của Đức Hộ-Pháp Phạm Công Tắc Tập II |
Mấy bạn đứng trong hàng Thánh-Thể Đức Chí-Tôn chúng ta, mấy em nam nữ, mấy đứa thư-sinh nam nữ các em đã đặng hạnh-phúc ngồi trong lòng yêu-ái vô-tận vô-biên của Đức Chí-Tôn …
Chúng ta thấy "thùy từ mẫn khổ" của Đức Chí-Tôn vô-tận vô-biên, từ thử đến giờ, thùy từ mẫn khổ nó buộc ta rằng : Cái lẽ sống của ta phải sống trong hạnh-phúc, tức là ta sống trong cái hạnh-phúc của toàn thể con cái của Ngài.
Nếu các bạn thấy mình đặng mạnh-mẽ hơn người em người bạn của mình, tức-nhiên Đức Chí-Tôn định cho cái mạnh của ta, để đặng gánh vác sự nặng-nề cho em cho bạn. Nếu chúng ta thấy trong đầu óc của chúng ta có khôn hơn em ta, cái khôn của chúng ta ấy là Đức Chí-Tôn ban cho để bênh-vực sự dại-dột của nó, nếu chúng ta thấy chúng ta sống trong vinh-hiển, thì chúng ta nói rằng Đức Chí-Tôn ban cho sự vinh-hiển không phải để dành riêng cho ta hưởng, mà ta có phận-sự đem cái cái sang-trọng vinh-hiển ấy chia cho cả toàn thể em, bạn của ta ; lẽ sống của chúng ta là lẽ sống của toàn-thể, lẽ sống của chúng ta là để lau giọt nước mắt của kẻ khổ não, lẽ sống của chúng ta là nắm cho chắc Bình Cam-Lồ-Thủy của Ngài chan rưới cho đồng đều đặng hưởng. Ngày giờ nào trong phần tử Thánh-Thể của Ngài làm như thế ấy, thì tới ngày về nơi cõi Thiêng-Liêng Hằng-Sống, tôi dám bảo-kiết rằng : Cả thảy gặp được mặt Đức Chí-Tôn là ngày vui hứng của mình, gặp được Ngài và cả thảy Thần, Thánh, Tiên, Phật đều mừng và thấy rằng Đức Chí-Tôn có phúc-hạnh được bầy con chí hiếu của Ngài thay thế Ngài tại mặt thế-gian này xứng-đáng phận của Ngài đã định, ấy là lẽ sống của chúng ta đó vậy.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh đêm 29-7 năm Tân-Mão (1951) Về: “Cái lẽ sống của chúng ta nơi cỏi trần này”.
Toàn thể con-cái của Chí-Tôn xin mỗi ngày, mỗi giờ mỗi phút đều để tâm thực-hiện cho được. "Thùy-từ mẫn khổ" là điều mong-mỏi của Ông cha vô-hình chúng ta đem tất-cả sự yêu-ái vô-tận vô-biên và đại-tạo đại từ-bi của Ngài mà rưới chan nơi thế-gian này. Giờ phút nào trong tay của chúng ta phân-phát cho đồng đều đó là lẽ sống của chúng ta hoàn-toàn đó vậy. Nếu chúng ta không biết phân-phát để hao-hớt đi thì cũng uổng một kiếp sanh vô lối.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh đêm 29-7 năm Tân-Mão (1951) Về: “Cái lẽ sống của chúng ta nơi cỏi trần này”.
Bần-Đạo đã thuyết-minh rằng : Chúng ta có sanh tại thế, nguyên-do tại sao mà ta đương sống đây, cả cái sống chung cùng cái sống của vạn-linh đặng làm gì ?
Bần-Đạo đã chỉ rõ rằng : Cái thi-hài của chúng ta đồng-sanh với vạn-vật, là con kỵ-vật của chúng ta đến cõi trần này đặng tìm bạn hay trả quả kiếp của chúng ta. Hôm nay thuyết hai cái lẽ sống ấy :
- Chúng ta đã đồng sanh cùng vạn-vật tức nhiên chúng ta cũng có đủ năng-lực, đủ trí-thức khôn-ngoan để định-phận bảo-vệ sanh-mạng của chúng ta.
- Ta phải nhìn-nhận rằng : Cái sống của chúng ta không khác cái sống của bạn đồng sanh với chúng ta.
Bần-Đạo nói, bạn đồng sanh của chúng ta không phải là nhơn-loại mà thôi, mà cả vạn-vật hết, bởi chúng ta thấy hiển-nhiên trước mắt nơi cõi trần này, chúng ta đã sống chung cùng họ và họ đã giúp cho chúng ta sống, chúng ta đã ngó thấy trong khuôn-khổ cái sống của đời tạo ra hai lẽ; từ thượng-cổ đến giờ, Bần-Đạo tưởng có hai loại người tới giờ họ đã định tìm hai lẽ sống ấy, đặng họ quyết-định họ sống với thái-bình hay sống với loạn-lạc, hai lẽ sống ấy nơi mặt địa-cầu này nhường sống thì thái-bình, tranh sống tức nhiên loạn-lạc.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh đêm 15 tháng 8 năm Tân-Mão (1951) Về: “Cái lẽ sống của chúng ta nơi cỏi trần này”
Nhường sống là gì ? chúng ta đã hiểu rằng : Chúng ta đã chịu cùng một định-luật chung là sống với vạn-vật, chính mình ta phải tôn-sùng kính-trọng cái sống ấy, chúng ta phải liệu phương nào định cái sống của chúng ta, trong mực thước không phạm đến cái sống cuả vạn-linh, tức-nhiên không phạm đến cái sống của kẻ khác, mà nói họ có phương-pháp nhường sống cho nhau.
Từ thử đến giờ, các nhà triết-học các Đạo-Giáo, tìm lý-thuyết đạo-đức tinh-thần dầu cho Nho, Thích, Đạo hay là các Tôn-Giáo khác chỉ có tìm mực-thước bày ra phương-pháp để tạo cho nhơn-loại biết kính-trọng cái sống cho nhau tại mặt địa-cầu này, làm một cái định-luật đặng họ biết cung-kính biết nhường-nhịn, tức-nhiên có hòa-bình an-tịnh, được an-ủi, được thỏa-mãn, được hạnh-phúc.
Còn trái lại nếu như cái sống của chúng ta đã khó-khăn bởi chúng ta sống trong thuyết Tứ-Diệu-Đề của nhà Phật là sanh, lão, bịnh, tử, chúng ta đã ngó thấy trường đời chẳng buổi nào tìm đặng chơn hạnh-phúc. Cái sống ấy bảo-tồn khó-khăn lắm, nếu không có đạo-đức làm phương thuần-tâm đặng định chí-hướng của mình thì khó sống, tức-nhiên cái khó ấy giục cho người ta tranh sống, tấn-tuồng đời chúng ta đã ngó thấy, dầu cho cá-nhân, dầu cho xã-hội, dầu cho toàn thể nhơn-quần, họ chỉ vì cái tranh sống mà tiêu-diệt lẫn nhau.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh đêm 15 tháng 8 năm Tân-Mão (1951) Về: “Cái lẽ sống của chúng ta nơi cỏi trần này” (tiếp theo).
Người biết nhường sống trong cái cảnh khó-khăn, là mình phải có một tâm-hồn cao-thượng ái-truất thương-sanh, chúng ta mới có phương-thế chịu khổ, có tâm-đức nhượng sống cho kẻ khác. Muốn cho đặng có tâm-đức ấy ít ra phải có đạo-đức và lấy tinh-thần đạo-đức làm căn-bản, nếu bỏ tinh-thần ấy là xu-hướng theo thuyết tranh sống với nhau mà thôi. Tranh sống thì cơ tận-diệt lẫn nhau vẫn tiếp-tục mãi-mãi, chẳng hề buổi nào nhơn-loại trên địa-cầu này trọng-hưởng hạnh-phúc hòa-bình đặng.
Ấy vậy nhượng sống cho nhau thì tồn-tại, mà tranh sống với nhau là tự-diệt đó vậy.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh đêm 15 tháng 8 năm Tân-Mão (1951) Về: “Cái lẽ sống của chúng ta nơi cỏi trần này”
Hôm nay là ngày chúng ta, toàn thể con-cái của Đức Chí-Tôn nam, nữ hội-hiệp trong đại gia-đình Thiêng-Liêng của Chí-Tôn đã đào-tạo cho ta, Bần-Đạo nhơn-dịp này giải-nghĩa rõ-rệt cái lễ Hội-Yến Diêu-Trì là gì ? Cả thảy con-cái Đức Chí-Tôn đều biết, chúng ta tu, cốt-yếu mong-mõi một điều trọng-yếu hơn hết là đạt đặng cho đặng cơ giải-thoát hay là có phương-thế trở lại cựu-vị Thiêng-Liêng của chúng ta, các phẩm chơn-hồn trong Càn-Khôn Vũ-Trụ của Đức Chí-Tôn đã lấy quyền cho Phật-Mẫu đào-tạo tám phẩm chơn-hồn, tức là chơn-hồn vật chất, thảo-mộc thú-cầm, nhơn-loại, Thần, Thánh, Tiên, Phật. Trong tám phẩm chơn-hồn ấy xuất-hiện nơi Kim-Bàn do theo luật Thiêng-Liêng của Đức Chí-Tôn đã định, thì họ phải từ từ tăng-tiến mãi, cái luật tăng-tiến ấy nó buộc ta mỗi kiếp sanh đều đều kiếm phương tu, đặng chi ? Đặng tạo Thiêng-Liêng vị cho chúng ta, các đẳng chơn-hồn ấy khi đạt đến nhơn-phẩm rồi, lại chia ra hai phẩm hồn đặc-biệt :
- Ở trong vật-loại tăng-tiến lên đạt nhơn-phẩm của mình gọi là hóa-nhân.
- Các chơn-hồn ở trong Kim-Bàn đã xuất-hiện với địa-vị nhơn-phẩm của mình là nguyên-nhân.
Hai phẩm hồn ấy nếu không noi theo đạo-đức đặng từ từ bước lên con đường Thánh-Đức của mình, đặng đạt cho tới địa vị cuối cùng là Phật-Vị, lại làm tội-lỗi thì phải sa vào Quỉ-Vị.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đài Cửu-Long buổi chiều ngày 15-8 năm Tân-Mão (1951) Về: “Lễ Hội Yến Diêu Trì Là Gì ?”.
Ấy vậy phần con người có nguyên-nhân, hóa-nhân, quỉ-nhân. Hại thay 100 ức nguyên-nhân do Đức Chí-Tôn đã để cho xuống mặt thế này, đặng làm bạn với các đẳng chơn-hồn trong Vạn-Linh sanh-chúng của Ngài, trong số nầy các tôn-giáo đã đào-tạo lên được Phật-vị có sáu ức, Tiên-Vị có hai ức, còn chín mươi hai ức nguyên-nhân đương bị đọa trần. Từ ngày Đạo bị bế họ có lắm công tu mà thành thì không thành. Tội nghiệp thay, vì 92 ức nguyên-nhân ấy mà chính mình Đức Chí-Tôn phải giáng-trần mà lập nền chơn-giáo của Ngài, chúng ta đã ngó thấy cái thánh-ân, đặc-biệt hơn hết là Đức Chí-Tôn đã thấy rõ rằng : Các nguyên-nhân ấy không phương gì tự giải-thoát đặng vì quá tội tình, quá mê-luyến hồng-trần hoặc tạo ra nhiều quả-kiếp nặng-nề quá đổi, vì cớ cho nên tu thì có tu mà thành thì không có thành, tức-nhiên từ ngày Đạo bế thì cơ siêu-thoát đã mất tại thế này, chính mình Đức Chí-Tôn biết rằng không thế gì các nguyên-nhân tự mình đạt cơ giải-thoát đặng.
Hôm nay, Đức Chí-Tôn Ngài đến lập nền chơn-giáo của Ngài chúng ta đã ngó thấy lòng yêu-ái vô-tận của Ngài là thế nào ? Chúng ta thử suy-đoán không ai nói cho mình nghe hơn Mẹ của mình, không ai dạy-dỗ mình có oai-quyền hơn Mẹ của mình, cái tình trạng ấy đối với mặt thế chúng ta thế nào thì quyền-năng nơi cỏi Thiêng-Liêng Hằng-Sống như in không có mảy-may chi khác. Ngài lập giáo rồi còn một nỗi là kêu nó không đến. Ngài dạy mà họ không biết chi, chính mình Ngài đã nhiều lần hạ trần lập Đạo mà 92 ức nguyên-nhân vẫn đui và điếc mà thôi, không biết để chưn vào lòng yêu ái vô-tận của Ngài, đặng hưởng cái hạnh-phúc vô-biên của Ngài đã đào-tạo. Vì cớ cho nên Đức Chí-Tôn giao cho Đức Phật-Mẫu, mà Bần-Đạo đã thuyết-minh là Đức Phật-Mẫu đã nắm quyền tạo-hóa của Càn-Khôn Vũ-Trụ hữu hình trong tay. Có thể nói vào xác thịt chúng ta, để cho chúng ta nghe lời nói tinh-thần thiêng-liêng của Đức Chí-Tôn, lời nói mà từ trước đến giờ chúng ta không biết thế gì nghe được, nhưng Đức Chí-Tôn giao cho Đức Phật-Mẫu cơ-quan siêu-thoát ấy, chúng ta ngó thấy Đức Phâït-Mẫu đã làm gì ? Đức Chí-Tôn giao cho Đức Phật-Mẫu nắm quyền-hành để rước hết những cái chơn-hồn khi đã đạt pháp tức-nhiên đạt cơ siêu-thoát, lập vị mình đặng vào cái địa-vị Thiêng-Liêng, đạt đặng thì phải về Hội-Yến cùng Đức Phật-Mẫu, lễ Diêu-Trì Cung Hội-Yến mà người ta gọi là hội, nhưng thật ra chúng ta về hội-hiệp vui cùng Mẹ sanh của chúng ta đó vậy.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đài Cửu-Long buổi chiều ngày 15-8 năm Tân-Mão (1951) Về: “Lễ Hội Yến Diêu Trì Là Gì ?”.
Đạo-Pháp gọi là "Hội-Yến Diêu-Trì" tức-nhiên chúng ta đã đạt đặng cơ siêu-thoát nơi cõi Thiêng-Liêng Hằng-Sống kia, nếu chúng ta không tu thì chưa biết con đường ấy là gì mà chớ ! Chính mình Đức Chí-Tôn biểu Đức Phật-Mẫu tức nhiên Mẹ sanh của chúng ta cầm cả quyền-năng giải-thoát trong tay, đến lập Hội-Yến Diêu-Trì tại mặt thế này và cả con-cái của Ngài, nhứt là 92 ức nguyên-nhân ấy, nếu nhập vào cửa Đạo tùng theo chơn-pháp thì đặng hồng-ân của Đức Chí-Tôn cho hưởng cái Bí-Pháp Hội-Yến Diêu-Trì tại thế này, cái cơ siêu-thoát thiên-hạ đã đạt trong tay họ sẵn, tức-nhiên giờ phút cuối cùng này là giờ phút hứng-thú, giờ phút chết của họ, thì họ đạt-vị một cách dễ-dàng, ngôi vị nào cơ-quan siêu-thoát Đức Chí-Tôn đã cho không họ đó vậy. Nhờ đó mà cơ-quan tận-độ Vạn-Linh của Đức Chí-Tôn đã lập lại tại thế này, từ đây sẽ mở rộng cửa Thiêng-Liêng Hằng-Sống đặng đến gom-góp cả con-cái của Ngài, trở về hiệp một cùng Ngài, bí-pháp Hội-Yến Diêu-Trì là vậy đó.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đài Cửu-Long buổi chiều ngày 15-8 năm Tân-Mão (1951) Về: “Lễ Hội Yến Diêu Trì Là Gì ?”.
Mấy em, vợ chồng mấy em nhơn ngày lễ Đức Mẹ, Qua làm lễ đặc-biệt đặng cầu-nguyện cho gia-đình mấy em, Đức Chí-Tôn đã giao-phó cho mấy em nắm cơ nhơn-luân trong tay, đào-tạo nhơn-loại tại mặt thế này, mấy em không có chồng vợ chắc nhơn-loại không có tại thế này. Đức Chí-Tôn giao phó trách-nhiệm trọng-yếu cho mấy em hay Ngài đặng tạo Đời, trong kinh-luật, Đức Chí-Tôn đã giải rõ, Qua nói ít mấy em hiểu nhiều. Mấy em trước kia chỉ nghe Nho-Tông phú-thác cho mấy em một phận-sự tối-yếu, tối-trọng, biểu mấy em gìn-giữ tông-đường nặng-nề thế nào, nợ máu thịt của mấy em đối với Đấng đã sanh-thành mấy em, nếu mấy em không có con-cái để kế-nghiệp hương-quả cho tông-đường, thì con người của mấy em bị bất-hiếu, "Bất-hiếu hữu tam vô hậu kế đại" luật thiên-nhiên đã định vậy, vì lo nhơn-luân tối-trọng là thế nào, Qua nói cho mấy em thấu-đáo.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh, ngày 16-8 năm Tân-Mão (1951).Trong ngày lễ Đức Mẹ "Diêu-Trì"cầu-nguyện cho những gia-đình đông con.
Hôm nay Đức Chí-Tôn đã đến giao cho mấy em một phận-sự tối-yếu, tối-trọng hơn nữa, giao trong khí-huyết của mấy em, Ngài gởi gấm Thánh-Thể của Ngài cho mấy em. Con của mấy em nó không phải là của mấy em mà chính là của Ngài đã cho mấy em đó vậy. Mấy em tự nghĩ đại-nghiệp của Đạo tức nhiên gia-tài của gia-đình nhơn-luân của mấy em đây. Thoảng như mấy em không có con-cái đặng mà nối cơ-nghiệp của Đức Chí-Tôn, công-nghiệp mà chúng ta từ giọt nước mắt, từ giọt mồ-hôi đào-tạo cho chúng ta nó đây làm chủ, rồi Thánh-Thể của Đức Chí-Tôn ai kế-truyền ? Ấy vậy, Qua nói con cái của mấy em sanh ra là khách của Đức Chí-Tôn đã giao, đã gởi gấm, mấy em đạo-đức đầy-đủ, mấy em xứng đáng làm cha làm mẹ nó, nếu mấy em thiếu đạo-đức Qua e cho mấy em không tròn phận, thì có thể nào mấy em định nghiệp kia cho đặng ? Qua nói thật, cả của-cải đào-tạo cho Đạo đây đặc-biệt của mấy em, ấy là của mấy em đó.
Mỗi năm, kỳ trước Bần-Đạo đã nói, chỉ trừ hai nơi Bần-Đạo không dám xâm-phạm tới :
1.- Là Đền-Thờ của Đức
Chí-Tôn.
2.- Là Đền-Thờ của Đức Mẹ để tượng-trưng hình-ảnh vô-tận vô-biên
của hai Đấng ấy, Qua không dám đá động tới.
Nếu ngày nào con cái của mấy em nghèo đói khổ-não quá, Qua dám lấy từ miếng gạch, miếng ngói của Đạo đem bán đặng nuôi con-cái của mấy em.
Ấy vậy, Qua nhơn-danh Hội-Thánh của Đạo và nhơn-danh Đức Chí-Tôn, Qua để lời với mấy em rằng : Của-cải vô-tận của Đức Chí-Tôn và toàn thể Hội-Thánh cũng nhờ nơi tay của mấy em. Qua cúi đầu trước cái khổ-não nhân-nghĩa của mấy em vì gia-đình thế nào, Qua chỉ biết cúi đầu gởi-gấm cho mấy em, sự nên hư của Đạo trong tay của mấy em, mấy em phải sống cho đáng giá. Thánh-Thể của Đức Chí-Tôn do nơi mấy em mà thôi.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh, ngày 16-8 năm Tân-Mão (1951).Trong ngày lễ Đức Mẹ "Diêu-Trì"cầu-nguyện cho những gia-đình đông con.
Đêm nay Bần-Đạo mời cả Thánh-Thể của Đức Chí-Tôn và con-cái của Ngài nam nữ, hiệp trí lại đặng tìm coi cái lẽ chơn giả của các Đạo giáo từ thử đến giờ, cả trí-não con người đã tầm Đạo phân-vân bất nhứt.
Bao giờ cũng vậy, từ thượng-cổ đến giờ, những tinh-thần mộ Đạo, lẽ thường người ta nói tầm chơn, cái chơn ở đâu ? mà giã thế nào ? Họ lấy phương-diện nào phân-biệt được cái chơn mà họ tầm chơn.
Vả chăng luật tương-đối của vạn-vật hữu-hình nó khó phân-biệt lẽ tương-đối của nó. Thảng như chúng ta không ngó thấy cái chơn, thì chúng ta không thể gì nói đến cái giả. Chúng ta không ngó thấy cái chơn, thì chúng ta không thể gì nói đến cái thiệt. Luật tương-đối ấy vẫn một mà thôi.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh ngày 30-08 năm Tân-Mão (1951) Về: “Tìm Coi Cái Lẽ Chơn Giả Của các Đạo Giáo từ thử đến giờ”.
Những lý-lẽ ấy làm cho đầu óc con người tầm chơn càng suy-nghĩ càng khó quyết-định được Ta tự hỏi, thế nào gọi là chơn ? Thế nào gọi là giả ? Theo lý-trí của con người có lẽ này "Tầm chơn là đúng sự thật hơn hết". Vả thân tôi đang sống về phần hồn, nhưng phần hồn đã đau khổ, nếu làm thế nào cho tâm-hồn an-ủi được, tầm chơn hạnh-phúc được, có thể nương nơi nào mà tôi gởi tâm-hồn tôi được an-ủi, chỗ đó là chơn.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp Tại Đền-Thánh ngày 30-08 năm Tân-Mão (1951) Về: “Tìm Coi Cái Lẽ Chơn Giả Của các Đạo Giáo từ thử đến giờ”.
Trong thế-gian này, không ai chơn, không ai giả, và cũng không phân-biệt thế nào là chơn với giả được chỉ có trí-óc của mình nhận biết được, suy-đoán được, chớ chẳng hề khi nào ngôn-ngữ nói ra được.
Ấy vậy từ thử đến giờ có người tầm chơn mà không biết đặng chơn ở đâu. Đạo Cao-Đài mà chúng ta đã theo, chúng ta đã gởi tâm-hồn xác-thịt cho Đấng Tạo-Đoan rồi có ai kiêu-ngạo là giả, chúng ta cứ tưởng chơn mà thôi, ngoài Đấng Tạo-Đoan ra, không ai sanh mình ra được, mình cứ tưởng Ông đó là chơn, ngoài ra ai nói cái gì cũng thây kệ.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền-Thánh ngày 30-08 năm Tân-Mão (1951) Về: “Tìm Coi Cái Lẽ Chơn Giả Của các Đạo Giáo từ thử đến giờ”.
Lạ gì cái tuồng đời, duy có những kẻ không làm nên gì hết, thì không ai chỉ-trích, vì có gì đâu mà có nên, có hư, trắng-trợn như vậy thôi, thì có gì mà trích-điểm. Chúng ta có làm gì thì lẽ cố-nhiên chúng ta phải gặp việc nên hư, phải quấy, ấy là lẽ thường chúng ta có làm, nên chúng ta bị trích-điểm và ta biết cầu cho thiên-hạ chỉ-trích.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952).
Hiện nay Bần-Đạo phân đoán chí-lý nội-tình của Đạo nhận thấy một bên là Hội-Thánh thì mấy ông già-nua, còn một bên là trai trẻ có tinh-thần giục-tấn.
Một bên là hình ảnh Thánh-Thể Đức Chí-Tôn đi trên đường mực thước từ từ nhi tiến, còn một đàn thì chạy theo cho kịp trào-lưu biến-chuyển, nên chí quyết tiến cho hơn, một đàn thì mỗi khi đi để chơn đi thì sợ đạp nhầm đến con kiến. Còn một đàn thì nếu thân mình không nhanh-chóng lẹ-làng thì một mũi đạn đủ đưa họ làm người thiên-cổ.
Hai đàn bất đồng với nhau làm cho Bần-Đạo ngồi giữa bực mình làm sao đâu !
Hạng thanh-niên thì xô đẩy quyết đi cho mau, nên cho hạng già-nua đi như rùa bò quá chậm. Thật Bần-Đạo kiếm phương thế dung-hòa đôi đàng vừa quá mệt.
Bần-Đạo thú thật rằng : nhờ lý-do đó mà Đạo Cao-Đài tiển-triển đến đường nầy cũng đã mau chóng và tốt đẹp lắm rồi.
Một đàng muốn tiến mạnh dầu có níu cũng không chuyển.
Một đàng nếu không ngó đến thì ngồi bí xị đó không đi.
Hai đàng cặp-kè với nhau mà đi dầu chậm cũng phải đi từ-từ nhi tiến.
Nhờ hai lý-thuyết dung-hòa nhau nên giờ này Đạo mới có hình-ảnh và phương-diện này.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952)
Bần-Đạo luận về sự truyền-bá chơn lý Đạo :
Cả con cái Đức Chí-Tôn nên hiểu rằng : triết-lý cao thượng của Đạo Cao-Đài lấy tính-chất nó ở buổi sơ khởi khai thiên lập địa của Đức Chí-Tôn sanh-hóa vạn-loại nơi mặt địa-cầu nầy. Trong tạo-đoan Đạo Cao-Đài chỉ thờ kỉnh có hai quan-niệm mà thôi. Trên là thờ Thiên-Thượng là Đức Chí-Tôn, dưới là thờ Vạn-Vật, mà tối-linh của Vạn-vật là nhơn-loại ấy là thờ Thiên-hạ.
Nó không biết chỉ-trích ai, dầu các Tôn-Giáo trích-điểm hay đàm-thuyết thế nào cũng mặc. Đạo Cao-Đài chỉ biết nắm lấy căn-bản cái nguyên-lý của nó mà thôi.
Trong Nho-Giáo có nói : "Thiên-ngôn Vạn-Ngữ bất quá hồ-thiệt", thì chúng ta chỉ thấy chơn-lý chỉ có một, không phải ngôn-ngữ diệt-tiêu chơn-lý đặng.
Đạo Cao-Đài nắm chặt cái căn-bản của nó, nên không chỉ-trích ai, từ-từ nó đi theo con đường chơn-chánh của nó.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952)
Đạo Cao-Đài để cho hàng trí-thức họ tìm hiểu mà đến, chớ không dụ-dỗ hay là cám-dỗ cho người biết nó. Để hết trí-não tìm hiểu, con người nhận thấy trí-thức cao-siêu và nhận-định chơn-lý của nó. Tiếng Pháp nói đức-tin là sự nhận-thức chơn-lý (Foi raisonnée) do nơi đức-tin ấy mà định quyết cái tinh-thần đạo-đức của mình, chớ không phải do nơi sự cám-dỗ nhồi-sọ, tạo thành mê-tín.
Đạo Cao-Đài truyền-bá là lấy ngôn-ngữ để chỉ hơn, chỉ thiệt, vì cớ nên đối với các Tôn-Giáo, Đạo Cao-Đài thường bị trích-điểm là vậy. Cái đức-tin của Đạo Cao-Đài không cần cầu-chứng nơi ai, nó chỉ cầu-chứng với trí-thức tinh-thần của nó, về việc truyền-giáo Đạo Cao-Đài đi từ từ bước một, Chức-Sắc trong hàng Thánh-Thể Đức Chí-Tôn cầm quyền mối Đạo là phát ngôn-viên của Đức Chí-Tôn từ từ tiến bước chớ không cần chi phải giục tấn.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952)
Bần-Đạo nói đến việc chỉnh đốn nội-dung nền Đạo trong buổi hổn-tạp này, ta sẽ phân-tách ra Đạo và Thế phân-biệt, không thể để Thế và Đạo lẫn-lộn nhau được, cũng như quyền-năng Chí-Tôn phân ra tả hữu vậy. Tả là Đời, hữu là Đạo, giữa là Pháp, Đời là Đời, Đạo là Đạo đôi ngã phân minh.
Từ đây toàn thể con-cái Đức Chí-Tôn sẽ chỉnh-đốn lại hai đường ấy, dầu hiện nay còn hổn-tạp cũng không hại gì.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952)
Về vấn-đề đào-tạo Thiên-Phong Chức-Sắc. Việc nầy không phải quyền của Hội-Thánh mà không phải quyền của Chí-Tôn, quyền Chí-Tôn chỉ giao-phó phận-sự cho toàn con-cái của Ngài.
Chí-Tôn đến lập Đạo, Ngài để quyền Vạn-Linh là quyền con-cái của Ngài mạnh hơn quyền Ngài.
Quyền Chí-Tôn là quyền một Ông Cha chỉ để dung-hòa các con-cái của Ngài chớ không phải để trị. Có trị chăng là quyền Vạn-Linh đó vậy.
Việc đào-tạo Chức-Sắc là quyền sở hữu của Vạn-Linh, nếu Chức-Sắc trong Thánh-Thể Đức Chí-Tôn thiếu thì Bần-Đạo có thể để cho quyền Vạn-Linh bất-lực.
Bần-Đạo đã nói do quyền Vạn-Linh thì việc đào-tạo Chức-Sắc do quyền Vạn-Linh định quyết, chớ Học-Đường. Hạnh-Đường lập ra trọng-yếu là để tạo nhơn-tài mà thôi, chỉ có con đường chơn-lý của Đạo mới đào-tạo tánh-đức cho họ. Ngài muốn lập thân danh thì phải lập Đức, lập Công, lập Ngôn.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952)
- Lập Đức thì phải nhớ Đạo-lý.
- Lập Công thì phụng sự Nhơn-sanh.
- Lập Ngôn thì phải để hết trí-óc tìm hiểu về triết-học tinh-thần,
tìm-tòi mọi lẽ cao sâu để thuyết minh chánh-giáo.
Học-đường là nơi con người học
hỏi để lập Ngôn.
Lập Đức là do đường đạo lý.
Lập Công là do quyền Vạn-Linh định đoạt.
Người biết dùng ba điều trên thì nên, còn không thì phải chịu mai-một và do quyền Vạn-Linh biết dùng họ thì họ mới lập công với Đạo được.
Trích lời thuyết-minh của Đức Hộ-Pháp trong lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Của Quyền Vạn Linh tại Nữ Đầu-Sư-Đường ngày 30-08 năm Tân-Mão (1952)
Đương-nhiên thiên-hạ đương sống khó-khăn trong thời buổi loạn-ly. Bần-Đạo tưởng cả toàn con-cái Đức Chí-Tôn đều có hai sở-vọng:
- Sở-vọng đầu tiên hơn hết là làm sao bảo-vệ sanh-mạng và tài-sản thiên-hạ cho khỏi bị tiêu-diệt.
- Sở-vọng thứ hai nữa là tìm phương nào làm cho thiên-hạ bớt khổ.
Hai cơ-quan ấy chúng ta sẵn có trong cửa Đạo. Bần-Đạo cho toàn thể con-cái của Đức Chí-Tôn nam, nữ đều biết rằng:
Đạo phải giữ nền văn-hiến của nòi giống chúng ta bốn ngàn năm sẵn có từ thử đến giờ ở trong khuôn-khổ đạo-đức tinh-thần của Tổ-Phụ chủng-tộc nước nhà cho còn tồn-tại. Ấy là phận-sự của Hành-Chánh. Còn muốn bảo-sanh là quân-đội đã thiệt-hiện nhơn-nghĩa để dìu dẫn thiên-hạ đi đến cảnh đại-đồng.
Bây giờ cơ-quan cứu khổ, dầu không nói mấy người cũng đã biết, ấy là trách-vụ của người Phước-Thiện đó vậy.
Đức Chí-Tôn đến, có điều thiết-yếu hơn hết, Ngài đến là vì con cái của Ngài quá khổ, Ngài đến với cái sở định của Ngài, là đến cứu-khổ cho toàn thể con cái của Ngài. Cơ cứu-khổ ấy trong lúc ban-sơ, Đức Chí-Tôn đã đưa trong tay Hiệp-Thiên-Đài. Bần-Đạo không biết làm sao thiệt-hành ra được. Hồi đó Hội-Thánh Phước-Thiện chưa thành-lập, giao cơ cứu-khổ, Bần-Đạo không biết phải làm thế nào, nhưng chẳng bao lâu Ngài lập thành Hội-Thánh Phước-Thiện, chừng đó Bần-Đạo mới biết cơ cứu-khổ là đây.
Ấy vậy, Hội-Thánh Cửu-Trùng-Đài là Hội-Thánh của Giáo-Tông, còn Hội-Thánh Phước-Thiện là của Hộ-Pháp. Hội-Thánh bên kia bảo-vệ văn-hiến Tôn-Giáo. Hội-Thánh bên này cứu khổ, còn có chỗ nào hay-ho hơn nữa.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Phận-sự Hội-Thánh Phước-Thiện là phận-sự tượng-trưng hình-ảnh Đức Chí-Tôn đặng cứu-khổ cho con-cái của Ngài, thử nghĩ coi trách-vụ đơn-sơ mà nặng-nề làm sao. Hiểu nghĩa-lý sâu-xa của nó, chúng ta sợ không bao giờ thực-hiện trách-vụ nặng-nề đó được. Bao giờ cũng vậy, nền Tôn-Giáo từ hai ngàn năm nay là nền Thiên-Chúa-Giáo hay là Đạo Gia-Tô mà về Phước-Thiện họ còn sơ-sót chưa mỹ-mãn, huống chi mình, Bần-Đạo không trách nhưng chỉ có một điều là trong Thánh-Thể Đức Chí-Tôn gánh-vác cái khổ cho con-cái của Ngài rất nên yếu-ớt. Không đủ tâm-lực, không đủ phương-chước. Chỉ ước-mong Đức Chí-Tôn ban ân riêng đặc-biệt vì trách-vụ nặng-nề ấy, đặng cầm cơ cứu-khổ của Đức Chí-Tôn mạnh-mẽ và cương-quyết, nhưng ta cũng nên biết thêm rằng: An-ủi cho được một người thống-khổ không phải dễ, đem cơ cứu-khổ ấy thiệt-hiện ra đặng cho cả thiên-hạ được hưởng hồng-ân của Đức Chí-Tôn, chúng ta thấy lại càng thêm khó. Phải cố-gắng đã đành, xong nên chăng là do quyền-năng Thiêng-Liêng giúp sức.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Về phương-pháp hành-thiện Bần-Đạo nói : Chơn-Pháp bên Phước-Thiện có điều này trọng-yếu hơn hết, từ bực Hành-Thiện muốn lên Giáo-Thiện phải tạo nghiệp cho đủ 12 gia-đình theo chơn-pháp.
…
Tạo nghiệp cho 12 gia-đình không phải đem bà con vào đó mà được, tạo-nghiệp cho mỗi gia-đình phải có bằng chứng là ngoại nhân chớ không phải đem bà con cật-ruột thì truất-bỏ chẳng kể công nghe vậy chưa? Bởi vì bậc Hành-Thiện phải làm thiện, nhưng nếu làm cho thân-bằng mình, anh em của mình, làm cho gia-đình mình thì không phải kể cho là Hành-Thiện.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Giáo-Nhi từ trước cho lên Giáo-Thiện là thể theo lòng từ-bi bác-ái của Đức Chí-Tôn mà ân-tứ, nhưng Giáo-Nhi có thể lên Lễ-sanh chớ không được lên Giáo-Thiện, vì thiếu luật tạo nghiệp cho 12 gia-đình. Nếu thiếu một người trong số 12 người ấy, thì phải dừng lại bực Hành-Thiện mà thôi, chớ không thăng lên Giáo-Thiện.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Ấy vậy cơ-quan cứu-khổ Hội-Thánh phải chọn người tâm-đức biết hy-sinh mình đặng thực-hiện cơ-quan cứu-khổ ấy. Phải tuyển chọn người tâm-đức hiền-lương từ-bi bác-ái vị-tha vô vị kỷ mới đáng giá phẩm vị mình.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Nên nhớ, Hội-Thánh Phước-Thiện không có hàm-chức như Hành-chánh, phải đi theo lên cho tới tột phẩm Phật-Tử.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Đức Chí-Tôn định mở Phạm-Môn là mở cửa tu-chơn, thi-hành Bí-Pháp chớ không phải Thể-Pháp. Phước-Thiện không phải là phận sự của họ.
Những yếu-nhân đương-quyền về Phước-Thiện, Bần-Đạo thấy giờ phút nầy là do mấy em Kỳ-Lão Phạm-Môn, nhưng họ lại có đặc quyền khác, họ còn ở Phước-Thiện là bởi Phước-Thiện thiếu người cầm quyền chấp-chánh, nên Bần-Đạo để họ qua cầm quyền, không phải là phận-sự đặc-biệt của họ.
Giờ phút này những phần-tử Phạm-Môn còn cầm quyền Phước-Thiện, do Hội-Thánh Phước-Thiện còn thiếu người. Chủ-quyền của họ là ở các nơi tịnh-thất trong cửa tu-chơn, là đặc-điểm của họ. Đã hai mươi sáu năm họ chịu khổ-nhọc đã nhiều. Hy-sinh từ tóc sanh đến bạc đầu, lao-tâm lao-lực. Bần-Đạo tưởng đến càng làm thêm ra nữa, là càng thêm khổ cho họ. Hai mươi mấy năm lập Phước-Thiện, đoàn tiền-bối qui-liễu lần hồi, chỉ đám thanh-niên lúc nọ còn lại năm bảy người, họ cũng đã da mồøi tóc bạc.
Mấy người đã biết sở-yếu của mình là thiếu Chức-Sắc Thiên-Phong thì do nơi mấy người định-vị cho họ, xúm đưa họ lên cầu-nguyện cùng Đức Chí-Tôn, cho có các chơn-linh hiếu-hạnh của Ngài cùng Phật-Mẫu, đem vô làm Thánh-Thể của Ngài cho cường-liệt mạnh-mẽ. Bần-Đạo nói gánh khổ của đời nặng-nề lắm, đã nghe nói nặng-nề lắm thì không tâm-lực, không đủ quyền-hành gánh-gồng chi nỗi. Phận-sự đặc-biệt ấy muốn làm cho trọn-vẹn phải cố-gắng cho lắm làm mới được, xem đàn anh họ đã hy-sinh thế nào rồi, đàn em bắt-chước theo. Họ dám hy-sinh cả sanh-mạng tài-sản, cả kiếp sanh của họ, không biết gì là gia-đình, không biết gì là danh-vọng, không biết gì tới thân hình. Có nhiều người phải lao-lực mà chết biết bao nhiêu kể, mấy em hiển-nhiên ngó thấy.
Những Chức-Sắc hàm chức gốc Phạm-môn ngày nay, Bần-Đạo sẽ kiếm thế đưa qua Ban kỳ-lão Phạm-môn hết.
Tiếp-tục đây rồi, Bần-Đạo sẽ rút cả mấy vị Chức-Sắc Thiên-Phong ở Phạm-Môn đặng mở con đường tu chơn, nam cũng vậy, nữ cũng vậy.
Mấy bạn Kỳ-Lão. Bần-Đạo cho hay trước cả Chức-Sắc bên Phạm-Môn Bần-Đạo sẽ rút hết và sẽ giao quyền Phước-Thiện cho mấy vị Tân-Phong điều-khiển.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Trí-Huệ-Cung bên Phạm-Môn tạo-tác đây là nhà tu của nữ phái, giờ phút này Bần-Đạo mới nói thiệt tại sao làm nhà tu cho Phái-Nữ trước. Đáng lẽ Bần-Đạo phải làm cho Phái-Nam trước trên Sơn-Đình mới phải chớ. Nhưng, nếu Bần-Đạo làm cho Phái-Nam trước rồi họ sẽ bỏ Phái-Nữ không làm. Bần-Đạo làm cho Phái-Nữ trước đặng họ phân-bì, dầu Bần-Đạo có qui thì họ cũng cố-tâm làm cho nên việc.
Trích Huấn-từ của Đức Hộ-Pháp trong Lễ Khai Mạc Hội Nhơn Sanh Phước Thiện tại Cửu-Viện Phước-Thiện ngày 30-8 năm Tân-Mão (1951).
Ngày hôm nay là lễ Hiệp-Chúng-Quốc, Bần-Đạo cũng nên thuyết minh cái lễ nay là cái lễ gì ? Và nó ra sao ? Bần-Đạo nói : Nó đối với nền Đạo của Đức Chí-Tôn tức nhiên Đạo Cao-Đài cũng trọng-hệ lắm vậy.
Hiệp-Chúng-Quốc là một tổ-chức Quốc-Tế để bảo-thủ hòa-bình tự-do hạnh-phúc cho nhơn-loại. Tổ-chức ấy đương tiếp-tục với Liên-Hiệp-Quốc buổi nọ. Do sao Liên-Hiệp-Quốc đề-xướng ra ? Ban sơ chỉ có Ngũ-Cường là Pháp, Trung-Hoa. Anh, Mỹ và Nga, mà ngày nay đã có trên 50 nước hội-viên và nước Việt-Nam ta cũng có thể nương vào hội ấy đặng bảo-thủ nhơn-quyền.
Cái vinh-diệu của nước Pháp hơn hết, là hội nhơn-quyền buổi nọ để bảo-thủ tự do nhơn-loại của Pháp đề-xướng, ngày hôm nay Hiệp-Chúng-Quốc đã công-nhận và truyền-bá cho cả toàn cầu thi-hành thiệt-hiện ra cũng như nước Pháp đã thi-hành từ thử.
Ấy vậy, chúng ta đã biết rõ rằng : Hiệp-Chúng-Quốc cốt yếu bảo-thủ hòa-bình và tự-do cho nhơn-loại, tức là muốn đem cả toàn cầu làm một, làm một cái đại gia-đình Quốc-Tế, tức nhiên là đại gia-đình của nhơn-loại đó vậy. Thật ra chúng ta ngó thấy cái tổ-chức ấy đang gặp nhiều nỗi khó khăn gay trở, nhưng Bần-Đạo quả-quyết rằng : Ấy là một cơ-thể do nơi Thiên-thơ đã tiền định. Chính Đức Chí-Tôn buổi nọ (Năm 1925) giảng dạy. Ngài nói rằng :
“Nhơn-loại sẽ cộng-hiệp với nhau mà thôi, một về xã-hội, một về chủng-tộc, một về tín-ngưỡng”.
Ấy vậy, cái chơn-pháp của Đức Chí-Tôn Thiên-cơ đã muốn cho toàn thể nhơn-loại hiệp-nhứt cùng nhau trong đại gia-đình Quốc-Tế, vì cớ cho nên khiến ra các Liệt-Cường trên mặt địa-cầu, giờ phút này chỉ chủ hướng theo một mục-đích là làm thế nào cho cả toàn-cầu chung hiệp với nhau trong đại gia-đình của nhơn-loại. Bần-Đạo có thể mơ-mộng một ngày kia, một ngày gần đây cả các chủng-tộc trên toàn-cầu này sẽ duy-nhứt một Chánh-Phủ mà thôi. Chỉ có một phương ấy thiên-hạ mới hòa-bình và toàn cả nhơn-loại mới mơ-ước hưởng được tự-do hạnh-phúc.
Trích thuyết đạo của Đức Hộ-Pháp tại Đền-Thánh, đêm 24-9 năm Tân-Mão (1951). Trong dịp Lễ Hiệp Chủng Quốc Tổ Chức Quốc Tế để bảo thủ Hoà-Bĩnh Thế Giới.