy máu rất đau. Ở chung lộn có cái hại nữa là đồ thăm nuôi không biếu cho những người có bổn phận như trật tự buồng, tức là tù trưởng, trực sinh lo vụ hứng nước vòi, thường có chuyện rắc rối, lúc đói hay dòm ngó, soi bói kiếm chuyện bươi ra để sinh hoạt đóng góp gọi là giúp đỡ mà thực ra là để xài xễ nhau, tỏ ra mình thấy xa hiểu rộng hoạt bát hơn người, nhơn tính gần như mất hết.

Riêng Ngài thì chấp nhận, chỉ giúp đỡ những người nghèo khổ không thăm nuôi gọi tương trợ tương ái với nhau nên thỉnh thoảng cũng bị nêu lên vì chuyện nầy chuyện nọ.

Chẳng hạn một hôm cán bộ Tư Chẹn sinh hoạt buồng, Ngài bị tố cáo 3 khoảng:

1.-Đã bị cấm quan hệ mà Ngài còn nói chuyện với anh em tù (đầu năm 1983) ở buồn 9 Ngài bị cô lập, cấm quan hệ nói chuyện, cấm từ ngày đầu mới vào.

2.-Đã phát ngôn: Ba năm tù như giấc ngủ trưa.

Cán bộ hỏi, có đúng như vậy không? Ngài nhìn nhận và giải thích, cán bộ không lý do buộc tội lại xài xễ:

-Anh lẽo mép, ngụy biện, già mồm…

Bị xài xễ nặng, Ngài không buồn bởi đã có dụng ý cho biết tin thần của Chức Sắc Cao Đài : Ở tù vì Đạo không ngán ngại. Lúc nói chỉ vài ba anh em nghe, nay công khai hóa cả buồng, gần 70 người đều biết. Thế là đắc sách, dầu cá nhân chịu thiệt thòi chút ít cũng vui vẻ, không sao cả.

Ngài cười thầm trong bụng và không hiểu tại sao ông bạn tù tố lập lại lời phát ngôn của Ngài mà chỉ nói có 3 năm, kỳ thật Ngài vừa cười vừa nói, nhiều anh em cũng nghe thấy:

-Mười lăm năm tù như giấc ngủ trưa.

Ngài nói mười lăm năm không phải là ba năm.

Sau nầy anh em nhắc lại là chưa từng thấy ai như Ngài, buổi đầu tiên khi cán bộ mở cửa cho vào buồng 9, Ngài đưa tay mặt lên khỏi đầu ra dấu chào vừa cười vừa nói:

-Xin chào hết các bạn, mừng duyên hạnh ngộ.

Chuyến lên Cây Cầy 1 tháng 20 ngày, Ngài quyết chịu còng 24/24 hơn là lao động.

 

6.NHỮNG MẪU CHUYỆN TẠI TRẠI GIAM BÀU CỎ

Lúc vừa về Bàu Cỏ, mọi người đều bị bắt buộc đi làm, lập ra nhiều đội ngũ, có đội trưởng dẫn đi làm.

Sơ khởi Ngài thuộc đội III, chánh qui lao động nặng: đảo phòng tuyến, đắp bờ thành, cắm trụ sắc, rào kẽm gai gây trở ngại đặng gìn giữ tù không cho trốn. Có lần đi vác cũi về chụm lò, cũi đốn trong rừng, gởi xe bò kéo về nhà dân, tù ra vác vào trại, Ngài bị kêu vác cũi một lần rồi thôi vì nặng vác không nổi. Thỉnh thoảng phải đi cắt tranh đem về lợp trại nhốt tù. Trại Bàu Cỏ là đồn cũ của Mỹ trước kia, chung quanh còn nhiều trụ sắt, kẽm gai được thu gom đem về làm rào.

Việc lấy kẽm gai, cắt tranh là cả vấn đề  nguy hiểm, thấy tánh mạng chỉ mành treo chuông, bởi mìn, lựu đạn gài còn xót, thỉnh thoảng bị nổ, may mắn tù nhơn chỉ bị thương ít nhiều mà không gây chết chóc.

Ngài rất dè dặt, đi sau dò theo đúng gót chân người trước, chẳng dám bước sai cho an toàn tánh mạng.

Cắt tranh xong bó lại và đội đem về trại. Lắm lần đội tranh đi trên bờ thành cao, gió thổi mạnh yếu sức đi xiêu qua vẹo lại, cố giữ thăng bằng mà gió cứ thổi, Ngài suýt ngã mấy lượt, thật não nề chán nản trong cảnh tù đày khốn khổ.

Khẩu phần không đủ no, thăm nuôi không cho gởi gạo. Thời gian nhiều tháng, trại phát khoai mì, bo bo gọi cao lương thay cơm trong ngày. Ngài bị đau dạ dày ăn không được, phần tuổi lớn chưa quen lao động nặng, vất vã vô cùng!!! Đội Trưởng cũng là tù nhân lúc nào cũng muốn lập công bắt trại viên làm nhiều để lấy điểm với cán bộ.

Trong lúc quá bi oan, Ngài tìm cách tự an ủi, may duyên nhớ lại thời gian lưu vong ở Miên, Ngài có xem phim chiếu lúc Chúa Jesus vác Thánh Giá lên núi chịu đóng đinh đỗ máu để cứu chuộc tội lỗi của loài người. Thánh Giá nặng, phần lên dốc núi, Chúa nhuễ nhại mồ hôi mà Chúa vẫn tiến bước. Ngài so lại cái khổ của mình hiện tại chưa gánh đầy muôn một, sá chi phải buồn?

Thế là Ngài gượng vui, sự buồn chán lần hồi tan biến tự nhiên.

Thấy việc quá nặng nhọc làm không nổi, Ngài xin chuyển qua đội vệ sinh, làm công việc nhẹ hơn, công việc của những ông già yếu, bịnh hoạn là làm cỏ mì, vun giồng lan, lột ngọn mía, chặt hom mì, trồng mía, trồng mì, lặt đậu phọng, sắp lá ủ thuốc, dậm và phơi thuốc v.v…Có lần bắt cào phẩn khô làm phân bón, Ngài tránh né được việc nầy nhưng phải gánh nước tiểu cho đội cải thiện tưới rau.

Làm cỏ mì là công việc nhẹ theo lập luận của cán bộ trại giam, song với Ngài thật là quá sức già. Có lần cán bộ Lành, công an trẻ tuổi thấy Ngài làm cỏ chậm không theo kịp anh em khác, hăm he muốn đánh, nói rằng: “Thấy già không lẻ đánh”. Trước sự tủi nhục ê chề, Thiếu Tá Chánh cựu sĩ quan Quân Đội Cao Đài vừa phân bua vừa gián tiếp an ủi:

-Tôi bận phần của tôi, không giúp anh được…

Ngài đáp:

-Cám ơn anh, làm sao bao gồm hết được? Tù mà! Phải chấp nhận!

Nhờ mái tóc hoa râm với chòm râu bạc nên khỏi bị đòn vì lao động yếu, đỡ khổ. Biết thế nên từ trước, anh em hỏi tuổi thường Ngài nói cao hơn 6 tuổi, nghe cho già thêm một chút, không hại người mà đỡ khổ có lợi cho mình. Chỗ thân tình Ngài mới nói tuổi thiệt. Qua hình dáng và sắc diện bên ngoài,  Ngài có vẻ già trước tuổi, dầu nói cao niên thiên hạ cũng tin.

Trước cảnh đọa đày như thế, nói không buồn thì không đúng hẳn, nhưng biết Đạo ít nhiều, Ngài xét mình chẳng làm gì nên tội, bị tù chẳng qua vì phận sự Đạo, mà Đạo Luật năm Mậu Dần ghi rõ rằng: “Một ngày khổ hạnh vì Đạo kể là một ngày công quả phi thường”. Hơn nữa Chí Tôn có dạy:

“Đài vân Quan Võ để phong thần,

“Còn của Thầy đây để nhắc cân.

“Muôn đức ngàn lành không sót một,

“Bao nhiêu công quả bấy nhiêu phần.”

Ngài yên chí và cũng vững tâm trước hiện cảnh. Nhớ lời dạy khuyên của Ngài Trần Khai Pháp, Ngài cố rèn chữ “Nhẫn” tìm cách hóa giải mà không trả đủa trước những cảnh chướng tai gay mắt.

Ngoài ra Ngài còn thực thi nhơn nghĩa trong tình tương trợ lẫn nhau, chánh yếu là chia sớt trong việc ăn uống, giúp đỡ không phân biệt thành phần giai cấp, cũng không phân biệt nam nữ. Hơn nữa thức ăn thăm nuôi, có quả phẩm cúng Hội Yến Diêu Trì hay cúng vía Đức Hộ Pháp, Ngài chia cho anh em đồng tín ngưỡng cùng hưởng lộc Thánh, ân huệ Thiêng Liêng.

Nhằm ngày lễ lớn của Đạo, ở trong trại, Ngài chuẩn bị một vài món ăn tương đối ngon trong cảnh tù, phần tiêu chuẩn cơm trại phát của ai nấy dùng, tạo cơ hội nói chuyện Đạo, phần đông trong giới sĩ quan có trình độ. Do vậy anh chị em tù nhân có cảm tình với Ngài, tuy vậy Ngài tự kiểm điểm thấy chưa được tiến bộ so với những lần tù đợt sau và cũng bị xuyên tạc mang tiếng bất phải về sự quan hệ giúp đỡ tù nhân nữ giới.

Ngài cũng lập được một chút công quả nhỏ ở trong tù. Lúc ở Bàu Cỏ, Ngài độ được một người trí thức nhập môn. Ngày mùng 9 tháng 2 Tân Dậu (14-3-1981), Ngài đứng giữa sân trại chứng và hướng dẫn lập thệ. Nhờ sự thân cận nhau sau được biết là nguyên Tổng Trưởng Bộ Tư Pháp Cao Miên trào Lon Nol tên Na-Bun-Hieng chạy nạn diệt chủng của Pôn Pốt, vượt biên sang Việt Nam xin tị nạn bị cầm tù. Người mai danh ẩn tích lấy tên Văn Hương, có tư cách, có trình độ, được đào tạo ở Pháp về.

Ngài có hứa khi chủ quyền Đạo được phục hồi gặp lại nhau, Ngài sẽ hướng dẫn lập hồ sơ xin vào Hiền Tài Ban Thế Đạo.

Văn Hương thuộc nhóm chánh trị trí thức do Son Sann cầm đầu. Son Sann là cựu Thống Đốc Ngân Hàng Cao Miên. Hi vọng ngày qui hồi cố quốc Son Sann nắm quyền, công thành danh toại Văn Hương sẽ có nhiều dịp lập công giúp Đạo. Thoảng gặp khó khăn không giúp trực tiếp được, Văn Hương cũng báo tin cho Ngài biết phòng lo cứu gỡ…Văn Hương nhỏ hơn Ngài trên 10 tuổi, hằng ngày nói chuyện với nhau bằng tiếng Pháp, lén lút sợ cán bộ nghe, khép kỹ luật cho vô còng và cho ăn cháo loãng.

Qua sự giúp đỡ Văn Hưởng giải quyết vấn đề ăn uống, tình cảm gia đình cũng như việc xảy ra hằng ngày cho hợp với tâm lý trong trại. Văn Hương quí mến Ngài, có lần nói:

-Xin lỗi anh, tôi nói điều nầy anh đừng buồn, anh rất xứng đáng là cố vấn tốt của tôi.

Ngài cười:

-Chẳng những tôi không buồn, trái lại còn hãnh diện nữa là khác. Không phải lần thứ nhứt tôi được nghe câu nói đó, phát xuất từ một nhơn vật quan trọng của chánh phủ. Trước anh Hoàng Thân nguyên Tổng Trưởng Bộ Tài Chánh của chánh phủ Hoàng Gia Cao Miên cũng đã nói với tôi tương tự như anh vậy.

Ngài lập lại câu chuyện của Hoàng Thân Sisovatt Entaravong cho Văn Hương nghe.

Còn một việc nữa cũng lý thú ở trại Bàu Cỏ đầu năm 1981.

Một hôm sau bữa cơm chiều, anh em từng nhóm nhỏ quây quần ngoài sân chờ giờ vô trại vào còng đêm. Một cán bộ có lẻ từ xa về phép vào sân trại chơi, đến làm thân gợi chuyện với anh em đang đứng bên cạnh Ngài. Qua câu chuyện tóm lược, Ngài nhận thấy người nầy phô trương, muốn tỏ mình có công với đất nước, khoe mình lịch lãm tuồng đời…ông ta nhìn qua phái Ngài rồi hỏi:

-Mấy ông già nầy làm gì mà bị bắt?

Anh em đáp:

-Bị án chánh trị.

Ông khách nói:

-Già mà ngu, từng tuổi nầy mà không biết thủ phận để hưởng lạc thú gia đình, hoạt động chánh trị làm chi cho bị tù, đã khổ thân còn tạo khổ lây cho vợ con.

Ngài vừa nói vừa khều nhẹ ông bạn đang đối thoại, cả Văn Hương cũng có mặt, tay chỉ ông khách lạ và nói:

-Thời gian qua rất nhanh, thắm thoát mình gần 60 tuổi rồi, nhớ hồi nào còn cấp sách đến trường mà giờ nầy già nua, sắp chết đến nơi rồi. Nhớ lúc học lớp sơ đẳng, thầy Giáo có dạy, cón nhớ bài thơ ngộ nghĩnh gần 50 chục năm qua vẫn chưa quên, chỉ có hai tiếng “dạy-khôn” lộn đi lộn lại thành bài thơ.

Ông bạn hỏi:

-Bài thơ thế nào? Nhớ đọc nghe chơi.

Một phút giả vờ ôn lại trí nhớ, Ngài đọc:

Thế sự đua nhau nói dại khôn,

Biết ai là dại, biết ai khôn.

Khôn nghề cờ bạc là khôn dại,

Dại chốn văn chương ấy dại khôn.

Mấy kẻ nên khôn đều có dại,

Làm người có dại mới nên khôn.

Cái khôn ai cũng khôn là thế,

Thế biết làm người kẻ dại khôn.

Ngài đọc với giọng trầm bổng dẫn giải cố ý cho người khách lạ đủ nghe, hi vọng có giác ngộ phần nào.

Những ngày đầu vào khám, Ngài cầu nguyện xin hai điều: Một là không bị nhức răng, hai là không bị ghẻ. Nếu căn nghiệp cần phải trả, Ngài xin chờ ngày được thả về sẽ trả sau, còn bao nhiêu việc khác Ngài xin vui vẻ chấp nhận để trả cho rồi quả kiếp.

Khám đường chật hẹp, mỗi ngày thêm đông, chung lộn chen chút nhau thiếu vệ sinh, ăn không đủ no, Ngài nằm sát cạnh người bị ghẻ ngứa, ghẻ phỏng, máu mủ bẩn thỉu tanh hôi, môi trường rất dễ bịnh hoạn truyền nhiễm, thế mà Ngài không bịnh, không lây ghẻ. Răng hư lần lượt bể từng mãnh vụn mà vẫn không đau nhứt. Năm 1978 thiếu gạo ăn bo bo, ăn củ mì, ăn cháu bo bo trường kỳ cả chục tháng với chứng bao tử có từ bên ngoài mà vẫn không hề hấn gì. Ngài thấy lời cầu nguyện được Thiêng Liêng chi ứng nghiệm.

 

ĐƯỢC TRẢ TỰ DO

Sau ngày về, nhà cửa vẫn còn, nhưng các tiện nghi có giá trị như máy điều hòa không khí, truyền hình, quạt máy, máy bơm điện, cả 3 chiếc Honda Dame…giả từ ra đi lúc nào đã mất dạng để đổi sự sống cho gia đình. Mấy mẫu mía ờ ngã ba Vịnh (Tua Hai), vài mẫu ruộng tại Cầu Nổi Tây Ninh, mấy mẫu mía trồng chung với Ba Xã ở Phước Điền, 5 phần đất lập vườn ở Long Hải cũng chẳng còn. Nghe thuật lại một phần bán được sòng phẳng, phần khác bị sang đoạt.

Bạn đời của Ngài phải chấp nhận trước sự việc đã rồi. Sau nầy trong khi chờ đến giờ cúng Phật Mẫu, Ba Xã có nói lời thông cảm xin Ngài thông qua những việc đã qua.

Năm 1976, gia đình ăn độn khoai mì, lây lất sống qua ngày, không tản cư tìm sự sống nơi khác, vẫn còn ở tại chỗ cũng là điều may. Nhờ vậy Ngài được thăm nuôi đầy đủ và đều đều, nếu không đã đói khát lại bịnh hoạn ắt khó sống.

Thường được tin công an sắp tịch thu nhà cửa. Công an khu vực Vẹt hay tới lui gạ hỏi mua nhà, bạn đời Ngài rất lo sợ, chuyển bớt tủ, bàn, ghế, chén bát gởi nhiều nơi, mãi tới giờ nầy chưa thu đủ lại bởi căn nhà ở Phú Nhuận-Sài Gòn đã sang cho người khác, vật dụng 2 nhà dồn lại thiếu chỗ để, hơn nữa vợ con đứa con trai, sĩ quan của chế độ trước (Hiếu) bị đi cải tạo ở Miền Bắc cũng về ở chung, thành thử nhà tạo lập dự định hai vợ chồng ở rộng rãi nay trở thành chật hẹp.

Cảnh nhà túng quẩn nghèo khổ, Ngài mới được thả về ghẻ nhọt nổi lên không tiền mua trụ sinh chữa trị. Xoay sở được hơn 50 đồng, nghe một người đàn bà dự định đi thăm chồng bị bắt về tội chánh trị đang cải tạo ở Phú Khánh (Nha Trang) thiếu tiền hành lý, Ngài giữ lại số lẻ, xuất giúp 50 đồng theo thời giá có thể đủ một chuyến đi khứ hồi. Chồng bà bị án 17 năm tù, trước bị giam ở Bàu Cỏ chung với Ngài từ năm 1978-1979.

Nhà đã thiếu thốn, vợ con đã khổ càng thấy khổ thêm.

Ngày 25-11-1981 được  tha, về tới nhà, u nhọt bổng nổi lên đau đớn gần 2 tuần lễ, lại nhổ hết răng hàm, làm răng giả. Như vậy đức tin ở quyền năng Thiêng Liêng Ngài thấy tăng lên rõ rệt.

Giấy ra trại ghi tội danh “Trong tổ chức phản động”.

Về đến nhà, nghe Hội Thánh đã bị giải thề, tài sản và các cơ sở vật chất của Đạo bị chánh quyền tịch thu và quản lý gần hết.

Lịnh tịch thâu go Đặng Văn Thượng ký với tư cách là Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân Tỉnh.

Nghi tiết cúng lễ bị giảm bớt và canh cải rất nhiều. Thông tri và Đạo Lịnh số 1 được ra đời, ban hành năm 1979.

Đạo Lịnh giải thể Hội Thánh cho ra đời Hội Đồng Chưởng Quản Hội Thánh Cao Đài bao gồm 12 Chức Sắc Hiệp Thiên, Cửu Trùng và Phước Thiện nam nữ, phân công Chức Sắc do Ngài Bảo Đạo và Ngài Đầu Sư cầm đầu.

Ông Thái Hiểu Thanh và ông Ngọc Nhượn Thanh, đóng vai trò quan trọng trong việc ký Thông Tri và Đạo Lịnh, sau lưng có Trương Ngọc Anh, cháu rễ ông Nhượn làm áp lực thúc đẩy, hăm dọa được chánh quyền hổ trợ mạnh.

Do nóng lòng thấy thuyền Đạo bị nghiên ngửa mà những vị Chức Sắc đứng đầu của Đạo lại buôn xuôi, không đấu tranh quyết liệt, nên Ngài đã viết một bức thư với lời lẻ rất nặng, gởi cho Ngài Bảo Đạo vào ngày mùng 1 tháng 2 năm Nhâm Tuất (24-2-1982). Nhưng bạn đời ngải sợ mích lòng nên đã dấu bức thư đó đi.

Không gởi thơ được Ngài mới cùng Truyền Trạng Dũng đến phòng Ngài Bảo Đạo tại nhà khách Giáo Tông Đường. Ngài dùng cách xưng hô của tiểu cấp đối vớ đàn anh, không xưng hô Bác, Chú như thường lệ có tánh cách gia đình. Sau vài câu vấn an sức khỏe theo lối xã giao thông thường, Ngài vào đề:

-Thưa Ngài Bảo Đạo. Liên tiếp ba kỳ đàn, Ngài lên giảng đài kêu gọi mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người. Kêu gọi tham gia chánh quyền để tiến lên XHCN theo Cộng Sản, làm dư luận xôn xao bàn tán, mất hay cho Ngài.

-Bài đó Qua viết rồi chỉnh đi chỉnh lại, trực tiếp do Trương Ngọc Anh kêu đọc.

-Sao Ngài không từ chối?

-Từ chối không được, nó dựa thế của chánh quyền.

-Nếu sợ khó khăn không từ chối trực tiếp được, có thể Ngài hứa đến giờ chót cáo bịnh thà không đi cúng còn hơn là đọc tại giảng đài để chịu cho nhơn sanh phê pháng. Ngài làm cách đó có ai nói được gì mà cũng không lý do buộc tội hay bắt lỗi.

Ngài bàn đến Thông Tri Đạo Lịnh số 1 năm 1979 là tai hại trầm trọng lưu truyền đến thất ức niên.

Ngài Bảo Đạo giải thích:

-Qua không dám phản đối mạnh vì sợ bổn Đạo ủng hộ lập trường của Qua sanh đỗ máu trong cửa Đạo bất lợi hơn.

Ngài không tán thành lập luận đó:

-Uy tín của Ngài đâu so bì với Đức Hộ Pháp được. Lúc tai biến có ai dám chết vì Đức Hộ Pháp đâu? Tôi e rằng Ngài nghĩ như vậy có phần quá đáng chăng?

Nhiều anh em khuyên Ngài không nên phản đối Ngài Bảo Đạo, sợ Ngài Ngài đi tù khổ thân thêm. Luật Sự Trần Văn Sía khuyên nhiều hơn hết, nói rằng Ngài đã khổ sở hơn 5 năm rồi, sợ bị tù nữa, sợ không sống sót được…

Ngài cương quyết làm phận sự, noi gương các quan gián nghị trong truyện Tàu thuở xưa: Làm nhiệm vụ chấp nhận mọi hậu quả.

Ngày 15-8-1982, theo lịnh quản chế hằng tháng trình diện 2 lần tại đồn công an thị trấn, Trưởng Đồn khuyên vì quyền lợi cá nhân nên làm đơn xin phục quyền công dân; lịnh quản chế 6 tháng, trình diện hơn 10 tháng. Ngài đáp:

-Trước kia tôi đâu có yêu cầu chánh quyền bắt tôi. Tôi đang tu hành không tội tình gì, tự nhiên chánh quyền nói tôi mất quyền tự do bắt giam tôi, giam đã rồi nói tôi có quyền tự do, thả tôi ra. Nay nói tôi mất quyền công dân quản chế bắt tôi trình diện chừng nào thấy tôi có quyền công dân trả lại tôi, sao lại phải buộc tôi phải làm đơn xin? Tôi chưa từng biết xin xỏ gì của ai. Biết xin không được mà vẫn cứ xin, làm nhẹ thể. Cá nhân tôi không đáng kể mà nhẹ thể Hội Thánh. Lúc thiếu thời, tôi còn không nghĩ tới danh lợi, chỉ lo tu hành thôi, nay gần xuống lỗ rồi tôi đang chuẩn bị cho cái chết sắp tới còn gì nữa mà nghĩ đến cá nhân.

Lời qua tiếng lại cả giờ đồng hồ, phó đồn tên Dùm lập biên bản bắt giải ra Huyện. Trưởng Đồn công an Huyện làm việc, Ngài tường thuật và nói thêm:

-Trước kia chánh quyền nói tôi không quyền tự do, bắt giam tôi, tôi làm đơn xin trả tự do, chánh quyền có trả tự do cho tôi không?

Công an giải thích:

-Đây là thủ tục, là luật buộc.

-Phải nói là thủ tục, là luật thì tôi tùng rồi. Mọi công dân sống dưới chế độ nào cũng vậy, đều phải tùng theo luật pháp của nhà nước. Luật nầy quá mới mẻ đối với tôi, tôi không hiểu được.

Công an bắt làm tờ tự kiểm rồi ra về, cũng hết một ngày ở Huyện.

Cũng chưa yên, đêm 27-8-1982 lúc 10 giờ khuya, công an du kích kêu cửa xét hộ khẩu, đánh thức Ngài để hỏi chuyện rồi chìa súng dẫn xuống xã, cho ngủ đất một đêm làm mồi cho muỗi. Sáng ra côn an khu vực nói là Ngài cư ngụ bất hợp pháp.

Buồn cười cho cách làm việc của Cộng Sản: Hộ khẩu thường trú tại nhà, giấy trả tự do, công an cũng ghi về địa chỉ đó, mỗi tháng trình diện 2 lần, thế mà vẫn nói là cư ngụ bất hợp pháp. Bạn đời Ngài chạy theo cho khăn đội và dầu gió nghĩ rằng bị bắt cóc. Ngài nghĩ rằng đây chỉ là vấn đề trả đũa, làm cho đỡ tức qua vụ việc tại đồn công an Thị Trấn mà thôi.

Chỉ có cường quyền và bạo lực, không có luật pháp, lẻ phải gì tất cả, bắt để dằn mặt thôi.

Theo lệnh truyển của Đức Cao Thượng Phẩm, Ngài thường đi cúng chùa mỗi ngày để làm gương cũng cố đức tin chung của bổn Đạo.

 

7.NHỮNG ĐÀN CƠ HỌC ĐẠO

Khi được trả tự do, vì quá nôn nóng về tương lai nghiệp Đạo, không thể khoanh tay ngồi chịu trận để đón chờ bế tắc, Ngài cùng một số người bạn hiệp nhau lập đàn cầu cơ học Đạo.

Đức Hộ Pháp dạy: (Đêm 04-11-1981)

………

Các con đã khổ nhiều về Đạo, đó là khảo thí để trạch Thánh chọn Hiền lập lại Hội Thánh gương mẫu để thực thi chơn truyền Đại Đạo cho kịp kỳ Nho Tông Chuyển Thế. Cuộc khảo thí nầy ngoài sức phàm tiên liệu nên có người vì thiếu đức tin nên phải lỗi thệ cùng Thầy. Thầy rất buồn khi thấy Thiên điều trưng công xét tội nhưng cũng đành thúc thủ làm sao Thầy cải sửa để cứu chữa cho kẻ  lỡ bước đặng?

Riêng các con yêu ái của Thầy, hãy bình tâm vững tinh thần để làm cây đuốc dẫn lối nhơn sanh lúc nầy là đủ. Còn mọi việc khác các con hãy để thiên điều định liệu chớ sức phàm các con không thề đảm trách nổi.

Các con chờ Thầy chuyển xây cơ Đạo được vẹn toàn, Thầy sẽ giao trách vụ cho các con.

Thầy rất mừng khi thấy các con luôn luôn đem hết tâm trí lo cho nghiệp Đạo. Đó là điểm son của các con nơi trang Đạo sử nầy vậy.

………

Đức Thượng Phẩm dạy: (Đêm 4-11-1981)

………

Trách vụ của chư Hiền Hữu lúc nầy là cố gắn trụ vững đức tin cho nhơn sanh soi bước. Hiện giờ nhơn sanh đang đứng trước ngã ba đường, nếu không có người dẫn lối thì e chúng sẽ lạc bước. Đối với cơ đời lúc nầy họ tìm đủ mọi cách để tiêu diệt đức tin của con cái Đức Chí Tôn. Chư Hiền Đệ hiểu như thế để cố lo liệu mà trụ vững tinh thần để cho nhơn sanh lấy đó làm kim chỉ nam mà tiến bước.

……..

Đức Thượng Phẩm dạy: (Đêm 9-12-1981)

…….

Đến ngày nào cơ Đạo ra mặt thiệt tướng thì ngày đó chư Hiền Đệ sẽ thấy Thần quyền trị thế.

…..

Cái khó khăn của người phàm phu tục tử là không dám hy sinh vì Đạo, vì Thầy. Các vị Thánh trước hiền xưa khi ngộ Đạo thì người dám hiến mình cho Chí Tôn để lập công tạo vị nơi cõi Thiêng Liêng Hằng Sống, nhờ thế mà danh vị các Đấng ấy mới tỏ rạng cho hậu thế đồ gương nối bước. Chư Hiển Đệ nên nhớ rằng, đường tu có khó khăn thì Đạo nghiệp mới vẽ vang, sứ mạng có nặng nề thì ngôi vị mới cao trọng.

Đã là người thức thông thời vụ, chư Hiền Đệ phải cố gắn cho lắm để khỏi uổng kiếp sanh may duyên ngộ Đạo mà không lập được chút công nào để ghi vào thanh sử.

……

Đức Lý Đại Tiên Trưởng dạy: (Đêm 25-11-1981)

…..

Cơ chuyển Đạo nhiệm mầu vô giá, phải có đủ đức tin mới thấu rõ được Thiên Điều hành pháp đâu dể gì tư vị.

Lão thấy nhiều Thánh Thể phải chịu nhiều đảo điên mà vẫn giữ được tâm thành, Lão cũng đáng mừng cho đó.

Nghiệp Đạo đang chờ bàn tay thiện chí để điểm tô, chư Hiền Hữu cố gắn lo cho mối Đạo mà cho tròn sứ mạng là chư Hiền Hữu đền đáp công ơn Giáo hóa dìu dắt của Đức Chí Tôn hầu làm rạng rỡ Đạo Trời, tức là làm sáng danh Thượng Đế vậy.

Công việc của chư Hiền Hữu còn lắm nhọc nhằn bởi lũ tà quyền chưa mãn vai trò khảo thí.

Cơ Đạo còn cần phải nhiều thay đổi cho phù hợp với việc tận độ chúng sanh.

……….

Đức Quyền Giáo Tông dạy : (Đêm 25-11-1981)

…..

Mấy em đã trải qua nhiều thử thách mà còn giữ dạ trung thành đối với Đạo là một điểm son nơi trang Đạo sử. Càng đau khổ hiểm nguy mà mấy em vẫn tiến bước, đó là điều đáng mừng cho cơ Đạo ngày tới không phải ít.

…..

Phải là người có Thiên mạng và đại căn mới được sắp vào hàng Thánh Thể. Qua kỳ thi nầy, các em sẽ thấy rõ cơ đời còn phải thanh lọc thay huống hồ gì cơ Đạo mà tránh khỏi được sao?

Cuộc đảo loạn trong những ngày sắp tới đâu phải tầm thường. Cuộc trả vay để rửa sạch vết oan khiên của thời kỳ Nho Tông chuyển thế đâu phải ít ỏi gì? Nói như vậy các em đừng sợ: Đã có tất dạ chí thành, một đức tin vững chắc là các em có được bộ thiết giáp Đạo đức vững lòng tin mà tiến bước. Chi chi cũng tại nơi tâm đức của con cái Đức Chí Tôn mà ra cả vì nhơn tâm là Thiên ý vậy.

….

Thôi để Qua kiếu, ở lâu mấy em hỏi hoài sẽ lậu Thiên cơ Qua bị phạt đó.

Thăng

 

Cả ba người lén cầu, người nào cũng đã bị đi tù Cộng Sản: ông Hạ Chí Khiêm, Phạm Hoàng Châu (con ông Phạm Văn Ngọ, Truyển Trạng) và Ngài, đột nhiên Châu mất liên lạc không một lời từ giã từ. Ngài đắn đo chưa biết tìm ai đáng tin cậy để hợp tác lập đàn. Điểm trong hàng Chức Sắc tiểu cấp Hiệp Thiên Đài, những người tiếp điển tốt, kẻ vượt biên ra ngoại quốc, người về xứ, còn lại vùng Thánh địa chẳng mấy người nhưng tiếp điển không được tốt. Giám Đạo Bùi Quang Cao thì bị Đức Hộ Pháp nhiều lần cấm phò loan nên Ngài không mời.

Ngài tập ngồi thử với ông Truyền Trạng Phạm Văn Về, ông Hạ Chí Khiêm và Ngài không hạp điển, cơ viết không được.

Ngải đạp xe xuống nhà ông Sĩ Tải Lê Văn Khoăn ở xã Trường Hòa gần Trí Huệ Cung. Ông Khoăn sốt sắn và hưởng ứng ngay. Địa điểm mượn nhà ông Giáo Hữu Ngọc Tống Thanh lần đầu, sau đó cũng có cầu tại nhà Ngài. Buổi đầu chưa có thuần điển, viết có phần khó đọc.

Ngài Ca Bảo Đạo giáng với lời lẽ thiết tha, đại ý muốn nói với Ngài Bảo Đạo Hồ Tấn Khoa đôi điều cần yếu mà không có dịp, chẳng biết làm sao.

Ngài không có ý định gặp Ngài Hồ Bảo Đạo nhưng vì tương lai nghiệp Đạo và kính thương Ngài Ca Bảo Đạo, Ngài dẹp bỏ ý nghĩ riêng tư nhỏ hẹp của cá nhân mình đến Sài Gòn gặp Ngài Hồ Bảo Đạo (Ngài Hồ Bảo Đạo lúc nầy đang dưỡng bịnh ở Sài Gòn) tường thuật sự việc và đề nghị tổ chức lập đàn để cầu xem Ngài Ca Bảo Đạo muốn dạy điều chi.

Ngài Bảo Đạo bằng lòng, Ngài quai về Tây Ninh mời ông Bùi Quang Cao. Lúc đó chánh quyền còn căn thẳng mạnh với Đạo, tình hình vẫn khó khăn, Ngài tưởng ông Cao không dám nhận lời, may mà nghe nói Ngài Hồ Bảo Đạo triệu, ông Cao bằng lòng, định ngày giờ gặp nhau nơi Ngài Hồ Bảo Đạo đang an dưỡng. Cần cơ, dụng cụ, Ngài lãnh phần lo và mang theo. Tin vẫn tin nhưng phòng  phải phòng, Ngài cũng hẹn Sĩ Tải Khoăn phòng khi ông Cao vắn mặt việc lập đàn vẫn có thể tiến hành.

Ông Cao y hẹn, đàn cơ lập tại Salon, không bàn thờ. Cảm trọng ân nghĩa Thiêng Liêng dành để, các Đấng giáng.

Nguyên văn bài Thánh Giáo như sau:

Sài Gòn, đêm mùng 2 tháng 6 Nhâm Tuất (22-7-1982) (19giờ 40)

Phò loan:

C.T. Trân

G.Đ. Cao

BÁT NƯƠNG DIÊU TRÌ CUNG

Chào em Bảo Đạo và hai em.

Đêm nay qua sự cậy nhờ của Hộ Pháp, đến trước mừng em Hồ Bảo Đạo đã được thuyên giảm căn bịnh, sau báo cho hai em nhỏ biết trước là sẽ có Hộ Pháp giáng đàn.

Như vậy em Hồ Bảo Đạo tiếp cơ rồi chị sẽ tái giáng.

Thăng  (19giờ 50)

 

Phò loan:

Hồ Bảo Đạo

G.Đ. Cao

Tái cầu (19 giờ 50)

HỘ PHÁP

Chào chú Đốc và hai con.

Trân con: Thầy đã sở cậy con nên mớ có ngày hội ngộ hôm nay.

Tôi mừng chú Đốc và hai con đầy đủ nghị lực.

Chú Đốc, đã lâu lắm rồi không có dịp để chúng ta gặp nhau, nay sự việc bắc đắc dĩ tôi phải đến với trường hợp nầy là vì thương chú và cảm động trước nhiệt tình của em Trân và Cao.

Vậy nhơn cơ hội duy nhứt nầy, tôi cần thố lộ với chú vài điều. Chú Đốc, chú đã nhân tôi mà hành Pháp thì chú nên nhớ là trọng trách ấy tôi giao trọn cho chú nắm cả Hiệp Thiên Đài vào tay mà hành sự. Từ thử tôi chưa hề nói ra là “chưa giờ phút nào Ngọc Hư Cung lại phải lo lắng vì tương lai của Hiệp Thiên Đài bằng lúc nầy”.

“Mỗi diễn biến tôi đã thông cảm nhưng ngặt nỗi Ngọc Hư Cung vẫn chiếu luật để thi hành”.

Nhìn lại chặn đường đã qua, Hiệp Thiên Đài đã bỏ lỡ một cơ hội tốt để biểu dương sức mạnh của mình. Sức mạnh ấy là tinh thần bảo thủ chơn truyền. Bảo thủ đây không phải như tư tưởng của chú đang bảo thủ, nghĩa là phải tùy mọi trường hợp biểu dương năng lực và sứ mạnh của tinh thần. Năng lực ấy không phải là sự chống đối mà là sự khôn khéo của mình chọn đúng để bỉnh cán cơ Đạo. Sức lực ấy không phải là sức lực của toàn thể chơn tướng của Đạo mà là sức mạnh biết tiến thoái kịp thời, tùy lúc bảo trọng danh dự của Đạo.

Chú Đốc: Tôi không trách chú về mọi sự việc song tôi khuyên chú nên cứng rắn hơn, dẻo dai hơn. Mình là tinh thần, mình phải tỏ ra nhạy cảm, tỏ ra quyết liệt để cả thảy Thánh thể Đức Chí Tôn nhìn vào đặt đức tin nơi đó.

Giờ đây đoạn đường gay go đã tạm qua, giờ chỉ còn đấu trí với chúng là đủ.

Nhớ là em út chú bất phục chú trong những ngày qua và những ngày sắp đến sẽ còn nhìn theo bước đi của chú mà định lại phương châm để hành Đạo.

Một mình chú không đủ làm trọn Hiệp Thiên Đài mà phải tập thể từ lớn đến nhỏ nghe chú !

Tôi biết chú mệt mỏi có lúc, song có như vậy thì Hiệp Thiên Đài mới có giá.

Vì tình bạn tôi đến với chú trong giây lát và thể theo lời thỉnh cầu của các em nhỏ.

Bảo Đạo bạch: -Gặp việc khó giải quyết liền không thể đình lại chờ họp đặng…

-Không phải là việc giải quyết những việc lặt vặt của cơ thề hữu vi của Đạo mà là nhìn đám em với một tin thần cởi mở và đoàn kết hầu nâng đỡ chúng nó lên đường lập vị và lập công kẻo chúng oán trách chú là độc tài và độc đoán tội nghiệp.

Chú có gì thắc mắc nêu lên, tôi sẽ bàn góp.

Bảo Đạo bạch……

-Được chú đặt trọn đức tin nơi tôi về mặt vô hình, tôi cũng sẵn sàng yểm trợ chú vì tình và nghĩa lẫn nhau lúc đồng sanh đồng khổ. Duy có một điều là chú phàm thể, tôi không lời không sức nhưng nếu chúng ta dựa vào nhau trong tư tưởng thì có thể giải quyết mọi việc.

Đêm nay tôi sở dĩ phải đến vì thấy cơ đồ sắp lâm vào nẻo bí cho cửa Hội Thánh nên tôi mới đến và cũng là lần chót.

Em Trân ! đừng làm phiền chú Đốc nữa.

Cao! Tao vẫn lịnh cấm đó với mầy về cơ bút. Mầy giữ lời dặn nghe và đây cũng là lần cuối tao tha cho đó vì nể tình chú Đốc và em Trân.

Trân con! Đừng nôn nóng vô ích. Con nóng lòng vì Đạo nghiệp nhưng con có biết hậu quả sẽ không hay đến với con. Vậy con nên liệu xếp gọn lại và đừng bung thùa túy quảng nữa, nghe con!

Con hiểu ý Thầy chớ?

Đó cũng là Thiên Cơ chớ tôi đâu có khắc khe với chú Đốc và hai con.

Thôi Bát Nương đợi. Tôi để lời cảm ơn chú Đốc và ban ơn lành cho hai con.

Thăng (20 giờ15)

 

Phò loan:

C.T.Trân

G.Đ. Cao

Tái cầu (20giơ25)

BÁT NƯƠNG DIÊU TRÌ CUNG

Hộ Pháp đã dặn dò mọi việc với em Hồ Bảo Đạo rồi, giờ đây chị cũng nhơn cơ hội nầy nhắc nhở với em Hồ Bảo Đạo ít điều kẻo vì tình Hiệp Thiên mà bỏ lơ xem ra vô tình quá.

Em Hồ Bảo Đạo! Hộ Pháp muốn em cương quyết hơn trong việc bỉnh cán cơ đồ của Đạo ngày nay. Sự cương quyết của em không phải là cứng rắn trong mọi việc mà là phải nhìn ở tương lai của Đạo nhứt là tương lai của Hiệp Thiên Đài mà thi thố.

Hiệp Thiên Đài là tinh thần mà tinh thần lúc nào cũng phải phấn chấn, mạnh mẻ để hữu tướng nương theo, nếu không tinh thần có ích gì?

Tinh thần vi chủ, đó là Sắc Lịnh của Đạo Cao Đài. Tuy vô hình vô ảnh nhưng nó vẫn phải có sức mạnh bằng không hữu tướng sẽ lấn áp mà dẫn dắt tinh thần đến chỗ tối tâm. Em phải dẻo dai để xác thân của Đạo cậy nhờ. Xác thể tuy có phần to tướng xong nếu tinh thần bạc nhược thì sự to tướng ấy cũng vô dụng.

Hộ Pháp còn nói thêm là Hiệp Thiên Đài rất trọng hệ vì thế mà Ngọc Hư Cung vẫn theo dõi luôn để định phận cho cơ Đạo. Nên cùng chăng cũng do ở cửa Hiệp Thiên Đài.

Em Hồ Bảo Đạo nhớ điều ấy. Đừng lấy cho ai cũng đừng ỷ nơi sức mạnh của đa số hàng Thánh thể hiện giờ.

Hồ Bảo Đạo! Chị mong rằng em hiểu ý Hộ Pháp và bắt đầu bỉnh cán lại cơ nghiệp Hiệp Thiên. Đó là điều Hộ Pháp mong hơn hết.

Thôi em hiểu ý chị rồi.

Riêng em Trân! Khuyên đừng nôn nóng vô ích. Thiên cơ đã chuyển, không có gì qua sự định sẵn của thiên thơ. Thôi Hộ Pháp đã cằn nhằn rồi, Chị có lời mừng em Bảo Đạo vả hai em.

Chị xin kiếu.

Thăng (20 giờ 40)

Tái cầu:

CA BẢO ĐẠO

Bần Tăng chào mừng Hiền Đệ Hồ Bảo Đạo cùng hai em Chức Sắc Hiệp Thiên.

Đáng lẽ Bần Tăng không được đến vì có lịnh Hộ Pháp nhưng thể theo sở vọng của em, Bần Tăng rất hân hạnh được người cho phép đến đôi lát với em Hồ Bảo Đạo và hai em. Bần Tăng rất muốn đến để tâm tình ngặt nổi Hộ Pháp rất nghiêm lịnh.

Người đã dạy rõ ràng từng nét, vậy Hiền Đệ cứ theo đó mà thi hành. Bần Tăng lúc nào cũng ở bên cạnh Hiền Đệ để vừa tròn trách vụ đối với Ngọc Hư Cung. Hiền Đệ nên nhớ rằng dù ở Chi Đạo, nhưng hiện giờ Hiền Đệ nắm luôn quyền hành của Chi Pháp lẫn Chi Thế, là thay quyền Hộ Pháp thì Hiền Đệ nên tự hiểu nhiệm vụ đặc biệt nầy mà hành thiên mạng.

Vốn là Chi Đạo thì phải binh vực chở che nhưng đã nắm Pháp thì phải tỏ ra cương quyết, vô tư, bằng chẳng thì chưa phải vai tuồng Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài. Nhiệm vụ đó tuy có phần nặng nhọc đối với Hiền Đệ nếu hoàn thành trọn vẹn thì công lao không nhỏ.

Hãy quên bản tánh từ hòa và nhún nhường mà phải cương quyết cứng rắn cho ra vẻ Chi Pháp mới được. Hiển Đệ tập lần đi rồi ngày kia sẽ quen dần.

Hộ Pháp trách Hiền Đệ đã đúng đó, Bần Tăng không có lời nào chống chế.

Thôi vài điều gọi là tri âm cùng nhau, sẽ có ngày tái ngộ vui vẻ hơn. Bằng Tăng xin kiếu.

Thăng (20 giờ 52)

 

Từ đó các Ngài lập đàn học hỏi, gồm 4 người:

-Giáo Hữu Thượng Tống Thanh

-Truyền Trạng Phan Văn Về

-Sĩ Tải Lê Văn Khoăn

-Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt.

Chung tâm hiệp chí nhau cầu cơ học Đạo.

Đức Đại Từ Phụ dạy lập thệ bảo mật và cho phép cầu cơ. Đức Cao Thượng Phẩm hướng dẫn cách thức lập thệ. Lúc đầu không hiểu, sau rõ là thể thức lập Ban Đồng Tử Thiên Thượng, Thiên Hạ, Bác Ái, Công Bằng để các Đấng dạy những việc cần thi hành.

Ban Đồng Tử được sự bảo đảm và chung chịu trách nhiệm của Đức Hộ Pháp, Đức Cao Thượng Phẩm, Ngài Ca Bảo Đạo và được sự phò trợ của các Đấng Thiêng Liêng.

Việc trước tiên là lập lòng sớ cho Ngài Hồ Bảo Đạo thượng dâng mỗi kỳ đàn sóc vía, Sóc, Vọng. Viết xong chỉnh lại nhiều lần. Ngài Ca Bảo Đạo thảo đại ý cầu xin điều đại xá tội cho nhơn loại…mở cơ xuất Thánh…trổ lập Giáo Tông chánh vị tại hữu hình…phục hưng Hội Thánh Ngoại Giáo v.v…

 

8.BỊ TÙ LẦN THỨ 3 KHOẢNG 10 THÁNG

Lúc đó Ngài phải chịu giải phẫu lần thứ nhì vì bịnh sa ruột, vừa xuất viện ba hôm, rất yếu, hằng đêm thức cầu cơ, sáng chống gậy lần đi từng bước chậm, đem đến đọc cho Ngài Bảo Đạo tại nhà khách Giáo Tông Đường. Bữa đúc kết sớ văn, Ngài vào trình Ngài Bảo Đạo xong về tới nhà thì công an khu vực chực sẵn mời đi luôn vào trưa ngày 22-1-1983.

Ngài định không đi, lý do mới xuất viện quá yếu, còn phải đi bằng gậy nhưng cưỡng không được. Biết rằng công an mời là bắt, Ngài chuẩn bị giỏ đồ và thuốc uống, công an không cho mang theo, nói rằng chỉ hỏi chút chuyện rồi về.

Ra khỏi cổng nhà có Honda chờ sẵn, chở xuống đồn Thị Trấn, ghé báo cáo vài phút rồi chở luôn ra Ty, cho nằm tới chiều, tối đưa qua khám đường vào buồng 9. Thủ tục khá rườm rà và phiền phức nhưng đã là tù thì chấp nhận mọi nhục nhã trước hành động  hách dịch cùng ngôn ngữ bất lịch sự của công an.

Buồng đã 51 người, sau lên 69 người, nằm trở đầu trái trả và phải nằm nghiêng. Tiêu chuẩn nước mỗi ngày 5 lon gô, vừa tắm vừa giặt quần cụt. Mấy hôm cúp nước, tiêu chuẩn còn lại một lon, bẩn thỉu, ô trược, chật hẹp, nóng bức, luôn luôn mặc quần cụt, ở trần, sải ngứa vô cùng, vật gì rờ tới cũng nhớt. Tay chẳng rời quạt bao giờ. Tiêu chuẩn cơm vẫn như xưa, bữa ăn 2 chén.

Suốt 10 tháng giam giữ, công an không điều tra xét hỏi chi cả, cách ly cầm chơn nhốt Ngài ở trong tù. Công an bắt Ngài thứ bảy 22-1-1983 đến ngày thứ hai ngày 24-1-1983 mới ký lịnh bắt.

Thân nhơn tìm hỏi, công an chỉ ra Ty, Ty chỉ ra khám đường, khám đường chỉ trở lại Ty, chỉ qua chỉ lại suốt hai tuần lễ, gia đình không biết đâu, chẳng gởi quần áo, thuốc men cho Ngài được.

Ngài được trả tự do ngày 12 -11-1983

10 tháng ở trong tù buồng 9 B4 Tỉnh, chật hẹp, thiếu nước trầm trọng như thế lại còn thêm nhiều nỗi đoạn trường sau đây:

-Kiến làm ổ trong tường, dưới nền xi măng, thỉnh thoảng bò ra cắn, kiến lửa nhứt là loại kiến kim, nhỏ con mà cắn nhứt vô cùng khó chịu.

-Rệp ở trong tường, chờ sau tiếng kẻng 9 giờ đêm, mọi người ngủ ngon, chúng bò ra hành quân trên cơ thể tù nhân, đội ngũ khá hùng hậu. Hằng đêm Ngài thấy ngứa, tay gãi bắt nhầm được 1, 2 con. Rệp rất khôn, chờ tiếng kẻng thức 5 giờ sáng tự nhiên chúng biến mất, sáng ngày khó tìm thấy được.

-Thỉnh thoảng nước vòi cho vào buồng lúc 12 giờ hoặc 1, 2 giờ khuya, anh em rất mừng chổi dậy hứng chứa vào hồ nước uống, vào hồ nước vệ sinh, xong rồi mới được tắm giặt, được sạch sẽ lấy làm phấn khởi. Chỉ những dịp như vậy mới có nước đủ xài.

-Đôi khi cúp điện, mắc tiểu cứng bọng đáy, chẳng biết phải làm sao? Tối đen không thấy đường, lối đi chật hẹp vừa đủ bàn chân bước, mò mẫm sợ dẫm lên người khác sanh rắc rối. Ngủ không được nằm chờ đến khi nào có người quẹt lửa hút thuốc hoặc quẹt lửa đi tiểu mới xin tháp tùng. Việc nhờ cậy cũng khó lòng, không phải dễ dàng như mình tưởng.

-Vấn đề thăm nuôi có lắm điều đáng buồn, việc nầy xảy ra mấy tháng sau đó do bị phản đối quá nên được hủy bỏ luôn. Đó là cán bộ buộc: Giỏ thăm nuôi phải có đồ mặn, hoặc cá, thịt, hoặc mắm khô…mới được nhận chuyển cho thân nhân.

Việc cấm đột ngột chẳng thông báo trước, gia đình Ngài không hay biết, con dâu Ngài đem đồ chay thăm Ngài không được đành thất vọng đem về.

Những lần thăm nuôi sau rút kinh nghiệm, trong giỏ thăm nuôi phải có gói cá khô, Ngài nhận và biếu cho anh em  nghèo thiếu thốn ở trong buồng.

-Cái khổ của người tù trường chay là giỏ thăm nuôi được nhận rồi, tập trung tại một căn nhà giao cho tù lao động lục soát, kiểm tra, phòng việc dấu gởi đồ cấm và thư từ liên hệ từ bên ngoài. Bánh bị xé làm đôi, những gói thức ăn đều mở ra lục soát. Đồ kho: cá, thịt, tàu hủ, canh v.v…đựng trong bình mũ, được trút ra thao để kiểm tra cho được chu đáo. Chỉ một thau và một đôi đũa duy nhứt, đồ chay đồ mặn lần lượt được trút ra thau, dùng đũa quậy xét, tuần tự giỏ nầy tới giỏ khác. Chẳng may đồ chay đổ vào thau vừa mới đựng mấm hay cá thịt, thực tế ra sao, tù nhân cũng phải chịu vậy. Có người không biết mà nếu có biết cũng đành phải chấp nhận trước trường hợp bất khả kháng.

-Đồ thăm nuôi bị mất, thuốc uống, thuốc chích cũng bị mất. Tình trạng chung của những người tù có đồ thăm tương đối khá. Cán bộ không có khả năng truy tầm hay là có ý dung dưỡng, chẳng biết được.

-Ngài mắc bệnh dạ dày, có lần cơn đau hoành hành làm tê cả tay chơn, thân hình bủn rủn, thuốc gia đình gởi vào không được giữ tại buồng, ngừa sợ tù dùng thuốc để quyên sinh, buộc gởi trạm y tế của khám đường. Qui định mỗi tuần một lần phát thuốc, thực tế có khi 2 tuần mới cho lãnh thuốc 1 lần. Ngài nhờ y tá (cũng là tù nhơn được chọn làm phận sự) cho lãnh thuốc. Y tá không dám tự chuyên, báo cho cán bộ. Tư Ngân đến cười và nói: “Chưa chết mà”.

Tưởng là lời nói chơi, Ngài hy vọng một chập sau sẽ có thuốc uống, song chờ đợi mỏi mòn để rồi chẳng có gì hết. (Chuyện xảy ra ở buồng 8 đầu năm 1985).

-Phần Ngài cũng được ưu ái cho một bạn tù nằm gần, gợi chuyện nói xấu chế độ, để xem coi phản ứng của Ngài như thế nào, sau đó sẽ báo cáo lại cho cán bộ.

Có điều lạ là người nằm gần cũng là Đạo hữu, rất mến Ngài, không có ác ý làm hại, đem việc tỏ bày rồi hỏi ý kiến của Ngài để báo cáo cho khỏi mất lòng cán bộ.

-Ở buồng chật hẹp đông người, ngày đêm nóng bức, mọi người đều ở trần, vận một quần đùi, mồ hôi rít rấm nhớt lầy, người sanh ghẻ nếu không cũng sảy ngứa, quạt liên hồi, quạt quên thôi, nóng vẫn nóng bức. Tay cầm quạt đưa lên cao để khỏi đụng nhầm người bên cạnh, nóng ngủ không được. Quạt mãi đến khi quên ngủ thiếp đi, tay vẫn lắc lư quạt, đôi khi cây quạt rời khỏi tay lúc nào không biết mà tay vẫn còn phe phẩy.

Đến khi được trả tự do, mấy tuần đầu về nhà, thói quen cũ trong khám đường vẫn còn, tay lắc lư phe phẩy còn quạt đã rơi lúc nào không hay. Thế cũng làm trò cười cho thân nhơn trong gia đình.

Sức nóng ở trong buồng đến độ không chịu nổi và không tưởng tượng được. Một nải chuối còn xanh, thật xanh, gia đình gởi cho chiều trước, sáng hôm sau vàng hực, còn hơn ở gia đình vú hầm kín với rượu và khói nhang.

Nóng đến độ cán bộ không dám đứng ngay mỗi khi mở cửa buồng gọi tù ra làm việc hoặc mở cửa phát thuốc cho tù nhân.

Cán bộ trại có người lấy tay, bịt mũi làm ra vẻ, cán bộ y sĩ phát thuốc mang khẩu trang.

Chẳng biết dùng lời lẻ nào kể xiết sức nóng ở trong buồng chật hẹp nhốt gần bảy chục tù nhân, nằm nghiên, trở đầu trái trả và thiếu nước trầm trọng.

-Tiêu chuẩn cơm mỗi phần non hai chén nhỏ, trong vào thấy màu vàng pha lẫn, tuy mắt làn mà một lúc lượm thử hơn tám chục hạt. Năm khi mười họa mới có trường hợp nầy.

-Điều đau khổ nhất là bị bắt buộc cạo râu. Năm 1976 lúc ở buồng 2, cán bộ Tư Chưởng nói sơ cho Ngài nghe. Thế rồi lúc hớt tóc, tới cạo râu, Ngài không bằng lòng cho cạo. Người thợ hớt tóc, cũng là tù biết nghề nói rằng nội qui trong tù buộc như vậy, cán bộ đã ra lịnh, nếu không cạo râu, cả hai đều bị trách nhiệm. Đắng đo suy nghĩ một hồi, Ngài nghĩ tội nghiệp cho ông bạn tù vô cớ bị vạ lây, nên Ngài chấp nhận.

Hớt tóc xong trở vào buồng, lòng Ngài xót xa vô hạn, buồn tủi vô cùng. Râu để hơn 10 năm rồi, quyết chí lo Đạo, đột nhiên bị bắt cạo râu buồn nhiều hơn là bị bắt vào tù. Ngài ân hận tự trách sao bạc nhược yếu hèn: chịu cho cạo râu tức chịu khuất phục, làm nhẹ thể Chức Sắc, ảnh hưởng tới danh Đạo…liên tiếp mấy ngày, mỗi lần nghĩ tới Ngài thấy ray rứt cõi lòng. Lắm khi đêm khuya canh vắng, thức giấc nhớ tới là ngủ không được, trằn trọc, trăng trở, âm thầm than vắng thở dài…

Ngài đấu tranh tư tưởng và quyết chí để râu lại như trước, cũng may mọi chuyện đều xuôi chèo mát mái, ý định được thi hành một cách an toàn vô sự.

Sau đó Ngài được chuyển lên trại cải tạo, việc vệ sinh có phần đỡ hơn, đi lao động được hít thở không khí trong sạch hơn, dang nắng da thịt đỡ bủn, dỡ xanh mét, móng tay không còn mềm dể xước như  lúc ở trong rập thiếu ánh sáng tuy nhiên lại có sự khổ khác và tủi nhục hơn. Xin đơn cử vài việc:

Ngày đầu đến trại, một phần lớn tù nhân nằm sạp lót bằng cây tròn không bằng phẳng, cấn lưng đau vô cùng tận, người được may mắn nằm sạp tre tuy đỡ hơn nhưng cũng chẳng êm lưng chút nào thật là:

“Có khổ đau mới biết tuồng đời bất hạnh,

“Không trần ai sao rõ mặt công hầu?

-Thời gian sau được cải thiện đỡ hơn nhiều, không đến đổi vất vả như buổi ban đầu.

-Đội ngũ rệp ở trong sạp tre rất cường thịnh, đông đảo gấp trăm nghìn lần hơn ở khám đường tường cách xi măng. Mọi bữa 6 giờ chiều sắp vào trại vô còng, Ngài lấy làm hải hùng lo sợ. Các đoàn rệp kỵ binh dạ hành thám hiểm cùng khắp cơ thể, bò nhột người cắn ngứa khó chịu.

-Đôi khi ngoại giao xin được ít thuốc rầy của đội cải thiện, lén pha nước rãi trên sạp tre trừ bớt rệp, rũi kỹ thuật Ba Hoài ngửi thấy mùi truy ra đem giải phẫu và cảnh cáo ngay giữa cuộc sanh hoạt của tù, người xài lẫn người cho đều chịu chung trách nhiệm. Lý do nêu lên là thuốc rầy dùng để trừ sâu bọ phá hoại hàng bông, anh em đánh cấp gây thiệt hại cho trại, ảnh hưởng đến sự sống của tù nhân. Thực tế thì Ba Hoài sợ rệp chết rơi xuống đất, gà con của Hoài nuôi, ăn nhằm phải chết lây. Ba Hoài nuôi gà, thỏ trong trại, dư ăn thường gởi về cho vợ con. Gà nuôi đã không mất công cũng khỏi tốn. Dùng thế lực của kỹ thuật buộc nhà bếp phải cung cấp gạo cho gà trong khi tù đói không đủ no. Lại bắt người chăm sóc bắt vòi cho gà ăn. Vòi lấy trong các thùng phân mỗi bữa đem ra bón rau.

Như vụ Phạm Hoàng Châu Giáo Sư Anh Văn, con trai ông Ngọ, Truyền Trạng Hiệp Thiên Đài, từ chối không nhận bắt vòi nuôi gà cho Ba Hoài, Hoài không cho Châu tiếp tục việc phơi phân, chuyển công tác khác nặng hơn.

-Những lúc ăn bo bo, khoai mì, tất cả đều đói. Khoai mì chở về trại một lần cả xe reo. Ngày đầu khẩu phần được 3, 4 củ nhỏ có, lớn có, dài 2, 3 tất, ngày thứ nhì giảm bớt, ngày thứ ba chỉ còn vài củ thôi bởi vì mì chạy chỉ và thối. Sau cán bộ mua mì rẫy cho tù đi nhổ, mỗi ngày vát về đủ ăn.

Anh em không được thăm nuôi tiếp tế, đói đi mót rau muống già (gốc rau cắt bỏ) mót ăn cho đỡ đói, bị trật tự, kỹ thuật rầy quở nặng lời: “Rau không đủ heo ăn mà mót cái gì? Muốn vô còng không?”.

Nói rằng rau muống già, sự thật già cũng có, non cũng có, bởi vì rau cấp cho tù theo tiêu chuẩn, quản lý nhà bếp được lịnh cắt bỏ gốc già thật nhiều dành cho heo ăn, cũng như nhà bếp nấu cơm cho tù phải nấu có nhiều cơm cháy đặng nuôi heo. Heo của trại nuôi, tiền mua truất trong tiêu chuẩn phần ăn của tù, mua heo con giao cho tù, mót gốc rau và cơm cháy cho heo ăn. Nuôi heo không tốn tiền, heo lớn lên cân bán lại cho trại theo giá thị trường. Chẳng biết dùng tiền đó vào việc gì?

-Đội cải thiện sản xuất rau cải vừa bán cho trại, vừa bán cho bạn hàng đến cân mua. Rau bán cho bạn hàng cắt lúc 1, 2 giờ chiều, nhẹ cân bạn hàng mới bằng lòng, còn rau bán cho trại cân buổi sáng sớm lúc mới tưới xong nặng cân tính nhiều ký, kể công với cán bộ để được khen thưởng.

Nghe anh em nói tiền bán rau cải chia ra nhiều chương mục của Đội, của trại, của Ty, của đội bóng đá mà Ba Hoài vẫn có phần chia xén.

Cần nói rõ: Ba Hoài là tù chánh trị lãnh án 20 năm, án nặng đáng lẻ phải chuyển đi Phú Khánh, nhờ khéo chạy chọt lập công lấy lòng cán bộ được cắc nhắc lên làm kỹ thuật, tức là đại diện cho tù bên cạnh cán bộ, Hoài được giữ lại tỉnh, rất được tín nhiệm, tù nhơn sợ Hoài còn hơn sợ cán bộ. Ba Hoài theo sát anh em, nhặt nhiệm khó khăn hơn cán bộ, nhờ vậy mỗi năm được giảm án nhiều. Hoài trả nợ tù khoảng 11, 12 năm thì được thả về.

Có lần gần tết, anh em lén tổ chức tiệc rượu nho nhỏ vài ba người vui chơi giải trí, Ba Hoài có mặt liên hoan. Ngài lợi dụng lúc có hơi men nhỏ to với Hoài:

-Chú Ba! Cái án 20 năm của chú, anh em nghe ai cũng quý chú. Chú nhớ án chú là án chánh trị. Chú được cán bộ tin cậy, cương vị của chú rất thuận tiện giúp đỡ anh em. Chú ráng làm sao cho xứng đáng sự tin cậy của anh em. Tình cảm tạo nên trong cảnh tù mới đáng quí và nó tồn tại lâu dài. Mình ở tù nhất định một thời gian nào đó thôi, trước sau gì cũng có ngày về. Ai cũng vậy, làm thế nào khi về đời gặp lại nhau, anh em vui vẻ với nhau là điều quí. Ráng nghe chú Ba. (Ba Hoài nhỏ hơn Ngài dưới 10 tuổi).

Nhắc lại chuyện trong tù ở Bàu Cỏ, có lúc Ngài được giao việc nấu thuốc Nam phát cho tù, thường tiếp xúc với anh tá (Cựu Thiếu Tá Quân Đội Cao Đài) sau anh Tá được xả còng và giao phần hành trạm y tế trong trại. Anh Tá buồn vì nhà nghèo, ít thăm nuôi, phần anh lại có sức, tiêu chuẩn trại phát ăn không đủ no anh buồn. Ngài an ủi và có phần hài hước như sau:

-Anh buồn cái gì?-Có gì mà buồn.

Trước đây sau cuộc đảo chánh Pháp (ngày 9-3-1945) anh vâng lịnh Hội Thánh đi rước những người tù đày ở Côn Đảo, tôi nhớ có Ngài Giáo Sư Thượng Sáng Thanh (sau thăng Đầu Sư), ông Nguyễn Bửu Tài (Đầu Sư phái Tiên Thiên) về Quốc Sự Vụ với ông Lê Minh Tòng (họa sĩ vẽ hình Tam Thánh ở Tòa Thánh), ông Tôn Đức Thắng và mấy ông Cộng Sản bị đày chung. Về tới cột cờ Thủ Ngữ, bến tàu Sài Gòn, ông Tôn Đức Thắng vừa ôm anh vừa khóc, vừa nói lời cảm ơn: “Tôi tưởng gởi xác ngoài Côn Đảo, không có ngày về đất liền, hôm nay được đặt chơn về tới đây, công ơn anh không biết ngày giờ nào tôi đền đáp được”. Vừa nói ông vừa khóc.

Bây giờ cụ Tôn Đức Thắng làm lớn trong chánh phủ, bận việc quốc gia đại sự, không đền ơn anh được, thì con cháu cụ thay cho cụ, mời anh tới đây, cất nhà cho anh ở, nấu cơm cho anh ăn, tối anh ngủ còn có lính gác, như vậy là đủ quá rồi còn gì nữa mà buồn.

Hai anh em cười…

Thật ra anh Tá cũng làm được vài việc đáng nhớ. Như lúc hiệp lực với quốc gia hành quân ở vùng Bến Tre (vùng nầy kháng chiến quân rất nổi tiếng). Sau cả ngày giao tranh ác liệt, nữa đêm cuộc chiến có phần lắng dịu, hai bên tự rút binh về cứ địa. Về tới khu vực mình kiểm binh lại, không có Thiếu Tá Nguyễn Văn Thiệu, anh Tá vội kéo binh trở lại chiến trường tìm rất nhọc nhằn và khó khăn, rốt cuộc cũng tìm gặp và cùng về an toàn đến nơi đến chốn. Nghĩ rằng nếu còn lẫn quẩn chiến trường suốt đêm không ra khỏi chẳng biết có được an toàn tánh mạng hay không. Do đó Thiếu Tá Thiệu rất trọng ơn và nặng mang tình cảm đó. Khi làm Tổng Thống, ông Nguyễn Văn Thiệu cho anh Tá làm Trưởng Ty Chiêu Hồi Hậu Nghĩa.

Được ban cho danh vọng nhưng lại ngoài khả năng, việc làm không trôi chảy. Ông Thiệu buộc lòng cho nghỉ việc và đặc biệt cho anh Tá một tập ngân phiếu, muốn đi du lịch đâu tùy ý, thiếu tiền cứ ký phiếu vào ngân hàng lãnh. Kể ra ông Thiệu cũng là người có tình có nghĩa lắm vậy.

Năm 1984, khám đường Tỉnh chia làm 2 dãy, một bên nhốt tù chánh trị, tôn Giáo được đồng hóa  liệt chung với chánh trị. Dãy bên kia giam tội phạm hình sự và tệ đoan xã hội.

Bị giam ở huyện Hòa Thành 7 ngày, ngày 25-12-1984 được giải ra tỉnh. Giáo Hữu  Tống và Sĩ Tải Khoăn được xếp vào buồng 2 và 5 thuộc dãy chính trị. Riêng Ngài vào buồng 8 hình sự khiến cho nhiều người lưu ý. Nhiều nghi vấn được đặt thành vấn đề nhưng không giải đáp được liền khi đó.

Những lần họp dân ở ấp để phục quyền công dân cho Ngài sau thời gian bị quản chế, chánh quyền địa phương chờ dịp giải quyết chung với tội phạm hình sự, trộm cấp…làm cho nhân dân không khỏi ngạc nhiên, đánh dấu hỏi.

 

9.BỊ TRỤC XUẤT RA KHỎI ĐẠO MỘT CÁCH VÔ LÝ

Hội Đồng Chưởng Quản Hội Thánh Cao Đài ký Huấn Lịnh ngày 7-3-1985, trục xuất Ngài ra khỏi Đạo cùng một số người trong nhóm Thiên Khai Huỳnh Đạo và Hội Thánh Tân Triều. Ngài đứng đầu trong danh sách trong khi chẳng dính dấp gì tới tổ chức nầy.

Nguyên văn Huấn Lịnh như sau:

Hội Đồng Chưởng Quản             Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ

Văn Phòng                                     (Ngũ Thập Bát Niên)

Số 025/58/HĐCQ-HL                    Tòa Thánh Tây Ninh

 

Hội Đồng Chưởng Quản Tòa Thánh Tây Ninh

Chiếu Đạo Lịnh số 1/DL ngày 01/03/1979 tổ chức Hội Đồng Chưởng Quản với chức năng thay mặt toàn Đạo quản lý nền Đạo đi theo con đường Tôn Giáo thuần túy.

Chiếu Thông Tri số 02/50 ngày 05/05/1963 trục xuất ra khỏi cửa Đạo đối với người Đạo có liên quan vụ án “Thiên Khai Huỳnh Đạo”, “Hội Thánh Tân Triều” tại Tòa Thánh và Thánh Thất Cao Lãnh, Đồng Tháp.

Theo biên bản phiên họp tại Giáo Tông Đường ngày 05/05/1985, Hội Đồng Chưởng Quản đã nhận định, xem xét mức độ sai phạm của các đương sự đối với nhà nước, với Đạo rất nghiêm trọng:

HUẤN LỊNH

Điều thứ nhứt:-Hội Đồng Chưởng Quản quyết định thu hồi phẩm tước và đưa ra khỏi Đạo đối với những vị Chức Sắc, chức Việc, tín đồ liên quan vụ án phản cách mạng như trên, danh sách kèm theo Huấn Lịnh nầy.

Điều thứ nhì:

A.-Toàn Đạo không ai được phép nhìn nhận những kẻ có danh sách đưa ra khỏi cửa Đạo là môn đệ của Đức Chí Tôn cho đến khi họ biết ăn năn cải hối tốt.

B.-Toàn Đạo không ai được phép chứa chấp, nuôi dấu những kẻ phạm các vụ án phản cách mạng còn đang lẫn tránh pháp luật nhà nước kể cả những kẻ khác còn đang ngấm ngầm nhen nhóm tổ chức phản động đội lốt tôn Giáo.

C.- Hội Đồng Chưởng Quản khoan hồng cho những người phạm sai lầm biết tự giác hối cải, ra trình diện nhận tội với chánh quyền cách mạng.

Điều thứ ba:

Vị Từ Hàn Hội Đồng Chưởng Quản, chư vị Cai Quản Thánh Thất, Điện Thờ Phật Mẫu lãnh ban hành Huấn Lịnh nầy cho Chức Sắc, Chức Việc và tín đồ nam nữ nghiêm chỉnh thi hành.

Lập tại Tòa Thánh ngày 23 tháng giêng Quí Hợi

(Dl. 07/03/1985)

T.M Hội Đồng Chưởng Quản

Qu. Thái Chánh Phối Sư

(ấn ký)

Thái Hiểu Thanh

Vâng lịnh thi hành:

Từ Hàn HĐCQ

(Đã ký)

G.S. Thái Phát Thanh

Danh sách Chức Sắc, Chức Việc và tín đồ liên quan các vụ án phản cách mạng (Đính kèm theo Huấn Lịnh số 025/58)

1.-Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt (tự Trân)

2.-Cựu Truyền Trạng Võ Văn Nhơn

3.-Hiền Tài Trịnh Quốc Thế

4.-Hiền Tài Lê Kim Tấn

5.-Giáo Hữu Thượng Sanh Thanh (Nguyễn Quang Sanh)

6.-Lễ Sanh Thượng Hòa Thanh (Nguyễn Ngọc Hòa)

7.-Đạo Hữu Lê Hồng Ân

8.- Đạo Hữu Nguyễn Văn Chánh

9.-Hiền Tài Nguyễn Ngọc Nương

10.-Đạo Hữu Nguyễn Văn Bửu (tự Chí Mỹ)

11.-Đạo Hữu Hồ Vũ Khanh

12.-Đạo Hữu Nguyễn Thanh Bình

Ngài được ra tù ngày 18-01-1984, Ngài liền gởi cho Hội Đồng Chưởng Quản văn thư:

-Chỉ chỗ sơ sót của Hội Đồng Chưởng Quản là ban hành Huấn Lịnh trục xuất mà không gởi cho đương sự tường hành, nhờ gia đình giữ hộ trường hợp đương sự vắng mặt.

-Hỏi Hội Đồng Chưởng Quản căn cứ vào sự kiện nào mà khép Ngài vào nhóm Thiên Khai Huỳnh Đạo và Hội Thánh Tân Triều để trục xuất.

-Cho rằng Hội Đồng Chưởng Quản quá nông nổi vội vàng trong khi công an có quyền ra lịnh bắt, có quyền ra lịnh giam, suốt thời gian giam giữ không hề hỏi cung, không điều tra xét hỏi gì hết, như vậy chứng tỏ Ngài chỉ bị tình nghi vô căn cứ.

-Yêu cầu điều chỉnh Huấn Lịnh để nói lên sự hợp lý trong việc làm của Hội Đồng Chưởng Quản.

Nguyên văn bức thư gởi Hội Đồng Chưởng Quản như sau:

                                     Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ

                                              (Ngũ Thập Bát Niên)

                                              Tòa Thánh Tây Ninh

Kính gởi Hội Đồng Chưởng Quản Tòa Thánh Tây Ninh

Kính Hội Đồng

Khi tôi ở tù, tôi được nghe nói Hội Đồng Chưởng Quản có ký Huấn Lịnh lên án tôi cùng với 11 người khác vào tổ chức “Hội Thánh Tân Triều” và “Thiên Khai Huỳnh Đạo” để trục xuất ra khỏi Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ.

Huấn Lịnh mang số 025/58-HĐCQ-HL đề ngày 23 tháng Giêng Quí Hợi (Dl 7-3-1983) do Quyền Thái Chánh Phối Sư Hiền Hữu Thái Hiểu Thanh thay mặt ký tên, không được gởi cho gia đình của đương sự, dành để cho đương sự tường hành mà chỉ phổ biến bằng cách đọc tại giảng đài Đền Thánh.

Tôi lấy làm ngạc nhiên vô cùng, không rõ Hội Đồng Chưởng Quản căn cứ vào yếu tố nào để lên án tôi một cách vội vàng như thế trong khi cơ quan có thẩm quyền ký lịnh giam giữ tôi vẫn để tôi yên suốt thời gian giam giữ, không hề hỏi tôi một lời. Như thế có nghĩa là tôi bị đặt vào tình trạng nghi vấn mà thôi.

Tôi được trả tự do vào ngày 12-11-1983 do sự cứu xét sáng suốt của Ty Công An và Viện Kiểm Soát Nhân Dân Tây Ninh, chiếu Hiến Pháp của nhà nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam.

Yêu cầu Hội Đồng Chưởng Quản điều chỉnh lại Huấn Lịnh để nói lên sự hợp lý trong việc làm của Hội Đồng Chưởng Quản đồng thời để thích hợp với hiện trạng của tôi.

Tòa Thánh ngày 16 tháng Chạp Quí Hợi

(Dl 18-1-1984)

Nguyễn Minh Nhựt

Cải Trạng Hiệp Thiên Đài

Cần nói rõ, lúc bấy giờ Ngài Bảo Đạo bị áp lực đời cho nghỉ và Ngài Đầu Sư Ngọc Nhượn Thanh cũng bị cho về nhà dưỡng lão, chỉ còn ông Thái Hiểu Thanh cầm đầu Hội Đồng Chưởng Quản.

Một hôm nhầm lúc chuẩn bị cầu siêu tại Đền Thánh, trước khi đưa linh cửu Bà Phối Sư Hương Nương đi mai táng, tự nhiên ông Thái Hiểu Thanh khều Ngài ra cửa Nghinh Phong Đài nói riêng:

-Hiền Huynh yên tâm đừng ngại, người ta biểu sao mình làm vậy cho yên chớ Hiền Huynh ở Hiệp Thiên Đài biết rõ Phối Sư quyền hạn gì mà trục xuất Cải Trạng.

Ngài nói:

-Tôi biết, tôi vẫn thản nhiên không ngại gì hết, mà văn thơ của tôi gởi Hội Đồng Chưởng Quản tới đâu rồi?

-Tôi gởi qua Mặt Trận Tổ Quốc Huyện, nó làm thinh không trả lời.

Ngài cười:

-Trước khi làm tôi đã đo lường kết quả và hậu quả, tôi biết trước văn thơ gởi chẳng kết quả gì, không đi tới đâu hết, nhưng cương vị tôi đúng chỗ nói phải nói, đúng chỗ làm phải làm. Tôi làm đúng chỗ và đúng lúc, dầu biết không kết quả, đúng chỗ vẫn phải nói, vẫn phải làm, thế thôi.

Thương hại cho ông Thái Hiểu Thanh, đặt nặng vấn đề danh lợi cho bản thân, nghiên ngã phía chánh quyền, lúc đầu thường chê ông Bảo Đạo kém sáng suốt, ông nói với ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi:

-Phải ông Bảo Đạo biết nghe lời người ta (ý nói chánh quyền) bảo sao mình làm vậy thì yên chớ gì.

Sau khi Ngài Bảo Đạo, Ngài Đầu Sư bị loại ra khỏi Hội Đồng Chưởng Quản, ông Thái Hiểu Thanh trọn quyền thay mặt, chịu không nổi áp lực của chánh quyền, xin từ nhiệm. Ông nói với Thừa Sử Lê Quang Tấn và Ngài rằng:

-Tôi đâu có dại để thằng Trương Ngọc Anh trèo lên đầu lên cổ tôi hoài.

Về Sài Gòn ông gởi “Ý niệm thơ” xin vô hiệu hóa chữ ký trên văn bản trục xuất hay giáng cấp Chức Sắc, yêu cầu Hội Đồng Chưởng Quản thông báo trên giảng đài Đền Thánh sau khi đàn vía, sóc, vọng đại ý xin Chức Sắc thông cảm hầu cứu vãn mọi mất mát đã qua, mong mỏi lúc về Tòa Thánh chầu lễ, anh em gặp lại tay bắt mặt mừng với nhau vui vẻ.

Ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi, ông Giáo Hữu Thượng Đâu Thanh (Nguyên Khâm Châu Sài Gòn), ông Thừa Sử Lê Quang Tấn là những động cơ giúp ông Thái Hiểu Thanh nói lên điều hối hận và Ngài soạn thảo văn thơ, dầu rằng đã được chỉnh bớt đi nhưng ông vẫn nhìn nhận việc làm của ông ở Hội Đồng Chưởng Quản đã vượt khỏi phạm vi quyền hạn được qui định trong Pháp Chánh Truyền.

Ý niệm thơ không được đọc ban hành trên giảng đài vì hai ông Phối Sư Thượng Phép Thanh và Cải Trạng Lê Minh Khuyên, thay quyển Hội Đồng Chưởng Quản vừa ký lịnh ngưng chức ông Giáo Sư Ngọc Tuất Thanh.

Ông Thái Hiểu Thanh ký tên trục xuất chức sắc lúc còn đương quyền, nay nghỉ việc, xin vô hiệu hóa chữ ký, về mặt pháp lý thật vô tác dụng, song có còn hơn không.

Chức Sắc và anh em bổn Đạo được rỉ tai thông báo rộng rải, đa số đều biết và mừng cho một chơn linh sớm giác ngộ.

Nghỉ việc đời, ông Hiểu định ẩn dật, mai danh ẩn tích, chẳng muốn tiếp khách, thời gian đầu ông ở nhà con gái (Cliché Dầu) ở Sài Gòn. Chức Sắc đến thăm, thân nhơn cho biết ông Hiểu đi đổi gió ở Đà Lạt, kỳ thật lên ở nhà con gái ông ở Gò Dầu.

Ông Thừa Sử Lê Quang Tấn trao Ý Niệm Thơ cho ông Hiểu cũng tại Gò Dầu Tây Ninh.

Thôi việc Đạo trở về gia đình, ông Thái Hiểu Thanh có nhiều thời giờ rỗi rãnh, ôn lại hành tàn đã qua, hẳn nhiên ông nhớ nhiều việc, lương tâm không khỏi ray rứt, định rằng:  chết cho hỏa tán, thiêu hài cốt, không làm theo phép Đạo.

Nghe vậy, ông Lê Quang Tấn và Ngài đến nhà thuyết phục, trên lầu, ông niềm nở đón tiếp vừa chỉ Ngài Cải Trạng vừa giới thiệu với con gái thứ hai của ông:

-Ông nầy hồi trước chống tôi hơn hết.

Không nhận thấy ở ông một sự câm hờn, Ngài nghĩ rằng ông Hiểu nói như thế để khỏi ngỡ ngàng khi gặp đối diện với Ngài.

Ngài đáp lại một cách vui vẻ:

-Không phải chống, nhưng cương vị của tôi đúng chỗ nói phải nói, đúng chỗ làm phải làm. Thế thôi.

Cả thảy đều cười xòa rồi nói sang chuyện khác.

 

10.BỊ BẮT VÌ LIÊN QUAN ĐẾN CƠ BÚT

Mười tháng vắn mặt Ngài, anh em trong Ban Đồng Tử không gián đoạn phận sự. Khi được thả về Ngài cùng các anh em tiếp tục lại.

Ngày 17-12-1984, công an huyện Hòa Thành bắt Ngài một lần nữa, bắt nguội vì lý do cơ bút, diễn biến vụ việc có vẻ hơi bất thường:

Công an xã Trường Hòa xét vùng Trí Huệ Cung tìm máy bơm của Đền Thờ Phật Mẫu mất, nghi Út Hạnh là thủ phạm rã máy bơm từng bộ phận nhỏ, gởi cho thân nhơn là ông Giáo Thiện Lê Văn Lan hoặc gởi cho Sĩ Tải Lê Văn Khoăn. Lúc xét nhà ông Khoăn không có mặt, tìm không thấy mà thấy nhiều Thánh Giáo, tịch thu đem về xã, thấy có liên quan Ngài Bảo Đạo về Hồng Đào Bửu Thệ, Ngài cùng Ban Đồng Tử ký tên chung.

Cả bốn người đều đều bị bắt, ngày 24-12-1984 đem công hóa vấn đề, mời Chức Sắc đến hội trường trước Giáo Tông Đường, công an không nói rõ ràng chỉ đưa bản Hồng Đào Bửu Thệ ra, che khuất đoạn văn trên không cho xem, đưa chữ ký hỏi phải của Ngài Bảo Đạo không, ý buộc tội Ngài Bảo Đạo bị quản chế 3 năm còn liên hệ bên ngoài.

Ngày công khai hóa, họ bắt Ngài Bảo Đạo và các Ngài ra mặt.

Ngày 25-12-1984 giải các Ngài ra khám đường Tây Ninh. Một năm sau, cán bộ Viện Kiểm Soát vào từng buồng, hỏi thăm tù nhơn ai có điều oan khúc cần khiếu nại. Ngài trình bày ý kiến như sau:

-Nghị quyết 297 của Hội Đồng Chính Phủ cho tự do tín ngưỡng và tự do không tín ngưỡng. Cơ bút lập Giáo của Đạo Cao Đài, tôi cầu cơ tại nhà tư để học Đạo, không truyền bá, không rủ ren, không xúc phạm chánh quyền, thế mà bắt tôi cả năm không xét xử. Như vậy “Luật vua thua lệ làng” chánh quyền Tây Ninh quá quyền, vi phạm nghị quyết 297 của chánh phủ…

Khiếu nại ngày thứ sáu 29-11-1985 đến thứ hai ngày 2-12-1985, cán bộ Chấp Pháp gọi Ngài làm việc có sự chứng kiến của cán bộ Tư Phương, Trưởng Phòng xét hỏi và giam giữ, đại diện Viện Kiểm Soát Tỉnh.

Ngày 4-12-1984 Ngài được trả tự do tạm, tội danh ghi trong lịnh tạm tha: “Có hành vi chống phá chính sách, tuyên truyền phản cách mạng-nay không cần thiết giam giữ”.

Hằng tháng trình diện hai lần tại Chấp Pháp.

Được nghe cán bộ Viện Kiểm Soát rất nể lời nói thẳng nầy.

Ngày được thêm thành tích 12 tháng tù và đây là lần thứ 5 bị bắt.

Đoán hiểu là thủ đoạn chụp mũ của Cộng Sản để tiếp tục bắt lại, ngày 17-2-1986, Ngài làm tờ đơn xin cứu xét gởi đến các cơ quan có trách nhiệm nhà nước, nói rằng xin cứu xét, sự thật gián tiếp tố cáo các vụ bắt người phi pháp của công an và Ngài là nạn nhân. Biết không kết quả song bổn phận phải lên tiếng để lưu bút tích.

Có lần trình diện Tuấn, Trưởng Phòng Chấp Pháp (nghe đâu xuất thân đại học công an Hà Nội) buộc Ngài góp ý chấn chỉnh nền Đạo cho thuần túy tôn Giáo và phù hợp với chủ trương của nhà nước. Bảo rằng Ngài là Chức Sắc, Đạo Hữu hay công dân thường, cương vị nào cũng có bổn phận và trách nhiệm.

Ngài trả lời bằng văn bản và nêu ra một số ý kiến như sau:

“Trước kia chánh quyền nói tự do dân chủ, tôi tin thiệt. Trong các phiên họp giữa Đạo và chánh quyền, tôi công khai nói thật ý nghĩa của tôi trong bổn phận bảo thủ luật pháp chơn truyền của Đạo. Ý của tôi không giống ý của cán bộ, không giống ý của chánh quyền, tôi bị khép vào tội chống đối, bắt giam tôi. Nay kêu tôi góp ý, nếu không làm theo, chánh quyền sẽ ghép tội chống đặng bắt giam nữa…Tôi đã bị Hội Đồng Chưởng Quản trục xuất ra khỏi Đạo rồi, không còn là Chức Sắc hay Đạo Hữu nữa…Theo ba hội lập quyền Vạn Linh, nhơn sanh chỉ có thể đưa nguyện vọng mà thôi…Giai đoạn nầy đưa nguyện vọng là lỗi thời bởi Hội Thánh đã bị giải thể, các cơ sở của Đạo bị nhà nước quản lý còn gì nữa mà chấn chỉnh? Vả lại Hội Đồng Chưởng Quản gồm đông Chức Sắc đương nhiên có nhiều sáng kiến hơn cá nhân tôi, mọi sự canh cải sửa đổi, Hội Đồng chịu trách nhiệm với nhơn sanh, với nhà nước và với lịch sử…Nếu nói dầu là công dân cũng phải có trách nhiệm, tôi đã có đại diện chánh thức rồi, đó là Hội Đồng Nhân Dân Xã, Huyện, Tỉnh và Quốc Hội…

“Tôi chỉ xin chữ “Bình yên” để tu tại gia.”

Một cán bộ của Ty Công An đến làm việc. Ngài hỏi tên, không cho biết chỉ trả lời rằng: “Nên biết tôi thuộc cấp lãnh Đạo”, người có ý khuyến dụ, nói năng trôi chảy, khéo léo, kín đáo, tỏ ra như có tình cảm…định mua chuộc, Ngài phớt lờ, giả vờ không biết.

Cứ vào ngày 15 và 30 phải trình diện. Được mấy tháng, có lần muốn hành Ngài chơi, thay vì đến ký tên sổ hoặc làm việc xong cho về. Tuấn bắt ngồi từ sáng đến 11 giờ 30 không cho về. Ngồi không chờ.

Ngày 25-4-1986, công an Tỉnh định bắt lại bằng cách trá hình cho Ủy Ban Nhân Dân Xã Long Thành viết thư mời xuống đồn Công An Thị Trấn, Ngài không đi nổi vì mới giải phẫu lần thứ 3 do chứng ruột sa tái phát, trình giấy xuất viện nên tạm được yên.

 

11.MỚI MỔ VẪN BỊ BẮT GIAM

Ngày 6-5-1986, công an Tỉnh đem xe Jeep đến tận nhà định bắt chở đi. Hiếu, con trong nhà thấy Ngài quá yếu xin đi thay. Bình, Trưởng toán công an thịnh nộ đòi bắt Hiếu ra cải tạo luôn. Ngài bất bình nói:

-Mấy anh làm sai chánh sách, không nhơn Đạo, sai chủ trương của nhà nước. Trước khi đi mổ, tôi có trình Ban Chấp Pháp xin một tháng đi bệnh viện giải phẫu. Ban Chấp Pháp trả lời: “Anh làm gì chúng tôi đều biết hết”. Tôi cũng trình Viện Kiểm Soát, Viện Kiểm Soát bảo: “Không ai bắt đâu mà sợ, cứ đi trị bịnh đi…”. Tôi yên trí đi mổ, mới ra khỏi bệnh viện, mấy anh bắt nữa, không phải tôi sợ ở tù đâu, ở tù nhiều lần mà là ở tù vì Đạo, vì nhơn sanh, có gì mà sợ? Mấy anh không nhơn Đạo, nói vậy mà không phải vậy. Tôi biết trước, tôi chuẩn bị giỏ đồ đặng đi tù rồi. Tại tôi còn yếu quá thôi, không phải sợ ở tù đâu…

Ngài bảo con Ngài:

-Hiếu, con vào phòng xách đồ ra.

Hiếu tay mang giỏ quần áo, tay dìu Ngài với cây gậy chống đi. Hiếu đỡ Ngài lên xe.

Chở tới khám đường, đi ngang phòng Chấp Pháp, Bình báo cáo…Tuấn ra lịnh nhốt Ngài vào cachot. Lúc lập biên bản, Ngài nhận thấy Bình có dụng ý bất chánh, ghi: “Đương sự chấp hành” chừa khoảng trống phía dưới, Ngài thêm chữ “tốt” liền sau chữ “chấp hành” và gạch bỏ khoàng trống dưới. Bình bảo thôi, để Bình thêm sau, rõ là mang tâm gian dối, biết vậy nhưng Ngài chẳng sợ gì. Bản nhì để nguyên cho Bình muốn ghi thêm gì tùy ý, một bản nhứt đủ lưu ý Bình đừng nghĩ rằng Ngài không biết…

Hai hôm sau đưa Ngài lên Cây Cầy.

Nguồn tin thu nhận được là Tuấn cho rằng Ngài luận biện thăm thù cố oán tôn Giáo theo Giáo điều Cộng Sản, muốn hại Ngài. Ba lần đề nghị bị Viện Kiểm Soát bát không ký tên, với những lý do sau:

1.-Truy tố ra Tòa: Bát vì lý do không đủ yếu tố;

2.-Cưỡng bức lao động: Bát vì lý do quá tuổi lao động;

3.-Tập trung cải tạo: Bát vì không đủ điều kiện buộc tội.

Viện Kiểm Soát cũng không ngờ công an lòn qua cho Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân Tỉnh ký đưa Ngài đi cải tạo. Viện Kiểm Soát bị qua mặt cũng không làm gì được công an.

Lần nầy bị thêm 18 tháng nữa. Tháng đầu ở Cây Cầy, sáng đi lao động phải mặc áo ấm, đội mũ len, hằng ngày chống gậy, lao động mà phải chống gậy đi, bắt buộc phải lao động.

Mấy lược công an hành cho chết mà mạng căn chưa tới vẫn còn sống trở về với gia đình với Đạo để trả nợ thế gian.

Nếu số phải chết thì đã chết nhiều lần và đã chết lâu rồi. Ở trong tù như lúc tự do, bao nhiêu lần tử thần ve vãn bên cạnh, chỉ cho thoáng thấy rồi đi luôn để cho Ngài sống…

Năm 1982 khi đi thăm gia đình bên vợ, một đêm nọ giữa khuya, tự nhiên chột bụng, Ngài tiêu ra một bô máu đen, mất nhiều sức, bịnh bất ngờ, không triệu chứng, sáng ra đến trạm y tế Bình Thủy nhờ điều trị. Người có trách nhiệm ở trạm cho toa mua thuốc: trị gan có, tim dạ dày có, thuốc bổ loại nhập đắc tiền, đủ loại…

Thấy không có khả năng tài chánh, không xin và cũng không mượn của ai. Ngài cười rồi bỏ qua. Cũng không đến nổi nguy hại.

Năm 1984, Ngài đi Sài Gòn thăm người chị, cũng nửa đêm bụng phát đau, vội bước vào nhà vệ sinh, vừa kịp lúc, ói ra huyết bầm đen lai láng, đồng thời đi cầu cũng ra huyết bầm đen rất nhiều, sanh mệt. Đầu hôm chỉ thấy khát nước, uống hơn một lít nước tủ lạnh vẫn không đủ, ngoài ra chẳng có triệu chứng gì khác.

Ông Lương anh Ngài và mấy người cháu con của chị Ngài đưa Ngài vào bệnh viện Quận 6 Chợ Lớn, huyết áp còn 7, 8 bác sĩ không dám cấp cứu tại chỗ, ngại nếu còn xuất huyết tiếp, bịnh viện thiếu phương tiện có thể nguy đến tánh mạng, lập thủ tục cho chuyển đến ngay bệnh viện Triều Châu-An Bình.

Bác sĩ và y tá trực bệnh viện thiếu y đức, đang ngủ bị đánh thức, miễn cưỡng tiếp và chỉ Ngài từ chỗ nầy sang chỗ nọ, chỗ nào cũng phải chờ, phải đợi…đánh thức nhơn viên…đợi cái nầy, cái khác, rốt cục chỉ lại chỗ trực gần cổng, rồi Ngài được khuyên chờ sáng, chỉ ngồi đỡ trên ghế phòng trực chờ…lúc đó 1 giờ khuya. Trường hợp cấp cứu mà bác sĩ giải quyết vấn đề như thế thật là vô trách nhiệm.

Ngài và ông Lương bỏ ra cổng kêu cyclo về nhà.

Sáng lại tới bệnh viện quận 6 một lần nữa, sức quá yếu, lên lầu thấy mệt, được chăm sóc kỹ lưỡng nhờ bác sĩ cùng cải tạo với ông Lương ở Miền Bắc hiện làm Trưởng Khoa giúp đỡ. Hơn một tuần lễ sau xuất viện, mua thuốc điều trị tại nhà.

Trường hợp nầy thông thường phải chết.

Những lần sau ra tù, bác sĩ Lê Công Mạnh, cháu rễ Ngài, rất lo ngại, thường ân cần nhắc nhỡ, khuyên gia đình ráng lo gởi thuốc đầy đủ, đừng để xuất huyết dạ dày lần nữa khó cứu nhứt là đang cảnh tù.

Nhờ ở tù nhiều lần, danh nhơn nghĩa càng cao, cảm tình càng lan truyền rộng rãi, anh em trẻ tuổi rất thương. Lúc đầu thường giúp đỡ xách nước hộ nên việc tắm giặt không vất vả lắm. Vườn cải thiện diện tích rộng lớn, lúc thiếu người bắt Ngài xách nước giếng tưới rau cải, Ngài già yếu bịnh hoạn tưới không nổi, cũng ráng làm, bắt buộc phải làm, anh em gác chòi thấy vậy đến tưới thay.

Nếu không mắc bịnh, Ngài còn phải kéo dài cảnh tù đày lâu hơn. Bịnh án ghi nhiều chứng:

-Xuất huyết dạ dày 3 lần;

-Giải phẫu ruột sa 3 lần;

-Thấp khớp mãn tính;

-Huyết áp cao.

Phái đoàn y tế tỉnh lên khám tại trại rồi chở về tỉnh tái khám, và đưa ra hội đồng giám định y khoa gồm đại diện: Tòa Án, Viện Kiểm Soát, Sở Y Tế và Công An, ngộ nghĩnh là tuy bịnh mà sắc diện Ngài lúc nào cũng hồng hào trông bề ngoài không thấy vẻ ốm đau, đúng là:

“Hữu tâm vô tướng, tướng tự tâm sanh”

Công an thành viên của Hội Đồng Giám Định bảo:

-Sức khỏe còn tốt quá chớ.

Một bác sĩ ngồi cạnh nói:

-Theo khoa học Âu Châu, sức khỏe tốt là khi nào tinh thần được thoải mái, còn ở đây tinh thần co thoải mái không?

Bác sĩ khám vết mổ, Bà Bác Sĩ Huệ, Phó Giám Đốc bệnh viện Tây Ninh, có lẻ Trưởng đại diện Sở Y Tế, cầm hồ sơ, hai lần nêu lên bịnh trạng: Huyết áp cao, huyết áp cao, rồi cho Ngài ra khỏi phòng.

Được nghe thân nhơn kể lại là: Huyện Hòa Thành phát thanh đọc tên những người bịnh được tha về có tên Ngài mà công an quyết định giữ thêm 3 tháng. Đi lao động hai tháng, bất ngờ được kêu tên thả về ngày 11-11-1987, ghi trong giấy ra trại “Tha trước 1 tháng”. Tội danh đề “Phản động-Lợi dụng tôn Giáo”.

 

12.TỔNG KẾT NHỮNG THÁNG NGÀY BỊ BẮT SAU NĂM 1975

Tổng kết 12 năm hòa bình được vãn hồi, Cộng Sản lên nắm chánh quyền, Ngài bị bắt 6 lần gần 9 năm lao lý và mấy chục tháng quản chế tức là bị giam lỏng.

1.-Từ 12-10-1976 đến 25-11-1981, bị giam ở Cây Cầy.

     Thêm quản chế 6 tháng, trình diện trên 10 tháng.

2.-Ngày 15-6-1982, Công An Thị Trấn bắt giải ra Huyện 1 ngày.

3.-Ngày 27-6-1982, Công An Thị Trấn bắt cho ngủ một đêm tại xã.

4.-Ngày 22-1-1983 đến 12-10-1983, giam tại khám đường Tỉnh.

5.-Ngày 17-12-1984 đến 4-12-1985, Trình diện mỗi tháng 2 lần tại Ban Chấp Pháp.

6.-Ngày 8-5-1986 đến 11-11-1987, bị giam ở Bàu Cỏ. Thêm quản chế 6 tháng, trình diện trên 10 tháng.

Thêm vụ còng:

-Hai chơn: 24/24 gần 1 năm

-Một chơn: 24/24 trên 2 tháng

-Một chơn: 12/24 gần 3 năm

Không có một phiên Tòa nào xét xử Ngài kể từ khi bị bắt, họ thích bắt là bắt, quả là luật rừng không ai nói gì được.

 Cũng ghi nhận một điều là ông Trịnh Quốc Anh, Viện Kiểm Soát Tỉnh có tánh công bình vô tư, cương trực, vì lương tâm chức nghiệp đối nghịch mạnh với Công An. Do sự đấu tranh về pháp lý của hiền nội Ngài, mấy lần ông Anh làm nhiệm vụ, can thiệp và trả tự do cho Ngài, xứng đáng với chức năng. Có một lần ông nói với Ngài:

-Công An nói tôi ăn của lót của anh, anh biết tôi có nhận của anh đồng bạc nào đâu. Dầu tôi có nhận của anh bao nhiêu đi nữa, tôi cũng không trả đủ hết món nợ nhà nước vay của anh…Anh có uy tín, tiếng nói của anh có thể được nhiều người nghe, Công An phải bắt giữ anh là vậy.

Một lời nói trung thành hết sức chân thật của một cán bộ liêm chính của Cộng Sản đáng ghi nhớ lâu dài. Ngài tạc dạ ghi tâm với tấm lòng biết ơn ông Trịnh Quốc Anh.

 Năm 1997, một hôm hai người đang đối ẩm với nhau, ông Trịnh Quốc Anh nói với Ngài:

-Tôi có ý kiến, muốn anh làm tờ gởi đến Trung Ương, gởi các cơ quan nhà nước, nói lên điều anh bị bắt phi pháp và cũng nói rõ coi tôi có nhận của lót của anh hay không mà Công An tố ẩu. Trong chánh sách tư duy đổi mới của nhà nước, tôi tưởng anh cũng chẳng hại gì. Đây là ý kiến của tôi thôi, không phải tôi ép, tự ý anh định.

Ngài im lặng không tỏ bày ý kiến khi đó, về thuật lại cho gia đình nghe.

Anh Lương của Ngài thấy không có lợi mà bàn khuyên chớ nên để người khác lợi dụng. Bạn đời Ngài ngại rằng, Công An nếu thua việc nầy sẽ kiếm việc khác gây thù oán thêm không nên…

Ngài nói lên ý nghĩ của mình là dại gì để kẻ khác lợi dụng…Họ tính lợi dụng, mình cũng khéo tùy nương theo đó làm cho được việc của mình là hơn…Mình dựa thế của ông Trịnh Quốc Anh Viện Kiểm Soát Tỉnh, nhân chánh sách Tư Duy đổi mới của nhà nước lại có bộ luật hình sự chánh phủ vừa ban hành, mình nói lên trường hợp của mình hy vọng ngăn chặn những ngày sắp tới, công an không còn tiếp diễn lộng hành, dầu mình có thiệt thòi chút ít mà giúp được nhân dân đỡ phần nào cũng là điều có lợi nên làm.

Ngài thảo bản văn dài 5 trang giấy đại ý như sau:

“Tôi không có ý tố tụng hay khiếu nại bởi là công dân luôn phải chấp nhận, là người tu phải chịu khổ thế thôi. Tôi cũng không buồn trách mà chỉ thương thôi. Một tôn Giáo cứu thế Kỳ Ba do Thượng Đế đem lại cho nhơn loại đương nhiên phải thọ lãnh khổ não của thế tình. Các bậc Thiên Phong thể thiên hành hóa phải ra gánh nợ của nhơn sanh. Thế sự phơi bày qua các cuộc bắt bớ giam cầm, các vị thể Thiên cứu thế chẳng phải là tấn tuồng mới lạ của thời đại mà là lý tưởng đương nhiên của chơn pháp bí truyền trong sự rửa tội cho vạn linh.

Ngài trích lời văn trong bản tuyên ngôn của Đức Hộ Pháp giáng cơ về cho năm 1964 dạy Ngài Phối Sư Thượng Vinh Thanh đọc. Ngài viết tiếp:

“Tôi không vì buồn mà nêu lên, trái lại rất phấn khởi với nhiệm vụ Đạo, trong tin thần đóng góp xây dựng, chuẩn bị cho bước đi lên của guồng máy chánh quyền hầu giúp ích phần nào cho nhân dân trong Tỉnh nói riêng, cho toàn dân cả nước nói chung. Nếu được kết quả trong chánh sách tư duy đổi mới của nhà nước, mọi người sẽ được vui vẻ, an tâm sống trong đất nước có hiến pháp, có luật pháp bảo vệ.”

Soạn xong văn bản định viết sạch gởi đi, khi xem lại hồ sơ, Ngài thấy mất văn bản cần yếu là đơn xin cứu xét ngày 17-2-1986. Nghĩ rằng tuổi già lẩm cẩm, đánh lạc không tìm ra, Ngài đành buông xuôi ý định.

Nhiều tháng sau soạn đồ trong tủ tình cờ gặp lại văn bản nói trên, hỏi ra mới biết là bạn đời Ngài khuyên không được, rất sợ công an thù oán, lo cho Ngài bị tù đày thêm khổ, lén dấu không cho Ngài thực hành ý định. Ngài đành lưu hồ sơ không gởi đi.

Thời gian được trả tự do, lúc đầu Ngài nhập bệnh viện Y Học Dân Tộc ở Sài Gòn, điều trị 1 tháng. Kế đó về nhà gần như trọn đủ tứ thời nhật tụng, mỗi thời thêm 3 biến cứu khổ, thỉnh thoảng được thêm một thời Di Lạc giờ Tý hoặc giờ Dậu. Cứ 5 giờ và 11 giờ khởi cúng tại nhà, 5 giờ 30 và 11 giờ 30 vào chùa, sáng cúng Phật Mẫu, tụng Di Lạc, cứu khổ buổi tối, trưa cúng Chí Tôn, dẫn cửu và tụng Di Lạc tại Đền Thánh, cộng chung 7 thời cúng mỗi ngày từ năm 1982 kéo dài mấy năm liên tiếp. Trường hợp vắn nhà hoặc bắc đắc dĩ mới để mất thời cúng.

Trước đó để phản đối Hội Đồng Chưởng Quản làm công cụ cho thiên hạ, canh cải nghi tiết của Đạo, không  cho Hiệp Thiên Đài nhập nội nghi sau mỗi thời cúng hằng ngày và các đàn vía, Ngài mặc áo dài trắng đi cúng, đến khi cho Hiệp Thiên Đài nhập nội nghi, Ngài mới mặc sắc phục Hiệp Thiên Đài trở lại.

Những năm sau vì nhiều lý do khác nhau Ngài thường cúng tại nhà hơn, việc dự tang lễ hương ấp có phần thưa thớt hơn.

Ngài nghĩ việc công quả bị gián đoạn khó khăn bởi chánh quyền, thôi đành công phu sớm khuya và chỉ xin hai chữ “Bình yên” để tu tại gia.

 

13.VIỆC XUẤT CẢNH THĂM CON

Người con gái duy nhất của Ngài tên là Tuyết Mai, trước khi vượt biên sang định cư bên Pháp lúc Ngài còn bị bắt, đã đến thăm Ngài ở khám đường có cán bộ giám thị chứng kiến, Tuyết Mai hỏi Ngài:

-Con đến trước thăm Ba, hỏi thăm về việc Ba muốn lo cho con độ trước, bây giờ có gì thay đổi, hay Ba vẫn giữ nguyên ý cũ?

Hiểu con muốn nói gì và nén lòng xúc cảm, không để cho cán bộ trại giam thấy sự yếu mềm của lòng, Ngài gượng cười đáp:

Trong hoàn cảnh hiện tại Ba đành bất lực, không thể làm gì được cho con. Nếu con có khả năng lo liệu Ba mừng lắm. Ba giữ nguyên ý định trước, chẳng thay đổi…

Thế là Tuyết Mai trở lại Sài Gòn lo sắp xếp công việc. Cũng đáng khen Tuyết Mai biết tự lực một mình liệu toan, không có gia đình giúp sức, Tuyết Mai khổ sở gặp nhiều khó khăn về tài chính, nếu khoen vàng không mất cũng đỡ được phần nào. Cũng may kết quả được như ý.

Trước ngày lên đường, Tuyết Mai trở về nhà của Ngài một lần sau cuối, cùng vài bạn gái hái dừa uống nước. Hôm ấy bạn đời Ngài vắn nhà, Tuyết Mai chẳng thố lộ cùng ai được, âm thầm ra đi, vượt biên cả nhà không ai hay biết, đến khi được tin Tuyết Mai từ Mã Lai gởi thư về mới hay.

Tuyết Mai bỏ xứ ở quê hương tại vì chánh quyền tỉnh khắc nghiệt, đã tốt nghiệp Đại Học Sinh Ngữ Anh-Pháp mà không được việc làm vì lý lịch của Ngài, Tuyết Mai sợ khó sống nên tìm phương tị nạn.

 Ngài nhớ rõ lúc ở khám đường, lần đầu được gọi làm việc, lập lý lịch, thấy ghi con gái Tuyết Mai học Đại Học Sư Phạm, cán bộ chấp pháp mừng như được vàng. Ngài không đoán hiểu ý gì, thấy nét vui mừng lộ hẳn lên gương mặt, sau nầy mới nghĩ ra.

Trước chẳng có việc làm, năm sau vì nhu cầu, Sở Giáo Dục mời bổ sung, Tuyết Mai lúc nầy đang ở xứ người. Việc đã muộn phải chi được việc làm sớm, Tuyết Mai không nghĩ đến vượt biên. Âu cũng là định số an bày.

Sau khi Tuyết Mai đã định cư ở Pháp một thời gian có làm giấy bảo lãnh Ngài sang Pháp thăm con. Cán bộ phòng xuất nhập cảnh Tây Ninh hứa không trở ngại. Khi hồ sơ nộp vào, cán bộ nói tới nói lui, chẳng biết hiểu như thế nào mới gọi là đúng. Nói đẩy đưa không giải quyết. Nhiều lần đến cục Quản Lý Xuất Nhập Cảnh Sài Gòn, gởi cho Bộ Nội Vụ Hà Nội cũng chẳng kết quả. Dịch vụ Sài Gòn và dịch vụ trung ương Hà Nội cũng không dám nhận lo giúp. Sau cùng tin hành lang cho biết, vì lẽ Ngài là Chức Sắc, công an sợ cho xuất ngoại sẽ hoạt động tôn Giáo như trường hợp ông Tiếp Dẫn Đạo Nhơn Nguyễn Văn Hợi đi Canada, sang Mỹ dự lễ và cắt băng khánh thành Thánh Thất và nói Đạo…

Cán bộ Lê Thanh Văn nhơn viên phòng xuất nhập cảnh Tây Ninh nói với Ngài:

-Ô, Ô, Quân và Công chịu trách nhiệm hồ sơ của chú đã đi học còn lâu mới về, tôi không nắm vững, nhưng theo tôi biết nếu chú xin đi luôn thì dễ hơn.

Ngài đáp:

-Nếu chánh quyền cho tôi đi còn trở lại đương nhiên tôi phải gìn giữ vì sự an nguy cho bản thân, tôi phải dè dặt trong sự phát ngôn trong thời gian ở nước ngoài. Nếu cho đi luôn không trở ngại, tôi khỏi lo nghĩ gì cả và tôi đủ điều kiện dễ ăn nói bởi tôi đã bị bắt đi tù 6 lần rồi. Vả lại tuổi tác và cương vị của tôi không cho phép tôi phát ngôn bừa bãi đâu.

Lời nói của Ngài tưởng rằng chẳng đi tới đâu, không kết quả gì, cán bộ nhỏ làm sao dám trình lên cấp trên, nhưng tánh Ngài là vậy đó, cứ thấy đúng chỗ là phải nói.

Việc xinh xuất cảnh thật là lắm gian nan:

Lần đầu hứa hẹn sau nhiều thủ tục rườm rà, rốt cuộc công an từ chối. Hơn 5 năm sau, Ngài giao cho dịch vụ Thanh Niên Xung Phong ở Sài Gòn. Nghĩ rằng chánh sách có phần đổi mới, không khó khăn như trước. Dịch vụ không đặt thành vấn đề. Chỉ tính lệ phí 300 Đô mà thôi. Giờ chót gặp trở ngại, dịch vụ yêu cầu Ngài về Tây Ninh liên lạc với phòng xuất nhập cảnh. Tại đây nhơn viên trả lời với Ngài : “Rồi, hồ sơ của chú đã được chấp thuận rồi, tôi gởi trả dịch vụ hôm thứ bảy, chú đến đó nhận hồ sơ”. Hôm ấy là ngày thứ ba, hồ sơ được chấp thuận tính ra giao hoàn đã bốn hôm rồi. Không ngờ đến Sài Gòn dịch vụ trả hồ sơ, lý do Phòng Xuất Nhập Cảnh Tây Ninh bác.

Dịch vụ đòi lệ phí 30% tức 90 Đô, thối lại cho Ngài 210 Đô. Ngài nói:

-Đối với dịch vụ 90 Đô không phải nhiều, với tôi cũng không quan trọng lắm. Tại sao khi tôi đến nhờ giúp, tôi nêu rõ nhiều khó khăn, dịch vụ nói dễ, không đặt vấn đề trước. Hôm nay tính lệ phí 90 Đô. Đòi thì tôi trả nhưng tôi sẽ đăng báo vụ nầy.

Ông Phó nghe nói vậy yêu cầu Ngài chờ một chút, ông vào báo cáo ông Giám Đốc, một chút sau trả cho Ngài đủ 300 Đô.

Trước đó Ngài có ý định cho nhơn viên 100.000 đồng nhưng sự việc như thế Ngài không cho gì hết.

Trong lúc ông Phó vào báo cáo ông Giám Đốc, bạn đời Ngài phàn nàn, ái ngại trước lời nói thẳng của Ngài. Sau lại vui vẻ bằng lòng trước kết quả tốt của sự thẳng thắn trong vấn đề.

Cùng liên hệ trong vụ nầy, mấy tháng sau, được mời ra Ty có việc Đạo, Ngài đề cập vấn đề với Đại Tá Vinh, đặc trách vấn đề Tôn Giáo. Ngài nói:

-Mọi công dân sống trên đất nước phải tùng luật lệ nhà nước, Công An có quyền cho thì nói cho, không chi thì nói không cho, công dân phải chấp nhận thôi, việc gì phải nói gạt làm chi. Tội nghiệp tôi già rồi, phải lái xe từ đây đến Sài Gòn, tốn tiền chi phí theo đường, lại tốn tiền xăng nhớt, thêm hao mòn vỏ ruột. Nói gạt đã không có lợi gì cho công an , trái lại công an bị mất uy tính với nhân viên vì thiếu thành thật.

Đại Tá Vinh nói:

-Bây giờ anh đi, tôi cho anh đi.

Ngài trả lời:

-Bây giờ cho đi cũng không đi, đang mùa đông bên Tây lạnh lắm, tôi già đâu có sức chịu lạnh nổi.

Đại Tá Vinh nói:

-Chừng nào anh đi nói tôi biết, tôi cho anh đi.

Bạn đời của Ngài nghe thuật lại, nghĩ rằng công an không bao giờ cho xuất ngoại, bởi lời lẻ của Ngài thiếu mềm mỏng không co giản theo trường hợp. Không ngờ ba tháng sau, mùa xuân đến, Ngài ra công an, xin gặp Đại Tá Vinh về vấn đề xin xuất cảnh sang Pháp thăm con. Tính thử thôi không hy vọng chút bào. Không ngờ  đặc biệt một Thiếu Tá Công An được chỉ thị thảo văn bản cho Ngài chép gởi phòng Xuất Nhập Cảnh. Đặc biệt hơn nữa là khi cấp hộ chiếu, nhơn viên phòng Xuất Nhập Cảnh được mời ra ngoài, nhường cho một Thiếu Tá và một Đại Úy công an tiếp vợ chồng Ngài tại salon. Vợ chồng Ngài nhận hộ chiếu khỏi đóng tiền như thông lệ hiện hành, tuy chẳng đáng là bao song vẫn là điều đặc biệt hiếm xảy ra.

Suốt thời gian ở Pháp, vợ chồng Ngài được viếng nhiều nơi: Tour Eiffel, Nhà Thờ Đức Bà Notre Dame De Paris, Nhà Thờ Trái Tim Sacré Coeur, Kim Tự Tháp Panthéon, Thành Lourdes, nơi Đức Mẹ hiện hình ban phép lành (cò ban nước Thánh)-Châuteau de Versailles, Mont Saint Michel, viếng chỗ  7 vị Giáo Hoàng đầu tiên của Thiên Chúa Giáo, đi Bâteu mouche vòng quanh Paris, viếng mộ Napoléon, đi tàu câu cá ra biển, coi đua ngựa, viếng sở nuôi bò lấy sửa làm fromge, xem lễ hội nhiều địa phương, nhứt là Quốc Khánh của Pháp ngày 14 Juillet đốt pháo bông rất đẹp và rất nhiều. Đi Bỉ và Hà Lan v.v…

Hộ chiếu Việt Nam cấp cho 3 tháng, Tòa Lãnh Sự Pháp buộc làm tờ cam kết có công chứng không quá 3 tháng, con của Ngài vận động xin gia hạng thêm 3 tháng song Tòa Đại Sứ Việt Nam ở Paris không ký, cho biết muốn ở cứ ở…

Ngài ngại khó khăn lúc trở về Việt Nam nên vội về nhưng cũng trễ mất 15 ngày, may mắn mọi việc đều tốt.

Như vậy là sau bao nhiêu tháng ngày bị vào tù ra khám vì đấu tranh binh vực cho Đạo. Cuối cùng Ngài cũng được đoàn tụ cùng con gái bên Pháp, mặc dầu thời gian ngắn ngủi chỉ có 3 tháng nhưng đó cũng là một đoạn kết đẹp sau những gì đã trải qua trong cuộc đời Ngài.

Ngài rất vững đức tin, với chuỗi ngày còn lại trong tuổi hoàng hôn, Ngài chỉ sợ một điều là còn mang thân xác phàm tục trọng trượt u mê, ngại sức phàm khó vượt khỏi nhiều thử thách, cầu xin thêm sức chịu đựng, đủ kiên nhẫn và nghị lực để chịu đựng. Nguyện cầu ơn trên từ bi phò trợ, giúp Ngài trọn hiếu cùng Thầy Mẹ tạo đoan và trọn trung cùng Đạo, được vẹn toàn phận sự Thiêng Liêng đến hơi thở cuối cùng, khỏi uổng kiếp sanh mai duyên ngộ Đạo.

 

   KẾT LUẬN:

Khi đọc qua hồi ký của một người nào đó, tức là ta đã đồng hành cùng người đó đi ngược dòng thời gian trở về quá khứ. Trong chuyến hành trình nầy ta đã trải qua những cung bậc thăng trầm của nền đại Đạo. Ta thấy rằng, dù ở thời kỳ nào, Đạo lúc nào cũng phải đứng trước những thử thách chông gai, bị quyền đời khảo đảo. Có người đã vượt qua những cuộc khảo đảo đó một cách nhẹ nhàng, cũng có người vấp ngã một cách đáng tiếc.

Sau khi vượt qua cuộc hành trình, ngoái đầu nhìn lại, ta thấy hãnh diện làm sao khi đã đồng hành cùng Ngài Cải Trạng vượt qua biết bao thử thách mà tấm lòng trung kiên đối với Đạo, đối với Đức Hộ Pháp của Ngài vẫn mãi mai không hề thay đổi. Thật là cái tên Trân đáng quí, đúng như  Đức Nguyệt Tâm Chơn Nhơn đã cho Ngài bài thi:

“TRÂN châu đâu để lộn cùng bùn,

Để giá đời nâng lệ phải tuôn.

Càng khổ càng đau càng quí trọng,

Lại mừng lại tủi lại thung dung.”

……..

Mặc dầu biết rằng sống ở đời không ai là hoàn hảo cả, được lòng người nầy sẽ mất lòng kẻ khác. Cuộc đời Ngài cũng vậy, trong lúc hành Đạo hay làm việc ngoài đời, có rất nhiều người kính trọng và quí mến Ngài nhưng số người ghét Ngài cũng không ít vì cái tánh thẳng thắng bộc trực của ngài. Thôi thì người ta nghĩ Ngài như thế nào tùy người ta, chúng tôi chỉ muốn chư Đạo Hữu khi đọc qua quyển hồi ký nầy sẽ có cái nhìn tích cực hơn về tính cách của một Chức Sắc trung kiên đã cống hiến hết mình cho nền Đại Đạo.

 

Nay Kính

Ngày 21-03-2020

 Tỉnh Tâm

  

*********

  

Một số hình ảnh liên quang đến Ngài Cải Trạng Nguyễn Ngọc Trân

 

        1. Nhân viên Bộ Pháp Chánh 1948

 

 

 

 

 2.Lánh nạn ở campuchia

 

3.Hình chụp tại tư gia của Ngài

 

 

 

4.Đám tang của Ngài Cải Trạng Nguyễn Ngọc Trân

 

  

 

  

Phần mộ Ngài được an tán khu Chức Sắc Hiệp Thiên Đài tại Cực Lạc Thái Bình.

 

 __________________________________

  

                  Mục Lục:

                 LỜI TỰA

1.SƠ LƯỢC TIỂU SỬ

2.NHỮNG DIỄN BIẾN CHÍNH TRONG BƯỚC ĐƯỜNG HÀNH ĐẠO

CHƯƠNG I: THỜI KỲ PHÁP THUỘC

1.THỜI NIÊN THIẾU

2.LÀM THƠ  KÝ

3.THOÁT NẠN TRONG GAN TẤC

4.TRỞ VỀ QUÊ

5.QUYẾT LÒNG THEO ĐẠO

6.HỌA TAI ĐỖ XUỐNG GIA ĐÌNH NGÀI

7.VỀ TÒA THÁNH TÂY NINH

8.THI ĐẬU LUẬT SỰ (Thuộc Pháp Chánh Hiệp Thiên Đài)

9.ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH SÀI GÒN

10.ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH RẠCH GIÁ

11.ĐƯỢC BỔ ĐI NAM VANG

12.NỔI NIỀM RAI RỨT

13.TẠM NGHỈ VIỆC ĐẠO

CHƯƠNG II: THỜI KỲ ĐỆ NHẤT VIỆT NAM CỘNG HÒA

1.QUAI LẠI HÀNH ĐẠO

2.ĐẢM NHIỆM PHÁP CHÁNH LONG XUYÊN

3.ĐƯỢC HỘI THÁNH BAN KHEN CÔNG NGHIỆP

4.NHỮNG CHUYỆN BUỒN VUI KHI HÀNH ĐẠO

5.CHUYỆN TÌNH DUYÊN

6.THAM GIA HOẠT ĐỘNG CHÁNH SÁCH  HÒA BÌNH

 CHUNG SỐNG

7. VỤ HAI ÔNG TRÁNG LIỆT VÀ TRÁNG CỬ VỀ TÒA THÁNH

 LẤY TRO CỦA ĐỨC KỲ NGOẠI HẦU CƯỜNG ĐỂ

8.NGÔ ĐÌNH DIỆM ĐÀN ÁP NHỮNG NGƯỜI THAM GIA CHÁNH

SÁCH HÒA BÌNH CHUNG SỐNG 

           CHƯƠNG III: CUỘC SỐNG LƯU VONG TRÊN ĐẤT CAO MIÊN

          1.NHỮNG NGÀY ĐẦU LƯU VONG

2.LÀM VIỆC Ở CHUP

3.ÔNG MAI MÁT TAY

4.HOÀI NIỆM ĐỨC HỘ PHÁP

5.LỜI DẠY CỦA ĐỨC HỘ PHÁP VÀ BÁT NƯƠNG

6.NỔI LÒNG RAI RỨT KHI CUỘC HÔN NHÂN TAN VỠ

7.CHUYỂN CHỖ LÀM TỪ CHUP VỀ PHNOM PENH

8.NGHỈ HẲN VIỆC ĐỜI QUAY SANG LÀM VIỆC CHO ĐẠO

CHƯƠNG IV:  THỜI KỲ ĐỆ NHỊ VIỆT NAM CỘNG HÒA

1.VỀ TÒA THÁNH TÂY NINH SAU NHIỀU NĂM LƯU VONG

 XỨ NGƯỜI

2.NGUYÊN DO LẤY TÊN NGUYỄN MINH NHỰT

3.TÁI THỦ PHẬN SỰ TẠI BỘ PHÁP CHÁNH

4.GIÚP ĐỠ NHỮNG NGƯỜI HỒI HƯƠNG TỪ

 CAO MIÊN VỀ VIỆT NAM

5.NGÀI BẢO ĐẠO TỪ CAO MIÊN VỀ TÒA THÁNH

CHƯƠNG V: THỜI KỲ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

1.ĐẢM NHIỆM QUYỀN CHƯỞNG QUẢN BỘ PHÁP CHÁNH

2.BỊ CHÁNH QUYỀN BẮT GIAM

3.NGỒI TRONG TÙ HỒI TƯỞNG NHỮNG VIỆC XƯA

4.ĐẤU TRANH VÌ CHÍNH NGHĨA KHÔNG SỢ CƯỜNG QUYỀN

5.NHỮNG THÁNG NGÀY Ở TRONG KHÁM ĐƯỜNG

6.NHỮNG MẪU CHUYỆN TẠI TRẠI GIAM BÀU CỎ

7.NHỮNG ĐÀN CƠ HỌC ĐẠO

8.BỊ TÙ LẦN THỨ 3 KHOẢNG 10 THÁNG

9.BỊ TRỤC XUẤT RA KHỎI ĐẠO MỘT CÁCH VÔ LÝ

10.BỊ BẮT VÌ LIÊN QUAN ĐẾN CƠ BÚT

11.MỚI MỔ VẪN BỊ BẮT GIAM

12.TỔNG KẾT NHỮNG THÁNG NGÀY BỊ BẮT SAU NĂM 1975

13.VIỆC XUẤT CẢNH THĂM CON 

KẾT LUẬN

____________________________________________________________

Phụ Lục

Sưu Tầm

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

TIN BUỒN: CÃI TRẠNG NGUYỄN MINH NHỰT QUY TIÊN, BỊ TƯỚC PHẨM, HỘI ĐỒNG CHƯỞNG QUẢN HÀNH ĐÁM

Nguon : http://hoithanhphucquyen.org/showthread.php?22835-TIN-BU%E1%BB%92N-C%C3%83I-TR%E1%BA%A0NG-NGUY%E1%BB%84N-MINH-NH%E1%BB%B0T-QUY-TI%C3%8AN-B%E1%BB%8A-T%C6%AF%E1%BB%9AC-PH%E1%BA%A8M-H%E1%BB%98I-%C4%90%E1%BB%92NG-CH%C6%AF%E1%BB%9ENG-QU%E1%BA%A2N-H%C3%80NH-%C4%90%C3%81M

Nhiều vị thắc mắc tại sao Cãi Trạng Nguyễn Minh Nhựt, tự Trân, lại hành tang lễ theo hàng đạo hữu. Xin nói rõ nguyên do của cái việc ngược ngạo ấy.

Hội Đồng Chưởng Quản dưới thời của Quyền Thái Chánh Phối Sư Thái Hiểu Thanh lãnh đạo đã ra Huấn lịnh số 025/50/HĐCQ.HL năm 1983 về việc thâu hồi phẩm tước và đưa ra khỏi cửa Đạo vị Cãi Trạng Nguyễn Minh Nhựt và một số Chức sắc cùng Đạo hữu khác.

Ngày nay, do con cháu của Cãi Trạng Nguyễn Minh Nhựt đi theo Hội Đồng Chưởng Quản nên mới có vụ làm lễ tang theo hàng Đạo hữu cho một vị chức sắc HTĐ.

Qua sự việc trên, tôi xin tạm đưa ra hai nhận định để chư quý đồng đạo tự nhìn nhận bản chất của Hội Đồng Chưởng Quản (tức "Hội Thánh Cao Đài Tây Ninh" hiện nay):

1. Hội Đồng Chưởng Quản không có tư cách hay thẩm quyền về việc thâu hồi phẩm tước của một vị Chức sắc Thiên Phong dầu là Hiệp Thiên Đài, Cửu Trùng Đài hay Phước Thiện; hoặc trục xuất một người dầu là chức sắc, chức việc hay tín đồ ra khỏi cửa Đại Đạo. Việc làm đó, chỉ có quyền Thiêng liêng của Hội Thánh mới đủ quyền hành thực hiện.

2. Hội Đồng Chưởng Quản đã đưa ra khỏi cửa Đạo vị Cãi Trạng Nguyễn Minh Nhựt thì chỉ có thể làm tang lễ theo hàng ngoại đạo, tức làm theo nghi Bạt tiến. Ấy vậy mà HĐCQ lại cho hành theo hàng đạo hữu. Ngay cả chính những văn thư của mình đưa ra mà HĐCQ còn có thể chà đạp lên thì việc hành đạo vô luật pháp, bất khuôn phép như hiện nay là điều có thể hiểu được.

(Nguồn: Facebook Nguyên Kiến Sử)

 

_____________________________________________________________________

MỘT ĐÁM TANG, BAO ĐIỀU TRĂN TRỞ.

Ngày 26 /02/Canh Tý (Dl: 19/3/2020).

HẠC NỘI
( Trần Văn Sứa)

Nguon : http://hoithanhphucquyen.org/showthread.php?22849-M%E1%BB%98T-%C4%90%C3%81M-TANG-BAO-%C4%90I%E1%BB%80U-TR%C4%82N-TR%E1%BB%9E.

Kính thưa các bạn,

Sau khi đám tang ông NGUYỄN NGỌC TRÂN, 95 tuổi, đã an táng ở CỰC LẠC THÁI BÌNH, TẠI KHU DÀNH CHO CHỨC SẮC HIỆP THIÊN ĐÀI; có nhiều và rất nhiều người Đạo đã thắc mắc: Vì sao ông là CÃI TRẠNG, LÀ CHỨC SẮC LÂU ĐỜI TRONG HIỆP THIÊN ĐÀI, ai cũng biết danh là "ông 7 TRÂN", mà lại hành đám theo nghi lễ dành cho phẩm ĐẠO HỮU?

Các đồng đạo ghé nhà thăm ông Cãi Trạng thường hay gọi một cách bình dân là "CHÚ BẢY TRÂN". Thế rồi, khi ông mất, thọ 95 tuổi, thì cáo phó báo tin buồn ghi là "Cố ĐẠO HỮU NGUYỄN NGỌC TRÂN" qui vị. Đồng đạo ngở ngàng, không biết vì sao. Mọi THẮC MẮC không ai giải trình được LÝ DO TẠI VÌ SAO CÃI TRẠNG MÀ GIÁNG XUỐNG ĐẠO HỮU và AI GIÁNG?

- Không biết, chỉ biết có một điều là nghe phong phanh ngoài lề rất vô lý là HỒ SƠ HÀNH ĐẠO CỦA ỔNG KHÔNG CÒN!

Điều này, nếu xét về mặt lo liệu thì trước tuổi già sắp chết, có lẽ con cháu đã chuẩn bị từ lúc ông 80 tuổi rồi, chớ đâu phải chờ đến nay!

Vậy, VỀ NGUYÊN TẮC HÀNH CHÁNH, nếu không có chứng cứ phế truất hoặc văn bản giáng cấp hay ngưng quyền nào thì phẩm CÃI TRẠNG VẪN CÒN GIÁ TRỊ, saobây giờ lại hành lễ theo phẩm ĐẠO HỮU với nghi hàng vong phàm?

Có người cho rằng, với HUẤN LỊNH 025 / HL của QUYỀN Thái Chánh Phối Sư Thái Hiểu Thanh đã phê thì ông không còn chức phẩm nữa.

Hôm nay, mình gom được một số GIẤY TỜ của ông, tạm gọi là HỒ SƠ, làm tiểu sử trích ngang, rồi để cho mọi người quyết định ý kiến, nhất là ý kiến điểm này:

- HÀNH LỄ THÌ HÀNG ĐẠO HỮU MÀ AN TÁNG THÌ Ở KHU CHỨC SẮC HIỆP THIÊN ĐÀI. AI CHO PHÉP ĐẠO HỬU MÀ AN TÁNG TẠI ĐÂY, NHẤT LÀ THỜI BUỔI CỰC LẠC THÁI BÌNH ĐANG CÓ TRĂM ĐIỀU NHIỄU NHƯƠNG, PHIỀN TOÁI?

TIỂU SỬ TRÍCH NGANG CỦA CÃI TRẠNG NGUYỄN MINH NHỰT (TỰ TRÂN).

1/ Khi ở Campuchia có tên là NGUYỄN NGỌC TẦN.

2/ Về nước, làm giấy tờ lại có tên NGUYỄN MINH NHỰT, TỰ TRÂN (Tờ đính chính số 02/PC/MT).

 

3/ THÁNH LỊNH số 9/TL, ngày 17/01/ Tân Hợi (Dl: 03/01/1972): SĨ TẢI đặc cách thăng THỪA SỬ.

 

4/ THÁNH LỊNH số 86/ TL, ngày 17/11/ Ất Mão (Dl: 19/01/1975): THỪA SỬ thăng GIÁM ĐẠO.

 

 

5/ THÁNH LỊNH số 03/CQHTĐ/TL , ngày 15/3/ Bính Thìn (Dl: 14/4/1976): GIÁM ĐẠO thăng CÃI TRẠNG.

 

6/ THÁNH LỊNH số 07/QCQHTĐ/TL: Bổ nhiệm chức vụ XỬ LÝ THƯỜNG VỤ VĂN PHÒNG CHƯỞNG QUẢN BỘ PHÁP CHÁNH.

 

7/ Huấn lịnh số 025, ngày 07/3/1983 (23/Giêng/Quí Hợi: Không có giá trị, vì chính quyền không nói gì về kết tội ông; và sau đó, ông đã tường trình với Hội Thánh. Còn riêng về ông HIỂU thì ông đã ra văn thơ VÔ HIỆU HÓA chữ ký của mình trên mọi văn bản rồi.

 

8/ Lệnh của Phó Ty Công An Tỉnh Tây Ninh, ông NGUYỄN THẾ HỆ, bắt khẩn cấp.

 

Đó là tất cả hồ sơ trích ngang.

Không có một văn bản nào NÓI LÀ ÔNG NGUYỄN MINH NHỰT, TỰ TRÂN, LÀ ĐẠO HỮU CẢ!

Vấn đề là chờ những ai biết luật đạo giải thích dùm cho bà con đồng đạo hiểu vì cớ làm sao, nhất là CÁC CƠ QUAN ĐẠO CÓ THẨM QUYỀN và các anh bên HIỆP THIÊN ĐÀI cũng nên cho đồng đạo một tiếng nói của CƠ QUAN LUẬT PHÁP ĐẠO.

Còn cái lý THẾ ĐẠO và THIÊN ĐẠO, về mặt VÔ HÌNH dùng CÔNG ÁN "ĐẠO HỮU NGỌC TRÂN hay CÃI TRẠNG NGUYỄN MINH NHỰT" vào việc truyền tải PHÁP GIỚI để RĂN DẠY chúng sanh thì bài sau sẽ đề cập đến ./.

Ngày 26 /02/Canh Tý (Dl: 19/3/2020).

HẠC NỘI
( Trần Văn Sứa)

________________________________________________

CÔNG ÁN PHÁP CHUYỂN LƯƠNG SANH "ĐẠO HỮU" NGUYỄN NGỌC TRÂN (CÃI TRẠNG NGUYỄN MINH NHỰT)

Ngày 09/3/Canh Tý (Dl: 01/4/2020)

HẠC NỘI

Nguon: http://hoithanhphucquyen.org/showthread.php?22991-C%C3%94NG-%C3%81N-PH%C3%81P-CHUY%E1%BB%82N-L%C6%AF%C6%A0NG-SANH-quot-%C4%90%E1%BA%A0O-H%E1%BB%AEU-quot-NGUY%E1%BB%84N-NG%E1%BB%8CC-TR%C3%82N-(C%C3%83I-TR%E1%BA%A0NG-NGUY%E1%BB%84N-MINH-NH%E1%BB%B0T)

(Bài này tính viết, nhưng chờ xây mộ xong, xem trên mộ ghi Cãi Trạng hay Đạo hữu thực tế rồi mới viết).

 

HAI MÀ MỘT, MỘT MÀ HAI.

"VẠN SỰ VIẾT VÔ, NHỤC THỂ THỔ SANH HƯỜN TẠI THỔ" nghĩa là: Tất cả mọi việc trên đời đều bằng không khi thể xác bằng xương thịt do đất biến hình, chết chôn vào lòng đất.

"THIÊN NIÊN TỰ HỮU, LINH HỒN THIÊN TỨ PHẢN HỒI THIÊN" nghĩa là: Ngàn năm hằng sẵn có, hồn là khối linh do Trời ban, xuất ra khỏi xác thì trở lại cõi Trời.

Từ hai câu đối trên khuôn THUYỀN BÁT NHÃ, chúng ta mới nhận diện được một CÔNG ÁN CÓ MỘT KHÔNG HAI mà Đại Từ Phụ mượn hình ảnh một đứa con của Ngài để chứng minh cụ thể cho việc XÁC chôn vào đất và HỒN trở lại ngôi xưa. Đó là NGỌC TRÂN - MINH NHỰT.

NGỌC TRÂN: NHỮNG GÌ QUÍ BÁU (NGỌC NGÀ TRÂN CHÂU), tức của quý trần gian, biểu tượng của giàu sang, danh vọng.

MINH NHỰT: MẶT TRỜI SÁNG, tức ÁNH SÁNG, biểu tượng cho sự giác ngộ tâm linh.

ĐẠO HỮU NGUYỄN NGỌC TRÂN, 95 TUỔI:

 

Ngọc Trân sau khi dứt hơi, xác thể được đem vào quan tài và hành lễ theo nghi thức tôn giáo. Tất cả tín đồ ngỡ ngàng khi nhìn thấy cảnh tượng đám xác như vầy, vì họ nghĩ, ông này là CÃI TRẠNG, công nghiệp đầy đủ nên phải hành lễ theo nghi hàng Thánh thể. Nhưng không hiểu sự biến chuyển thế nào mà khi hành lễ tang là ĐẠO HỮU NGUYỄN NGỌC TRÂN.

Như thế thì tất cả những gì quý báu nhất đều vô nghĩa! Nó không thể đối xứng với phẩm vị thiêng liêng. Vật chất trở về vật chất, thân cát bụi trở về cát bụi.

CÃI TRẠNG NGUYỄN MINH NHỰT, 95 TUỔI.

 

MINH NHỰT là tên thật của ông trên giấy tờ do đạo cấp.

MINH NHỰT: Mặt trời sáng.

Sau khi hành tang lễ xong thì quan tài được an táng tại khu đất dành riêng cho Hiệp Thiên Đài. Rõ ràng là: CÁI CÔNG NGHIỆP TU HÀNH đã chứng minh sự GIÁC NGỘ, có ấn chứng, như ánh sáng chói lọi hào quang. Cho nên, CÃI TRẠNG thì về với nguyên vị là CÃI TRẠNG. Nên PHÁP CHUYỂN LƯƠNG SANH, nghĩa là: CON CÁI ĐỨC CHÍ TÔN (LƯƠNG SANH) CỨ PHỤNG SỰ CHÚNG SANH, TU HÀNH CHÂN CHÍNH,QUYẾT SỬA MÌNH HẰNG NGÀY CHO NÊN TẬN THIỆN TẬN MỸ thì giá trị THIÊNG LIÊNG không bao giờ mất, ĐỨC CHÍ TÔN SẼ ĐỂ VÀO ĐỊA VỊ XỨNG ĐÁNG. Dầu là ĐẠO HỮU, không có phẩm vị nơi mặt thế này, mà vẫn đạt được công đức viên mãn thì vẫn huờn nguyên ngôi vị.

 

ĐẠO HỮU NGỌC TRÂN đã mất dấu
CÃI TRẠNG MINH NHỰT vẫn sáng ngời!

Đó chính là đề thi của lương sanh, đem ngọc trân và minh nhựt để so sánh cái hơn cái thiệt mà chọn lựa trên bước đường dong ruổi tại thế gian này.

Từ Đạo hữu Ngọc Trân biến thành Cãi Trạng Minh Nhựt là cả một quá trình vì Thầy vì Đạo.

Nay, CÃI TRẠNG đã yên nghỉ, về đúng nơi đúng chỗ của mình.

NGỌC TRÂN là thể xác, là TẠM, là GIẢ
MINH NHỰT là linh hồn, là VĨNH CỬU, là THẬT

Một mà hai, hai mà một!

THI:
 

Cuộc đời gẫm có là bao,
Phí công tốn sức dặm màu bi thương!
Đoạn trường cũng lắm đoạn trường,
Phân chia thiệt giả chán chường thêm thôi.
Ai bưng chén ngọc đổi hời,
Thang mây ngẫng chạnh tuồng đời diễn qua.
Trước sau lặng bóng chiều tà,
Mà chưa thoát cảnh lá hoa chen cành.
Nên chăng giác ngộ tu hành,
Tìm phương phụng sự chúng sanh hết lòng?
Hồn lìa khỏi xác thong dong,
Siêu thăng đạt vị HOA LONG ngự triều.
 

Ngày 09/3/Canh Tý (Dl: 01/4/2020)

HẠC NỘI

_____________________________________

 

GIẬN QUÁ MẤT KHÔN!

(tản mạn chung quanh một đám xác)

Đặng văn Hưỡng

Nguồn: http://huongdaoflorida.com/gianquamatkhon.html

       Sáng nay xem facebook thấy tin phân ưu của Hiền Huynh Trần Văn Sứa đăng tin chia buồn vị cố Đạo hữu Nguyễn Ngọc Trân 95 tuổi từ trần. Thấy bức hình rất quen thuộc nhưng sao có sự nhầm lẫn gì về tên và và phẩm tước của vị Đạo Hữu này. Tôi qua bên trang Thông Tin Hội Thánh xác minh. Tìm mãi không thấy trang này. Nó đã biến đi đâu rồi. Không lẽ nó bị vi phạm luật An Ninh mạng nên bị xoá? Không sao hiểu được. Trang Thông Tin Hội Thánh là trang chánh thức của Hội Thánh Cao Đài hiện nay- một tôn giáo có pháp nhân thì làm gì mà vi phạm đến đóng cửa? Tôi loại khỏi trong đầu khả năng ấy. Sự biến mất của trang Thông Tin Hội Thánh chắc chắn phải có nguyên nhân khó hiểu khác!!!

       Lướt thêm facebook một hồi mới thấy tin phân ưu của Diễn Đàn Về Nguồn của Hương Đạo Florida  có đăng tin phân ưu cùng gia đình cố Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt.

       Trên các trang mạng xã hội khác cũng có đăng tin này. Nhưng lại thêm chú thích: Cố Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt tự Trân.

       Điều này ban đầu khiến tôi thấy cũng có một chút buồn. Nhưng suy nghĩ kỹ lại thấy rất vui: Tại Sao Hội Thánh mới hiện nay lại làm đám tang cho cái xác đó với danh hiệu là một Đạo Hữu? Câu trả lời chỉ có thể là: Giận quá mất Khôn hoặc là trả thù, hoặc là sợ không dám, và còn nhiều lý giải thêm nữa nếu chư huynh tỷ nào còn thì xin thêm vào:

       1/ Tại sao giận quá mất khôn?

       Ngày 2 tháng 9 Âm Lịch (2015) Sau khi ngài Cải Trạng Lê Minh Khuyên mất. Toàn thể chức sắc Hiệp Thiên Đài có một buổi hội nghị tại Văn Phòng Hiệp Thiên Đài để công cử lên một vị đứng đầu. Sau khi bàn bạc và thống nhứt cử Ngài Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt lãnh nhiệm vụ Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài. Cũng trong buổi hội nghị ấy có cử đủ các chức danh lớn phụ trách ba cung, phước thiện và Quản Văn Phòng… Sau đó Hội Thánh cử người qua văn phòng Hiệp thiên Đài mượn Vi Bằng đem về văn phòng Hội Thánh, có làm Biên Nhận ký tên đóng dấu đầy đủ.

       Qua hôm kế tiếp Hội Thánh cho người qua đóng cửa văn phòng Hiệp Thiên Đài đuổi các chức sắc Hiệp Thiên Đài ra khỏi nơi đó. Đó là lần giận mất khôn thứ nhứt! Tưởng lấy Vi Bằng, đóng cửa và đuổi chức sắc ra khỏi văn phòng HTĐ là coi như thanh toán xong cái Đài ấy. Nào ngờ, Hiệp Thiên Đài là Chơn thần của Đạo bán hữu hình và bán vô vi. Nên có hay không có văn phòng cũng vẫn làm việc được. Trong thời gian đó Các chức sắc Hiệp Thiên Đài lần lượt cho công bố cho toàn Đạo trong và ngoài nước bốn Thông Báo : nội dung chính là Hội Thánh hiện nay là hậu thân của Hội Đồng Chưởng Quản nâng lên là một tôn giáo ngoài Pháp Chánh Truyền. Điều này làm cho Hội Thánh nỗi giận chăng?

       Bốn thông báo ấy cùng với biên nhận giữ Vi Bằng công cử Quyền Chưởng Quản ngày 2 tháng 9 âm lịch năm 2015 sẽ còn mãi mãi. Vi bằng do trách nhiệm Hội Thánh giữ, các Thông Báo do cả nhơn sanh giữ.

       Nay đến ngày quá cố của Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt, Hội Thánh đang bị kẹt thế tấn thoái lưỡng nan. Nếu không làm đám xác cho Ngài thì tất cả đồng đạo bảo thủ chơn truyền trong và ngoài nước đến để cầu siêu. Con số bao nhiêu người không ai có thể lường trước. Còn nhận làm đám xác cho ngài Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt là mặc nhiên công nhận Vi Bằng 2 tháng 9 âm lịch 2015; tức công nhận chức vụ Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài của Ngài. Có ai đó giúp ý giải pháp trung dung là làm đám xác cho cụ già 95 tuổi đạo hữu Nguyễn Ngọc Trân không đá động gì đến chức phận và danh tánh của Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt như vậy sẽ vẹn đôi đàng. Nhưng than ôi…!!!

       Có lẽ chư huynh tỷ thấy đây là sự thiệt thòi cho Ngài nhưng tôi lại thấy không hề. Dầu cho Nguyễn Ngọc Trân hay Nguyễn Minh Nhựt thì nơi Vườn Ngạn Uyển cũng chỉ có một bông hoa đã héo mà thôi. Chơn Linh Ngài Cải Trạng vẫn về với Chí Tôn bằng cả hành tàng và tấm lòng của Ngài. Ngài không mất gì cả. Nhưng ngược lại Hội Thánh hiện tại mất tất cả. Mất hết sự tin tưởng và tôn kính vì thiếu đức từ bi, biểu lộ một sự trả thù cá nhân nhỏ nhen của một người đứng đầu Đại Đạo. Cái mất thứ hai,  trên danh nghĩa ngài Cải Trạng vẫn còn sống mãi muôn đời với Đạo Cao Đài. Hội Thánh không có cơ hội làm đám tang của một vị chức sắc có tên Nguyễn Minh Nhựt phẩm Cải Trạng. Như vậy Ngài Nguyễn Minh Nhựt không bao giờ mất. Muốn diệt cái tên đó đi thì trái lại làm cho tên đó còn sống mãi. Đó là cái giận quá mất khôn lần thứ hai.

       2/ Tại sao lại  gọi là sợ?

       Như trên đã lý giải trong phần giận quá mất khôn: Bổ sung thêm ý sợ: thánh danh và phẩm tước của ngài Cải Trạng là do thánh giáo Đức Hộ Pháp ban cho nên không ai dám đụng đến vì còn sợ Gián Ma Xử.  Nên mượn một tên nào đó thế vào cho xong việc. Nếu Hội Thánh có đủ uy quyền và bản lãnh sao không hạ phẩm của Ông Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt xuống thành Đạo Hữu Nguyễn Minh Nhựt rồi làm đám xác cho người Đạo Hữu Nguyễn Minh Nhựt (chớ không làm đám xác cho Đạo hữu Nguyễn Ngọc Trân). Lúc đó mới đủ bản lãnh của một anh hùng.

       3/ Tại sao gọi là trả thù?

       Người quân tử đi không đổi tên ngồi không đổi họ của mình. Đằng này Hội Thánh dám đổi tên và phẩm tước của một chức sắc thiên phong được thế-tôn lên nắm quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài sau khi đã chết. Còn sống không dám làm, nay đợi chết mới dám. Vì người chết là bỏ cái thể thứ nhứt “Thi hài như gỗ biết gì”. Quyết định làm đám xác cho một Đạo hữu chưa hả giận. Nay đày cái xác không được chôn trong khu vực dành cho Chức Sắc Hiệp Thiên Đài mới trọn chữ thù đã trả. Ha Ha!. Bản tánh nhỏ nhen ích kỷ thù hận càng ngày càng thấy rõ của giới chức sắc lãnh đạo không do Đức Lý phong hiện nay. (Khi tôi viết bài này thì chưa di quan, nhưng chắc chắn phẩm Đạo hữu không thể vào nằm an nghỉ chung Chức Sắc nhứt là Chức Sắc Hiệp Thiên Đài!!)

       4/ Một số ý tản mạn khác.

       Thấy có một số facebook cá nhân ghép danh Ngài Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt vô tự Trân. Rồi nặng lời lên tiếng phản đối Hội Thánh không làm đám xác cho Ông theo phẩm vị HTĐ.

       Tôi thấy quí huynh tỷ vì nóng ruột mà nói vậy nhưng thật ra nếu Hội Thánh hành lễ Tang cho Ngài Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt sẽ mất danh dự cho Ngài hơn. Như vậy mặc định Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt là người dưới trướng của Hội Thánh. Thêm vào đó người đời cũng sẽ đánh đồng xem Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt như Cải Trạng Lê Minh Khuyên  đều trực thuộc Hội Thánh. Không đánh dấu ấn  gì làm nổi bật được tính ích kỷ của lãnh đạo Hội thánh cho lịch sử đạo muôn đời. Điều này chứng tỏ các huynh tỷ còn tôn trọng giá trị của Hội- Thánh-Ngoài–Pháp-Chánh-Truyền hiện nay mới để lời trách móc và góp ý để sửa sai???

       Sự phàn nàn của một số huynh tỷ đã làm mờ đi cái ác của Hội Thánh gây ra. Sao chúng ta không tiếp tục chung cùng nối tiếp sự nghiệp với một vị Quyền Chưởng Quản không bao giờ có ngày chết?

       Một điều bất cập nữa, việc ghi chú thêm: Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt Tự Trân này  đã phạm hành chánh cá nhân. Trong Bộ Pháp Chánh và chức sắc Hiệp Thiên Đài hay các văn bản ký tên không có một vị chức sắc nào ghi tên Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt Tự Trân cả. Nếu có bản lãnh thì các huynh tỷ nên ghi thêm Chức phận “Quyền Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài” vào tên Ngài điều này là vạn sự tốt. Nhưng chưa thấy!

       Cuối cùng tôi xin thành tâm cầu nguyện ơn trên Đức Chí Tôn, Đức Phật Mẫu  các Đấng Thiêng Liêng và Đức Hộ Pháp Thiên Tôn dang tay phù hộ và đón nhận một kỳ nhân bất tử trong lịch sử  nền Đại Đạo về bái mạng.

Nam Mô Cao Đài Tiên Ông Đại Bồ Tát Ma Ha Tát.

Nam Mô Tam Châu Bát Bộ Hộ Pháp Thiên Tôn

Phận Đạo đệ Ngũ, ngày 26 tháng 2 năm Canh Tý.

ĐẶNG VĂN HƯỠNG

 

_____________________________________________________________________________________

 

TÌM HIỂU VỀ VIỆC KỸ LUẬT

Và XÉT XỬ MỘT TÍN ĐỒ CAO ĐÀI.

Nguyễn Chuyên Nghiệp

 Nguồn: http://huongdaoflorida.com/timhieuvevieckykuat.html

       ĐẠI ĐẠO TAM KỲ PHỔ ĐỘ gọi tắt là Đạo Cao Đài. Cao Đài đã và tiếp tục đưa nhân loại đến một đỉnh cao của Văn Hiến thế giới đầy nhân bản. Đó là xã hội thạnh trị trong kỹ nguyên Thánh Đức, một thiên đường tại thế. Mọi thành viên trong xã hội được sống và học hỏi tấn hoá trong sự công bình và yêu thương.

       Được vậy nhờ nền Chánh Trị càn khôn thế giới đầy bác ái và Công Bằng của Đức Chí Tôn ban cho.  Đó là Chánh trị Đạo lấy đức giáo dân.  Muốn đạt được phải do Trời-Người hiệp nhứt, vận hành  trong bác ái công bằng. Hai nội dung này được thể hiện trong nội dung Đệ Tam Thiên Nhơn Hoà Ước.

       Mối Đạo Trời này dành cho tất cả mọi người trong chúng sanh. Ai cũng vào được. Thủ tục rất dễ dàng và mau lẹ. Bất cứ lúc nào và khi nào chức sắc hoặc chức việc hành chánh đạo cũng sẳn sàng giúp cho chúng ta. Ngược lại muốn đưa một người môn đệ ra khỏi cửa Đạo thật khó khăn. Thủ tục tố tụng phải nghiêm chỉnh không được tuỳ ý đưa ai ra cũng được. Người tín đồ lập minh thệ với Thầy Trời luôn được Thầy Trời che chở.

       Vì vậy Đạo Cao Đài phải có Pháp và Luật nghiêm minh để trị bình thiên hạ. Luât hình Cao Đài không gây đau đớn thể xác mà chỉ làm thức tỉnh tinh thần con người. Nguyên tắc chung: Khi luật pháp chưa can thiệp và phán quyết thì mọi người đều không có tội tức không phải tội nhân.

       Có năm cơ quan để duy trì sự bình yên cho cửa Đạo: Mỗi cơ quan có qui định thủ tục, thành phần và quyền hạn để làm nhiệm vụ xét xử riêng. Trong phạm vi bài này tôi chỉ xin trích ý tóm lược chung nhứt. (mời xem chi tiết tại quyển QUYỀN TƯ PHÁP NỘI TRỊ ĐẠO của Hội Thánh đã xuất bản):

       1/ Hội Công Đồng.

       Hội này chỉ để xử những chức sắc nam nữa từ phẩm Lễ Sanh đổ xuống chức việc và Đạo hữu. 

       2/ Tòa Hiệp Thiên Đài.:

       Đức Thượng Sanh Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài ban hành Thánh Lịnh số 60/TL ngày 24 tháng 3 Bính Ngọ (11-4-66) thành lập "Tòa Hiệp Thiên Đài" để xét xử Chức Sắc từ phẩm Giáo Hữu và Chí Thiện sắp lên

• Tòa Hiệp Thiên Đài sẽ chiếu các luật lệ sau đây để xử trị tội phạm:

       1.    Pháp Chánh Truyền.

       2.    Tân Luật.

       3.    Bát Đạo Nghị Định.

       4.    Thập Hình Đức Lý Giáo Tông.

       5.    Đạo Luật năm Mậu Dần.

       6.    Các án lệ từ trước đến giờ.

       3/ Ban Kỷ Luật.

       Chiếu Vi Bằng số 6/VB phiên nhóm ngày 19 tháng 3 Bính Ngọ (9-4-1966), Hội Thánh Hiệp Thiên Đài quyết định thành lập Ban Kỷ Luật cho cơ quan Phước Thiện để xét xử từ phẩm Giáo Thiện sắp xuống, nên Đức Thượng Sanh ban hành Thánh Lịnh số: 61/TL ngày 24 tháng 3 Bính Ngọ (14-4-1966), thành lập Ban Kỷ Luật cho cơ quan Phước Thiện.

       4/ Tòa Hiệp Thiên Đài và Ban Kỷ Luật Hiệp Thiên Đài.

       Chiếu Vi Bằng số 8/VB phiên nhóm ngày 2 tháng 4 năm Bính Ngọ (21-5-66), Hội Thánh Hiệp Thiên Đài quyết định thành lập Tòa Hiệp Thiên Đài xét xử Chức Sắc Hiệp Thiên Đài xét xử Chức Sắc từ phẩm Tiếp Dẫn Đạo Nhơn sắp xuống phẩm Sĩ Tải nếu phạm tội nặng, còn phạm tội nhẹ thì đưa ra Ban Kỷ Luật Hiệp Thiên Đài xét xử

       5/ Hòa Viện Cửu Trùng Đài và Pháp Chánh địa phương.

       Hòa Viện Cửu Trùng Đài là thành phần tư pháp trong việc hành chánh của Hội Thánh Cửu Trùng Đài, có quyền xét nét giữ gìn công bình giữa các Chức Sắc, Chức Việc, và Đạo Hữu, nên chỉ có quyền hòa giải về khinh tội hoặc về tranh tụng cá nhân, không phạm đến Đạo Pháp mà thôi 

       PHÂN TÍCH TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ:

       Huấn lịnh 025 ngày 7 / 3 / 1983 ( 23 / giêng / Quí Hợi): Người ký tên là Hội Trưởng HĐCQ Thái Hiểu Thanh (trước Đạo Lịnh 01 là Q.Thái Chánh Phối Sư)

       Huấn Lịnh này trục xuất các chức sắc  chức việc tín đồ, trong đó Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt. Huấn Lịnh có những cái sai trái sau đây:

       Về hình thức:

       - Sau Đạo Lịnh 01 tất cả các cơ quan đều bị giải thể nên không còn ba Chánh Phối Sư. Hội Đồng Chưởng Quản đứng đầu là Hội trưởng, phó Hội Trưởng các Uỷ Viên và Từ Hàng. Trong HĐCQ không có Thái chánh Phối Sư. Người ký Huấn Lịnh này tự xưng Quyền Thái Chánh Phối Sư thay mặt cho Hội Đồng Chưởng Quản là sai, sai hoàn toàn. Nên không có giá trị phải chấp hành.

       Về nội dung:

       Huấn Lịnh xét xử một chức sắc từ phẩm giáo hữu và tương đương bên Phước Thiện phải do Toà Đạo Hiệp Thiên Đài và phải chiếu theo các văn bản luật pháp của đạo như sau:

          Pháp Chánh Truyền.

          Tân Luật.

          Bát Đạo Nghị Định.

          Thập Hình Đức Lý Giáo Tông.

          Đạo Luật năm Mậu Dần.

       Trong Huấn Lịnh này không căn cứ vào một trong các văn bản luật nêu trên đây để định tội. Án trục xuất khỏi Đạo là đệ nhứt hình trong thập hình của Đức Lý Giáo Tông.  Gồm có các  hành vi lập Tả Đạo Bàn Môn, Phạm Pháp chánh truyền....

       Người ký Huấn-Lịnh này chỉ dựa vào báo cáo sơ khởi của Ban Từ Hàng Hội Đồng Chưởng Quản mà lấy phẩm tước của họ, không có phiên toà xét xử xem đã vi phạm điều luật nào của Đạo. Nên đã phạm Đạo Luật Mậu Dần chương Toà Đạo nên không có giá trị chấp hành.

       Cá nhân của các thành viên Hội Đồng Chưởng Quản là một tổ chức ngoài Pháp Cháp Truyền. Hay nói chính xác, các thành viên HĐCQ là những chức sắc phạm Pháp Chánh Truyền nên không đủ tư cách xét xử bất cứ ai. Người phạm Pháp Chánh Truyền ký Huấn Lịnh 025 sai cả hình thức lẫn nội dung, không có giá trị thi hành. Người này phải hầu toà Tam Giáo Hiệp thiên Đài nếu còn sống. hoặc hầu Toà Tam Giáo thiêng-liêng nếu lúc sống chưa xử.

       Đành rằng HĐCQ là do Đạo Lịnh 01 đề ra. Nhưng chính Đạo Lịnh 01 đã triệt tiêu các chức năng của các cơ quan mà HĐCQ tham chiếu có được. HĐCQ chỉ làm nhiệm vụ thường trực cho Hội Thánh để làm công tác công tác gìn giữ bàn giao cơ sở vật chất và tài sản cho chánh quyền mà thôi. HĐCQ không làm chức năng hành chánh Đạo. (trích Đạo Lịnh 01)

       Kết luận: Vì vậy, Huấn Lịnh này là một hình thức trù dập cá nhân của HĐCQ lên cá nhân chức sắc không mang tính thi hành pháp luật Đạo mà chỉ mang hình thức xã hội đen. Trong suốt các nhiệm kỳ của HĐCQ, HĐCQ đã lợi dụng quyền hành ký biết bao nhiêu Huấn Lịnh thâu phẩm hoặc trục xuất tương tự như Huấn Lịnh 025.

       Riêng cá nhân ông HIỂU (nguyên là Hội Trưởng HĐCQ) sau này thấy sai nên ông đã ra văn thơ VÔ HIỆU HÓA chữ ký của mình trên mọi văn bản. Điều này khẳng định Huấn Lịnh 025 là phạm pháp Luật Đạo nên đã bị vô hiệu từ lâu.

       Những người bị lấy phẩm tước và trục xuất khỏi Đạo trong Huấn Lịnh này có tên Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt và nhiều người khác là vô tội

       Cho đến ngày cuối đời, Hội Thánh (mới) vẫn còn đem văn bản phạm pháp luật Đạo ra áp lực hành hạ cái xác  Ông Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt. Chính người ra lịnh này là tội đồ của Đại Đạo.

       Nếu Hội Thánh vẫn còn chấp hành cái gọi là Huấn Lịnh vô giá trị mang số 025 này, lại càng không được ra tận tư gia ngăn cản phản đối gia đình tự làm đám tang của Ông Cải Trạng.

       Nay mọi việc đã rồi, nhưng Lịch Sử của Đạo thì vẫn còn đó. Ông Cải Trạng đã qui thiên, bị HĐCQ thi hành lệnh trừng phạt bằng cách hành đám với phẩm vị Đạo hữu. Ai trung thành với Đạo vẫn còn đó. Ai hành hạ gây khổ cho đồng Đạo cũng còn đó. Mọi thứ đều còn. Thiêng liêng sẽ định phận cho họ. Hãy chờ đó!

       Hôm nay viết bài tìm hiểu này, tôi không muốn truy cứu bất cứ ai. Mục đích duy nhứt là để thanh minh cho người quá cố đã bị kẻ lợi dụng danh Đạo quay lại làm khó đuổi cùng giết tận. Và những ai chưa bị làm khó có được cái nhìn luật pháp để tự bào vệ mình mà quyết định cho linh hồn mình.

Thánh địa, ngày 27 tháng hai năm Canh Tý.

NGUYỄN CHUYÊN NGHIỆP

_____________________________________________________________________________

 

NHỮNG LINH HỒN TỘI NGHIỆP

Phạm  Thanh Bình

Nguồn: http://huongdaoflorida.com/nhunglinhhontoinghiep.html

       Sau khi đám tang của ngài Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt (Q. Chưởng Quản Hiệp Thiên Đài do đồng chư chức sắc tiểu cấp công cử lên theo tinh thần Thánh Lịnh 257 của Đức Hộ Pháp) do thuộc cấp của Hội Đồng Chưởng Quản thực hiện theo nghi thức dành cho một Đạo hữu. Tôi thấy vô cùng buồn bực và hụt hẩng. Tôi thấy tội nghiệp, không phải cho ngài Cải Trạng mà cho chính những người có quyền trong cửa Đạo hiện nay. Họ cố tình làm vậy để họ được gì? Trong khi họ bị mất hết tất cả. Mấy ngày nay biết bao bài viết chính luận trên các Diễn Đàn và cả mạng Xã Hội phân tích tính pháp lý của việc làm  của HĐCQ, ai cũng oán than phản đối việc này. Tôi vốn là người trung dung không can dự vào thị phi cũng thấy bất bình. Họ có vui vẻ hay khổ tâm làm chuyện ấy? Họ tự làm hay nhận lịnh của ai? Trong lòng tôi cảm thấy ngán ngẩm cho cái cõi tu hành còn đầy hỷ nộ như vậy. Tôi muốn xa lánh họ, các bạn bè tôi  ai cũng vậy. Như vậy người muốn phá Đạo cho tiêu chắc mừng lắm?

       Cái thiệt thòi của ngài Cải Trạng  ở mặt thế có chịu bất công. Nơi cõi thiêng liêng Ngài không mất gì hết. Tôi thấy ý tưởng của một đạo huynh về Ngài Cải Trạng Nguyễn Minh Nhựt sẽ không bao giờ chết là rất chí lý. Lịch sử sẽ ghi mãi việc này. Ông Cải Trạng là ánh đuốc trọn trung trọn hiếu với Chí Tôn Phật Mẫu cho thế hệ sau. Tôi không nghĩ rằng ánh đuốc đó hy sinh một cách vô ích.

       Không biết những bạn đồng sanh và đồng môn với tôi bao nhiêu người đồng cảm với tôi? Từ đây tôi không bình luận cái sai của Hội Đồng Chưởng Quản nữa mà tập trung tìm cái đúng của họ dù thiệt nhỏ của họ để an ủi cho mối Đạo trời khỏi bị mai một. Trong hơn 40 năm qua tôi thắp đuốc tìm hết trong tàng kinh sách của Đạo và dư luận xã hội không thấy một mảy đúng nào. Chưa thấy. Có lẽ thất ức niên sau cũng không tìm gặp! Để cho họ lặn hụp trong thế giới hận thù và quyền lực. Họ là những linh hồn tội nghiệp.

       Từ hôm nay, tôi quyết định tìm một người để khởi động một cái xã hội thánh đức; không thù hận, không danh lợi, không phê phán chuyện cũ, không nói người vắng mặt. Nếu không nói được chữ thương yêu thì tôi sẽ ngậm miệng để cho họ - những linh hồn tội nghiệp ấy - thoải mái làm theo ý của mình. Tôi sẽ để tâm vào một góc độ học hỏi khác ấy là:

Nhân Sinh quan Cao Đài.

Con đường phát sinh và tấn hoá của nhơn loại.

       Vũ trụ hữu hình bao la ta đang nhìn thấy có đủ cả các hiện tượng núi sông biển rừng muôn thú và con người. Tất cả đều biến đổi. Các hiện tượng đều không đứng yên. Sự biến đổi thế nào ta không hình dung được, không có số liệu để so sánh. Nhưng sự biến đổi của con người là dễ thấy nhứt. Nó được tất cả các chuyên gia nghiên cứu ghi chép và lưu trữ qua nhiều thời đại nên rất dễ thấy.

       Đất nước Việt Nam, thời điểm hai Bà Trưng khởi nghĩa (năm 40 sau công nguyên) có khoảng 2 triệu người (theo bách khoa wiki). Khi chiến tranh Đông-dương kết thúc 1954, cả nước chỉ có 25 triệu đồng bào. Đến 1975 được 47 triệu. Nay (2020) dân số Việt Nam có được gần một trăm triệu (100 triệu).

       Đất nước Trung Huê thập niên 50 thế kỷ trước dân số 600 triệu, đến nay sau 7 thập niên dân số tăng 1,5 tỷ người. Đây là con số tượng trưng không thật chính xác. Nhưng sự tăng dân số trên hành tinh thì  rõ thật, nơi nào cũng có.

       Cả địa cầu năm 200 (AC: sau Công Nguyên) có được 190 triệu dân cho tất cả các dân tộc.  Năm 1900 có một tỷ 600 triệu (1,6 tỷ).  Năm nay 2020 dân số hành tinh tăng lên tám (8) tỷ người. Đó là con số chênh lệch so với ban đầu cố định. Thật ra con người có sanh cũng có tử. Số dân được sanh sẽ lớn hơn nhiều vì phải thay thế con số âm (đã chết) để giữ được tổng số hôm nay trong 100 năm qua.  Số sanh thực sự lớn hơn gấp nhiều lần.

       Liệt kê những con số  tăng này của loài người để ta có một cái nhìn: Đi xuôi dòng thời gian về tương lai, con người còn mãi tăng và tăng đến vô tận. Ngược lại ngược dòng thời gian  về quá khứ con người càng giảm, giảm và giảm mãi đến những con người đầu tiên. Lúc đó hành tinh ta đang ở rất hoang vu. Dân số trên đó lúc ấy không có mấy người.

       Dù cho các lý thuyết gia tìm hiểu và kết luận thuỷ tổ loài người là gì đi nữa: Vượn-người, hay người-cổ cũng không khác gì nhau. Ta chỉ nói về  số tăng và số giảm theo hai chiều của thời gian. Nếu là Vượn người thì cũng phải có vượn người đầu tiên v.v. Đây là một chủ đề tìm hiểu khác.

       Trong phạm vi bài này, người viết chỉ đặt vấn đề tìm hiểu nguyên lý nào tạo ra con người hay vượn người đầu tiên? Nó tự có hay do hai giống đực và cái phối hợp mới có?

       Dĩ nhiên con gà do quả trứng nở ra; quả trứng do con gà đẻ ra. Người đời thường đem câu chuyên quả trứng và con gà đố nhau cái nào có trước? Câu chuyện đầu trò vô thưởng vô phạt ấy lại làm rối lên cho biết bao người tìm lời giải. Ôi thật khó quá!

       Thật sự vấn đề không gì phức tạp nếu ta chịu khó ngồi suy nghĩ: Có con gà đương nhiên có quả trứng. Nhưng có quả trứng chưa chắc đã có con gà?. (như trường hợp trứng gà công nghiệp). Con gà mái có thể tự mình đẻ ra quả trứng, trứng ấy không cho gà con. Phải có tinh của gà trống trứng gà mới nở ra được … Cái nguyên lý sanh hoá này quyết định chủ yếu là giống đực, phái nam hay nôm na chung là nguyên dương. Nguyên dương từ đâu có?

       Con vật điển hình để thí dụ là con gà như đã nói. Đến vật cao cấp nhứt  con người cũng vậy. Không có phái nam phái nữ vẫn có trứng (noãn mang trong bụng) nhưng trứng đó không tạo thành nhơn hình kế tục. Khi có tinh phái nam thì trứng mới kết thành phôi và thai rồi trưởng thành thai nhi.

       Vậy điều quan trọng khởi thuỷ loài người, loài vật là giống nam. Không có nam thì  giống nữ không sinh con. Có nam không có nữ con không được tạo. Điều đầu tiên là mỗi giống vật từ cỏ cây, thú cầm, đến loài người đều có âm và dương hoà hợp.

       Câu chuyện hai người nam nữ đầu tiên trên hành tinh này tưởng chừng như hoang đường nhưng lại có thật khó phản biện. Theo truyền thuyết mỗi giống dân tự giải thích khác nhau. Truyền thuyết Ông Adam và bà Eva rất hữu lý và hiện thực không hoang đường tí nào. Cái gì cũng có sự bắt đầu.

       Nhớ lại Thánh Ngôn Đức Chí Tôn dạy: “Khi chưa có chi trong Trời Đất, khí hư vô sanh có một Thầy và ngôi Thái Cực. Thầy mới phân thái cực sanh lưỡng Nghi, lưỡng nghi sanh tứ tượng, tứ tượng biến bát quái và biến hoá vô cùng mà tạo thành càn khôn vũ trụ. Sau đó Thầy mới phân tánh thầy mà sanh vạn vật.” Rất phù hợp cho sự khởi thuỷ của vũ trụ vật chất.

       Giai đoạn từ khí hư vô sanh Thái cực sanh lưỡng nghi được đặt tên là tiên thiên đại-đạo. Từ lưỡng nghi sanh tứ tượng biết bát quái và tạo thành càn khôn vũ trụ đến con người này gọi là hậu thiên đại-Đạo. Khí hư vô sanh Trời. Trời sanh người. Đó là chân lý.

       Có một điều ngộ nghĩnh khác không thể đem giống đực của loài này phối với giống cái loài khác không tạo thai hình (như chó với heo, gà với vịt..). Nhưng giống người với nhau, nam sắc dân da màu này với giống nữ giống da màu khác có thể tạo được nhơn hình. Như vậy cái huyền diệu mỗi giống loài đều có một cặp là nam và nữ hoặc đực và cái không thể thiếu.

       Đó là nguyên lý bất di bất dịch là âm dương tương hợp mới tạo thời lập thế. Tức có được sự sống đầu tiên trên hành tinh.

       Cái qui luật giống nào truyền sanh giống nấy không thể khác.  Vạn vật đều tấn hoá từ ngu đến khôn, con người cũng vậy, nhưng con người còn đường tấn hoá thêm khôn đến linh.

       “Bát hồn vận chuyển” trong kinh Cao Đài là sự tấn hoá của cái khôn và cái linh (tức cái hồn) giúp cho cải thiện vật chất giống nòi. Chứ không phải tiêu diệt giống này để biến một giống khác như nhiều người đã hiểu. Thuỷ tổ của loài người là loài khỉ chỉ đúng với ý tiến hoá phần linh. Chứ xác và giống khỉ vẫn mãi còn. Nối tiếp sanh sản các thế hệ khỉ sau này. Và mãi mãi sau này nhiều chục triệu năm đến vô cực năm.. giống khỉ chắc hẳn vẫn còn.

       Con người đắc Thần Thánh Tiên Phật cũng vậy, đắc phần khôn linh chứ không đắc phần xác. Cái xác phải bị huỷ. Cái xác mất chứ cái khôn và cái linh không mất.

       Con người trên hành tinh này tăng đến con số khủng khiếp, vẫn còn đếm được (1 tỷ, 2 tỷ đến 7 tỷ, 8 tỷ và nhiều nữa). Tuy con người đắc đạo rất khó thoạt nghe ta tưởng như là người nhiều, Thần Thánh Tiên Phật ít hơn. Nhưng trái lại, chư Thần Thánh Tiên Phật nhiều hơn con người hằng hà sa số (không thể đếm được). Là do những con người nhiều thế hệ khác nhau đắc thành.

       Nơi cửu-trùng-thiên, mỗi từng Trời có một vị Phật chưởng-quản. Dưới vị phật ấy có hằng hà sa số chư phật tùng lịnh. Như vậy chúng ta tưởng tượng chư Thần Thánh Tiên Phật nơi mỗi từng Trời là nhiều đến chừng nào. Hằng hà sa số (cát sông hằng) chư Phật là con số nhiều không thể đếm được

       Đức Hộ Pháp thuyết Đạo: sau sắc dân hoàng-chủng đến sắc dân bạch-chủng là sắc dân thần-thông-nhơn, sau sắc dân thần-thông-nhơn là sắc dân chí-linh. Hoàng chủng đây ám chỉ châu Á. Bạch chủng là châu Âu. Lịch sử tiến hoá của loài người phù hợp với Thánh Ngôn trên. Các tôn giáo cổ xuất hiện châu Á trước. Chư Thần Thánh Tiên Phật đắc đạo đa số gốc từ châu Á. Sau đến kỷ nguyên Thánh chúa Gia Tô, Thánh giáo mới lớn mạnh ở châu Âu rồi truyền cả thế giới. Vai trò dẫn dắt nhân loại của cả hai người gốc hoàng và bạch chủng cũng không hoàn thành. Thượng Đế phải chuyển giao cho sắc dân mới là Thần Thông Nhơn….

       Câu hỏi sắc dân thần-thông-nhơn là gì? Đến chưa? Chừng nào đến?

       Chư Thiên phong và tiền bối đã qui thiên hết ta chưa kịp thỉnh giáo. Nhưng ta có thể tìm tòi hiểu được. Do chữ thần thông mà suy. Con người sẽ có trí tuệ đến mức siêu việt. Ngoài giao tiếp bằng ngôn ngữ và giác quan, có thể tiến lên giao tiếp bằng tư tưởng, thần thông, phép thuật. Những con người thần-thông-nhơn đầu tiên đã đến rồi. Họ có thể tiếp chuyện và thông công thế giới khác bằng tâm linh. Đó là những đồng-tử của Đức Cao Đài sai xuống để thông công giữa loài người với Trời. Chỉ có Cao Đài mới mở màng dạy con người đạt thần thông. Thần thông sẽ không còn là đặc ân của Các Thời Quân Đồng Tử. Sau này mà mọi tín hữu Cao Đài đạt đạo đều có thể thực hiện được.

       Câu tiên tri sau sắc dân bạch chủng đến giống dân thần thông nhơn là sự thật chứ không phải mơ hồ.

       Loài người đã có mặt và tiến hoá một thời gian dài và chuyển qua nhiều sắc dân thống trị để tấn hoá. Vì tham lam mà các sắc dân không tròn nhiệm vụ phải giao cho sắc dân khác khai tâm giáo hoá nhân loại. Ngày nay không những người lương có lòng tham lam ích kỷ, ngay cả người tu hành vẫn có.

       Đức Hộ Pháp dạy:

       “Chúng ta đã thấy qua chừng 100 năm trước, văn minh con người không đạt đến mức hiện tượng như bây giờ. Cơ tiến bộ tinh thần vật chất dữ dội nhứt là trong vòng 50 năm sau. Theo đó mà tính lại coi trong 500 năm nữa, nhơn loại sẽ ra sao?
          Phật Giáo nói : Qua sắc dân da trắng, tinh thần vi chủ tới sắc dân Thần Thông Nhơn, qua khỏi dân Thần Thông thì có sắc dân Chí Linh, lúc đó người là Thần, Thánh, Tiên, Phật tại thế. Như vậy còn hai sắc dân nữa cho 500 năm sau. (Thuyết Đạo Đức Hộ Pháp Q1 bài 2)

       Trở lại Thánh thể Cao Đài là Hội Thánh hữu hình hiện nay, do con người theo vết mòn nhơn loại, luôn tham lam ích kỹ luôn chuốc oán gây hờn thay vì phổ độ nhơn sanh học đạo, họ lợi dụng quyền hạn (không do Trời ban cho???!!!) trù dập tàn hại những kẻ đồng môn thế cô. Nhưng cứu cánh hành Đạo của Cao Đài không phải để được cúng tế theo hàng phẩm nào mà có đủ đức hạnh và thương yêu về với Bạch Ngọc Kinh hội ngộ cùng Thầy Mẹ thiêng liêng hay không?

       Ngày xưa, Thái Tử Sĩ Đạt Ta ngồi dưới cội bồ đề thiền định tầm Đạo đã bị biết bao hù doạ của quỉ vương. Nhưng Ngài đã thắng đạt Phật vị không bị quỉ vương đánh bại. Ngài nay, cái hù doạ nhẹ hơn nhiều. Người ta chỉ khống chế chỗ chôn thây  thôi, môn đệ của Thầy Trời vội vả buông tay tra vào cùm của quỉ dữ. Mong rằng bài tìm hiểu này giúp được cho chư đồng Đạo nhận được nguồn cội đích thực của mình là Chí Tôn Ngọc Hoàng Thượng Đế để từ đó mà  gắng sức tu học theo con đường Chánh Giáo của Cha Trời đã dạy. Đó là hạnh phúc của Chư Tiền Bối đã dày công gầy dựng để lại.

       Cuối cùng cầu mong tất cả chư huynh tỷ đệ muội hãy thành tâm cầu nguyện Thầy Mẹ thiêng liêng, Đức Hộ Pháp Thiên Tôn và Đức Thượng Phẩm phù hộ cho chơn linh của Ngài Cải Trạng mới vừa qui thiên được nhẹ nhàng siêu thăng về an nghỉ nơi cõi Thiêng Liêng Hằng Sống.

Thánh Địa Tây Ninh, ngày vía Đức Cao Thượng Phẩm năm Canh Tý.

PHẠM THANH BÌNH